ΣΟΦΗ ΘΕΟΔΩΡΙΔΟΥ, Η Αγαπητικιά

                                 Η Αγαπητικιά ,Θεοδωρίδου Σόφη
                       Είδος:Ιστορικό
                      Βαθμολογία: 9,5/10
                                                                 

Εκδόσεις Ψυχογιός
Έτος Έκδοσης: 17 Μαίου 2018
Σελίδες 544
Τιμή 16,92- 15, 38ευρω

Φέτος η Σόφη Θεοδωρίδου μάς συστήνει μια φλογερή γυναίκα, τη Ρόσα, που αρνείται να υποταχθεί στις συμβάσεις της εποχής της και προσπαθεί να τα βγάλει πέρα τις δύσκολες εποχές του Εθνικού Διχασμού.
        Ένα αξιοσημείωτο βιβλίο, με πολιτικές κι αισθηματικές αποχρώσεις, που συζητήθηκε αρκετά με διιστάμενες απόψεις για το λεπτό ιστορικό ζήτημα που διαπραγματεύτηκε και τον τολμηρό χαρακτήρα της ηρωίδας του Ρόσας...
Ένα βιβλίο που κατηγορήθηκε για την ιστορική θέση που πήρε.
Ας ανακαλύψουμε μαζί την αλήθεια του και την ατίθαση ηρωίδα του:

ΠΕΡΙΛΗΨΗ
Η Ρόσα με τη φωτιά σε μαλλιά και καρδιά μεγαλώνει σε ένα αριστοκρατικό σπίτι ενός από τους ισχυρούς παράγοντες της Αθήνας που πρόσκεινται στον Βασιλιά Κωνσταντίνο.
             Μια μέρα, η Ρόσα απρόσμενα συναντά τον Χάρη , ένα παλικάρι από την πρόσφατα απελευθερωμένη Μακεδονία.
Με τη στάμπα του Τουρκομερίτη να τον συνοδεύει ο φτωχός Χάρης πασχίζει να επιβιώσει και να σπουδάσει στην Ιατρική, διεκδικώντας ένα καλύτερο μέλλον σε καιρούς δίσεκτους.
Ο αντιφατικός τους έρωτας Ρόσας Χάρη σύντομα θα έρθει αντιμέτωπος με το κοινωνικό κ ιδεολογικό τους χάσμα.
                Ο Α Παγκόσμιος Πόλεμος ξεσπά κι η πολύπαθη Ελλάδα βρίσκεται διχασμένη ανάμεσα στον φιλογερμανό Βασιλιά της και έναν φιλόδοξο Βενιζέλο που στη συμμαχία Αγγλογάλλων βλέπει την ευκαιρία για την υλοποίηση της Μεγάλης Ελλάδας, των 5 θαλασσών κ των 3 ηπείρων.
                 Η πρωτεύουσα σπαράσσεται από αιματηρές διαμάχες 2μιση ετών που μοιραία θέτουν σε νέα δοκιμασία και τον έρωτα της Ρόσας και του Χάρη.
       Ο Χάρης, υποκινούμενος από τον φίλο του Χριστόφορο, αναπηρο του προηγούμενου πολέμου, θα προσχωρήσει στο Κίνημα της Εθνικής Άμυνας , ενώ η Ρόσα θα έρθει σε ρήξη με τη συντηρητική της οικογένεια για να υπηρετήσει κι αυτή την πατρίδα της όπως μυριάδες Ελληνίδες.
Ο πόλεμος στο μακεδονικό μέτωπο και την...πολεθνική Θεσσαλονίκη θα της επιφυλάξει εκπλήξεις άλλοτε ευχάριστες, άλλοτε δυσάρεστες θεριεύοντας ωστόσο το πάθος της με τον Χάρη.
Όταν  η Ρόσα, ως "Ιφιγένεια", θα κληθεί να θυσιαστεί για την οικογενειακή ευημερία, θα κλείσει βαθιά στην καρδιά της την αγάπη της ως την ανατροπή της μοίρας.

ΣΧΟΛΙΑΣΜΟΣ
Η Σόφη Θεοδωρίδου δε χρειάζεται συστάσεις:

            Το όνομά της  στο εξώφυλλο ενός βιβλίου αποτελεί εγύηση για ένα ποιοτικό και συνάμα βαθιά συναισθηματικό ανάγνωσμα και "Η Αγαπητικιά" δικαιώνει απόλυτα κάθε αναγνωστική προσδοκία, διατηρώντας το υψηλό επίπεδο του έργου που μια δεκαετία προσφέρει στη Λογοτεχνία μας η αγαπημένη συγγραφέας.
      Η "Αγαπητικιά" είναι ένα βιβλίο με ιστορικό βάρος, που ισορροπεί ιδανικά το πολιτικό στοιχείο με το προσωπικό δράμα των ηρώων, ακολουθώντας πολιτικά κι ερωτικά πάθη με την ίδια ένταση χωρίς κανένα στοιχείο να πνίγεται μέσα από το άλλο.
Αυτή η ισομέρεια δίνει ένα σύνολο που διαφωτίζει ιστορικές αλήθειες,  εκτοξεύοντας όμως την αγωνία για τα πρόσωπα.
       Η Ιστορία στη Θεοδωρίδου,  γίνεται μια ζώσα πραγματικότητα και όχι πλεόν απρόσωπη καταγραφή, με αποτέλεσμα ο αναγνωστης να κατανοεί τους κραδασμούς της και τις συνέπειές της στις ζωές των απλών πολιτών.Αυτό σταδιακά γαλουχεί μια γνώση πιο ουσιαστική που αναλογεί σε υπεύθυνους πολίτες με συναίσθηση των επιλογών τους.
Η Αγαπητικιά όμως ρέει λίγο πιο εύληπτα από πρότερα έργα της συγγραφέως λόγω, διότι το αισθηματικό στοιχείο έχει τονιστεί περισσότερο κι η  δυναμική των προσώπων υπερτερεί του πολιτικού πλαισίου, όπως και στην "Αμαρτία Της Ομορφιάς"
             Στην "Αγαπητικιά" η κεντρική ηρωίδα δεν ανήκει στα λαικά στρώματα όπως οι προηγούμενες ("Στεφάνι Από Ασπάλαθο,"" Η Νύφη Φορούσε Μαύρα") αλλά προέρχεται από τον στενό πυρήνα της αθηναικής αριστοκρατίας που είχε πρόσβαση ακόμη και σε παράγοντες των ανακτόρων.

           Μια κοπέλα ατίθαση,  αυθάδης και θαρραλέα, με τσαγανό δυσεύρετο σε  γυναίκες της εποχής και της τάξης της...
          Εντούτοις, η Ρόσα δεν διαθέτει αλαζονεία έναντι των φτωχών, αντιθέτως η περοφρόνησή της στρέφεται προς την τρυφηλότητα των αργόσχολων ανθρώπων του περίγυρού της περνώντας όμορφα μηνύματα σωστής ιεράρχησης κοινωνικών αξιών.
         Επιτέλους μια ηρωίδα με γήινη ομορφιά που η γοητεία της δεν πηγάζει από εξιδανικευτική συμμετρία κατά την εκνευριστική συνήθεια των μυθιστοριογράφων...!!!"
            Ο έτερος πόλος είναι ο Χάρης ένας χαρακτήρας ακεραιος, με γνήσιο πατριωτισμό και φιλότιμο, που συγκινεί παρότι είναι πιο ανασφαλής  από την εκρηκτική  Ρόσα.
Τα βιώματα και η προέλευση του Χάρη από τις σκλαβωμένες στους Τούρκους περιοχές  δικαιολογούν επαρκώς την ατολμία του.
Αυτοί οι δυο νέοι θα βρεθούν στη δίνη μιας άγριας εποχής που δίχασε τον λαό για να τον σύρει σε έναν χορό θανάτου που ξεκίνησε από τους νικηφόρους Βαλκανικούς Πολέμους, πέρασε από τις ταπεινώσεις του Εθνικού Διχασμού και τις μάχες στα χαρακώματα για να καταλήξει στην τραγωδία της Μικρασίας.
Γύρω τους πλήθος ξεχωριστών χαρακτήρων: Ο Χριστόφορος, ο συντηρητικός αξιωματικός Ιάσων, η αλέγκρα Μάγδα, ο πραγματιστής Θαλής με την κρυμμένη τρυφερότητα, οι σύντροφοι στο Μέτωπο...
           Ζοφεροί πρωταγωνιστές φυσικά είναι ο Βασιλιάς Κωνσταντίνος και ο εμβληματικός Κρητικός πολιτικός Ελευθέριος Βενιζέλος.

          

   Η Σόφη Θεοδωρίδου φωτίζει μια εποχή λιγότερο γνωστή στο ευρύ κοινό, ανάμεσα στον Α'ΠΠ και στη Μικρασιατική Καταστροφή, τον Εθνικό Διχασμό, με αφορμή τη διένεξη ανάμεσα στον φιλογερμανό, διχαστικό Κωνσταντίνο και τον διορατικό-τυχοδιώκτη κατ'άλλους- Βενιζέλο.

Το ζήτημα το είχε προσεγγίσει και η Σοφία Βόικου στο εξαιρετικό Γλυκόπικρο Λεμόνι της...αλλά η Θεοδωρίδου επελτάθηκε πςρισσότερο.

Η Σόφη Θεοδωρίδου εξηγεί πώς ο Βασιλιάς Κωνσταντίνος έβαλε πάνω από την χώρα που κυβερνούσε τα καπρίτσια της Γερμανίδας συζύγου του, Σοφίας, και στον Α Παγκόσμιο Πόλεμο εισηγήθηκε μια ουδετερότητα που ευνοούσε τη Γερμανία της γυναίκας του, ενόσο στρατεύματα γερμανικά, βουλγάρικα γαλλικά αλώνιζαν στην επαπειλούμενη Μακεδονία, που με τόσο νεανικό αίμα είχε επιστρέψει στην Ελλάδα 2 χρόνια πριν.
Η Σόφη Θεοδωρίδου αναδεικνύει πώς το πρόσωπο του Βασιλιά έγινε σημείο συσπείρωσης όλων των αντιδραστικών στοιχείων, αφορμή βίας εναντι κάθε προοδευτικής παρουσίας, και φετίχ της θρησκοληψίας, που έφτανε μέχρι υποκινούμενες μεσαιωνικές τελετές αφορισμού των βενιζελικών αντιπάλων σε πόλεις και χωριά!
Από την άλλη δεν παραλείπει να αναφέρει την προσήλωση του Βενιζέλου στους αυταρχικούς Αγγλογάλλους που ταπείνωσαν τη χώρα, εκβιάζοντας τον ελληνικό λαό με πείνα δια αποκλεισμού και βομβαρδισμό από το Φάληρο, προκειμένου να πολεμήσει για τα δικά τους συμφέροντα στη Μακεδονία.
Δεν αποσιωπώνται ούτε πράξεις αντεκδίκησης των βενιζελικών μετά την αποχώρηση του πείσμωνος Κωνσταντίνου.
           Η συγγραφέας αναμεταδίδει παρέα με τους ήρωές της την κόλαση των χαρακωμάτων που τη γνωρίσαμε σε εμβληματικά έργα όπως το "Ουδέν Νεότερον από το Δυτικό Μέτωπο του Ρέμαρκ, και "Η Ζωή εν Τάφω" του Μυριβήλη.
Μέσα σ' όλα η φιγούρα της Γυναίκας Νοσοκόμας όπως αναδείχθηκε σε έργα σαν τον "Αποχαιρετισμό Στα Όπλα" , με ενδεικτικά στιγμιότυπα από το δράμα των νοσοκομείων και των μετόπισθεν- και σε άμεση συνάρτηση προς την ιστορία μας, στο πιο συγκινητικό σημείο της.
          Έπεται το ολέθριο σφάλμα του Βενιζέλου να προκηρύξει Εκλογές τον Νοέμβρη του 20 μετά τον θρίαμβο των Σεβρών, με τη συγγραφέα να εκθέτει τα αίτια της ήττας του και την εφιαλτική Παλιννόρθωση.
             Κάποιοι ίσως κατηγορήσουν τη Θεοδωρίδου για εξύμνηση του Βενιζέλου...Εγώ διαφωνώ.
Θεωρώ ότι ήταν αντικειμενική κι αυτό δεν επιτρέπει πάντα "αποστάσεις ασφαλείας":
Δε γίνεται στο όνομα των ίσων αποστάσεων να αποκρύπτουμε την αλήθεια κι αυτή είναι συντριπτική εις βάρος του Άνακτα που θυσίασε τα δίκαια όνειρα ενός έθνους σε προσωπικές ιδεολήψίες, πνίγοντάς τα στο αίμα των αθώων, πολλές φορές...
Από την άλλη ο Βενιζέλος, εκ του αποτελέσματος  και μέσα από τα λάθη του,σαφώς, αποδείχθηκε η τελευταία αστραποβόλα πολιτική παρουσία της ταπεινής Ελλάδας που μπορούσε να τής αποφέρει κάτι παραπάνω μέσα στα αλληλοσυγκρουόμενα συμφέροντα των Μεγάλων.
          Μετά τη Μικρασία, εντούτοις, το πολιτικό στοιχείο υποχωρεί κι η πένα της Θεοδωρίδου εστιάζει το ατομικό δράμα της Ρόσα που κορυφώνεται από μιαν αναπάντεχη εξέλιξη, σπαρακτική, μαζί κι εξογιστική.Ένα τέτοιο πλάσμα- ανένταχτο και παράφορο-  ήταν απόλυτα αναμενόμενο να βιώσει τον έρωτα με ακραίο τρόπο, ενδεχομένως και ανάρμοστο.
Κάποιοι μπορεί να μην εγκρίνουν όλες τις επιλογές της Ρόσα , γεγονός όμως είναι πως η Σόφη Θεοδωρίδου έχει σκιαγραφήσει μια χειροπιαστή ηρωίδα με αδυναμίες που ΔΕΝ ενδύεται το φωτοστέφανο της χάρτινης αρετής, αλλά στηρίζει τις επιλογές της.
        Θα ήθελα ωστόσο να δω με μεγαλύτερη έκταση κάποιες πλευρές αυτών των επιλογών στα δύσκολα χρόνια της Κατοχής και του Εμφυλίου που πέρασαν αρκετά γρήγορα.
Σε κάθε περίπτωση, αγάπησα πολύ το γοητευτικό αυτό μυθιστόρημα της Σόφης Θεοδωρίδου και το συστήνω ως μια από τις καλύτερες αναγνωστικές επιλογές -κι όχι μόνο για τη φετινή σεζόν.