Πικρό Γάλα, Μένιος Σακελλαρόπουλος
Είδος: Κοινωνικό
Βαθμολογία: 9,5/10
Ο Μένιος Σακελλαρόπουλος, χρόνια τώρα, διαπρέπει στον συγγραφικό χώρο με την ίδια επιτυχία που το έκανε και στον χώρο της αθλητικής δημοσιογραφίας.
Έχει, λοιπόν, ήδη προσφέρει στο αναγνωστικό κοινό αξιόλογα κοινωνικά μυθιστορήματα, γεμάτα ευαισθησίες και χαρακτήρες που αναμετρώνται με τις σκληρές πλευρές της ζωής, θίγοντας ποικίλα ζητήματα της σύγχρονης κυρίως εποχής.
Με τόλμη λοιπόν ο Μένιος Σακελλαρόπουλος προσέγγισε τη ματαιοδοξία κ τις ανατροπές της ζωής (Θα Πεθάνεις, Ρε), την ψυχική νόσο (Η Παγίδα των Χρωμάτων), την απώλεια όρασης (13 Κεριά), τις φυλακές (Το Σημάδι) κι άλλα θέματα κοινωνικού ενδιαφέροντος.
Φέτος,με ένα ακόμη ξεχωριστό βιβλίο, μας ταξιδεύει στην μετεμφυλιακή Ελλάδα και μας συστηνει ανθρώπους που βύζαξαν "Πικρό Γάλα", σε χαλεπούς καιρούς...
ΠΕΡΙΛΗΨΗ
Γιάννενα, Δεκαετία του 60
Σε ένα χωριό της Ηπείρου ο μικρός Φώτης μεγαλώνει στην ανέχεια.
Οι σκληρές συνθήκες τον αποκόπτουν απο τη μητρική αγκαλιά και τον οδηγούν μέχρι τον Ζηρό και μια από τις διαβόητες παιδουπόλεις της Βασίλισσας Φρειδερίκης.
Εκεί θα βιώσει την ορφάνια ,την άτεγκτη σκληρότητα ομαδαρχών και τη μοναξιά.
Σύντροφός του και μοναδικός φίλος του που απαλύνει μια γκρίζα παιδική ηλικία, ο συνεσταλμένος, γλυκός Διονύσης, ο αδελφοποιτός του, που θα αναγκαστεί να αποχωριστεί βίαια, μα δε θα πάψει να τον αναζητά.
Η έλλειψη στοργής, οι αιφνίδιοι αποχαιρετισμοί και η βία θα σημαδέψουν την ψυχή του Φώτη και θα γαλουχήσουν ένα μικρό αγρίμι που θα αποζητά διαρκώς την ελευθερία του με κάθε κόστος. Κέρκυρα, Ιωάννινα, Έβρος...
Ένα αγρίμι διωκώμενο από ένα ασφυκτικό σύστημα, σε μια Ελλάδα που ακόμη αιμορραγεί από τα πολιτικά πάθη και τον διχασμό.
Ένα αγρίμι που θα ριχτεί στη βιοπάλη κόντρα στις αντιξοότητες, αντιδρώντας στο άδικο και αναζητώντας πάντα τη φωλιά που του στέρησαν από τα πρώτα του βήματα.Θα καταφέρει να βρει την αγάπη και τη δικαίωση;
ΣΧΟΛΙΑΣΜΟΣ
Το "Πικρό Γάλα" του Μένιου Σακελλαρόπουλου είναι ένα κοινωνικό μυθιστόρημα που συγκινεί και διδάσκει.
Έργο απαιτητικό καθώς αναβιώνει τη δύσκολη περίοδο της μεταπολεμικής Ελλάδας, πίσω από τα φώτα της Ιστορίας , εκεί που κουρνιάζει η Φτωχολογιά και οι Μικροί που γίνονται έρμαια στις βουλές των ισχυρών.
Το "Πικρό Γάλα" στην ουσία συνιστά ένα οδοιπορικό ενηλικίωσης, σε μια Ελλάδα που πασχίζει να συνέλθει από τον Εμφύλιο για να καταλήξει στα νύχια της Χούντας των Συνταγματαρχών.
Το χρονικό δυο πολύπαθων γενεών, γραμμένο σε μια γλώσσα γοητευτική που ρέει με φυσικότητα, χαρίζοντας και στιγμές λυρισμού.
Πρωταγωνιστής είναι ο Φώτης, ένα αγόρι από ένα φτωχοχώρι της Ηπείρου, που θα γευθεί την εγκατάλειψη, τη σκληρότητα του Ιδρύματος, το κοινωνικό περιθώριο και φυσικά την αδικία. Η πέννα του Μένιου Σακελλαρόπουλου τον παραλαμβάνει από τα πρώιμα χρόνια του χαρτογραφώντας πολύ καλά τις διαδρομές της κακοδαιμο νίας και της φτώχειας που σκόρπισε την οικογένειά του στους πέντε ανέμους: Βλέπουμε τον Φώτη να ακολουθεί την κοινή μοίρα πολλών παιδιών του Εμφυλίου, και μετέπειτα, της φτωχών οικογενειών, καταλήγοντας σε ένα ορφανοτροφείο από το δίκτυο των Παιδουπόλεων της Βασίλισσας Φρειδερίκης.
Πλάι στον Φώτη, ο πιο ήπιος Διονύσης θα γίνει ο πιο στενός του φίλος και σύντροφος στα παιχνίδια, στις μικρές ανταρσίες και τις στιγμές του πόνου.
Ο συγγραφέας έτσι, αναδεικνύει περιπτωσιολογικά, μέσα από τον Φώτη και τον Διονύση,το φαινόμενο των βασιλικών παιδουπόλεων όπου στεγάστηκαν δεκάδες εξαθλιωμένα παιδιά από την ερειπωμένη ύπαιθρο, δείχνοντας με χαρακτηριστικά στιγμιότυπα πώς εκείνα τα ιδρύματα έγιναν και φυτώρια ιδεολογικής ζύμωσης και αφοσίωσης στο Παλάτι. Σε αυτά τα ιδρύματα βρήκαν καταφύγιο πολλά παιδιά που όμως έγιναν και όχημα της αντικομμουνιστικής προπαγάνδας.
Εντούτοις η οπτική του συγγραφέα είναι ξεκάθαρα ανθρωποκεντρική, γι αυτό κι εστιάζει στην εξέλιξη και τις εσωτερικές συγκρούσεις του Φώτη, που υπέφερε μακριά από τη μητέρα του, κάτω από την άτεγκτη επιτήρηση και τους ασφυκτικούς κανόνες των Ομαδαρχών και ταρτηριοσκληρυντικών δασκάλων.
Ο Μενιος Σακελλαρόπουλος κατορθώνει να σκιαγραφήσει υποδειγματικά την παιδική ψυχή καθώς αυτή αναμετράται με έναν κόσμο ακατανόητο κι εχθρικό. Ο συγγραφέας περιγράφει με επίζηλη διεισδυτικότητα τις παιδικές ματαιώσεις και τις πρώιμες αγωνίες, ιχνηλατώντας τις παιδικές πληγές
Παράλληλα, παρακολουθούμε τον Γολγοθά μιας μάνας που ερήμωσε η αγκαλιά της.Η πολύπαθη Σοφία αναμετράται με την εξαθλίωση, με την απανθρωπιά του πλούτου και τις ενοχές, αφού τη δική της ατολμία πλήρωσαν τα παιδιά της.
Το μεγαλύτερο μέρος στο βιβλίο καταλαμβάνει η παιδική ηλικία του Φώτη καθώς αυτή καθόρισε τον χαρακτήρα και τις επιλογές της ενήλικης ζωής.
Προσωπικά, το "Πικρό Γάλα" μου ξύπνησε μνήμες από τις σελίδες του Ντίκενς: Σαν ένας Όλιβερ Τουίστ, κι ο Φώτης περιπλανιέται χωρίς σημεία αναφοράς, υποφέρει από την αναλγησία που συναντά, κ αποζητά λίγη φιλία , εκτεθειμένος στην κακία και στην εκμετάλλευση.
Άλλωστε είτε στη βιομηχανική Αγγλία του 19ου αιώνα, είτε στην εξαθλιωμένη Ελλάδα του 50, η ορφάνια, η ανασφάλεια κι ο αγώνας της επιβίωσης , παραμένουν κοινά απότοκα της κοινωνικής ανισότητας και προιόντα της κοινωνικής αδικίας που προσδιορίζει διαχρονικά τις δυτικές κοινωνίες από τη φεουδαρχία ως τον καπιταλισμό.
Μετά τον αποχωρισμό από τον μοναδικό του φίλο , ο Φώτης θα αποδυθεί σε έναν αγώνα επιβίωσης, αδυνατώντας να ενταχθεί, κι έτσι θα λάβει χώρα μια σκληρή μαθητεία των δρόμων που θυμισε λίγο τον "Μικρό Βιοπαλαιστή" του Βασίλη Πάσχου.
Είναι εκέι που σμιλεύονται διαμάντια καθώς σφυρηλατούνται τα ευγενέστερα αντρικά χαρακτηριστικά.Το φιλότιμο, η εργατικότητα η εντιμότητα. Εκεί, που παραλληλα με μια τραχιά πραγματικότητα, άνθρωποι του μόχθου, δίχως γνώσεις ή περγαμηνές, δίνουν μαθήματα ανθρωπιάς, στοργής και αξιοπρέπειας.
Σαν τον εμβληματικό ήρωα του Βασίλη Πάσχου και ο Φώτης μας θα τα γνωρίσει όλα και θα αντιπαρατάξει τα χαρίσματα της ακατέργαστης μα ακέραιας ψυχής του:
Με τελευταίο δύσκολο σταθμός του είναι οι μέρες της Δικτατορίας και τις δύσβατες μέρες του Στρατού με τα απίστευτα περιστατικά, ο Φώτης - ορφανεμένος και μόνος παλέψει να αναδυθεί διεκδικώντας μια θέση στην κοινωνία.
Κάπως έτσι, ο πρωταγωνιστής του Μένιου Σακελλαρόπουλου θα γίνει ένα παράδειγμα θάρρους και ακεραιότητας για όλους μας, αποδεικνύοντας πως η θέληση και η ηθική ανωτερότητα είναι η σπουδαιότερη προίκα, και μπορεί να αντικρούσει τις αντιξοότητες, οδηγώντας τον άνθρωπο στην ολοκλήρωση.
Εύλογα θα μπορούσε κανείς να επαινέσει τον Μένιο Σακελλαρόπουλο για τον ήρωα αυτόν και τα εξαίσια διδάγματα που τον συνοδεύουν, αν δεν ...μαθαίναμε στο Επίμετρο ότι πρόκειται για την Αληθινή Ιστορία ενός απόλυτα υπαρκτού προσώπου.
Είδος: Κοινωνικό
Βαθμολογία: 9,5/10
Ο Μένιος Σακελλαρόπουλος, χρόνια τώρα, διαπρέπει στον συγγραφικό χώρο με την ίδια επιτυχία που το έκανε και στον χώρο της αθλητικής δημοσιογραφίας.
Έχει, λοιπόν, ήδη προσφέρει στο αναγνωστικό κοινό αξιόλογα κοινωνικά μυθιστορήματα, γεμάτα ευαισθησίες και χαρακτήρες που αναμετρώνται με τις σκληρές πλευρές της ζωής, θίγοντας ποικίλα ζητήματα της σύγχρονης κυρίως εποχής.
Με τόλμη λοιπόν ο Μένιος Σακελλαρόπουλος προσέγγισε τη ματαιοδοξία κ τις ανατροπές της ζωής (Θα Πεθάνεις, Ρε), την ψυχική νόσο (Η Παγίδα των Χρωμάτων), την απώλεια όρασης (13 Κεριά), τις φυλακές (Το Σημάδι) κι άλλα θέματα κοινωνικού ενδιαφέροντος.
Φέτος,με ένα ακόμη ξεχωριστό βιβλίο, μας ταξιδεύει στην μετεμφυλιακή Ελλάδα και μας συστηνει ανθρώπους που βύζαξαν "Πικρό Γάλα", σε χαλεπούς καιρούς...
ΠΕΡΙΛΗΨΗ
Γιάννενα, Δεκαετία του 60
Σε ένα χωριό της Ηπείρου ο μικρός Φώτης μεγαλώνει στην ανέχεια.
Οι σκληρές συνθήκες τον αποκόπτουν απο τη μητρική αγκαλιά και τον οδηγούν μέχρι τον Ζηρό και μια από τις διαβόητες παιδουπόλεις της Βασίλισσας Φρειδερίκης.
Εκεί θα βιώσει την ορφάνια ,την άτεγκτη σκληρότητα ομαδαρχών και τη μοναξιά.
Σύντροφός του και μοναδικός φίλος του που απαλύνει μια γκρίζα παιδική ηλικία, ο συνεσταλμένος, γλυκός Διονύσης, ο αδελφοποιτός του, που θα αναγκαστεί να αποχωριστεί βίαια, μα δε θα πάψει να τον αναζητά.
Η έλλειψη στοργής, οι αιφνίδιοι αποχαιρετισμοί και η βία θα σημαδέψουν την ψυχή του Φώτη και θα γαλουχήσουν ένα μικρό αγρίμι που θα αποζητά διαρκώς την ελευθερία του με κάθε κόστος. Κέρκυρα, Ιωάννινα, Έβρος...
Ένα αγρίμι διωκώμενο από ένα ασφυκτικό σύστημα, σε μια Ελλάδα που ακόμη αιμορραγεί από τα πολιτικά πάθη και τον διχασμό.
Ένα αγρίμι που θα ριχτεί στη βιοπάλη κόντρα στις αντιξοότητες, αντιδρώντας στο άδικο και αναζητώντας πάντα τη φωλιά που του στέρησαν από τα πρώτα του βήματα.Θα καταφέρει να βρει την αγάπη και τη δικαίωση;
ΣΧΟΛΙΑΣΜΟΣ
Το "Πικρό Γάλα" του Μένιου Σακελλαρόπουλου είναι ένα κοινωνικό μυθιστόρημα που συγκινεί και διδάσκει.
Έργο απαιτητικό καθώς αναβιώνει τη δύσκολη περίοδο της μεταπολεμικής Ελλάδας, πίσω από τα φώτα της Ιστορίας , εκεί που κουρνιάζει η Φτωχολογιά και οι Μικροί που γίνονται έρμαια στις βουλές των ισχυρών.
Το "Πικρό Γάλα" στην ουσία συνιστά ένα οδοιπορικό ενηλικίωσης, σε μια Ελλάδα που πασχίζει να συνέλθει από τον Εμφύλιο για να καταλήξει στα νύχια της Χούντας των Συνταγματαρχών.
Το χρονικό δυο πολύπαθων γενεών, γραμμένο σε μια γλώσσα γοητευτική που ρέει με φυσικότητα, χαρίζοντας και στιγμές λυρισμού.
Πρωταγωνιστής είναι ο Φώτης, ένα αγόρι από ένα φτωχοχώρι της Ηπείρου, που θα γευθεί την εγκατάλειψη, τη σκληρότητα του Ιδρύματος, το κοινωνικό περιθώριο και φυσικά την αδικία. Η πέννα του Μένιου Σακελλαρόπουλου τον παραλαμβάνει από τα πρώιμα χρόνια του χαρτογραφώντας πολύ καλά τις διαδρομές της κακοδαιμο νίας και της φτώχειας που σκόρπισε την οικογένειά του στους πέντε ανέμους: Βλέπουμε τον Φώτη να ακολουθεί την κοινή μοίρα πολλών παιδιών του Εμφυλίου, και μετέπειτα, της φτωχών οικογενειών, καταλήγοντας σε ένα ορφανοτροφείο από το δίκτυο των Παιδουπόλεων της Βασίλισσας Φρειδερίκης.
Πλάι στον Φώτη, ο πιο ήπιος Διονύσης θα γίνει ο πιο στενός του φίλος και σύντροφος στα παιχνίδια, στις μικρές ανταρσίες και τις στιγμές του πόνου.
Ο συγγραφέας έτσι, αναδεικνύει περιπτωσιολογικά, μέσα από τον Φώτη και τον Διονύση,το φαινόμενο των βασιλικών παιδουπόλεων όπου στεγάστηκαν δεκάδες εξαθλιωμένα παιδιά από την ερειπωμένη ύπαιθρο, δείχνοντας με χαρακτηριστικά στιγμιότυπα πώς εκείνα τα ιδρύματα έγιναν και φυτώρια ιδεολογικής ζύμωσης και αφοσίωσης στο Παλάτι. Σε αυτά τα ιδρύματα βρήκαν καταφύγιο πολλά παιδιά που όμως έγιναν και όχημα της αντικομμουνιστικής προπαγάνδας.
Εντούτοις η οπτική του συγγραφέα είναι ξεκάθαρα ανθρωποκεντρική, γι αυτό κι εστιάζει στην εξέλιξη και τις εσωτερικές συγκρούσεις του Φώτη, που υπέφερε μακριά από τη μητέρα του, κάτω από την άτεγκτη επιτήρηση και τους ασφυκτικούς κανόνες των Ομαδαρχών και ταρτηριοσκληρυντικών δασκάλων.
Ο Μενιος Σακελλαρόπουλος κατορθώνει να σκιαγραφήσει υποδειγματικά την παιδική ψυχή καθώς αυτή αναμετράται με έναν κόσμο ακατανόητο κι εχθρικό. Ο συγγραφέας περιγράφει με επίζηλη διεισδυτικότητα τις παιδικές ματαιώσεις και τις πρώιμες αγωνίες, ιχνηλατώντας τις παιδικές πληγές
Παράλληλα, παρακολουθούμε τον Γολγοθά μιας μάνας που ερήμωσε η αγκαλιά της.Η πολύπαθη Σοφία αναμετράται με την εξαθλίωση, με την απανθρωπιά του πλούτου και τις ενοχές, αφού τη δική της ατολμία πλήρωσαν τα παιδιά της.
Το μεγαλύτερο μέρος στο βιβλίο καταλαμβάνει η παιδική ηλικία του Φώτη καθώς αυτή καθόρισε τον χαρακτήρα και τις επιλογές της ενήλικης ζωής.
Προσωπικά, το "Πικρό Γάλα" μου ξύπνησε μνήμες από τις σελίδες του Ντίκενς: Σαν ένας Όλιβερ Τουίστ, κι ο Φώτης περιπλανιέται χωρίς σημεία αναφοράς, υποφέρει από την αναλγησία που συναντά, κ αποζητά λίγη φιλία , εκτεθειμένος στην κακία και στην εκμετάλλευση.
Άλλωστε είτε στη βιομηχανική Αγγλία του 19ου αιώνα, είτε στην εξαθλιωμένη Ελλάδα του 50, η ορφάνια, η ανασφάλεια κι ο αγώνας της επιβίωσης , παραμένουν κοινά απότοκα της κοινωνικής ανισότητας και προιόντα της κοινωνικής αδικίας που προσδιορίζει διαχρονικά τις δυτικές κοινωνίες από τη φεουδαρχία ως τον καπιταλισμό.
Μετά τον αποχωρισμό από τον μοναδικό του φίλο , ο Φώτης θα αποδυθεί σε έναν αγώνα επιβίωσης, αδυνατώντας να ενταχθεί, κι έτσι θα λάβει χώρα μια σκληρή μαθητεία των δρόμων που θυμισε λίγο τον "Μικρό Βιοπαλαιστή" του Βασίλη Πάσχου.Είναι εκέι που σμιλεύονται διαμάντια καθώς σφυρηλατούνται τα ευγενέστερα αντρικά χαρακτηριστικά.Το φιλότιμο, η εργατικότητα η εντιμότητα. Εκεί, που παραλληλα με μια τραχιά πραγματικότητα, άνθρωποι του μόχθου, δίχως γνώσεις ή περγαμηνές, δίνουν μαθήματα ανθρωπιάς, στοργής και αξιοπρέπειας.
Σαν τον εμβληματικό ήρωα του Βασίλη Πάσχου και ο Φώτης μας θα τα γνωρίσει όλα και θα αντιπαρατάξει τα χαρίσματα της ακατέργαστης μα ακέραιας ψυχής του:
Με τελευταίο δύσκολο σταθμός του είναι οι μέρες της Δικτατορίας και τις δύσβατες μέρες του Στρατού με τα απίστευτα περιστατικά, ο Φώτης - ορφανεμένος και μόνος παλέψει να αναδυθεί διεκδικώντας μια θέση στην κοινωνία.
Κάπως έτσι, ο πρωταγωνιστής του Μένιου Σακελλαρόπουλου θα γίνει ένα παράδειγμα θάρρους και ακεραιότητας για όλους μας, αποδεικνύοντας πως η θέληση και η ηθική ανωτερότητα είναι η σπουδαιότερη προίκα, και μπορεί να αντικρούσει τις αντιξοότητες, οδηγώντας τον άνθρωπο στην ολοκλήρωση.
Ο μικρός Φώτης που γνωρίσαμε είναι, στην πραγματικότητα, ο Φώτης Ραπακούσης από τα Γιάννενα, ο κορυφαίος ίσως σήμερα Έλληνας συλλέκτης, που ίδρυσε το σπουδαίο Μουσείο του Αλή Πασά με κειμήλια από την περίοδο της κυριαρχίας του δαιμόνιου αυτού Αλβανού πασά.
Η αγάπη του Ραπακούση στην Ιστορία και το προσωπικό του μεράκι πρόσφεραν σπουδαία αντικείμενα ανυπολόγιστης αξίας που αναβιώνουν μια σπουδαία εποχή της γιαννιώτικης Ιστορίας.
Ο Φώτης Ραπακούσης αφηγήθηκε στον Μένιο Σακελλαρόπουλου όλην την προσωπική του πορεία, μέχρι το καταπληκτικό του επίτευγμα: Να αποκτήσει μια ωραία οικογένεια αλλά κυρίως- με προσωπικό κόπο- να ιδρύσει ένα μουσείο ιστορικό, που χαιρετίζουν ολοι οι μεγάλοι ηγέτες του τόπου.
Η αγάπη του Ραπακούση στην Ιστορία και το προσωπικό του μεράκι πρόσφεραν σπουδαία αντικείμενα ανυπολόγιστης αξίας που αναβιώνουν μια σπουδαία εποχή της γιαννιώτικης Ιστορίας.
Ο Φώτης Ραπακούσης αφηγήθηκε στον Μένιο Σακελλαρόπουλου όλην την προσωπική του πορεία, μέχρι το καταπληκτικό του επίτευγμα: Να αποκτήσει μια ωραία οικογένεια αλλά κυρίως- με προσωπικό κόπο- να ιδρύσει ένα μουσείο ιστορικό, που χαιρετίζουν ολοι οι μεγάλοι ηγέτες του τόπου.
Αυτός ο σπουδαίος Γιαννιώτης εμπιστεύτηκε τη δραματική του ιστορία στην ταλαντούχα πέννα του Σακελλαρόπουλου που τη μετουσίωσε σε μια σαγηνευτική αφήγηση με αβίαστη συγκίνηση και διδάγματα ζωής.
Μπορεί, λοιπόν, η πλοκή στο "Πικρό Γάλα" να μην αποτελεί προσωπική επινόηση του Μένιου όμως του αξίζουν εύσημα διότι συνέθεσε μια βιογραφία που ανέδειξε τον αγώνα του ήρωά της και- κυρίως- τα ηθικά διδάγματα από τη μάχη του να επιβιώσει και να παραμείνει Άνθρωπος.
Κι ας εβλεπε απόαιδί παντού φωτιές...
Γιατί τα πιο ευφάνταστα μυθιστορήματα τα γράφει η ίδια η ζωή...
Μπορεί, λοιπόν, η πλοκή στο "Πικρό Γάλα" να μην αποτελεί προσωπική επινόηση του Μένιου όμως του αξίζουν εύσημα διότι συνέθεσε μια βιογραφία που ανέδειξε τον αγώνα του ήρωά της και- κυρίως- τα ηθικά διδάγματα από τη μάχη του να επιβιώσει και να παραμείνει Άνθρωπος.
Γιατί τα πιο ευφάνταστα μυθιστορήματα τα γράφει η ίδια η ζωή...
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου