ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ ΤΙΤΛΩΝ

Δευτέρα 31 Ιουλίου 2017

Γιώτα Φώτου, Στης Καρυδιάς Τον Ίσκιο

                                                Στης Καρυδιάς Τον Ίσκιο, Γιώτα Φώτου
                                           Είδος: Koινωνικό
                                           Βαθμολογία: 10/10
Αποτέλεσμα εικόνας για στης καρυδιας τον ισκιο
                                       
Ύστερα από 2μιση χρόνια και ένα αστυνομικό μυστήριο, η Γιώτα Φώτου επιστρέφει με ένα δυνατό κοινωνικό δράμα, συμπλέκοντας έντεχνα τις ατομικές τραγωδίες των ηρώων της με τις μπόρες του 20ου αιώνα.
Ζωές, λοιπόν, που κινούνται "Στης Καρυδιάς τον Ίσκιο" αναζητώντας τη γενναία ηλιαχτίδα που θα διαπεράσει την πικρή της φυλλωσιά για να σκορπίσει μακρυά τις σκιές...

ΠΕΡΙΛΗΨΗ
Η Θάλεια Λυμπέρη μεγαλώνει σε ένα ορεινό χωριό της Ευρυτανίας, υπό το άγρυπνο βλέμμα της ακλόνητης  καρυδιάς, που απλώνει τον ίσκιο της στην αυλή της.
           Η φτώχεια καθημερινή σύντροφος στην πολυμελή της οικογένεια που παραμένει στέρεα θεμελιωμένη στον έρωτα και την ομόνοια.
Οι χαρές λιγοστές μα η αγάπη περισσεύει ανάμεσα στη δυναμική Θαλεια, την ονειροπόλα κι αισιόδοξη αδελφή της Αγαθούλα και τις δίδυμες, που περιμένουν την έλευση του καινούριου μωρού. 
Όταν η συμφορά κι ο Πόλεμος θα χτυπήσουν την πόρτα της, σβήνοντας κάθε γέλιο, μοναδική παρηγοριά για τη μικρή Θάλεια θα σταθεί ο Δημοσθένης Ταρούσης, με τα γυριστά ματοτσίνορα και τη μεγάλη του αγκαλιά, ώσπου η ζωή τής τον παίρνει-κι αυτόν- μακρυά. 
Αλβανικό Έπος, Κατοχή, Εμφύλιος και Μεταναστευση σκορπίζουν τα όνειρα των απλών ανθρώπων και διώχνουν τα νιάτα μιας άσπλαχνης πατρίδας στα τέσσερα σημεία του ορίζοντα. 
Μια διπλή προδοσία και μια ανεπούλωτη αγάπη θα οδηγήσουν τελικά τη Θάλεια στον Καναδά να αναμετρηθεί με την πιο μεγάλη της διάψευση και να αναζητήσει την δικαίωση για τα χαμένα της χρόνια.

ΣΧΟΛΙΑΣΜΟΣ
Πικρό σαν τα φύλλα της καρυδιάς, λεπτό σαν τον κορμό της, αλλά προσφέροντας γλυκούς καρπούς αναγνωστικής αγαλλίασης το μυθιστόρημα της Γιώτας Φώτου ξετυλίγει τα θυελλώδη του συναισθήματα και τους πολλαπλούς συμβολισμούς του σε συνδυασμό με τις τραγωδίες του προηγούμενου αιώνα, εκεί , "Στης Καρυδιάς Τον Ίσκιο".
Έρωτας , Ιστορία, Δράμα σε μια μοναδική σύμπραξη!

             Το "μαγικό" με τα βιβλία της Γιώτας Φώτου είναι πως ενώ, εν πρωτοις δεν προβάλλουν ως "μεγαλεπήβολα συγγραφικά εγχειρήματα", εισχωρούν απροσδόκητα στην καρδιά του αναγνώστη, με μια πυκνότητα συναισθημάτων και μια γοητευτική πληρότητα όπου "απολύτως τίποτα δε λείπει και τίποτα δεν περισσεύει"... Έτσι κι εδώ.
        Η Καρυδιά της Φώτου είναι ένα  δράμα που μέσα από μια σφιχτοδεμένη πλοκή, υποβάλλει πλήθος συναισθημάτων -από την αγανάκτηση και την απόγνωση ως την αύρα του έρωτα, την πίκρα και την ελπίδα...
            Ένα έργο μεστό, που κινείται σε τρεις άξονες- τον κοινωνικό, τον ιστορικό και τον συμβολικό, που κομίζει ένα βαθύ δίδαγμα για όλους μας.    
       Απαλά κι αθόρυβα η συγγραφέας αξιοποιεί μια ξεχασμένη γωνίτσα γης και μια σειρά τραγικών προσώπων για να συνθέσει τελικα ένα περιεκτικό χρονικό του πρώτου μισού του 20ου αιώνα, αφήνοντας ένα ανεκτίμητο μήνυμα πίστης στον αόπηχο! (περίοδος 1908-1958).
          Από απόψεως αφηγηματικής τεχνικής, έχουμε διαδοχή πρωτοπρόσωπης αφήγησης (όπου η Θαλεια Λυμπέρη ανοίγει τα μύχια της ψυχής της) και τριτοπρόσωπης αφήγησης (όπου εποπτεύουμε όσα δεν ξέρει εκείνη, με έμφαση στην οικογένεια Ταρούση)     
         Οι χαρακτήρες μοναδικοί και πολυεπίπεδοι , άρτια σκιαγραφημένοι εγείρουν την ενσυναίσθηση
             Η βιοπαλαίστρια μάνα Ταρούσαινα- διορατική και ανεξίκακη-
η ευαίσθητη Άννα που μετρά απώλειες,
η ανυποψίαστη γλυκιά Αγαθούλα, που αντιτάσσει την φωτεινή οπτική της στις αντιξόοτητες,
ο συνειδητοποιημένος συμπονετικός Ραφαήλ που καλείται να επιλέξει ανάμεσα στην ηρεμία του και την αλληλεγγύη,
ο αντιφατικός Δημοσθένης Ταρούσης, με τα άνομα πάθη του, που θα γνωρίσει και τις δυο όψεις της ζωής- θύτης και ίσως θύμα των καιρών,
κι η ευσυνείδητη, συναισθηματική Θάλεια με τη βίαια υφαρπαγμένη παιδικότητα - και αρεκτοί άλλοι-
όλοι αντιπαλεύουν ατομικόυς δαίμονες και σεργιανούν τον αναγνώστη στο ατομικό τους σύμπαν !
            Από την Ευρυτανία στον Καναδά, από την προσδοκία στην προδοσία κι από τον έρωτα στα κοινά πάθη, οι ήρωες διατρέχουν τα κύματα τις Ιστορίας, μέσα από τις ατομικές τους τραγωδίες- άλλοτε ηθικοί αυτουργοί, αλλοτε "σφάγια ανυποψίαστα" κι αλλοτε συμπαραστάτες!
               Μέσα από ένα πολυδιάστατο οικογενειακό δράμα, όμως μας παρατίθεται το ζοφερό, αλλά και διαφωτιστικό μωσα'ι'κό του εικοστού αιωνα που τόσο ολέθριος στάθηκε για τον λαό μας.  
          Τα γεγονότα δυιλίζονται τώρα, όχι κάτω από ιστορικές και ιδεολογικές ερμηνείες, αλλά μονάχα υπό το πρίσμα των καθημερινών ανθρώπων της βιοπάλης, που αναδεικνύουν και την απώτατη αλήθεια τους , πληρώνοντας όλες τις φριχτές συνέπειες αν και αθώοι...
          Στη Φώτου η συλλογικότητα υποχωρέι μπρος στο ατομικό δράμα.
Αντιθέτως, το συλλογικό στοιχείο- ειτε ονομαστεί πατρίδα/ κράτος, είτε κόμμα, είτε "κοινωνία του χωριού"- προβάλλει απειλητικό κι εχθρικό προς την ατομικότητα- και συχνα άιτιο της καταστροφής της.
           Όλα τα ιδανικά καταρρεόυν κάτω από το αδυσώπητο βάρος της αδικίας και της αδυσώπητης φτώχειας -μοναδική ανταμοιβή που το κράτος επεφύλαξε στους αδαείς που τους άλεσαν οι πολιτικές φιλοδοξίες και οι παράλογοι πόλεμοι. 
Οράματα, μίση, ιδεολογίες- όλα- συντρίβονται, συμπαρασύροντας τους αθώους, που προδίδονται πολλαπλώς από  μια πατρίδα που αναδεικνύεται Μήδεια -καταστρέφοντας τα παιδιά της με την αδηφαγία του Κρόνου!
Μου άρεσε η οπτική της Γιώτας Φώτου για τον Εμφύλιο Σπαραγμό, όπου, χωρίς να παίρνει θέση, αναδεικνύει τον αδελφοκτόνα φρίκη και την αλλοτρίωση που αυτός επιφέρει σε όλους. 
Η "Μάνα με τους γιους που ποελμούν " Στης Καρυδιάς Τον ίσκιο" θυμίζει το γνωστό κομμάτι του "Όνειρο" Μικη Θεοδωράκη.
Παραμένοντας αποστασιοποιημένος από ιδεολογικές σπέκουλες, ο προβληματιμσός της Γιώτας Φωτου - μεσω των ηρώων- είναι στραμμένος στο δικαιό αίτημα των καθημερινών ανθρώπων για μια ευκαιρία να δημιουργήσουν τη Νέα Μέρα χωρίς να τους την γκρεμίζουν. 
        Το κατηγορώ σε μια Ελλάδα μητριά, αμείλικτο, διατρέχει όλες τις σελίδες κι αποτυπώνεται καταληκτικά σε μια επιθυμία φυγής- αντίθετη προς τον Νόστο του Οδυσσέα.
Mέσα από αυτο το πρίσμα της απόδρασης από την εξαθλίωση και χωρίς εξωραισμούς, προβάλλει η Μετανάστευση που σημάδεψε τη μεταπολεμική Ελλάδα!
Λύση απόγνωσης και μια νέα πραγματικότητα σε Γερμανία,Αμερική, Βέλγιο ,Αυστραλία και μια γενιά προδομένη, που αναζητά νέες ρίζες- έκπτωτη από την Εδέμ των πατριων εδαφών...
            Μέσα σε όλα δεσπόζει η Καρυδιά, που απλώνει τον επίμονο ίσκιο της- αλώβητη από τις μπόρες που σαρώσαν προσδοκίες και ζωές ολάκερες...
Κυνικά απαθής, χαιρέκακα πικρή, η καρυδιά θαρρείς κι εκπληρώνει για όποιον την πλησιάζει τον ρόλο που η λαική παράδοση της αποδίδει, συνδέοντας την με τις πίκρες της ζωής.
          "Συνεργοί" της οι σκιές και οι τοπικές δεισιδαιμόνίες που, σε μια λαογραφική διάθεση παραθέτει, η συγγραφέας, σκηνοθετώντας μια πνιγηρή ατμόσφαιρα που καθιστά τον αναγνώστη κοινωνό του τρόμου και του ζόφου που τυλίγει τους άφταιγους ήρωες... 
Η Καρυδιά με τον διάχυτο συμβολισμό της αντιπροσωπεύει καταρχήν τούτη τη φθονερή Ελλάδα και την Ιστορία που απλώνει το σκοτάδι του Πολέμου πάνω από τους ταπεινούς κι ευγενείς πόθους των απλών ανθρώπων... 
Σε επίπεδο ψυχαναλυτικό όμως, η καρυδιά αντιπροσωπευει τον εγκλωβισμό του ατόμου στην αυτολύπηση και τη θυματοποίηση που το εμποδίζει να προχωρήσει μπροστά.
              Σκηνές θριλερ- με υπολανθάνον το μεταφυσικό στοιχείο, συνθέτουν ένα αδιέξοδο και μια άνευ όρων παράδοση στο "πεπρωμένο", που δείχνει αναπόφευκτο κι ανελέητο -ειδικότερα στα ανασφαλή μάτια της τρομοκρατημένης Θάλειας, που προτάσσει ευθύνες για να κρυφτεί από την ίδια τη ζωή ...Μονάχα εκείνη, άραγε;
        Πόσες φορές, αλήθεια, δεν φυγομαχούμε στη ζωή αποδίδοντας τις συμφορές μας σε άνωθεν παραγοντες αναπόδραστους, χωρίς θάρρος να παλέψουμε για όσα ονειρευτήκαμε!
Πόσες φορές δεν αναζητήσαμε άλλοθι έξω από εμάς, ώσπου να ανασυντάξουμε δυνάμεις για να γίνουμε μόνοι μας η "σωτηρία κι η απαλλαγή μας"!
 ...Ετσι κι η ανασφαλής Θάλεια- παγιδευμένη χρόνια στον ισκιο αυτής της Καρυδιάς- κάποια στιγμή θα αφυπνιστεί και θα ζητήσει "να δρέψει και τους καρπούς", με την ελπίδα να μην είναι αργά, σε μια κορύφωση αγωνιώδη που αποζητά την ελπίδα....

              Η Γιώτα Φώτου, μέσα από επίπονες διαδρομές  και αυτογνωσίας των ηρώων, αποκαθιστά με ιδιαίτερο τρόπο την πίστη στον Άνθρωπο και στην εκπληκτική δύναμη της ψυχής, που αναγεννάται εκ της τέφρας της, σαν το φλεγόμενο πουλί του Μύθου...
Για όλα ξαποστάστε μαζί με τους παιδικούς πόθους της Θαλειας και  του Δημοσθένη  "Στης Καρυδιάς τον Ίσκιο",και ανακαλύψτε μαζί τους αν θα καταφέρει ο έρωτας των παιδικών τους χρόνων να δικαιωθεί  στο ταξίδι της ζωής τους...

                       Δεδε Ελισσάβετ

Το σχόλιο της ιδιας της συγγραφεως για το αρθρο καθως το μοιραζόταν στο facebook.

  
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ 
 Γιώτα Φώτου, Το Τίμημα Της Προδοσίας   

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου