ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ ΤΙΤΛΩΝ

Πέμπτη 17 Δεκεμβρίου 2020

Γρηγόριος ΞΕΝΟΠΟΥΛΟΣ, Ο Τρελός Με Τους Κόκκινους Κρίνους

                                                                           Γρηγόριος Ξενόπουλος, 

Ο Τρελός Με Τους Κόκκινους Κρίνους

                           Είδος :Ρομαντικό/Κοινωνικό Διήγημα

                                  Βαθμολογία :10/10


                  Πρόκειται για ένα από τα πιο δυνατά έργα του Γρηγορίου Ξενόπουλου κι ας μην ξεπερνά τις λίγες σελίδες.
          Κι όμως ναι! Ανάμεσα σε πλήθος μυθιστορημάτων, μεταφράσεων, παιδικών βιβλίων αυτό το ολιγοσέλιδο ρομαντικό αφηγηματάκι καταφέρνει να σκορπίσει την ξεχώριστή λάμψη ενός αυθεντικού λογοτεχνικού διαμαντιού! 

ΠΕΡΙΛΗΨΗ
Τι μπορεί να πλήγωσε τόσο τον καλλιεργημένο,ευκατάστατο Ζακυνθινο ήρωα του Ξενόπουλου, ώστε αυτός να αποσυρθεί από τον κόσμο;
Γιατί επέλεξε μόνη συντροφιά και πάθος του τον κήπο με τους Κόκκινους Κρίνους, που το πορφυρό τους χρώμα,λένε, είναι το ίδιο το Αίμα του Έρωτα;

ΠΟΙΟΣ θα καταφέρει να ανακαλύψει το φοβερό μυστικό του;


ΣΧΟΛΙΑΣΜΟΣ
Πρόκειται για ένα πολύ μικρο διήγημα με γρήγορη πλοκή και συγκλονιστική ανατροπή στο τέλος.
        Παρά το μικρο μέγεθος του, το διήγημα "Ο Τρελός Με τους Κόκκινους Κρίνους" του Γρηγορίου Ξενόπουλου συνιστά ένα ολοκληρωμένο έργο κι αυτό είναι το αξιοθαύμαστο!


Κεντρικός πυρήνας του είναι το άρτιο ψυχογράφημα του κεντρικού ήρωά του, που μας συστήνεται μέσα από τα μάτια του αφηγητή φίλου του.
      Η ανυπόκριτη ανησυχία του φίλου για τον παράξενο, απομονωμένο, παλιό κι αγαπημένο του γνώριμο,τον Πώπο, ακολουθεί τις διαθέσεις του αναγνώστη προς το μυστήριο, που υποβόσκει καθ' όλη τη διήγηση. 
Η τριτοπρόσωπη αφήγηση σε αυτήν την περίπτωση επιτείνει την υποβλητικότητα του έργου.
Αρχικά εγείρει τη ζωηρή περιέργεια του αναγνώστη για το μυστήριο που περιβάλλει τον απομονωμένο Πώπο. 
         Μαζί με τον αφηγητή περιπλανιόμαστε σε μια σχεδόν ερειπωμένη επτανησιακή έπαυλη του παλιού γνώριμου, όπου βασιλεύει μια ανομολόγητη οδύνη.
             Με αγωνία περιμένουμε κι εμείς τον πρωταγωνιστή να ανοίξει στο φίλο-αφηγητή - και σε εμάς - την πόρτα του δωματίου και της καρδιάς του.  
         Η βασική ιστορία δεν έχει μελοδραματικές εξάρσεις ούτε διαρκή ένταση.
Αντιθέτως υπάρχει ένας ήπιος ρομαντισμός -αρκετά κοινότυπος για την εποχή που πραγματεύεται- με αποτέλεσμα να ενεργοποιείται επιδέξια στο τέλος ο μηχανισμός του αιφνιδιασμού, που αφήνει άναυδο τον αναγνώστη κι εμποτίζει το έργο με μια εσάνς γοτθικού στοιχείου:
Σε μια "σκηνοθεσία"που θα ζήλευαν οι σύγχρονοι ειδήμονες των θρίλερ, η τελευταία φράση του τόσο σύντομου κειμένου, ανατρέπει πλήρως την αρχική εντύπωση!
          Εκεί που η ιστορία φαντάζει μελαγχολική και ρομαντική, ξαφνικά τα πάντα αλλάζουν στην τελευταία ακριβώς πρόταση -όπως αυτή σηματοδοτεί την κατάληξη κι ερμηνεία των πάντων:
        Η ιστορία,με τη στερνή φράση αποκτά ένα προσανατολισμό καινούριο, που αναδρομικά επαναπροσδιορίζει όσα συναντήσαμε στις προηγούμενες σελίδες!
Δεν είναι όσα αποκαλύπτει η τελευταία πρόταση, αλλά όσα υποβάλλει και όσα εύλογα προκύπτουν ως συμπεράσματα, κομίζοντας ετεροχρονισμένη φρίκη, αλλά και οδύνη στην πιο ακραία της μορφή.
           Αντί,λοιπόν, για το επτανησιακό ρομάντζο που θα περιμέναμε από τον μετρ του είδους, Γρηγόρη Ξενόπουλου, το βιβλιαράκι αυτό μας εκπλήσσει και μας αποστομώνει!
           Μια φράση του μόνο και καταλήγουμε σε ένα μικρό κομψοτέχνημα που ρέπει προς την ερεβώδη ατμόσφαιρα και την παρακμιακή παραφορά, όπως τα συναντάμε στα απελπισμένα ποιήματα του Σαρλ Μποντλέρ, τα διαποτισμένα με σπαραγμό και θάνατο!
   Μια αναγωγή "επί το...ελληνικότερον" θα μπορούσε να γίνει προς την ζοφερή ποίηση του Κώστα Ουράνη, που επίσης αναμετράται έντονα με την ατμόσφαιρα του θανάτου.
      Είναι εμφανής στο δίηγημα αυτό η επίδραση από τον ευρωπαικό ρομαντισμό του 19ου αιώνα κι η προσαρμοσή του στο πλάισιο της επτανησιακής κοινωνίας από τον μεγάλο Ξενόπουλο.
      Ένα άλλο βιβλίο  με αντίστοιχη δυναμική στην τελευταία του φράση, η οποία ανατρέπει τη διάχυτη εντύπωση των προηγούμενων σελίδων, κορυφώνοντας τη συγκίνηση εξίσου αποστομωτικά, είναι το πολύ πιο πρόσφατο "Ξαναβρήκα Το Φίλο Μου" του Φρεντ Ούλμαν", με θέμα του μια αντιφατική φιλία στη Γερμανία του Μεσοπολέμου.
Όπως και να'χει ο "Τρελός Με τους Κόκκινους Κρίνους" μες στην απλότητά του είναι ένα από τα πιο ιδιαίτερα έργα του Ξενόπουλου, που καταδεικνύει το βάθος της σκέψης του, τη διεισδυτική του ματιά στην ανθρώπινη ψυχή και την πρωτοποριακή του τόλμη, τόσο μπροστά από την εποχή του! Είναι αυτό το γνήσιο πάθος της ανθρώπινης ψυχής που χαράσσει ανεξίτηλα  τον "Τρελό Με τους Κόκκινους Κρίνους" στην καρδιά του αναγνώστη!
         "Ο Τρελός Με τους Κόκκινους Κρίνους" έχει εκδοθεί ως αυτόνομο διήγημα σε μια εξαιρετικά καλαίσθητη έκδοση "τσέπης" με ευανάγνωστη γραμματοσειρά, που περιλαμβάνει μια σειρά διηγημάτων του Ξενόπουλου.(περίπου 4ευρω έκαστο)
          Ωστόσο  έχει συμπεριληφθεί και στον πολυσέλιδο κύκλο διηγημάτων "Ο Μινώταυρος &Άλλες ιστορίες"-όλα από τις εκδόσεις των Αδελφών Βλάσση , που κατέχουν τα αποκλειστικά δικαιώματα ολόκληρης της εργογραφίας του Γρηγορίου Ξενόπουλου- παρέχοντας στο αναγνωστικό κοινό μια πολύτιμη κληρονομιά της πνευματικής ιστορίας του τόπου μας!
                                                        Ελισσάβετ  Δέδε

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου