Σάββατο 18 Φεβρουαρίου 2017

Jullian Fellows ,ΜΠΕΛΓΚΡΕΙΒΙΑ

                              Μπελγκρέιβια, Jullian Fellowes
                                           Eίδος: Εποχής
                                         Βαθμολογία: 9/10
                                                             
Οι εκδόσεις Κλειδάριθμος εμπλούτισαν την αξιέπαινη σειρά των εξαίσιων μυθιστορημάτων ξενόγλωσσης λογοτεχνίας με ένα βιβλίο που έχει την ιδανική συστατική επιστολή:
Η Μπελγκρέιβια αποτελεί ένα πρόσφατο έργο που μας χάρισε ο βραβευμένος δημιουργός της δημοφιλέστατης σειράς εποχής Ο Πύργος Του Ντάουντον, ο πολυβραβευμένος (Όσκαρ, 3 Emmy) Τζουλιάν Φέλοους.
Σύντομα, όμως, το μυθιστόρημα αυτό πείθει με τη δική του αυθύπαρκτη γοητεία:

ΠΕΡΙΛΗΨΗ
17 Ioυνίου 1815.Παραμονή της Μάχης του Βατερλώ και η βρετανική ελίτ των Βρυξελλών απολαμβάνει έναν πολύκροτο χορό -σαν ξέσπασμα χαράς, λίγο πριν τη θρυλική μάχη που θα στερήσει τη ζωή στους μισούς νέους της βραδιάς΄.
              Εκείνη η νύχτα θα αποδειχθεί μοιράια για την όμορφη Σοφία, την κόρη ενός φιλόδοξου εμπόρου Τζέιμς Τρεντσαρντ.
Ο έρωτας θα βάλει τη σφραγίδα του, πλέκοντας μια σειρά τραγικών εξελιξεων που τις σφραγίζει ο θάνατος, όπως κυριαρχεί σε κάθε πολυτάραχη εποχή.
     25 χρόνια μετά, οι Τεντσάρντ έχουν επεκτείνει τα πλούτη τους ,βελτιώνοντας τη θέση τους στην κοινωνική πυραμίδα.
Όσα συνέβησαν εκείνη τη νύχτα στη Σοφία τείνουν να περάσουν στη λήθη...
Νέα πάθη αναδύονται, φιλοδοξίες θεριεύουν και ιντριγκες πλέκονται σε μια διαρκώς μεταλλασσόμενη κοινωνία και μια πόλη σύμβολο που αλλα΄ζει ολόκληρη τη ρυμοτομία της ανοίγοντας νέες ευκαιρίες!
            Ένα γαιτανάκι που αναμειγνύει υποτακτικούς κι αφέντες, ανθρώπους του υποκόσμου, τυχοδιώκτες και αριστοκράτες , σηματοδοτεί τις εξελίξεις μιας νέας εποχής, όπου η βρετανική αποικιοκρατία εξαπλούται, οι πληγές επουλώνονται και κάνει την εμφάνισή του ένας σαγηνευτικός , μυστηριώδης άντρας.
Κάπου εκεί βρίσκει χώρο να ανθίσει ο αληθινός έρωτας στην πιο φλογερή και αγνή μορφή του, με τα ανεξήγητα αναχώματα των προκαταλήψεων και μιας άτεγκτης κοινωνικής ιεραχίας.
Δύο οικογένειες στη δίνη ενός μυστικού που απειλεί να τινάξει τα πάντα στον αέρα.

ΣΧΟΛΙΑΣΜΟΣ 
Μια εμβληματική έκδοση που το "φαίνεσθαι" συνάδει προς το "είναι":
Oi εκδόσεις Κλειδάριθμος χάρισαν στο αναγνωστικό κοινό ένα κομψοτέχνημα.
Από το αρχοντικό μπλε εξώφυλλο με την επίχρυση μπορντούρα μέχρι τις βαριές σελίδες, η Μπελγκρέιβια είναι ,θαρρείς βγαλμένη από τα υψηλά σαλόνια, εκπέμποντας αρχοντιά.
Κάθε κεφάλαιο εισάγεται με μια σελίδα που θυμίζει... "ταπετσαρία" μπαρόκ αίθουσας κι ένιωσα ότι κάθε φορά μετάβαινα σε... έναν "νέο όροφο" μιας βρετανικής έπαυλης του 19ου αιώνα!
Η μορφολογική αυτή ιδιαιτερότητα του βιβλίου "Μπελγκρέιβια" είναι πλήρως εναρμονισμένη με τη θεματολογία του και τη ζωηρή εικονοπλαστική επίδραση των λέξεων.
Η γλώσσα της αφήγησης ,σε πορεία γραμμική, είναι ευχάριστη και αναλυτική μονο όσο χρειάζεται, ώστε να παρουσιάσει πλήρως τους χαρακτήρες και να αναπαραστήσει με ακρίβεια την "σκηνογραφία" της εποχής και του τόπου.
Η Μπελγκρέιβια έχει διττή υπόσταση.
          Αφ'ένός, το μυθιστόρημα αυτό του Φέλοους συνιστά μια χαρακτηριστική ιστορία εποχής με τα δυνατά συναισθήματα, τα πολλά πρόσωπα και τα ανυπερβλητα εμπόδια, σαν τυπικό βιβλίο εποχής της βρετανικής λογοτεχνίας- στα χνάρια της Τζέην Όστειν και των αδελφών Μπροντέ (πλην της Έμιλυ) .
           Η πλοκή σίγουρα δεν μπορεί να χαρακτηριστεί καταιγιστική ,εντούτοις διατηρεί την ανατρεπτική της φύση σε καίρια σημεία και στην εξέλιξη των προσώπων.
Προσωπικά ένιωσα την Μπελγκρέιβια να με κερδίζει σιγά -σιγά, καθώς με απορροφούσε στην ομιχλώδη σαγήνη της.
              Η Μπελγκρέιβια δεν μπορεί να χαρακτηριστεί ακριβώς μια πρωτότυπη ιστορία:
Η δυναμη του έργου, όμως, έγκειται στην άρτια σκιαγράφηση των χαρακτήρων και στα άκρως ενδιαφέροντα ,ετερόκλητα πρόσωπα του δράματος...
Ο παρασιτικός Τζον Μπέλασυς, ο αντιφατικός, πικραμένος Όλιβερ, συνιστούν τις πιο δυνατές αντρικές παρουσίες ,χωρίς και άλλοι να στερούνται δυναμικής.
Ολους μας όμως μας κερδίζει ο σαγηνευτικός, γλυκύς Τσάρλι Πόουπς, με τη μεγαθυμία και την αξιοσύνη του.Οξύνους ,τρυφερός, φιλόδοξος και αθώος...
Ένα πλάσμα που σίγουρα σε συγκινεί, διότι τα προσόντα του δεν μετουσιώθηκαν ουδέποτε στην αναμενόμενη έπαρση και χαμηλόφωνα επέδειξε σπανιες αρετές που θα τις εντοπισετε στο βιβλίο. Μια παρουσία- πρότυπο ολοκληρωμένου ανθρώπου,γεμάτη ψυχική ευγένεια- σε αντιδιαστολή με την επιπλαστη "ευγένεια" των τίτλων. Σίγουρα από τα ατού αυτού του μυθιστορήματος.
Στην Μπελγκρέιβια, οι γυναίκες διαδραματίζουν κυρίαρχο ρόλο:
Άλλοτε παρασκηνιακά (Καρολάιν και Ανν),
 άλλοτε ευθέως και μαχητικά, σαν την αξιολάτρευτη Μαρία Γκρέι,
συγκρούονται με το κατεστημένο και επιχειρούν να ανατρέψουν το πεπρωμένο τους- χωρίς όμως να κομίζουν κάποιον ριζοσπαστικό φεμινισμό...
Συναισθήματα υφέρπουν με μιαν υπόκωφη ένταση, άγνωστη στο πύρινο μεσογειακό ταμπεραμέντο ,που, εντούτοις προσιδιάζει στη συγκρατημένη βρετανική νοοτροπία.

Μέσα από τα ψυχογραφήματά των ηρώων προβάλλουν πλήθος σχέσεων.
Ο έρωτας ανθίζει, παρότι όχι ανατρεπτικός, διατηρώντας ένα έντονο συγκινησιακό φορτίο.
Σε συνδυασμό με τη σκιά του παρελθόντος κομίζει αναδρομικά συναισθήματα πικρίας αλλά και μιας ιδιότυπης δικαίωσης.
Καπου εδώ προβάλλει το αρχέτυπο της "Προκατάληψης", όπως το γνωρίσαμε στο κλασσικό έργο της Τζέην Όστειν  και που όρισε σαν τραγική ειρωνεία τη μοίρα των ηρώων όχι μονο στην Όστειν αλλα περισσότερο εδώ- πράγμα που θα κατανοήσετε ,φτάνοντας στο τέλος.
Πέραν του έρωτα, ανάμεσα στα πρόσωπα, βιώνουμε τη συντροφικότητα, τη σχέση μέντορα και προστατευόμενου, καθώς και μια πολυεπίπεδη σχέση πατέρα και γιου.
Παράλληλα, προβάλλει η μικροκοινωνία των υποτακτικών. Οι υπηρέτες επηρεάζουν υποδόρια αλλά πολύ ουσιαστικά τις ζωές των κυρίων τους, άλλοτε με τη συγκινητική τους αφοσίωση ,και άλλοτε πάλι με τον τοξικό φθόνο του κατώτερου που έρπει γλοιωδώς στις παρυφές μιας ζωής απρόσιτης γι αυτόν.
Η μνησικακία του άσημου που η φτώχεια του δεν είναι μόνο απόρροια κοινωνικών ανισοτήτων αλλά και της δικής του ανεπάρκειας.
      Η Μπέιλγκρέιβια μέσα από τη ρομαντική της φύση και το κλίμα εποχής συνιστά ένα διαφωτιστικό κοινωνιόγραμμα για τη βρετανική κοινωνία.
Μια κοινωνία άρρηκτα συνδεδεμένη με την προκατάληψη και την προγονοπληξία.
Έχουμε λοιπόν ένα ευδιάκριτο κοινωνικό δίπολο:
Από τη μια, είναι η  παλιά -απερχόμενη - αριστοκρατία, με τους κίβδηλους συχνά τίτλους, που συχνά παρασιτεί.
Από την άλλη, μια ανερχόμενη αστική τάξη,αυτοδημιούργητη, απόρροια της Βιομηχανικής Επανάστασης και των νέων συσχετισμών του εμπορίου.Αυτό προσωποποιείται ιδανικά στη φιγούρα του Τσάρλι,αλλά και του Τζέημς.
           Στο βιβλίο αυτό, διαφαίνονται επιπροσθέτως οι συνέπειες της αποικιοκρατίας που έδινε νέες πλουτοπαραγωγικές πηγές κι ευκαιρίες κι ιδιαίτερα στην περιπτωση του ινδικού βαμβακιού.
             Ισως είναι δύσκολα αντιληπτή στον Έλληνα πολίτη η ακαμψία των τίτλων ευγενείας που είχαν υψηλότερη ισχύ από το χρήμα κι αρκούσαν να διχάσουν τους ανθρώπους στη Βρετανία, αλλά ο Φέλλους την αποσαφηνίζει πλήρως προσδίδοντας αυτήν την ηθογραφική διάσταση στο έργο του.
Ακροβατώντας σε αυτή τη διπλή στοχοθεσία λοιπόν η πλοκή γίνεται περιγραφική και δεν έχει πολλές εξάρσεις. Εντούτοις επιτυγχάνει στο αργό αυτό τέμπο κάποιες ανατροπές στην αρχική εικόνα.
Δεν μπορώ να πω πως έχουμε απροσδόκητη έκβαση, εντούτοις οι επιμέρους "εντυπώσεις" δαφοροποιούνται όταν το παζλ ολοκληρώνεται- με τρόπο πολύ αρμονικό.
Το φινάλε,μάλιστα, αποκτά μια κορύφωση που επιτείνει την αγωνία, προσδίδοντας δυναμική και ένταση για να επέλθει μια ολοκλήρωση απόλυτα ταιριαστή και τεκμηριωμένη.
           Σίγουρα η Μπελγκρέιβια συνιστά  ένα ενδιαφέρον σύνολο με αισθηματικές και κοινωνιολογικές προεκτάσεις, που συγκινεί και χαρτογραφεί τη Βρετανία του 19ου αιώνα συμπληρωματικά προς ένα ταραχώδες πολιτικό σκηνικο.
Ένα πλήρες μυθιστόρημα εποχής που οπωσδήποτε αξίζει της προσοχής μας. 

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου