ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ ΤΙΤΛΩΝ

Παρασκευή 18 Σεπτεμβρίου 2015

Belinda Alexandra, ΤΟ ΡΟΔΟ ΤΗΣ ΤΟΣΚΑΝΗΣ

                                             Το Ρόδο Της Τοσκάνης. BELINDA ALEXANDRA
                                                     Είδος: Eποχής
                                                     Βαθμολογία : 9/10
                                    
Ένα από τα βιβλία που ξεχώρισαν παγκοσμίως τη χρονιά που μας πέρασε είναι το Ρόδο της Τοσκάνης, της Belinda Alexandra που μας σύστησαν οι εκδόσεις Διόπτρα.
Ένα έργο επικό που μένει αξέχαστο...

ΠΕΡΙΛΗΨΗ
Φλωρεντία, αρχές του αιώνα.
Ένας τρομαγμένος άγνωστος εγκαταλείπει ένα βρέφος στο Μοναστήρι του Σάντο Σπίριτο.
Είναι η Ρόζα Μπελόκι που θα μεγαλώσει με την αγάπη των μοναχών.
Στον μικρόκοσμο του Μοναστηριού η Ροζα θα γνωρίσει την αγάπη και τη Μουσική, όμως στα 15 της θα κληθεί να βγει στην κοινωνία.
Θα προσληφθεί ως γκουβερνάντα στην αριστοκρατική βίλα της οικογένειας Σκαρφιότι, που τη ζώνει ένα ζοφερό πέπλο κι ένα θανάσιμο μυστικό.
Η Ρόζα θα θελήσει να μάθει την αλήθεια,μέσα σε ένα εχθρικό περιβάλλον -ισορροπώντας ανάμεσα στην περιέργεια και τον φόβο.
           Σύντομα όμως, θα έρθει αντιμέτωπη με το μισάνθρωπο "πρόσωπο" του αναπτυσσόμενου φασισμού στην Ιταλία και θα γνωρίσει τη σκληρότερη όψη του, που θα της ανατρέψει τη ζωή με τραγικό τρόπο.
         Στα χρόνια που θα ακολουθήσουν, όσο η λαίλαπα του πολέμου σαρώνει τα έθνη, η Ρόζα θα κληθεί να αγωνιστεί μέχρι θανάτου για το ιδανικό της ελευθερίας και για όσα αγάπησε.
Η μάχη αυτή θα τη φέρει τελικά αντιμέτωπη με τους "δαίμονες" ενός χθες, που ζητά νέμεση...

ΣΧΟΛΙΑΣΜΟΣ
Mην τρομάξετε από τον επιβλητικό όγκο του και τις 720 σελίδες!
Το Ρόδο της Τοσκάνης είναι κάτι "πολύ περισσότερο" από ένα ογκώδες μυθιστόρημα εποχής:
Για την ακρίβεια το Ρόδο της Τοσκάνης είναι ένα έπος, που συνδυάζει ιδανικά το ρομαντικό  στοιχείο με το κοινωνικό δράμα και την Ιστορία, διαποτισμένο με ίχνη μεταφυσικού στοιχείου.

Επίκεντρο και μεγάλο του πλεονέκτημα, το βιβλίο αυτό έχει το πρόσωπο της Ρόζας Μπελόκι, μιας ευαίσθητης κοπέλας που κερδίζει ευθύς τη συμπάθεια του αναγνώστη, όντας ιδανική πρωταγωνίστρια για ένα τέτοιο έργο.

           Ορφανή και αντιμέτωπη με την αδικία από μικρή, η Ρόζα Μπελόκι γοητεύει με τη συμπόνια, την πίστη και τη μαχητικότητά της- αρετές που συνοδεύουν μια ιδιαίτερη εξωτερική ομορφιά, που δεν είναι πάντως υπερβολική όπως σε άλλα μυθιστορήματα με ηρωίδες γυναίκες.

Παρότι όλα περιστρέφονται γύρω από την πρωταγωνίστρια, το βιβλίο δεν εγκλωβίζεται σε αυτήν, αντιθέτως το έργο  κατορθώνει να αποκτήσει βαρύτητα και να αποδώσει με ιστορική ακρίβεια τις θύελλες της πολυτάραχης 15ετίας που ο φασισμός διατήρησε τη σκιά του πάνω από την Ιταλία- και την Ευρώπη γενικότερα.


Το βιβλίο είναι σοφά χωρισμένο σε δύο μέρη, ακολουθώντας απόλυτα τα ιστορικά γεγονότα και σε συμβολικό επίπεδο.

Από την Belle Εpoque στο φασιστικό σκοτάδι.
Το "πρώτο μέρος" είναι εστιασμένο στα πρόσωπο , ενω στο δεύτερο μπαίνει στο προσκήνιο η έννοια της "κοινότητας".
           Έτσι η πρώτη "ενότητα" μας μεταφέρει σε μια γραφική Τοσκάνη κι ένα περιβάλλον ξεγνοιασιάς και τρυφηλότητας, που έρχεται σε αντίθεση με τη φτώχεια της ορφανής ηρωίδας..
          Μια άρχουσα τάξη (οικ. Σκαρφιότι) ανέμελη κι ανεύθυνη συνέδραμε ή έστω έδειξε ανοχή απέναντι στο ανερχόμενο φασιστικό καθεστώς, προκειμένου να διατηρήσει τα προνόμια και την τακτοποιημένη της πραγματικότητα εις βάρος του λαού.

Σε αυτό το μέρος του βιβλίου κυριαρχεί το ατομικό δράμα μέσα σε  μια ατμόσφαιρα μυστηριακή.
          Έντονα περιγραφικό, με ζωηρή εικονοπλασία, το "κομμάτι"αυτό μας γεμίζει μελωδίες και χρώματα. 
       Παράλληλα, υποβάλλεται  μια αίσθηση αδιόρατης φρίκης κρυμμένης πίσω από πολυτελή έπιπλα και φυλαχτά. Ο θάνατος έχει απλώσει τη σκιά του και η σφραγίδα του κινεί τα νήματα...
Κάπου εκεί υπάρχει ο υπαινιγμός της μαγείας, μιας υπερφυσικής παρουσίας, που προσδίδει ένα άρωμα γοτθικού μυστηρίου στο έργο αυτό της Belinda.
         Εδώ η δράση επιβραδύνεται, αλλά ο αναγνώστης ταξιδεύει σε ένα αλλότριο- θαρρείς- "σύμπαν", όπου θα μπορούσε κανείς να διακρίνει συμβολικές διαστάσεις να προεικονίζουν τον πολιτικό Αρμαγεδδώνα που παραμόνευε και την χώρα της Ρόζας:
Ο ονειρικός μαγικός κόσμος της βίλας, δηλάδή  θυμίζει λιγάκι τον "Λαβύρινθο του Πανα", όπου ο "εφιάλτης του κοριτσιού" δεν υποδήλωνε παρά το καθεστώς του Φράνκο!
Η ίδια σκιά του θανάσιμου μίσους που έζωνε την έπαυλη Σκαρφιότι, παραμόνευε στην  πολιτική ζωή της ίδιας της Ιταλίας εξαιτίας του Μουσολίνι, σκιάζοντας την ανυποψίαστη ομορφιά της γραφικής Φλωρεντίας και μιας εποχής που κατέρεε , πληρώνοντας τις παλιές της "αμαρτίες"...

Στο "άτυπο" δεύτερο μέρος, δεσπόζει το πολιτικο'ι'στορικό στοιχείο στην κυριολεκτική του διάσταση και οι εξελίξεις είναι χειροπιαστές και πιο δυναμικές.
Η τραγικότητα των γεγονότων κόβει την ανάσα με την αληθοφάνεια της, καθώς απομακρυνόμαστε από τον μικρόκοσμο της βίλας και γνωρίζουμε τα πάθη των απλού λαού κάτω από το σιδερένιο καθεστώς του Μουσολίνι...
Υπάρχει μια πιστή αναπαράσταση των κοινωνικών συνθηκών και της φασιστικής βαρβαρότητας που χαρακώνει για πάντα τη ζωή της Ρόζας.
Χαρακτήρες ρεαλιστικοί που αποδίδουν τις διώξεις και την τρομοκρατία που είχαν εξαπλώσει οι φασίστες.
        Η πολιτική ένταση μετριάζεται, όταν ένας φλογερός έρωτας και η φιλία κάνουν αισθητή την παρουσία τους.
         Γλυκά στιγμιότυπα της οικογενειακής ζωής παραπέμπουν ευθέως στο αριστούργημα του Ιταλού Μπενίνι "Η Ζωή Είναι Ωραία", σηματοδοτώντας με τον ίδιο τρόπο τη "νηνεμία πριν την -ναζιστική- καταιγίδα"...
Στο τελευταίο σκέλος αυτή ξεσπά και υπερτερεί πάλι ο πόλεμος και τα συναισθήματα κορυφώνονται.
Το έργο της Belinda δίνει μια σαφή εικόνα των -οδυνηρών- γεγονότων που δοκίμασε ο ιταλικός λαός στη διάρκεια του Πολέμου.
         Ιστορικές αλήθειες λιγότερο γνωστές στον μέσο Ελληνα αναγνώστη που έχει συνδυάσει τους Ιταλούς με τις θρασύδειλες φάλαγγες που συνετρίβησαν στα αλβανικά βουνά από έναν ρακένδυτο αλλά γενναίο στρατό τον ελληνικό.(Με ενόχλησε ως Ελληνίδα που η Μπελίντα δεν έδωσε τη διάσταση που άξιζε σε αυτό το γεγονός.)
Ωσόσο ο ιταλικός λαός υπέφερε κι αυτός πολύ κι ανέπτυξε αντιστασιακά κινήματα .
Ειδικότερα μετά τη συνθηκολόγηση του Μπαντόλιο το 1943, βρέθηκε ανάμεσα σε δύο αντιμαχόμενους πόλους -τους Συμμάχους και τους ναζί, οι οποίοι μάλιστα τους έδειξαν το κανιβαλικό τους πρόσωπο.
          Η ναζιστική θηριωδία ξετυλίγεται με ανατριχιαστικές περιγραφές στο Ρόδο της Τοσκάνης, και οι εξελίξεις κλιμακώνουν την αγωνία και διατηρώντας την αγωνία ως την τελευταία σελίδα.
Είναι θεαματικό και άκρως αληθινός ο πολιτικός υπαινιγμός της Μπελίντα για το πώς η οικονομική ισχύς κι η παλαιά αριστοκρατία ταυτίστηκε με τον ναζισμό.
Η συγγραφέας εδώ αναπτύσσει ανάγλυφα και την δράση των ανταρτών. 
       Ετσι, παρελαύνουν σκηνές εφιαλτικές, στιγμές συντροφικότητας και άμετρος ηρωισμός, παρέα με έναν απροσδόκητο όσο και σπαρακτικό ερωτισμό, που συγκλονίζει κάθε αναγνώστη...
       Αυτές οι τελευταίες 200 σελίδες απογείωσαν το έργο, ενώ εδώ κρύβεται μια.. χαριτωμένη στιχομυθία που έδωσε τον τίτλο ολόκληρου του βιβλίου!

Σταδιακά και πειστικά δίνονται όλες οι απαντήσεις που περιμένει ο αναγνώστης και η λύση έρχεται με έναν τρόπο, που αφήνει μια γλυκόπικρη "γεύση". 


Μια ιστορία,λοιπόν, ύμνος στην αγάπη και στις ομορφιές της ειρήνης, με "όχημα" μια ξεχωριστή ηρωίδα, που δίνει μαθήματα θέλησης και επιβίωσης μέσα από την πίστη και την ανθρωπιά!


Αριστούργημα που ανάγεται σε επίπεδο μεγάλων έργων και δικαίως κατέχει τον τίτλο ενός παγκόσμιου best seller!!!

Το Ρόδο της Τοσκάνης δεν πρέπει να απουσιάζει από καμια βιβλιοθήκη!!!

Υποσημείωση:
O λόγος που δεν του δίνω το απόλυτο δεκάρι είναι διότι στην Ελλάδα η μετάφραση προέβη σε περικοπές του έργου.
Το θεωρώ άστοχη επιλογή.
Μεγάλα έργα έχουν υποστεί περικοπές που ακρωτηρίασαν την ομορφιά τους με ενδεικτικότερο τους Άθλιους του Ουγκό και την πολύπαθη πρώτη ενότητα της βιογραφίας του Επισκόπου Μυριήλ, (που για να τη διαβάσω ολόκληρη κατέφυγα σε εκδόσεις του '60).
Me τι κριτήριο ένας μεταφραστής κρίνει ένα μέρος ως περιττό και απορριπτέο;

Τα κομμάτια του βιβλίου συνενώθηκαν  ομαλά και δεν υπήρχαν κενά.
Ωστόσο μπήκα στο βασανιστικό τριπάκι να διερωτώμαι τι παραπάνω είχε γράψει η συγγραφέας ΜΠΕΛΙΝΤΑ που "κόπηκε" στην ελληνική έκδοση και τι μπορεί να έλειπε;
      Θεωρώ ένα έργο οφείλει να παραδίδεται ΑΥΤΟΥΣΙΟ ΣΤΟ ΚΟΙΝΟ ΤΟ ΟΠΟΙΟ ΕΙΝΑΙ Ο ΑΠΟΛΥΤΟΣ ΚΡΙΤΗΣ.
Αν το βιβλίο είναι "μακροσκελές" ή "κουραστικό" αυτό θα το κρίνει ο αναγνώστης, γιατί αυτό επέλεξε να του παραδώσει ο συγγραφέας κι έτσι θα κριθεί και θα καταγραφεί στην ιστορία της Λογοτεχνίας...

Ωστόσο επιμένω ότι αυτό το έργο κάθε φίλος της Λογοτεχνίας θα το λατρέψει και θέλω να εξάρω την αξιέπιανη πρωτοβουλία των εκδ Διόπτρα να το φέρουν στην Ελλάδα.


1 σχόλιο: