Αστραδενή, Ευγενία Φακίνου
Κλασσική Ελληνική Πεζογραφία
Είδος :Εφηβικό-Κοινωνικό
Βαθμολογία: 8,5/10
Αποτελεί ένα από τα πιο αναγνωρίσιμα και διαχρονικά μυθιστορήματα για την εφηβική ηλικία.
Κλασσική Ελληνική Πεζογραφία
Είδος :Εφηβικό-Κοινωνικό
Βαθμολογία: 8,5/10
Σίγουρα, ως μαθητές θα θυμόμαστε αποσπάσματά του να κοσμούν εγχειρίδια Έκθεσης και το Ανθολόγιο, ως υπόδειγμα "έκφρασης", "φαντασίας" κι "ευαισθησίας".
ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΤΗΣ ΣΥΓΓΡΑΦΕΩΣ
Βιογραφία(ΑΠΟ WIKIPEDIA)
Η Ευγενία Φακίνου γεννήθηκε το 1945 στην Αλεξάνδρεια. Είναι σύζυγος του δημοσιογράφου και συγγραφέα Μιχάλη Φακίνου.
Και πράγματι η Αστραδενή είναι τo πιο συζητημένο ίσως έργο της Ευγενίας Φακίνου (μετά την αξέχαστη "Ντενεκεδούπολη", που στο 1979 μελοποίησε ο κορυφαίος μας συνθέτης , Γιάννης Μαρκόπουλος.)
Η ηρωίδα της είναι το πιο "φωτεινό παιδί" των ελληνικών γραμμάτων- μαζί ίσως με τον Μέλιο του Λουντέμη
Η ηρωίδα της είναι το πιο "φωτεινό παιδί" των ελληνικών γραμμάτων- μαζί ίσως με τον Μέλιο του Λουντέμη
Ένα βιβλίο που γεννά αντιφατικά συναισθήματα η Αστραδενή- και μάς πλήγωσε βαθιά, πράγμα που συνιστά την επιτυχία μαζί και την αποτυχία του.
ΠΕΡΙΛΗΨΗ
'Η Αστραδενή είναι ένα 11χρονο κορίτσι που μεγαλώνει σε μια στοργική οικογένεια στη Σύμη και μαθαίνει να αποκωδικοποιεί τα γητέματα της ζωής με 'αστρολάβο' την ψυχή.
Σύντομα οικονομικά προβλήματα αναγκάζουν την οικογένεια να μετακομίσει στην Αθήνα.
Εκεί, η Αστραδενή θα ανακαλύψει την αδηφαγία μιας ηθικά διαβρωμένης κοινωνίας, που έχει παραδοθεί στο όνειρο της αστυφιλίας και δε συγχωρεί τους Αθώους...
Ελάχιστοι οι φίλοι και μοναδικός της σύμμαχος , η ζωηρή σκέψη της.
Ελάχιστοι οι φίλοι και μοναδικός της σύμμαχος , η ζωηρή σκέψη της.
Θα σταθεί το ηθικό της μεγαλείο και η απόδραση στους μαγικούς κόσμους της φαντασίας ικανό αντίβαρο στην άδικη σκληρότητα της πραγματικότητας;;
ΣΧΟΛΙΑΣΜΟΣ
Η Αστραδενή της Ευγενίας Φακίνου, επαναπαύεται πλέον σε μια δαφνόσπαρτη θέση ανάμεσα στα έργα της Κλασσικής Ελληνικής Πεζογραφίας, όντας- από απόψεως τεχνικής -ίσως και το το κορυφαίο νεανικό μυθιστόρημα της Μεταπολίτευσης.
Παιδιά είδαμε μοναδικά του χωρία να μας ανοίγουν τη μαγική πύλη της Λογοτεχνίας που κρύβει έναν πρωτόγνωρο, πολύχρωμο κόσμο, κεντρίζοντας νου και ψυχή .
Γραμμένο με έναν ξεχωριστό λυρισμό , σε πρωτοπρόσωπη αφήγηση που δίνει τον λόγο σε ενα παιδί - παρουσιάζοντας την κοινωνική πραγματικότητα μέσα από τα διεισδυτικά παιδικά μάτια.
Η κεντρική ηρωίδα της Ευγενίας Φακίνου συγκεντρώνει όλα τα χαρακτηριστικά για να "μπει στην καρδιά" μικρών και μεγάλων αναγνωστών.
Γλυκιά, με μια ανυπότακτη ευφυΐα να στολίζει ένα συμπονετικό χαρακτήρα.
Στοιχεία ζηλευτά...
Η χαμηλή κοινωνική της θέση αντιστρόφως ανάλογη προς την εκλέπτυνση της ψυχής της- κι αποτελεί την αντιπροσωπευτική εικόνα του απλού Έλληνα που με φιλότιμο αντέτασσε πάντα την ηθική ανωτερότητα και τη φιλοπονία του στη φτώχεια του.
Γαλουχημένη με τις αρχές της ελληνικής παράδοσης , την ευσέβεια και την αγάπη στη φύση, η Αστραδενή 'ερχεται στη μεγάλη πόλη.
Τι να πω για τον μικρό άγγελο που πετοβολα με σπασμένες τις φτερούγες του στις σελίδες αυτού του βιβλίου;
Η ηρωίδα της Ευγενίας Φακίνου δεν είναι απλά "ένα αξιαγάπητο κοριτσάκι από την επαρχία που έρχεται να ζήσει στην πόλη".
Η Αστραδενή ειναι το πιο αστραποβολο και συνάμα πιο τραγικό πλάσμα της -ελληνικής- εφηβικής λογοτεχνίας.
"Εναστρος ουρανός" το όνομα της
και η ονειροπόλα ψυχή της, που δεν παύει να πιστεύει στην ομορφιά της ζωής, ακόμη κι όταν η ζηλοφθονία, η αρτηριοσκλήρυνση και το μίσος την τσαλαπατούν με μανία. Θύμα σε ένα άκαμπτο εκπαιδευτικό σύστημα, που εκκολάπτει ταγούς μιας αποχαυνωμένης, "ακίνδυνης" κοινοτυπίας, τους "Ιδεώδεις υποτακτικούς" κατά το άσμα του Θάνου Μικρούτσικου.
Παιδιά είδαμε μοναδικά του χωρία να μας ανοίγουν τη μαγική πύλη της Λογοτεχνίας που κρύβει έναν πρωτόγνωρο, πολύχρωμο κόσμο, κεντρίζοντας νου και ψυχή .
Γραμμένο με έναν ξεχωριστό λυρισμό , σε πρωτοπρόσωπη αφήγηση που δίνει τον λόγο σε ενα παιδί - παρουσιάζοντας την κοινωνική πραγματικότητα μέσα από τα διεισδυτικά παιδικά μάτια.
Η κεντρική ηρωίδα της Ευγενίας Φακίνου συγκεντρώνει όλα τα χαρακτηριστικά για να "μπει στην καρδιά" μικρών και μεγάλων αναγνωστών.
Γλυκιά, με μια ανυπότακτη ευφυΐα να στολίζει ένα συμπονετικό χαρακτήρα.
Στοιχεία ζηλευτά...
Η χαμηλή κοινωνική της θέση αντιστρόφως ανάλογη προς την εκλέπτυνση της ψυχής της- κι αποτελεί την αντιπροσωπευτική εικόνα του απλού Έλληνα που με φιλότιμο αντέτασσε πάντα την ηθική ανωτερότητα και τη φιλοπονία του στη φτώχεια του.
Γαλουχημένη με τις αρχές της ελληνικής παράδοσης , την ευσέβεια και την αγάπη στη φύση, η Αστραδενή 'ερχεται στη μεγάλη πόλη.
Η ηρωίδα της Ευγενίας Φακίνου δεν είναι απλά "ένα αξιαγάπητο κοριτσάκι από την επαρχία που έρχεται να ζήσει στην πόλη".
Η Αστραδενή ειναι το πιο αστραποβολο και συνάμα πιο τραγικό πλάσμα της -ελληνικής- εφηβικής λογοτεχνίας.
"Εναστρος ουρανός" το όνομα της
Την κατηγορούν μέχρι και για το εξαίσια μοναδικό όνομά της.
Της κατακερματίζουν την ταυτότητά της με κάθε δυνατό τρόπο, που μπορεί να επιφυλάσσει η καθημερινότητα ενός φτωχού παιδιού.Ταπεινώσεις και καθημερινές ματαιώσεις.
Της κατακερματίζουν την ταυτότητά της με κάθε δυνατό τρόπο, που μπορεί να επιφυλάσσει η καθημερινότητα ενός φτωχού παιδιού.Ταπεινώσεις και καθημερινές ματαιώσεις.
Μια ελαφίνα μέσα στον χορό των τσακαλιών,
μια νερα'ι'δούλα ανάμεσα σε αλαλάζοντες δαιμόνους...
Η λαβωμένη αθωότητα του κόσμου.
Παλεύει όμως σε ένα μοναδικό οδοιπορικό πνευματικής ανύψωσης.
Η σπινθηροβόλα ευφυΐα της μυρωμένη από την μοναδική ευαισθησία της μάς χαρίζει- μέσα από την πένα της Φακίνου- τα πιο καλαίσθητα και συγκινητικά ίσως χωρία της νεανικής λογοτεχνίας μας διαχρονικά.
Μια παιδική σκέψη που διαπερνά το τσιμέντο και τους γκρίζους δρόμους της πόλης, "χορεύοντας" σε λιβάδια φωτεινά.
Μια παιδική κατάθεση που αφουγκράζεται ως και την ψυχή των αρχαίων μαρμάρων- με την ενσυναίσθηση του καλλιτέχνη.
Η Αστραδενή αποτελεί μια χαρακτηριστική ,σχεδόν "ντικενσικού" χαρακτήρα ιστορία ενηλικίωσης στη μεταπολεμική Ελλάδα τη σπαραγμένη από πολεμοκάπηλους άρπαγες παντός είδους.
μια νερα'ι'δούλα ανάμεσα σε αλαλάζοντες δαιμόνους...
Η λαβωμένη αθωότητα του κόσμου.
Παλεύει όμως σε ένα μοναδικό οδοιπορικό πνευματικής ανύψωσης.
Η σπινθηροβόλα ευφυΐα της μυρωμένη από την μοναδική ευαισθησία της μάς χαρίζει- μέσα από την πένα της Φακίνου- τα πιο καλαίσθητα και συγκινητικά ίσως χωρία της νεανικής λογοτεχνίας μας διαχρονικά.
Μια παιδική σκέψη που διαπερνά το τσιμέντο και τους γκρίζους δρόμους της πόλης, "χορεύοντας" σε λιβάδια φωτεινά.
Μια παιδική κατάθεση που αφουγκράζεται ως και την ψυχή των αρχαίων μαρμάρων- με την ενσυναίσθηση του καλλιτέχνη.
Η Αστραδενή αποτελεί μια χαρακτηριστική ,σχεδόν "ντικενσικού" χαρακτήρα ιστορία ενηλικίωσης στη μεταπολεμική Ελλάδα τη σπαραγμένη από πολεμοκάπηλους άρπαγες παντός είδους.
Αυτήν την πατρίδα, όμηρο της υποκριτικής ηθικολογίας και της ματαιόδοξης αστυφιλίας συμβολίζει εν τέλει η Αστραδενή μας:
Την Ελλάδα του Ουρανού, του Κάλλους και του Μέτρου που ατένισε αστέρια, όταν κάποιοι την αλυσόδεσαν σε τάρταρα.
Αυτήν ακριβώς την κατακρύμνηση αποδίδει το συνταρακτικό , πικρό φινάλε του βιβλίου - σκηνοθετημένο με τη μακάβρια ποίηση των αρχαίων τραγωδιών και την απροσχημάτιστη φρίκη του "αστυνομικού δελτίου"!
Φινάλε κατ 'εμέ αδυσώπητα ρεαλιστικό- τόσο που τελικά αγγίζει τα όρια του "παραλόγου" και δεν αφήνει καν περιθώρια διαφορετικής ερμηνείας που θα απάλυνε την παιδική ψυχή:
Δηλώνω χάριν αστεϊσμού υπευθύνως, ως "αυτόπτης μάρτυς"(!), ότι... δύο είναι τα "επισήμως καταγεγραμμένα πνευματικά "τραύματα" στην παιδική ηλικία της γενιάς μου (παιδιά της δεκαετίας 75-86):
Ο...χωρισμός του Τέρρυ Γκραντσεστέρ και της Κάντυ Γουάιτ στο νεανικό γιαπωνέζικο anime που απολαύσαμε στην ΕΡΤ-
-και η κατάληξη της Αστραδενής από την Ευγενία Φακίνου!!!!!!!!!! (Για να μην τα ρίχνουμε όλα στο...Τσέρνομπιλ!)
Πέρα από το...αστείο του πράγματος, ο τρόπος που κλείνει η Αστραδενή θέτει εν αμφιβόλλω την παιδαγωγική της αξία.
Φινάλε βίαιο, στακάτο και μη διαπραγματεύσιμο.
Όση δυναμική κι αν προσδίδει αυτό γενικά, στη συγκεκριμένη περίπτωση ίσως δεν ωφελεί ένα βιβλίο, που συστήνεται σε παιδιά.
Θεωρώ ξεκάθαρα την Αστραδενή ακατάλληλη για παιδιά και την πρώιμη εφηβεία λόγω του φινάλε της που συγγραφικά ήταν σπαρακτικό αλλά παιδαγωγικά δεν είναι ωφέλιμο.
Καλό είναι οι αναφορές δασκάλων να περιορίζονται σε συγκεκριμένα χωρία, όπως για παράδειγμα "το γνωστό απόσπασμα του "γλυπτού", που η φαντασία της Αστραδενής 'ζωντάνεψε' για να "μην ...αισθάνεται μονάχο του εκεί πάνω, στο αέτωμα του Παρθενώνα".
Το υπόλοιπο βιβλίο- λόγω του άγριου φινάλε του-ενδείκνυται για λίγο μεγαλύτερες ηλικίες- κάπου στη εφηβεία κι έπειτα, θωρακισμένες με φωτεινές εμπειρίες ζωής και ήδη θετική θέαση της ζωής.
Κι αυτό γιατί στο τέλος η Ευγενία Φακίνου αναιρεί την ίδια την κοσμοθεωρία που επίπονα χαράσσει η μικρή της ηρωίδα, με έναν τρόπο που ματαιώνει την πίστη στο ωραίο και τη θέληση για αγώνα.
Η ελπίδα, όμως, ενδείκνυται πάντα ως απόηχος σε ένα παιδικό ανάγνωσμα- όσο δύσκολες καταστάσεις κι αν περιγράφει.
Ένας 'πνευματικός ήλιος' λοιπόν η Αστραδενή που "υφίσταται ολική έκλειψη" και αυτό το συναίσθημα σίγουρα αποδεικνύει πόσο βαθιά διεισδύει η αφήγηση στην ψυχή του αναγνώστη.
Μόνο που σε ένα μικρό αναγνώστη, ίσως να μην έχει θετικό αντίκτυπο διοτι δεν αποτελει μια απλά δυσαρεστη εξελιξη αλλα το ιδιο το φινάλε χωρίς διεξόδους ή συνεχεια που να το απαλύνει κ να το θεραπεύσει εν τέλει....
Την Ελλάδα του Ουρανού, του Κάλλους και του Μέτρου που ατένισε αστέρια, όταν κάποιοι την αλυσόδεσαν σε τάρταρα.
Αυτήν ακριβώς την κατακρύμνηση αποδίδει το συνταρακτικό , πικρό φινάλε του βιβλίου - σκηνοθετημένο με τη μακάβρια ποίηση των αρχαίων τραγωδιών και την απροσχημάτιστη φρίκη του "αστυνομικού δελτίου"!
Φινάλε κατ 'εμέ αδυσώπητα ρεαλιστικό- τόσο που τελικά αγγίζει τα όρια του "παραλόγου" και δεν αφήνει καν περιθώρια διαφορετικής ερμηνείας που θα απάλυνε την παιδική ψυχή:
Δηλώνω χάριν αστεϊσμού υπευθύνως, ως "αυτόπτης μάρτυς"(!), ότι... δύο είναι τα "επισήμως καταγεγραμμένα πνευματικά "τραύματα" στην παιδική ηλικία της γενιάς μου (παιδιά της δεκαετίας 75-86):
Ο...χωρισμός του Τέρρυ Γκραντσεστέρ και της Κάντυ Γουάιτ στο νεανικό γιαπωνέζικο anime που απολαύσαμε στην ΕΡΤ-
-και η κατάληξη της Αστραδενής από την Ευγενία Φακίνου!!!!!!!!!! (Για να μην τα ρίχνουμε όλα στο...Τσέρνομπιλ!)
Πέρα από το...αστείο του πράγματος, ο τρόπος που κλείνει η Αστραδενή θέτει εν αμφιβόλλω την παιδαγωγική της αξία.
Φινάλε βίαιο, στακάτο και μη διαπραγματεύσιμο.
Όση δυναμική κι αν προσδίδει αυτό γενικά, στη συγκεκριμένη περίπτωση ίσως δεν ωφελεί ένα βιβλίο, που συστήνεται σε παιδιά.
Θεωρώ ξεκάθαρα την Αστραδενή ακατάλληλη για παιδιά και την πρώιμη εφηβεία λόγω του φινάλε της που συγγραφικά ήταν σπαρακτικό αλλά παιδαγωγικά δεν είναι ωφέλιμο.
Το υπόλοιπο βιβλίο- λόγω του άγριου φινάλε του-ενδείκνυται για λίγο μεγαλύτερες ηλικίες- κάπου στη εφηβεία κι έπειτα, θωρακισμένες με φωτεινές εμπειρίες ζωής και ήδη θετική θέαση της ζωής.
Κι αυτό γιατί στο τέλος η Ευγενία Φακίνου αναιρεί την ίδια την κοσμοθεωρία που επίπονα χαράσσει η μικρή της ηρωίδα, με έναν τρόπο που ματαιώνει την πίστη στο ωραίο και τη θέληση για αγώνα.
Η ελπίδα, όμως, ενδείκνυται πάντα ως απόηχος σε ένα παιδικό ανάγνωσμα- όσο δύσκολες καταστάσεις κι αν περιγράφει.
Ένας 'πνευματικός ήλιος' λοιπόν η Αστραδενή που "υφίσταται ολική έκλειψη" και αυτό το συναίσθημα σίγουρα αποδεικνύει πόσο βαθιά διεισδύει η αφήγηση στην ψυχή του αναγνώστη.
Μόνο που σε ένα μικρό αναγνώστη, ίσως να μην έχει θετικό αντίκτυπο διοτι δεν αποτελει μια απλά δυσαρεστη εξελιξη αλλα το ιδιο το φινάλε χωρίς διεξόδους ή συνεχεια που να το απαλύνει κ να το θεραπεύσει εν τέλει....
Ως γονέας προσωπικά δε θα έδινα στο παιδί μου την Αστραδενή στην ηλικία που πρωτοσυναντούν οι μαθητές αποσπάσματά της.(9-10 ετων)
Θέλω το παιδί μου να εξακολουθεί να πιστεύει στον έρωτα και στο φως κι η καρδούλα του "να καλπάζει παρέα με το "άσπρο άλογο" του Αετώματος".
Θέλω το παιδί μου να εξακολουθεί να πιστεύει στον έρωτα και στο φως κι η καρδούλα του "να καλπάζει παρέα με το "άσπρο άλογο" του Αετώματος".
Συνιστώ όμως την Αστραδενή ως ένα εξαιρετικό δείγμα νεοελληνικής πεζογραφίας εφήβων και νέων.
Δεν παυει άλλωστε να αποτελεί ένα τολμηρό κοινωνικό μυθιστόρημα που αναδεικνύει μια εφιαλτική πραγματικότητα, φιμωμένη πίσω από την προκατάληψη, τη δολιότητα και τις κλειστές πόρτες.
Δεν παύει η "Αστραδενή" να συνιστά υπόδειγμα γλωσσικής καλλιέπειας και λογοτεχνικής επιδεξιότητας, που αφουγκράζεται την παιδική ψυχή , ανάγοντας την μάλιστα σε συμβολισμούς σχετικά με τους πολύπλοκους κοινωνιολογικούς μετασχηματισμούς στην μεταπολεμική Ελλάδα...
Παρά το παράδοξο να την ανακαλύπτουμε στη σχολική ανθολογία , συνιστώ να μετατεθεί η ανάγνωση της για ηλικίες όπου δε θα διαστεβλωθεί ο προβληματισμός της από την απαισιόδοξη και σκοτεινά ποιητική κατάληξή της.
ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΤΗΣ ΣΥΓΓΡΑΦΕΩΣ
Βιογραφία(ΑΠΟ WIKIPEDIA)
Η Ευγενία Φακίνου γεννήθηκε το 1945 στην Αλεξάνδρεια. Είναι σύζυγος του δημοσιογράφου και συγγραφέα Μιχάλη Φακίνου.
Μεγάλωσε στην Αθήνα και σπούδασε γραφικές τέχνες, κουκλοθέατρο και ξεναγός.
Ασχολήθηκε ιδιαίτερα με την παιδική λογοτεχνία και με το παιδικό θέατρο.
Στο τέλος του 1975, δημιούργησε το αντικειμενοθέατρο ή κουκλοθέατρο Ντενεκεδούπολη αρχικά στο Θέατρο της Οδού Κεφαλληνίας στην Κυψέλη καί στην συνέχεια στο Θέατρο Στοά στου Ζωγράφου(οδός Μπισκίνη 55) με κούκλες από ντενεκεδένια κουτιά παρουσιάζοντας έργα της σε μουσική του μεγάλου Γιάννη Μαρκόπουλου.Τ
ην Κυριακή των Βαΐων του 1982 δόθηκαν οι 2 τελευταίες παραστάσεις του έργου Το μεγάλο ταξίδι του Μελένιου και το αντικειμενοθέατρο Ντενεκεδούπολη τερμάτισε οριστικά τη λειτουργία του, καθώς η Φακίνου δεν μπορούσε να γράψει άλλο καινούριο έργο.
Σήμερα τα ντενεκεδάκια και τα άλλα αντικείμενα που χρησιμοποιούνταν στις παραστάσεις του αντικειμενοθεάτρου Ντενεκεδούπολη εκτίθενται στο Θεατρικό Μουσείο.
Έχει γράψει και έχει εικονογραφήσει πολλά παιδικά βιβλία Ελληνάκια, Ντενεκεδούπολη, Ξύπνα Ντενεκεδούπολη, Κουρδιστάν, Το μεγάλο ταξίδι του Μελένιου, Μια μικρή καλοκαιρινή ιστορία, κ.ά.. Το 1982 κυκλοφόρησε το πρώτο της μυθιστόρημα, την Αστραδενή. Τα μυθιστορήματά της έχουν μεταφραστεί και κυκλοφορούν στα γερμανικά, αγγλικά,ρωσικά, ουγγρικά, δανέζικα, γαλλικά, ολλανδικά, ιταλικά και σερβικά.
Το 2005 τιμήθηκε με το Βραβείο Αναγνωστών (Εθνικό Κέντρο Βιβλίου – Σκάι 100,3) για το μυθιστόρημά της «Η μέθοδος της Ορλεάνης»
και το 2008 με το Κρατικό Βραβείο Διηγήματος για τη συλλογή διηγημάτων «Φιλοδοξίες κήπου».
Έγραψε κυρίως μυθιστορήματα με τα θεματά της να είναι εμπνευσμένα από την κοινωνική πραγματικότητα καί από τα υπάρχοντα προβλήματα.
Τα έργα της έχουν μεταφραστεί καί έχουν κυκλοφορήσει σε πολλές γλώσσες (γερμανικά, ρωσικά, αγγλικά, γαλλικά, ουγγρικά, δανέζικα, ιταλικά, ολλανδικά καί σερβικά).
Το 2001 ανέβηκε με πολλή μεγάλη επιτυχία σε θεατρική διασκευή του Δημήτρη Μουρίκιου και με πρωταγωνίστρια τη μεγάλη μας ηθοποιό Αλέκα Παϊζή το έργο της «Το έβδομο ρούχο». Η Ευγενία Φακίνου ζει ακόμα στην Αθήνα.
Εργογραφία
Αστραδενή (μυθιστόρημα) {1982}
Το έβδομο ρούχο (μυθιστόρημα) {1983}
Η Μεγάλη Πράσινη (μυθιστόρημα) {1987}
Ζάχαρη στην άκρη (μυθιστόρημα) {1991}
Γάτα με πέταλα (μυθιστόρημα) {1990}
Η Μερόπη ήταν το πρόσχημα (μυθιστόρημα) {1994}
Εκατό δρόμοι και μια νύχτα (μυθιστόρημα) {1997}
Τυφλόμυγα (μυθιστόρημα) {2000}
Ποιος σκότωσε το Μόμπυ Ντικ; (μυθιστόρημα) {2001}
Έρως, θέρος, πόλεμος (μυθιστόρημα) {2003}
Η μέθοδος της Ορλεάνης (μυθιστόρημα) {2005}
Για να δει τη θάλασσα (μυθιστόρημα) {2006}
Οδυσσέας και Μπλουζ παιδικό (μυθιστόρημα) {2006}
Φιλοδοξίες κήπου (μυθιστόρημα) {2007}
Το τρένο των νεφών (μυθιστόρημα) {2007}
Ελληνικό Πανόραμα (μυθιστόρημα)
Στο αυτί της αλεπούς [e-book] (μυθιστόρημα) (2016)
Αστραδενή (μυθιστόρημα) {1982}
Το έβδομο ρούχο (μυθιστόρημα) {1983}
Η Μεγάλη Πράσινη (μυθιστόρημα) {1987}
Ζάχαρη στην άκρη (μυθιστόρημα) {1991}
Γάτα με πέταλα (μυθιστόρημα) {1990}
Η Μερόπη ήταν το πρόσχημα (μυθιστόρημα) {1994}
Εκατό δρόμοι και μια νύχτα (μυθιστόρημα) {1997}
Τυφλόμυγα (μυθιστόρημα) {2000}
Ποιος σκότωσε το Μόμπυ Ντικ; (μυθιστόρημα) {2001}
Έρως, θέρος, πόλεμος (μυθιστόρημα) {2003}
Η μέθοδος της Ορλεάνης (μυθιστόρημα) {2005}
Για να δει τη θάλασσα (μυθιστόρημα) {2006}
Οδυσσέας και Μπλουζ παιδικό (μυθιστόρημα) {2006}
Φιλοδοξίες κήπου (μυθιστόρημα) {2007}
Το τρένο των νεφών (μυθιστόρημα) {2007}
Ελληνικό Πανόραμα (μυθιστόρημα)
Στο αυτί της αλεπούς [e-book] (μυθιστόρημα) (2016)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου