Νίκος Παργινός, Το Νησί Της Σωτηρίας

                                                                                         Το Νησί Της Σωτηρίας, Νίκος Παργινός
                                                                                            Είδος: Ιστορικό Δράμα
                                                                                             Βαθμολογία:9,5/10

Σελίδες: 496
Hμ/νία Έκδοσης 24/3/2022

Τιμή 16,92

Η Ελληνική Ιστορία είναι γεμάτη τραγωδίες που έχουν σημαδέψει όλες τις γενιές της.,Ειδικά τα γεγονότα των δύο πρόσφατων αιώνων αποτελούν ένα πλούσιο πεδίο έμπνευσης για τη Μουσική και πολύ περισσότερο τη Λογοτεχνία.

Ο Νίκος Παργινός, ωστόσο, κατάφερε με τη συγγραφική του σκαπάνη να "εξορύξει" ένα μοναδικό "κοίτασμα ιστορικής γνώσης", που δεν έχει κορεστεί θεματολογικά, καθώς για δεύτερη μόλις  φορά συναντούμε στην ελληνική Λογοτεχνία το ξεχωριστό αυτό θέμα σε κεντρική μυθιστορηματική αναφορά.(μετά το  Εκείνοι Που Δεν Έφυγαν του Κ, Ασημακόπουλου)

Το υπέροχο μυθιστόρημά του Το Νησί Της Σωτηρίας έρχεται να φωτίσει μια λιγότερο γνωστή πλευρά του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου και να μας ταξιδέψει σε βαθιά συναισθήματα και συναρπαστικά μυστικά σε ένα ιδιαίτερο παραμύθι.

ΠΕΡΙΛΗΨΗ

Τα 1914 ο Σερβος φοιτητής Γκαβρίλο Πριντσίπ  δολοφόνησε στο Σεράγιεβο τον περιοδεύοντα διάδοχο του αυστριακού θρόνου Φραγκίσκο- Φερδινάνδο και τη σύζυγό του, Σοφία, γεγονός που στάθηκε το εναρκτήριο λάκτισμα του Πρωτου Παγκοσμίου Πολέμου.

Τα δυο μέτωπα ήταν από τη μια οι Κεντρικές Δυνάμεις(Γερμανία, Αυστροουγγαρία, Τουρκία) 

κι από την άλλη η Αντάντ (Αγγλία-Γαλλία Ρωσία) και οι ήσσονες χώρες που συνασπίστηκαν μαζί με τον έναν ή την άλλον συμμαχικό σχηματισμό.

Στα τέλη του 1915 η Σερβία (σύμμαχος των Αγγλογάλλων) δέχθηκε μια σφοδρότατη επίθεση από τα αυστροουγγρικά στρατεύματα με αποτέλεσμα να καταληφθεί η πρωτεύουσά της και να διαδραματιστεί μια εφιαλτική έξοδος του σερβικού πληθυσμού-στρατιωτών και πολιτών οι οποίοι σε καραβάνια εγκατέλειψαν τα πάτρια εδάφη τους πασχίζοντας να διαφύγουν από τα αλβανικά βουνά προς τα δυτικά.

Ανάμεσά τους, ο νεαρός στρατιώτης Ντιμίτρι Πέτροβιτς που διανύει με τους συντρόφους του και μια γενναία Αγγλίδα νοσοκόμα, τη Φλόρα,  έναν  Γολγοθά ώσπου να φτάσουν στην Κέρκυρα.

Στην Κέρκυρα που θα γίνει καταφύγιο και τάφος για πολυάριθμους Σέρβους,  εντελώς απρόσμενα ο Ντιμίτρι θα συναντήσει την πανώρια Σωτηρία, μια κοπέλα που ζει παγιδευμένη στον γάμο της με τον δεσποτικό άρχοντα του νησιού, στον πέτρινο πύργο με τις ένδοξες μνήμες και τα εφιαλτικά μυστικά...Ένας αταίριαστος έρωτας θα ανθίσει περιτριγυρισμένος από το μπαρούτι του πολέμου και αληθειες που απειλούν να αναδυθούν στο φως σαρώνοντας τα πάντα στο περασμα τους...

ΣΧΟΛΙΑΣΜΟΣ

Πρωτότυπο, σαγηνευτικό, γεμάτο συναισθήματα και νέα ιστορική γνώση Το Νησί της Σωτηρίας του Νίκου Παργινού είναι από τα πιο ξεχωριστά μυθιστορήματα που διάβασα όχι μονάχα τη φετινή σεζόν, αλλά τα τελευτάια χρόνια!

Ο Νίκος Παργινός προσφέρει ένα βιβλίο ζυμωμένο από τη φωτιά του πολέμου την αύρα του Ιονίου Πελάγους και το μύρο του έρωτα,κάτω από την αχλύ ενός γοητευτικού -μαζί και τρομακτικού μυστηρίου, ενόσω ψηλαφεί την ψυχή του σέρβικου λαού, σε ένα εν τέλει σκοτεινό παραμύθι.

Ένα υπέροχο βιβλίο που μας ταξιδεύει σε αχαρτογράφητα ακόμη νερά της εθνικής κ αναγνωστικής μας μνήμης.

Ο τίτλος "Το Νησί της Σωτηρίας" αποκτά διττή υπόσταση περικλείοντας ταυτόχρονα το ιστορικό γεγονός αναφοράς, αλλά και την ατομικότητα των χαρακτήρων της μυθοπλασίας, σε ένα γλυκό λογοπαίγνιο που κινείται σε διπλό άξονα όπως το μυθιστόρημα:

Αφενός νησί της σωτηρίας ονόμασαν  οι Σέρβοι την Κέρκυρα, αφού με τη βοήθεια των Αγγλογάλλων εκεί κατέλυσαν ως πρόσφυγες όταν εκδιώχθηκαν από την πατρίδα τους, εξαιτίας της αυστροουγγρικής στρατιάς, αφότου διέφυγαν πρώτα  μέσω της αφιλόξενης Αλβανίας μέσα στον χειμώνα των βουνών με δεκάδες νεκρούς πίσω τους  και τον καημό της πατρίδας στην καρδιά.

Ήταν η δική τους Έξοδος, όπου ως άλλοι Ισραηλίτες ακολούθησαν τον ηγέτη τους Βασιλιά Πέτρο, εγκαταλείποντας με πόνο- αλλα προσωρινά- τα πάτρια εδάφη τους.

Οι Σέρβοι έκαναν προσωρινά τότε την Κέρκυρα ορμητήριο και Κέντρο Διακυβέρνησης του λαού τους.

Επειδή όμως το νησί δεν είχε υποδομές  άμεσης υποδοχής και περίθαλψης για τόσους ανθρώπους σε ανάγκη, δεν άργησε να εμφανιστεί πανδημία χολέρας και ένας νέος κύκλος θανάτου χτύπησε τους Σέρβους οι οποίοι όμως υπέμειναν καρτερικά τα βάσανά τους διατηρώντας μια σπανια ευγένεια κι αξιοπρέπεια παραμένοντας πάντα ευπρεπείς  προς τους ντόπιους...Η καλή τους διαγωγή παρά την εξαθλίωσή τους εξασφάλισε στους Σέρβους μια περίοπτη θέση στην καρδιά των Ελλήνων εδραιώνοντας μια έντιμη διαχρονική συμμαχία, με έρεισμα στη λαϊκή ψυχή.

Για τους Σέρβους, λοιπόν, η Κέρκυρα υπήρξε σωτήριος τόπος και εδράιωσε ένα ισχυρό δεσμό των Σέρβων με τους ομόδοξους Έλληνες.

Με το περιστατικό αυτό, το ελληνικό κοινό είχε έρθει σε επαφή μ3ε το "Εκείνοι Που Δεν Έφυγαν" του Κ. Ασημακόπουλου που πραγματεύεται τη σύγκρουση ενός διασωθέντα Σέρβου στρατιώτη και του γιατρού που τον περιέθαλψε για μια γυναίκα.

Το θέμα του Αλβανικού Γολγοθά το πραγματέυτηκε το 2008 κι ο  Σέρβος συγγραφέας Μίλοβαν Βιτέζοβιτς,το μετεφρασμένο μυθιστόρημα  "Οι Κάλτσες του Βασιλιά Πέτρου" που κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Καστανιώτη στη σειρά "Οι Ορίζοντες των Βαλκανίων".Εκεί περιγράφεται αυτό το οδοιπορικό του σέρβικου λαού προς την ελευθερία του μέσα από μια μάνα που ψάχνει στον στρατιώτη γιο της κι ανταμώνει και τον βασιλιά...Το μυθιστόρημα αυτο γυρίστηκε και ταινία στα 2018.

Ο Παργινός λοιπόν προσεγγίζει αυτήν την επώδυνη πορεία του σέρβικου λαού και τη συνάντηση του με τον ελληνικο στα χώματα της Κέρκυρας, μέσα από τον στρατιώτη πρωταγωνιστή ο οποίος συγκεντρώνει της αρετές της ανδρειοσύνης, του ήθους και της αθωότητας.

Ο συγγραφέας ακολουθώντας την μαρτυρική πορεία του Ντιμίτρι και των φίλων του, αποδίδει τη συντροφικότητα, την οδύνη της απώλειας, και την αγωνία κάτω από τον φόβο του θανάτου, δίνοντας πολύ συγκινητικά στιγμιότυπα που εισάγουν τον αναγνώστη στη φλογερή ψυχή ενός αγαπημένου άδελφου λαού.

Από την άλλη, η Κέρκυρα είναι ο τόπος της βασικής πρωταγωνίστριας της πανέμορφης και καλόψυχης Σωτηρίας, που- υποτασσόμενη σε μια διαχρονικά άδικη γυναικεία μοίρα- θα συρθεί σε έναν γάμο συμφέροντος για να σώσει την οικογένειά της από τη φτώχεια.

Μέσα από τα μάτια της Σωτηρίας, ο Παργινός φιλοτεχνεί με περιγραφική δεινότητα  μοναδικές εικόνες παρμένες από τις ομορφιές που επιφυλάσσει η ευλογημένη, εύφορη γη της Κέρκυρας.

Γενικότερα η γλώσσα του είναι αρκετά γλαφυρή κι έντονα περιγραφική με στιγμές ενός ιδιότυπου λυρισμού.

Η άτυχη πρωταγωνίστρια λοιπόν θα κληθεί να συμβιώσει με τον σκληρόκαρδο προύχοντα του νησιού και τη μυστηριώδη πεθερά της, που αποτελεί έναν από τους πιο δυνατούς κι ενδιαφέροντες χαρακτήρες του έργου.

Ο πύργος του άρχοντα θα γίνει φορέας εφιαλτικών μυστικών υποβάλλοντας μια ζοφερή ατμόσφαιρα σε πλήρη αντιδιαστολή προς το ηλιόλουστο και σπαρμένο μελωδίες Νησί των Φαιάκων.

Δυο άνθρωποι εγκλωβισμένοι λοιπόν σε μια μοίρα, που άνομα συμφέροντα επέλεξε γι' αυτούς θα αναζητήσουν τη σωτηρία της ψυχής τους στον ζωοδότη έρωτα κόντρα στον θάνατο που τους περιτριγυρίζει.

Έτσι η πλοκή -πέραν των ιστορικών κι αντιπολεμικών αναφορών της ή της ρομαντικής διάστασής, την οποία απολαυστικά ενδύεται- προσλαμβάνει και μια χροιά σκοτεινή με πινελιές γοτθικού τρόμου και βαθιάς τραγικότητας σε μια ανατροπή που απογειώνει το αποτέλεσμα, εμποτίζοντας το έργο με μιαν αυρα ζοφερά ποιητική-δυσεύρετη σε ιστορικό μυθιστόρημα.

Η Ιστορία αντάμα με το γκροτέσκο , που αν ειχε αποδοθεί λίγο πιο λυρικά θα κοιτούσε κατάματα εμπνεύσεις του Βαλγκρέν, του Ουγκό, του Πόε.

Ακόμη κι έτσι όμως,δοσμένο σε πιο ακατέργαστο επίπεδο, αφήνει έντονο απόηχο και βαθιά έκπληξη στον αναγνώστη, δικαιώνοντας την αγωνιώδη προσμονή που του είχε υποβάλει από την αρχή, χτίζοντας μεθοδικά την ανατροπή του, εμποτισμένη με το παραμυθιακό στοιχείο βγαλμένο από τους Σκανδιναβούς παραμυθάδες...

Μια αφηγηματική φαντασμαγορία είναι λοιπόν, το εμπνευσμένο αυτό μυθιστόρημα, που συνδυάζει το κλίμα ενός παλιού θρύλου με την Ιστορία και το αισθηματικό δράμα ,σε ένα καλοδουλεμένο, αρμονικό σύνολο.

Η μοναδική  αδυναμία που βρήκα σε αυτό το καταπληκτικό μυθιστόρημα  είναι η σύνδεση με το σήμερα στις τελευταίες σελίδες, που παρέχει βεβιασμένες κι ομιχλώδεις  εξηγήσεις σχετικά με την τελική έκβαση της ρομαντικής ιστορίας της Σωτηρίας και του Ντιμίτρι, μετά τον (Α' Π) Πόλεμο. 

Νομίζω ότι η σύνδεση με το σήμερα δε συνέβαλε στην ουσία του έργου κι ίσως ήταν πλεονασμός, καθώς το έργο είναι ήδη πλούσιο σε αφηγηματικά πλουμπίδια.

Ευτυχως όμως αυτό αποτελεί μια λεπτομέρεια που δεν αλλοιώνει το εξαίσιο αποτέλεσμα και δε με εμπόδισε καθόλου να απολαύσω το ταξίδι αγάπης και μυστικών παρέα με τον Ντιμίτρι τη Σωτηρία και τη μυστηριώδη αρχόντισσα...

             Το Νησί της Σωτηρίας είναι από τα μυθιστορήματα , τα οποία σάς προτρέπω με μεγάλη θέρμη να διαβάσετε οπωσδήποτε καθώς θα βγείτε πολλαπλά κερδισμένοι σε ιστορική γνώση, ανατροπές και συγκίνηση!

Επιτέλους ένα βιβλίο διαφορετικό και τόσο όμορφο, που αξίζει σίγουρα να το γνωρίσετε και μαζί του ένα ιδιαίτερο κομμάτι της Ελληνικής Ιστορίας και των δεσμών μας με τον σερβικό λαό-έναν λαό βασανισμένο και με σεβασμό σε πανανθρώπινες αξίες, όπως και ο ελληνικός!