Λένα Μαντά, Το Μωρό Της Σοφίτας
Είδος Κοινωνικό
Βαθμολογία 10/ 10
Τα είδαμε στη "Συγγνώμη Για το Τέλος", τα είδαμε στη "Σφραγίδα" και τώρα ήρθαν ξανά στην επιφάνεια με το "Μωρό της Σοφίτας", ένα μυθιστόρημα συγκλονιστικό που φωτίζει ενα απο τα μελανότερα σημεία της μεταπολεμικής Ελλάδας...
ΠΕΡΙΛΗΨΗ
Βρισκόμαστε τέλη δεκαετίας του 50.
Η οικογένεια της μικρής Λαμπρινής είναι από τις χιλιάδες που τις έχει πλήξει η ακραία φτώχεια.
Ύστερα από την απώλεια του πατέρα, το νεαρό κορίτσι θα εκδιωχθεί από την πατρική εστία και θα κατέβει στη μεγάλη πόλη για να εργαστεί ως ψυχοκόρη, ώστε να ενισχύσει το οικογενειακό εισόδημα.
Θα γίνει ένα από τα δεκάδες θύματα της αναλγησίας και της μεγαλοαστικής εγωπάθειας, βλέποντας την υπαρξη της να εκμηδενίζεται σωματικά, ηθικά, κοινωνικά
με την κακοποίησή της να αφήνει τελικά ένα τρομερό αποτύπωμα στη ζωή της:
Ένα αθώο μωρό που θα αναγκαστεί να γεννηθεί στο σκοτάδι και στην αφάνεια κάνοντας στα πρώτα του βήματα στην σκιά. Είναι ένα Μωρό της Σοφίτας...
Θα τα καταφέρει;
ΣΧΟΛΙΑΣΜΟΣ
Το "Μωρό της Σοφίτας" είναι ένα από τα μυθιστορήματα της Λένας Μαντά που κάνουν τη διαφορά!
Δεν ξέρω αν θα γίνει σημείο αναφοράς όπως αλλα χαρακτηριστικά έργα της (Θεανώ, Ποτάμι, Βαλς, Βροχή, Γράμμα), πάντως είναι το βιβλίο της που με έκανε να προβληματιστώ και να κλάψω χωρίς από μόνο του να εκβιάσει κάποια συγκινησιακή έξαρση...
Ένα βιβλίο που δεν το ξεχνάς και θα επιστρέφεις σε αυτό...
Συνθλετοντας μια καλοδεμένη ιστορία, η Λένα Μαντά διαχειρίστηκε με ωριμότητα και με μια εμμεσως καταγγελτική ευαισθησία ένα κοινωνικό ζήτημα από, που μόνο φρίκη κι αγανάκτηση μπορεί να φέρει στην ψυχή του αναγνώστη:
Με την εκπνοή της δεκαετίας του 60 εξαπλώθηκε στις μεγάλες πόλεις η Αντιπαροχή για την αναμόρφωση του αστικού τοπίου με το χτίσιμο νέων μοντέρνων κατασκευών και πολυκατοικιών στη θέση παλαιών οικίων.
Το γκρεμισμα όμως τετοιων σπιτιών έφερε στο φως αρκετά "λείψανα" από ένα σιωπηλό και επονείδιστο μυστικό της τότε κοινωνίας.Ένα αποτρόπαιο μυστικό ξεμπροστιάζοντας ένα σάπιο κομμάτι της ταχα αθωας εποχης του 60:
Τα χρόνια μετά τον πόλεμο, η φτώχεια, η αγραμματοσύνη, η αναλγησία κι η έλλειψη κάθε κοινωνικής συνειδησης γυρω απο τα Δικαιώματα του Παιδιού οδήγησε πολλές οικογένειες- ιδίως της επαρχίας- να στέλνουν τα αγόρια τους για παραγιούς και τις ανήλικες κορούλες τους για εσωτερικές υπηρετριες στα αστικά σπίτια για να ελαφρυνουν το οικονομικό βαρος ,να ενισχύουν το οικογενειακό εισόδημα και να μαζεψουν μόνα τους την προίκα τους (!).
Αυτά τα κοριτσάκια δούλευαν ολημερίς σκληρά, χωρις ορίζοντα βελτίωσης της ζωης τους, όντας και αποκομμένα από καθε οικείο πρόσωπο κι αποστερημένα από αγάπη.
Ηταν δε αναγκασμένα να υφίστανται όλες τις ιδιοτροπίες και τα συμπλέγματα των αφεντικών τους χωρις την παραμικρή προστασία.
Ελάχιστες από αυτές τις υπηρέτριες έπεσαν σε χέρια πονετικά που τους άλλαξαν τη ζωή, αγαπώντας τες περισσότερο από τις ανάξιες οικογένειές τους.
Στην καθημερινότητα των περισσοτερων μπήκαν οι βρισιές και κακοποίηση κάθε ειδους:
Ξύλο, εκφοβισμοί, πείνα, ηθική καταρράκωση.
Η πιο τραγική πτυχή της κακοποίησης όμως για τις αβοήθητες αυτες υπηρετριούλες ήταν πως πολλοί άντρες των ευυπόληπτων αυτών σπιτιών βίαζαν κατ' εξακολούθησιν αυτά τα ανυπερπασπιστα μικρά κορίτσια, εκμεταλλευόμενοι τον φόβο και την ανάγκη που εκλεινε τα αθώα στόματα οσο τα αγουρα κορμιά μαρτυρούσαν στα ρυπαρα τους χερια.
Από αυτές τις ανόσιες πράξεις προεκυπταν πολλές εγκυμοσύνες και μωρά που γεννιούνταν στις απομακρυσμένες σοφίτες των σπιτιών ως ντροπιαστικό μυστικό.Μακρυά από τα βλέμματα του κόσμου.
" Φυλακισμένα" εκεί, τα περισσότερα πέθαιναν -αθέατα φαντάσματα, κρυμμένα ανάμεσα σε αραχνιασμένες αντίκες, παλιά χαρτιά και κουρελιασμένα υφάσματα- σα να μην υπήρξαν ποτέ.
Αυτά τα φρικιαστικά πειστήρια βρεθηκαν λοιπόν σε πολλές σοφίτες κατά την αναμόρφωση των παλιών σπιτιών, αναδεικνύοντας θύματα μιας Ελλάδας μισανθρωπα οπισθοδρομικής, μίζερης και υποκριτικής.
Μια τετοια υπηρέτρια μάρτυρας ήταν και Λαμπρινή της Λένας Μαντά- φωτεινή σαν το όνομά της.
Ένας χαρακτήρας χαρισματικά καλοσυνάτος κι αξιοθαύμαστα μαχητικός ,που η πένα της Λένας Μαντά ακολουθεί το δράμα του ξεδιπλώνοντας γύρω του κι άλλα ενδιαφέροντα πρόσωπα με το γνωστό στιλ γραφής της το τόσο εκφραστικό.
Πανδώρα, Φωτεινή, Νάκος, Μαριάνθη, Θαλής, Σίμος, Κατινίτσα
Η Λένα Μαντά συνθέτει μια κοινωνική ιστορία αρκετά πειστική.Κάθε πρόσωπο έχει τον δικό του ρόλο σε αυτήν.
Στο "Μωρό της Σοφίτας", η δημοφιλής συγγραφέας έχει εξελίξει τη γραφή της έχοντας λειάνει αισθητά τη μανιχα' ι' στικά μονοδιάστατη προσεγγιση των χαρακτήρων (οι κακοί ήταν μοχθηροί κι ανάλγητοι και οι πολύ καλοί θύματα, ενώ η πρωταγωνίστρια που αξίζει το σεβασμό χαρακτηρίζεται από πείσμα γοητεία, δηκτικό χιούμορ και δυναμισμό.)
Εδώ τα πράγματα λειτουργούν διαφορετικά κι οι χαρακτηρες αποκτούν ένα μεγαλύτερο βάθος που τους φερνει κοντα στη φυσικότητα και σε κανει κοινωνο των παθών τους, αγγίζοντας την ψυχή σου.
Θα έλεγα πως στο "Μωρο της Σοφίτας" η Λένα Μαντά πλαισίωσε τους χαρακτηρες της με περισσότερη συγγραφική ενσυναίσθηση...
Παράλληλα, εξυμνούνται πλήθος ωραίων ιδανικών όπως η ουσία της μητρότητας, οι οικογενειακοί δεσμοί και η μετάνοια κι η μεταστροφή...
Γιατι το "Μωρο της Σοφιτας" ξεκινά με πολύ σκοτάδι, αλλά προτάσσει τελικά ένα ωραίο φως ελπίδας κι αγάπης, που δεν προσφέρονται ως δωρο σεναριακό, αλλά οι ίδιοι οι ήρωες τα κατακτούν με προσπάθεια και πόνο.
Θεωρώ, λοιπόν, το Μωρό της Σοφίτας ένα εξαιρετικό κοινωνικό μυθιστόρημα, που αξίζει να διαβαστεί από όλους προκειμένου να γνωρίσουν τη σκιά μιας άλλης Ελλάδας - αδίκως εξιδανικευμένης κάτω από την αχλύ της νοσταλγίας.
Επιπλέον ειναι ενα βιβλίο που ευαισθητοποιει πάνω σε διαχρονικές κοινωνικές αξίες που πρεπει επιτακτικά να τις θυμηθούμε ξανά, για να στραφουμε παλι σε υγιείς κι ευτυχισμένους δρόμους.
..
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου