Vanessa de Haan, Αγρια Θάλασσα

                                                            Άγρια Θάλασσα, Vanessa de Haan
                                                                  Είδος: Ιστορικό Μυθιστόρημα
                                                                   Βαθμολογία: 8/10

The Restless Sea

Εκδόσεις ΚΛΕΙΔΑΡΙΘΜΟΣ

Όσο κι αν πιστεύουμε ότι έχουν γραφτεί τα πάντα για τον Β Παγκόσμιο Πόλεμο , πάντα μια ταλαντούχα πένα μπορεί να μας εκπλήξει.
Αυτό πετυχαίνει η Βρετανή Βανέσσα ντε Χάαν με ένα μεστό ιστορικό μυθιστόρημα, την "Άγρια Θάλασσα", όπου θα μας μεταφέρει στιγμές από τη Μάχη της Αγγλίας και τις μάχες του Βρετανικού Ναυτικού στη θάλασσα, μέσα από τρία νεαρά παιδιά που ο πόλεμος τα ρίχνει στα άγρια νερά μιας βίαιης ενηλικίωσης... .

ΠΕΡΙΛΗΨΗ
19369  Τζακ ανδρώνεται στη σκιά του Πολέμου, σαν αλήτης σε μια φτωχοσυνοικία του Λονδίνου.
Ανάμεσα στις εφηβικές συμμορίες και τη μικρή εγκληματικότητα, μονάχα η αθώα αδελφούλα του γίνεται το μοναδικό ανάχωμα ανθρωπιάς στην ψυχή του, ώσπου μια απόφαση τον στρέφει στη θάλασσα.
Οι νηοπομπές θα τον βγάλουν στα νερά της Αρκτικής και στον σκληρό χειμώμα της Ρωσίας με την αδελφούλα του μακρινή ανάμνηση.
Στην άλλη γωνιά της Αγγλίας, ο Τσάρλι ετοιμάζεται για μια ακόμη πτήση κυνηγώντας το όνειρο να γίνει ήρωας της Πολεμικης Αεροπορίας, σχεδιάζοντας το μέλλον του με την αρραβωνιαστικιά του, την καθωσπρέπει Ολίβια.
Η νεαρή Ολίβια ανακαλύπτει τον αγώνα για την επιβίωση όταν αναγκάζεται να εγκαταλείψει το αποστειρωμένο περιβάλλον της αριστοκρατικής της οικογένειας και να αντεπεξέλθει στις νέες πραγματικότητες, που επιβάλλουν ο πόλεμος και η συμβίωση με τη δύστροπη θεία Νάνσυ.
            Κι ενόσω τα γερμανικά Meschermitt και τα θορυβώδη Stukas ζώνουν με φλόγες και ουρλιαχατά το Λονδίνο όλα αρχίζουν να ανατρέπονται όταν ο Τζακ θα συναντήσει την Ολίβια, απειλώντας το καλοστημένο πλάνο  του Τσάρλι για το μέλλον του...

ΣΧΟΛΙΑΣΜΟΣ
Η "Αγρια Θάλασσα" αποτελεί το συγγραφικό ντεμπούτο της Vanessa de Haan που κλήθηκε να ξεπεράσει δυο υφάλους:
       Αφενός ο Β Παγκόσμιος Πόλεμος αποτελει μεν προνομιακό πεδίο (αφού μόνος του υποβάλλει ένταση συναισθημάτων) είναι, όμως, ένα θέμα που κυριαρχεί θεματολογικά την τελευταία 60ετία σε Λογοτεχνία, Κινηματογράφο και Ιστοριογραφία και τείνει να κορεστεί.
Επομένως, απαιτούνται πραγματικά πρωτοτυπες  και πολύ δυναμικές εμπνεύσεις για να προσφέρει κανείς κάτι αξιοπρόσεκτο πια.
Ο πήχυς είναι πολύ ανεβασμένος.
          Αφ'ετέρου, για ένα άρτιο αποτέλεσμα, απαιτούνται πλέον γνώσεις ιστορικές αλλά και τεχνικές προκειμένου να αναπαρασταθούν στιγμιότυπα των μαχών με εγκυρότητα και ζωντάνια.
Η συγγραφέας κατορθώνει σε έναν μεγάλο βαθμό να υπηρετήσει τις δυο αυτές παραμέτρους και να χαρίσει ένα αρκετά καλό μυθιστόρημα που επιφυλάσσει αρκετές συγκινήσεις και πρόσωπα που αγγίζουν τον αναγνώστη με το δράμα τους.
Δεν ξέρω για τους Εγγλεζους ή τους Αμερικάνους, πάντως, ειδικότερα για τους Έλληνες αναγνώστες "Η Άγρια Θάλασσα" παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον, καθώς λίγα π΄ραγματα έχουμε δει για τη Μάχη της Αγγλίας ή τους Βρετανούς αμάχους, αφού στα ελληνόφωνα βιβλία έχουμε εστίαση συνήθως στον αγώνα της Γαλλίας και -δυστυχώς λιγότερο- των Σοβιετικών.
Με μια φράση,λοιπόν, "Η Άγρια Θάλασσα" είναι το οδοιπορικό ενηλικίωσης τριών νεαρών 'Άγγλων μέσα από την τρικυμία του πολέμου.
Η αφήγηση εξελίσσεται γραμμικά, χωρισμένη σε κεφάλαια που εστιάζουν κάθε φορά σε ένα από τους κεντρικούς πρωταγωνιστές ο οποίος στο επόμενο κεφάλαιο παραδίδει τη σκυτάλη της πλοκλης στον επόμενο.Αυτή η εναλλάγή καθιστά πιο ευέλικτη τη ροή.
Το πρώτο ατού του βιβλίου είναι πράγματι οι βασικοί του χαρακτήρες:¨
Ιχνηλατημένοι ικανοποιητικά, καθένας κουβαλάει το ατομικό του φορτίο παλεύοντας με τους δικούς του "δαίμονες".
Όλοι διατηρούν μια αυτόνομη γοητεία και κανείς δεν προβάλλει εξιδανικευμένος.
Ο Τζακ μεγαλώνοντας στο κοινωνικό περιθώριο πασχίζει να αναδυθεί από τον βούρκο και να σώσει από αυτόν και τη μικρή του αδελφή ως καθρέφτη της χαμένης αθωότητάς του...
Ο Τσάρλι αναμετράται με την ιδεατή εικόνα του ήρωα πατέρα του επιβάλλοντας στον εαυτό του το κυνήγι της τελειότητας, μα βλέπει το είδωλο αυτό να τσαλακώνεται βίαια από τις δοκιμασίες των μαχών, την απώλεια και τις αδυναμίες του.
Η Ολίβια εγκαταλείπει την ασφάλεια της αριστοκρατικής καταγωγής και καλείται να προσαρμοστεί στην άγρια φύση και σε μια χειραφέτηση που ζητά η καρδιά της και οι απαιτήσεις των καιρών...
Δίπλα τους ο συγκροτημένος Καρλ, ρρομαντικός Χανς, η αποπροσανατολισμένη, εύθραυστη Μπέτσι, ο καιροσκόπος Στουνγκ, ο Όττο, η εικόνα των χαμένων φίλων να χαμογελούν από μακρυά...
Όλες αυτές οι παράλληλες ζωές καθώς συμπλέκονται συνθέτουν ένα δράμα που γεννά πολλαπλά συναισθήματα και φυσικά αγωνία για την έκβαση και την τύχη όλων τους.
Μέσα από αυτές προβάλλουν ιδανικά όπως η φιλία, οι οικογενειακοί δεσμοί και η αυτοθυσία.
      Το άλλο στοιχείο που κερδίζει τις εντυπώσεις είναι σίγουρα οι εκπληκτικές περιγραφές από τη ζωή στο Πολεμικό Ναυτικό,οι νηοπομπές, οι συντροφικές σχέσεις, οι αερομαχίες, ο θάνατος, που καραδοκεί.
Πρώτη φορά εγώ σε μυθιστόρημα κατανοώ τόσο καλά τις συνθήκες σε ένα αεροπλανοφόρο, τις τεχνικές απαιτήσεις και τον σχεδιασμό ενός βομβαρδισμού από την πλευρά του επιτιθέμενου και κάτι από τον υποβρυχιακό πόλεμο.
Η Βανέσσα ντε Χάαν σκιαγραφεί ιδανικά την έξαψη της πτήσης, την αδρεναλίνη της μάχης, τη μοναξιά του ναυαγού, τον σαρκοβόρο πάγο, το αίμα, την εκμηδένιση του ανθρώπου κάτω από τη θηριωδία του πολέμου...
Είναι θεαματικό μια γυναίκα να γνωρίζει σε τόσο βάθος τέτοιες λεπτομέρειες από το σύμπαν των στρατιωτικών και φανερώνει πόσο βαθιά και υπέυθυνα έχει μελετήσει η ντε Χάαν το θέμα της.
Η μόνη αδυναμία που έχω να εντοπίσω είναι μια γενικότερη τάση που νιώθω ότι ενυπάρχει στη βρετανική σχολή για εκτενείς και παραστατικές περιγραφές τοπίων που συχνά είναι υπερβολικά αναλυτικές εις βάρος της πλοκής.
Προς το τέλος υπήρξε μια ανισομέρεια στην εικονοπλασία και στις καθεαυτές εξελίξεις που συμπυκνώθηκαν λίγο.
          Είναι όμως μια επουσιώδης επισήμανση πάνω σε ένα εν γένει αρμονικό σύνολο που κατορθώνει να παρασύρει τον αναγνώστη για να τού αφήσει στο τέλος ηχηρό αντιπολεμικό μήνυμα κι εναν βαθιά συγκινητικό απόηχο ανθρωπιάς!
Το συστήνω ανεπιφύλακτα- ειδικά για όσους θέλουν κάτι πέρα από την ελληνοκεντρική σκοπιά του φοβερού αυτού πολέμου, αναζητώντας να ανακαλύψουν ακόμη περισσότερες πτυχές του, πάντα με τον Άνθρωπο στο επίκεντρο.