Ανν- Μαρί Σελίνκο, Ήμουν Ένα Άσχημο Κορίτσι

                                                 Ήμουν Ένα Άσχημο Κορίτσι, Ann Marie Selinko

                                                               Είδος: Κλασσική Λογοτεχνία/ ΑΙΣΘΗΜΑΤΙΚΟ

                                                             Βαθμολογία 7,5/10

Ιch war ein haessliches Maedchen
Γλώσσα Πρωτοτύπου: Γερμανική
Εκδόσεις ΖΑΧΑΡΟΠΟΥΛΟΣ

ΘΕΤΙΚΑ: Εύληπτο, ροή αβίαστη, ανάλαφρο, διαχρονικό, ευχάριστη πλοκή, νεανικό, αισιόδοξη οπτική, ρομαντική θεώρηση των σχέσεων, ελπίδοφόρα μηνύματα, ιδεώδης πρωταγωνιστής

ΑΡΝΗΤΙΚΑ: Αποκοπή από κοινωνικοϊστορικό πλαίσιο, κομφορμιστική θεώρηση, πατριαρχικά στερεότυπα, έμφαση σε γυναικείες εμμονές ,αποθέωση της εικόνας ,εξιδανίκευση

Ανάμεσα σε βιβλία της κλασσικής Λογοτεχνίας που εξέδωσαν οι εκδόσεις Ζαχαρόπουλος είναι και το μυθιστόρημα της Αυστριακής συγγραφέως Άννα Μαρίας Σελίνκο "ΉΜΟΥΝ ΕΝΑ ΆΣΧΗΜΟ ΚΟΡΊΤΣΙ" .
Πρόκειται για ένα νεανικό και χαριτωμένο μυθιστόρημα εποχής, που φώτισε την ανάδυση του γυναικειου lifestyle όπως αυτο ξεκίνησε από τον Δυτικό Κόσμο ήδη από τα χρόνια της Μπελ Επόκ και του Μεσοπολέμου, παράλληλα με την εξάπλωση του καπιταλισμού και τον μετασχηματισμό που επέφερε στην καθημερινότητα των ανθρώπων.

Επρόκειτο για ένα από τα πιο αντιπροσωπευτικά δείγματα του αστικού αισθηματικού μυθιστορήματος.

 Συντρόφευσε τη μητέρα μου στην εφηβεία της, κι ήρθε η σειρά μου να το ανακάλυψω στην παλιά μας βιβλιοθήκη ούσα στα 16.

ΠΕΡΙΛΗΨΗ 

Η Αννελίζε είναι η μικρότερη κόρη μιας μεσοαστικής αυστριακής οικογένειας.

Μέτρια και χωρίς σπουδές ζει στη σκιά της αδελφής της Ίρμα καθώς ψάχνει για δουλειά ακι τον βηματισμό της στη ζωή...

Σε μια μικρη χοροεσπερίδα που διοργανώνει η θεία της, η Αννελίζε θα γνωριστεί τυχαία με τον δημοφιλή ηθοποιό Κλάυδιο Πάουλς, έναν λαμπερό σταρ ο οποίος την παίρνει υπό την προστασία του, διασκεδάζοντας με την άγαρμπη ταπεινότητά της, τους άκομψους τρόπους της και την απλοική της προσωπικότητα.

Η μικρή Αννελίζε όμως είναι αποφασισμένη να παλέψει για να κατακτήσει την καρδιά αυτού του γοητευτικόυ άντρα που θα γίνει ο μέντορας και το μεγάλο της ονειρο για την εύρεση της ευτυχίας.

ΣΧΟΛΙΑΣΜΟΣ 

Στηριζόμενο στο μοτιβο που συναντάμε στον "Πυγμαλίωνα" του Μπερναρ Σο ή στο "Ωραία Μου Κυρία", το " Ήμουν Ένα Άσχημο Κορίτσι" της Αννα Μαρία Σελίνκο φέρνει στο προσκήνιο τον ανομολόγητο έρωτα μιας άσημης κοπελίτσας με έναν ποθητό άντρα, έναν διάσημο ηθοποιό.

Πίσω από όλα αυτά, το αισθηματικό αυτό μυθιστόρημα  πραγματεύεται την προσπάθεια ενός κοριτσιού να ξεπεράσει τα ελαττώματά της , να απαλλαγεί από την αίσθηση ασημαντότητας που την κατατρύχει και να αποκτήσει αυτοεκτίμηση ώστε να κατακτήσει τον έρωτα. 

Από το προσωνύμι που αποκτά απρόσμενα η ηρωίδα,  το βιβλίο κλείνει το μάτι στο γνωστό αισιόδοξο "Ασχημόπαπο" του Άντερσεν και τη γνωστή φαντασίωση της μεταμόρφωσης σε Κύκνο,- που- αφήνει-άναυδο -έναν ως πριν επικριτικό ή έστω αδιάφορο- περίγυρο.Ένας απώτατος πόθος για κάθέναν που έχει στερηθεί την κοινωνική αποδοχή ιδίως στην παιδικοεφηβική ηλικία.

   Με έκπληξη έμαθα ότι το "'Ασχημο Κορίτσι  έχει γραφτεί το 1937- δηλαδή, έναν χρόνο πριν το Anschluss με τη ναζιστική Γερμανία-  και υποτίθεται διαδραματίζεται στην  Βιέννη της δεκαετίας του 30. Εντούτοις, το "Ήμουν Ένα Άσχημο Κορίτσι" δεν απηχεί τίποτα από το τεταμένο πολιτικό κλίμα της εποχής, που στιγματίστηκε από αστάθεια , πολιτικές δολοφονίες (λ.χ.Ντόλφους) και την επερχόμενη ναζιστική εκτροπή παρά τις αγωνιώδεις προσπάθειας του Συντηρητικού Δημοκρατικού πρωθυπουργού της, Σούσνιγκ).

            Το μυθιστόρημα της Σελίνκο περιορίζεται σε ένα ασφυκτικά ψυχογραφικό πλαίσιο μέσα από μια γλυκιά ελαφρότητα, που ωστόσο το καθιστά προσιτό -και- σε νεαρές αναγνώστριες όλων, μάλιστα των εποχών κι αυτή είναι η "δύναμή" του.. 

      Το " Ήμουν Ένα Άσχημο Κορίτσι" της Σελινκο, γραμμένο σε πρωτοπρόσωπη αφήγηση- παραπέμπει σε έναν μονόλογο βγαλμένο από προσωπικό κοριτσίστικο ημερολόγιο κι είναι ένα οδοιπορικό αυτογνωσίας ενός κοριτσιού στο κατώφλι της ενηλικίωσης δίνοντάς μας την ευκαιρία να παρακολουθήσουμε την αναμέτρηση με την ευθύνη του εαυτού του...
Μεσα από την πορεία της Αννελίζε αναδεικνυονται οι κοριτσιστικες ανασφάλειες που αντιμετώπισαν πολλές νεαρές κοπέλες -κυρίως του Δυτικού Κόσμου λίγο πριν -και κύριως μετά τον Πόλεμο- σε μια κοινωνία μεταβαλλομενη, με τη γυναικεία χειραφέτηση στα σπάργανα.
Μπορεί να αφορά στην προηγμένη κοινωνία της Αυστρίας του Μεσοπολέμου αλλά απηχεί την τάση της κοινωνίας σε όλη την Ευρώπη κάτω απο τον καπιταλιστικό μετασχηματισμό της κοινωνίας:
Με τα κιβδηλα προτύπα ομορφιάς και του Καταναλωτισμου, μέγγενη γυρω από την αυτοεκτίμηση των Γυναικών και τροχοπέδη στην απαλλαγή τους από την ενοχή της Εικόνας...
Στην κατάθεση της νεαρής Αυστριακής παρελαύνουν όσα προσδιόρισαν τα κοινωνικά προτυπα ενός συστήματος που παγιδεύει το άτομο στη μαζική κουλτούρα.
Η αγωνία της επαγγελματικής αποκατάστασης. Το ονειρο ενός γάμου.

Στο βιβλιο φαίνεται καθαρά η εμπορευματοποιηση της ομορφιάς και της γυναικείας αυτοπεποίθησης. Ανθρωποι που κρύβουν τη μοναδικότητα τους κάτω από τα μαζικοποιημενα πρότυπα της κατευθυνομενης και της κατασκευασμενης Ομορφιας.
Όλα αυτά όμως έρχονται στη ζωή του νεαρού κοριτσιού με αφορμή έναν άντρα καθώς το κοινωνικό μοντέλο της εποχης ήθελε τη γυναίκα ετερόφωτη και δορυφόρο του αρσενικού , με απωτατο σκοπό και κριτήριο επιτυχίας τον γάμο.
Η αυτοπραγματωση της ηρωίδας μας δεν μπορεί να ξεφύγει αυτό το στερεότυπο κι έτσι ετεροκαθοριζεται μέσα από τα μάτια του άντρα που αγαπά δυστυχώς χωρίς ίχνος αυτοεκτίμησης.
Αυτή άλλωστε είναι - πέρα από τα οποία προτυπα- κι η τραγωδία του έρωτα, ειδικά όταν ευδοκιμεί σαρωτικός σε αγουρες κι αγνές ψυχές όπως της συμπαθέστατης ηρωίδας
Ο έτερος πόλος είναι ο Κλαύδιος Πάουλς.
Κακομαθημένος, διάσημος, όμορφος, μπλαζέ, με χιούμορ κοινωνικος και υποδόρια τρυφερός . Το ιδανικό , δηλαδή, πρότυπο ενός ταξιδιαρικου, εθιστικα εξιδανικευτικου- αρλεκιν. Ένας ήρωας αξιολάτρευτος φυσικά που κατακτά κάθε αναγνώστρια μαζί με την πρωταγωνίστριά μας.
Ενας έρωτας ιδιαίτερος - αρχικά, απιαστος- με πικρες οικειες στο μέσο κορίτσι αλλά και με πινελιές απο τυπικό ρομάντζο του 60, που σε κάνει να πιστεύεις στα θαύματα και τις ανατροπές σε μια μονότονη κανονικότητα. 

Το " Ήμουν Ένα Άσχημο Κορίτσι" αγαπήθηκε τόσο που μεταφράστηκε σε ένα σωρό γλώσσες αποδόθηκε στο σινεμά το 1955, σε μια αισθηματική γερμανική ταινία.Δεν είναι τυχαίο ότι ακόμη και σήμερα το "Ήμουν Ένα Άσχημο Κορίτσι" διαβάζεται ακόμη...

Ίσως...μικροαστικο ,σύμφωνα με πιο αντικομφορμιστικα γούστα, αλλά γεμάτο αναγνωρισιμες αγωνίες για κοπέλες της μέσης ταξικής βαθμιδας, ειδικότερα την 30ετια 60- 90, το "Ασχήμο Κορίτσι" της Σελίνκο άγγιξε τις καρδιές νέων κοριτσιών που αναζητούν την ισορροπία ανάμεσα στην ταυτότητα τους και την κοινωνική αποδοχή...

Ο,τι πρέπει δηλαδή για να το λατρέψει μια νέα κοπελίτσα η έστω να περάσει την ώρα της με ένα δροσερό ανάγνωσμα που αφήνει μια γλυκιά επίγευση στο φινάλε του.

Σίμος Κερασίδης Η ΑΡΒΑΝΙΤΙΣΣΑ ΔΑΣΚΑΛΑ

                                Η Αρβανίτισσα Δασκάλα, Σίμος Κερασίδης

                                          Είδος :Iστορικό Μυθιστόρημα

                                            Βαθμολογία: 8/10

Ο Σίμος Κερασίδης έχει αποδείξει την αγάπη του στην Ιστορία προσεγγίζοντας λιγότερο συζητημένες πτυχές της. Στον συναρπαστικό του "Στοιχειοχαράκτη" προσέγγισε τον Νεοελληνικό Διαφωτισμό και τον ακμάζοντα ελληνισμό των παραδουνάβιων Ηγεμονιών τον 19ο αιώνα.

Φέτος, ο Σίμος Κερασίδης απέδωσε ένα προσκύνημα μνήμης στα χώματα της Θράκης παραμονές του 20ου αιώνα μέσα από μια ξεχωριστή ηρωίδα, την "Αρβανίτισσα Δασκάλα" .

ΠΕΡΙΛΗΨΗ
Η Λευκή γεννιέται ημιθανής στην εκπνοή του 19ου αιώνα αλλά θα σωθεί απ' τα χέρια του νεαρού Αγγελή που την βαπτίζει στα αναζωογονητικά νερά του ποταμού Κιζίπ Ντερέ.

Η κωμόπολη της Μαδρίτσας κάτω από τη διπλή απειλή Οθωμανών και Κομιτατζήδων, προοδεύει χάρη στην αξιοσύνη των Ελλήνων που στα άγονα χώματά της δραστηριοποιούνται σε τομείς όπως η  εκτροφή μεταξοσκώληκα και το εμπόριο.

Η Λευκή μεγαλώνει προικισμένη με ενόραση που προλαμβάνει δεινά ενώ η δύναμη του πνεύματός της θα την αποσπάσει από το ασφυκτικό πλαίσιο της καθημερινότητας, δίνοντας της την ευκαιρία να σπουδάσει στο Παρθεναγωγείο της Μαδρίτσας για να συνεχίσει τις σπουδές  της στην Αδριανούπολη. όνειρό της να γίνει δασκάλα και να μορφώσει τις άβγαλτες Αρβανίτισσες κορασίδες. 

Εκεί θα συναντηθεί με μια εμπνευσμένη καθηγήτρια που θα γίνει μέντοράς της όσο κρύβει τα δικά της μυστικά.

Κι όσο το όνειρο της ένωσης με την Ελλάδα εμπνέει τους Έλληνες της Μακεδονίας και διατρέχει 3 πολέμους ,η Λευκή θα ερωτευτεί τον συνομήλικό της Γκριγκόρ, γιο ενός Βούλγαρου αρχικομιτατζή.

Πώς θα καταφέρει να ενσωματώσει τον αγαπημένο της; 

ΣΧΟΛΙΑΣΜΟΣ

Είναι δεδομένο πως η πολυτάραχη πορεία του ελληνισμού με την εδραίωση του νεοελληνικού κράτους, θα αποτελεί διαχρονική έμπνευση για τους Έλληνες συγγραφείς κι ασφαλές υλικό για ενδιαφέροντα μυθιστορήματα, εγκυμονώντας συνάμα τον κίνδυνο της κοινοτοπίας.

Ο Σίμος Κερασίδης με την "Αρβανίτισσα Δασκάλα" του κατορθώνει να τον αποφύγει ,συνθέτοντας μια οικογενειακή ιστορία για να προσεγγίσει τους διωγμούς που υπέστη το ελληνικό στοιχείο από εδάφη της Θράκης από Οθωμανούς αλλά και Βουλγάρους που τα εποφθαλμιούσαν 

ενόψει του διαμελισμού της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.

Είναι γνωστό πως οι Βούλγαροι πάσχιζαν να προσαρτήσουν Μακεδονία και Θράκη για άνοιγμα στη θάλασσα του Αιγαίου, επιδιδόμενοι σε μια δυσυπόστατη πολιτική αφελληνισμού τους, μέσω πολιτισμικής διείσδυσης αφενός κι αφετέρου μέσω της κατατρομοκράτησης σε βάρος των Ελλήνων από ενοπλα σώματα ατάκτων(κομιτατζήδες).

Η ματιά του Σίμου Κερασίδη εστιάζει στην κωμόπολη της Μαδρίτσας με την πολυετή ιστορία , μέχρι τη στιγμή που εκείνη προσαρτήθηκε οριστικά στη Βουλγαρία με τις Ανταλλαγές των Πληθυσμών.

Πρωταγωνίστρια η Λευκή μια γυναίκα ξεχωριστή που θέλει να γίνει Δασκάλα και να  προσφέρει στον τόπο της μέσα από το κρίσιμο μετερίζι της Παιδείας. Είναι σημαντικό που ο συγγραφέας επιλέγει αυτό το ιδεώδες για να υπηρετήσει η ηρωίδα του, καθώς έτσι αναδεικνύει τη σπουδαιότητα της Μόρφωσης στην επιβίωση και την πρόοδο όχι μόνο της ατομικότητας αλλά και σε επίπεδο εθνικής συλλογικότητας.

Η παιδεία σμιλεύει πνεματικά  στο άτομο και είναι το όχημα απεγκλωβισμού των κοινωνιών από τη στασιμότητα , τη δεισιδαιμονία και τη μοιρολατρική αποδοχή της Αδικίας.

          Παράλληλα, εξοπλίζει τη γνωσιολογική φαρέτρα του έθνους  με συναίσθηση της ιστορικής του ταυτότητας  και της θέσης που δικαιούται στο ιστορικό γίγνεσθαι , ώστε να προσανατολίζει τους αγώνες του σε σωστές διεκδικήσεις και ταυτόχρονα να το ενθαρρύνει σε αρμονική συνύπαρξη με τα άλλα έθνη.

Οι βάσεις για την επιβίωση και το μέλλον κάθε έθνους εδράζονται τελικά στην παιδεία του, που προδιαγράφει τη  φυσιογνωμία που θα προσλάβει η διαδοχή των γενεών. Χάρη στην παιδεία το ελληνικό στοιχείο διασώθηκε και κατάφερε να προκόβει και να ευημερεί.

Γύρω από τη Λευκή συναντούμε πλήθος ενδιαφέροντα πρόσωπα, όπως ο παππούς Αποστόλης με τη σύνεση και το ανοιχτό μυαλό ή ο ανυπότακτος νονός Αγγελής και ο διπρόσωπος Στάνοφ.

Η πιο ελκυστική προσωπικότητα όμως είναι η προοδευτική καθηγήτρια της Λευκής στην Αδριανούπολη με μια ιστορία που αιφνιδιάζει και συγκινεί.

Πάθη και αλήθειες θαμμένες στον χρόνο συνοδεύουν κάποιοα από τα πρόσωπα του βιβλίου προσδίδοντάς του το στοιχείο της ανατροπής.

Όσο για τον Γκριγκόρ, η περίπτωσή του εμπνέει συμπάθεια χωρίς όμως η μοιραία σύγκρουση ανάμεσα στην εθνική του ταυτότητα και στον έρωτά του με τη Λευκή να προσλαμβάνει την αυτονόητη ένταση που θα περίμενε κανείς κι αυτό είναι μια μικρή ματαίωση σε σχέση με τις προσδοκίες που δημιουργούσε η πλοκή.

Νομίζω πως ο συγγραφέας μπορούσε να έχει εμβαθύνει περισσότερο στον  Γκριγκόρ, που τελικά, έμεινε στη σκιά της Λευκής και των γεγονότων.

Είναι γεγονός πως αυτός ο έρωτας- όσο αντιφατικός κι αν μοιάζει τελικά έρχεται σε δεύτερη μοίρα και αποδυναμώνεται, καθώς σε πρώτο πλάνο αναδεικνύεται το ιστορικό στοιχείο και η ίδια η Μαδρίτσα.

Η "Αρβανίτισσα Δασκάλα" ανάγεται τελικά σε μια καλογραμμένη ηθογραφία με δυνατές στιγμές που ιχνηλατεί την πορεία του αρβανίτικου στοιχείου από τη γη των Μολοσσών της Ηπείρου μέχρι τα άγονα εδάφη της Δυτικής Θράκης που τελικά "κάρπισαν" διαφορετικά μέσα από την αξιοσύνη και την εμπορική δεινότητα των Ελλήνων. 

Ένα προσωποποιημένο οδοιπορικό λοιπόν των Ελλήνων σε αυτήν την εσχατιά των βορειοανατολικών συνόρων μας είναι η "Αρβανίτισσα Δασκάλα", που κατορθώνει στην κορύφωσή του να αναδείξει την τραγωδία του ξεριζωμού από χώματα που ποτίστηκαν με ιδρώτα κι αίμα πολλών άξιων γενεών για να ακολουθήσουν τελικά το πεπρωμένο της προσφυγιάς .

 

MO HAYDER, Τόκυο

                                                              Τόκυο, Mo Hayder
                                                                  Είδος: Ιστορικό Θρίλερ
                                                                    Βαθμολογία : 10/10                                                                      
                                               
Εκδόσεις ΚΟΑΝ

Χρονολογία Έκδοσης 2004

Σελίδες 432(+ επίμετρο με πληροφορίες και χάρτες)
Μετάφραση Κλεοπάτρα Βασιλάκου

ΘΕΤΙΚΑ : Συναρπαστική πλοκή, πρωτότυπο θέμα, μυστήριο, ανατροπές, ένταση, ιστορικές μνήμες, κλιμάκωση , υποβλητικότητα, τεκμηριωμένος εφιάλτης, επιδεξιος χειρισμός του τρόμου.

ΑΡΝΗΤΙΚΑ: Πολυπλοκότητα, ανοίκειες καταστάσεις,αμφιλεγόμενοι ήρωες εφιαλτικές ειξόνες.

Για ένα καλοκαίρι είχε την τιμητική της -λογω των επερχόμενων Ολυμπιακών Αγωνων του 2021.

Πάντα το ακουσμά της παραπέμπει σε ένα κράμα παράδοσης και σύγχρονης τεχνολογίας, μυστηριακής ομορφιάς και τεχνοκρατικής αυστηρότητας: Μιλάμε για την  πόλη του  Τόκυο- τη μυστηριακή και φρενήρη συνάμα πρωτεύούσα της αντιφατικής Ιαπωνίας.
Γι' αυτήν την πόλη η Mo Hayder συνέθεσε πριν κάποια χρόνια μια παράξενη, γκροτεσκα ωδή θανάτου και ελπίδας, μέσα από ένα ξεχωριστό θρίλερ που μας πρόσφεραν σε ένα εξαιρετικά καλαίσθητο βιβλίο  (με ελάχιστα ατοπηματά επιμέλειας) οι σχετικά άγνωστες εκδόσεις Κόαν...

ΠΕΡΙΛΗΨΗ
Η Γκρέυ είναι μια 23χρονη φοιτήτρια από την Αγγλία, που την κατατρύχει ένα οδυνηρό παρελθόν, καθώς και η λαχτάρα της να βρει το μοναδικό ντοκουμέντο απο τα τρομακτικά «εγκλήματα πολέμου που ο Ιαπωνικός Στρατος διέπραξε το 1937 στην κινεζική πόλη Νανγκιν.
Ο μοναδικός επιζών που κρατά στα χέρια του τό πολυπόθητο τεκμήριο, (μια ταινία από τις μέρες του πολέμου) είναι ο Κινέζος καθηγητής Γλωσσολογίας Shi Chongming αλλά φαίνεται μάλλον απρόθυμος να το δημοσιοποιήσει.
Η Γκρέυ καλείται να επιβιώσει στην ιαπωνικη μεγαλούπολη.Τυχαία γνωρίζεται με τον νεαρό Άγγλο Τζέισον και - με τη μεσολάβηση εκείνου- πιάνει δουλεια ως συνοδός πολυτελείας σε ένα υπερπολυτελές κλαμπ οπου συχνάζαν εύποροι Ιάπωνες, αλλά και μέλη του υποκόσμου(yazuka).
..Ανάμεσά τους, πάνω στην αναπηρική του πολυθρόνα, δεσπόζει ο "αιωνόβιος" μαφιόζος Γιουνζο Φουγιούκι και η σωματώδης Νοσοκόμα του, η οποία σκορπά τον τρόμο, ενόσω προστατεύει το μυστικό «ελιξήριο που εξασφαλίζει στον υπέργηρο Φουγιούκι τη ζωή.

Ο Κινέζος καθηγητής ζητά υπέρογκο αντάλλαγμα από την Γκρέι θέτοντάς τη σε θανάσιμο κίνδυνο, για να πάρει τις δικές του απαντήσεις...

        Οσο ο καιρός περνά, η νεαρή φοιτήτρια Γκρέυ, έρχεται όλο και πιο κοντά σε εφιαλτικά μυστικά γύρω από το επονομαζόμενο «Τέρας της Σα'ι'τάμα», αλλά και τα εγκλήματα που συντελεστηκαν στη μαρτυρική Νανκιν...

Κάπου εκεί η Αλήθεια συναντάται με τη Νέμεσι σε μια αδιανόητη αποκάλυψη...

ΣΧΟΛΙΑΣΜΟΣ
Η Μο Χάιντερ (« Η Σιωπή Των Δέντρων", "Φονικό Κελάιδισμα") δεν είναι μια τυχαία περίπτωση.
Ορμώμενη από τη δυτική της καταγωγή, εγκατέλειψε το σχολειο και τα βήματά της την οδήγησαν στο χαοτικό Τόκυο, όπου εργάστηκε κι ως συνοδός σε κλαμπ για να επιβιώσει Με τα xρονια n MO πραγματοποίησε διάφορες σπουδές κι εξελίχθηκε στη συγγραφέα τρόμου που όλοι γνωρίζουμε.
Όλη αυτήν την περιπετειώδη νεανική της διαδρομή, η Μο την πασπάλισε με σκοτεινή φαντασία, και, επικαλύπτοντας την με το πέπλο του αυθεντικού τρόμου, τη συμπύκνωσε σε ένα σκοτεινό μυθιστορημα που κόβει την ανάσα ως την τελευταία σελιδα.
Με πρωταγωνίστρια το... μυθοπλαστικό της alter ego,( τη φοιτήτρια Γκρέι με το τραυματικό παρελθόν)η Μo Hayder αρπάζει κατευθείαν τον αναγνώστη σε μια περιήγηση στους δρόμους, αλλά και την ψυχή του θορυβώδους κι αυστηρού Τόκυο, προκειμένου να φωτίσει με τον δικό της ιδιαίτερο τρόπο  ένα από τα πιο αιματηρά επεισόδια που προεικονίζουν τον Β Παγκόσμιο Πόλεμο στην άλλη πλευρά του Ειρηνικού:

     Πρόκειται για τη Σφαγή στην κινεζική πόλη Νανκίν τον Δεκέμβρη  1937, όπου ο Ιαπωνικός Στρατός μέσα σε 6 εβδομάδες,  έκαψε, βίασε, κατακρεούργησε και εξόντωσε 300.000 ανθρώπους στην πολυπληθέστερη ίσως σφαγή αμάχων της Σύγχρονης Ιστορίας.

Η αφήγηση εκτυλίσσεται σε δυο άξονες: 

Από τη μια, είναι, η περιπλάνηση της φοιτήτριας Γκρέι σ' ένα παρον μυστηριακό κι ερεβώδες, που κρατά καλά θαμμένα τα μυστικά του.

Από την άλλη, είναι ο καθηγητής Τσογκμινγκ, που καταβυθίζεται σε ανομολόγητες μνήμες μέσα από τις σελίδες του Ημερολογίου του, όπου διασώζει όσα κάποτε αγάπησε κι έχασε, καθώς και την ειδυλλιακή εικόνα μιας ευσεβούς πολιτείας που σαρώθηκε από τη θηριωδία και τον παραλογισμό.
Αυτή η παραλληλία των 2 γενεών  προωθεί την πλοκή, προσφέροντας της εναν σύγχρονο παλμό όσο τη στολίζει με την αχλύ μιας νοσταλγίας, μέσα από τα ηχοχρώματα της μακραίωνης παράδοσης και τον θρήνο της απώλειας...
              Η μοιραία ανάδυση των μυστικών στο φως, "σκηνοθετείται μοναδικά και δίνει υπόσταση στον εφιάλτη που, καθ'όλη τη διαρκεια του βιβλίου, πλανάται ακαθόριστα και ενορχηστρώνει αθέατα τον ρυθμό της ιστορίας...
Το "Τόκυο" της Μο Χάυντερ είναι ένα πρωτότυπο μυθιστόρημα που βρίθει εικόνων, περιγραφών και συναισθημάτων, - δοσμένα όλα σε μια γλώσσα που δεν κουράζει, παρ'όλες τις διεισδυτικές περιγραφές, σε μια πιστή αναπαράσταση του χώρου που καθιστά τον αναγνώστη συμμέτοχο σε όλη τη σκοτεινή πορεία προς την τρομακτική αποκάλυψη του Μυστικού...

Ένα κράμα Ιστορίας και Τρόμου με ηθογραφικές πινελιές από τη μυστηριακή Άπω Ανατολή καθώς και ψυχογραφικές προσεγγίσεις - είναι το εξαίσιο " Τόκυο" της Μο Χάυντερ.

Η συνάντηση του Τσογκμινγκ και της φοιτήτριας Γκρέυ γίνεται το σταυροδρόμι όπου συναντώνται το Χθες και το Σήμερα, ο Θάνατος κι η Ζωή, η Αμαρτία και η Άφεση...
         Αν είχα να προσάψω μια μικρή αδυναμία είναι πως κατά τη λύση λίγο παραμερίζονται τα περιφερειακά πρόσωπα που η ίδια η συγγραφέας "έχτιζε" ταυτόχρονα με το μυστήριο και τους κεντρικούς ήρωες της...
          Ωστόσο, το δράμα ακολουθεί μια  "αρμονική" πορεία , ώσπου να φτάσει στην "απαραίτητη" και πειστική κορύφωση του , εξαπολύοντας -σαν Κουτί της Πανδώρας- όλους του τους δαίμονες που κυκλώνουν πνιγηροί και τρομακτικοί τον αναγνώστη, συμπληρώνοντας το παζλ των γρίφων και των αποριών του, με τρόπο ικανοποιητικό.
Κάτι άλλο που παρατήρησα είναι πως η Μο αποφεύγει splatter λεπτομέρειες στις πιο άγριες σκηνές και αρκείται στα απολύτως απαραίτητα ενίοτε με "υπαινιγμούς", διότι η φρίκη απορρέει από την ανθρώπινη βαρβαρότητα κι όχι από μια ευκαιριακή απέχθεια του αναγνώστη.

       Στο "Τόκυο"  όλα είναι σερβίρισμένα σε σωστές ποσότητες και το αποτέλεσμα είναι μια μικρή αναγνωστική βόμβα που κυοφορεί μιαν αποτρόπαια έκπληξη που σοκάρει μέσα από  τη ζοφερή ποίηση του τρόμου, όπως αυτούσιος διασώζεται στα ένστικτα  και στους απώτατους φόβους του Ανθρώπου.

          Σας περιμένει μια από τις πιο φρικιαστικές αποκαλύψεις που έχετε βρει σε βιβλίο- ζυμωμένη δυστυχώς- με  πηλό και πνοή ανθρώπινη....
            Γενικά το "Τόκυο" της Μο αποδεικνύει πως η ανθρώπινη κτηνωδία αγγίζει τέτοια σκότη ώστε ο αυθεντικός τρόμος δε χρειάζεται καθόλου "δεκανίκια" μεταφυσικής, ή "τερατολαγνείας" για να τυλίξει τον αναγνώστη:

Αρκεί απλά να γράψεις απενοχοποιημένα την αλήθεια, ειδικότερα εκείνη που κρύβεται στα υστερόγραφα της Ιστορίας...

Με τη δε  ευρωπαϊκή  ιστορική μνήμη να έχει κατακλυστεί από το πέρασμα των αιμοσταγών ναζί , είναι χρήσιμο να μη λησμονούμε πως αντίστοιχη γενοκτονική φρίκη έζησαν οι λαοί της Νοτιοανατολίκης Ασίας (ιδίως οι Κινέζοι) κάτω από το ανελέητο εθνικιστικό ντελίριο του Ιαπωνικόύ Στρατού που εν μέρει "ξεπλύθηκε" από το αθώο αίμα της Χιροσίμα και του Ναγκασάκι...

    Το "Τόκυο" είναι ότι καλύτερο έχω διαβάσει από τη Mo Hayder- κι εν γένει από τα πιο ξεχωριστά μυθιστορήματα που έπεσαν ποτέ στα χέρια μου!! Αποτρόπαια αλησμόνητο!

            Κι από απόψεως τέχνης του λόγου, αλλά και από ιστορικής μνήμης, το "Τόκιο " παραμένει μοναδικό κι απο τα βιβλία που οπωσδήποτε αξίζει κάποιος να έχει διαβάσει στη ζωή του: Καινοφανες -ειδικά για τα δεδομένα της ελληνικής αγοράς βιβλίου- θα σας συστήσει μια ανοίκεια πραγματικότητα κ ιστορική γνώση από την άλλη άκρη του πλανήτη.
Το θεωρώ ένα κατάφωρα" αδικημένο" βιβλίο που δεν αναδείχθηκε στην ελληνική αγορά όσο θα του άξιζε, ενώ είναι ποιοτικό ανάγνωσμα που σίγουρα ξεφεύγει από τα τετριμμένα με έναν μοναδικό τρόπο.

Γι αυτό σας προτρέπω να ανακαλύψετε οπωσδήποτε αυτό το σπουδαίο βιβλίο της Μο  Χάυντερ.

      Η επιμέλεια των εκδόσεων ΚΟΑΝ ήταν σε γενικές γραμμές καλή παρά τα αμελητέα λάθη,χαρίζοντας ένα καλίσθητο αποτέλεσμα και τελικά έδωσε ένα προσεγμένο αποτέλεσμα, με άφθονες υποσημείωσεις- ως και και χάρτες από το Τόκυο και την Νανγκίν.

Υ.Γ.Αυτόν τον καιρό το βιβλίο παρουσιάζεται ως " εξαντλημένο"- όμως μη χάσετε την ευκαιρία να το αναζητήσετε σε ομάδες μεταχειρισμένων, η παλαιοβιβλιοπωλεία.

Θα ήταν ευχής έργον αν οι εκδόσεις Διόπτρα που έχουν τα δικαιώματα των βιβλίων της Μο Χάυντερ, αναλάμβαναν να επανεκδώσουν και το Τόκυο!!!!

Γιώργος Πολυράκης , Προσμένοντας την ανατολή

                                                   Προσμένοντας την ανατολή, Γιώργος Πολυράκης

                                                                                               Είδος: Ιστορικό

                                                                                               Βαθμολογία 7.5/10

Ο πολυγραφότατος και τόσο αγαπημένος Γιώργος Πολυράκης επανέρχεται φέτος στα αγαπημένα του λημέρια, την Ιστορία και τη μαρτυρική Κρήτη από όπιυ έλκει την καταγωγή του και μας συστήνει 2 νέους πρωταγωνιστές που αγωνίζονται " Προσμένοντας την Ανατολή".

ΠΕΡΙΛΗΨΗ
Κατεχόμενη Κρήτη.Η Ναταλία Παπαδερού από τα Ανώγεια καταφέρνει να βρει θέση γραμματέως πλάι στον Γερμανό Στρατηγό Μπρόιερ χάρη στις γνώσεις της στα γερμανικά.Ο Γερμανός διοικητής την περιβάλλει με ξεχωριστή εκτίμηση συμπάθεια και προστατευτικότητα εντυπωσιασμένος από την αφοσίωσή της.

Δεν υποψιάζεται όμως ότι η Ναταλία στην πραγματικότητα παίζει διπλό ρόλο καθώς είναι οργανωμένη στην Αντίσταση και υποκλέπτει από το ευνοικό αυτό πόστο πληροφορίες.

Μαζί της στον αγώνα αυτόν και αρραβωνιαστικός της , ο Κωνσταντίνος Παρασχάκης.

Κι ενώ ο κρητικός λαός διατηρεί αδούλωτο το φρόνημο και άσβεστο τον πόθο της Λευτεριάς, οι Γερμανοί δολοφονούν αθώους κι εκριζώνουν χωριά ολόκληρα. 

Η διπλή ζωή της Ναταλίας θα αποκαλυφθεί κι αυτή θα καταφύγει στα βουνά μαζί με τον αρραβωνιαστικό της ενόσω ο στρατηγός Μπρόιερ μετατρέπεται από φίλος σε απηνή διώκτη της.

Όταν η αντιστασιακή ομάδα της Ναταλίας και του Κωνσταντίνου υπό τους Βρετανούς Λη Φέρμορ και Στάνλει Μος  αποφασίζει την απαγωγή του Γερμανού στρατηγού Κράιπε, το σκηνικό γίνεται ρευστό και οι εξελίξεις ραγδαίες...

ΣΧΟΛΙΑΣΜΟΣ

Το "Προσμένοντας την ανατολή" είναι το εικοστό βιβλίο του Γιώργου Πολυράκη και περιλαμβάνει δυο από τις μεγάλες του αγάπες που σηματοδοτούν γνώριμα μοτίβα της γραφής του: Την Ιστορία του τόπου μας και την Κρήτη, τον τόπο καταγωγής του.

Σαν έμπνευση διασταυρώνεται σε κάποια σημεία θεματολογικά με το παλαιότερο κι εμβληματικό έργο του συγγραφέα Πολυράκη " Οι Αετοί Πεθαίνουν Ελεύθεροι".

Το "Προσμένοντας την ανατολή" όμως, είναι μικρότερο σε έκταση και παραμένει γεωγραφικά εστιασμένο στις τραγικές όσο και ηρωικές στιγμές που ακολούθησαν τη Μάχη της Κρήτης (το στερνό προπύργιο της ελευθερίας μες στο σκοτάδι της Κατοχής)

Μέσα από ενδεικτικά στιγμιότυπα και γλαφυρές περιγραφές παρακολουθούμε την επική αντίσταση του ηρωικού κρητικού λαού στις πόλεις ,στα χωριά, στα βουνά και με αποτροπιασμό μαθαίνουμε τα εξωφρενικά αντίποινα των γερμανικών δυνάμεων, τα οποια εξευτέλισαν τη στρατιωτική στολή και κουρέλιασαν κάθε κώδικα ηθικής...

Μικρά ολοκαυτώματα στέλνουν στον θάνατο αμάχους-γυναικόπαιδα και ηλικιωμένους αναδεικνύοντας το βαρύτατο τίμημα της αξιοπρέπειας ενός λαού που ποτέ δε συνθηκολόγησε με τον φασισμό παρόλους τους προδότες του...

Ένα ρεπερτόριο γενναιότητας  και βαρβαρότητας ξετυλίγεται, με τους πρωταγωνιστές μας ενταγμένους αρκετά καλά στο κάδρο...

Είναι εμφανές ότι οι ήρωες του βιβλίου  δρουν στη σκιά ενός σημαντικού γεγονότος, πρωτοφανούς για ολόκληρο τον Πόλεμο: Πρόκειται για την απαγωγή του στρατηγού Kreipe που ενορχήστρωσε το Συμμαχικό Στρατηγείο κάτω από την ηγεσία του Patrick Leigh Fermor και του Stanley Moss, και την πραγματοποίησε με την ανεκτίμητη αρωγή κρητικών αντιστασιακών ομάδων καθώς και αρκετών ντόπιων.

Ο συγγραφέας αποδίδει κατατοπιστικά όλες τις φάσεις του φιλόδοξου σχεδίου μέχρι την ευόδωσή του, όντας έντονα περιγραφικός. Μέσα στις σελίδες του δίνει πνοή στα υπαρκτά πρόσωπα αυτής της εκπληκτικής καταδρομικής επιχείρησης φωτίζοντας διασκεδαστικά ακόμη στιγμιότυπα

           Οι βασικοί πρωταγωνιστές του βιβλίου-Ναταλία και Κωνσταντίνος- κινήθηκαν στις παρυφές αυτών των εξελίξεων και δεν ήρθαν σε  επαφή με το κεντρικό γεγονός. Το δικό τους δράμα εκτυλίσσεται παράλληλα. Είναι μια επιλογή του Γιώργου Πολυράκη καποιες φορές να παρουσιάζει τα ιστορικά γεγονότα παράλληλα με τρόπο πληροφοριακό κι όχι με πλήρη συμπερίληψη των ηρώων του μεσα σε αυτά.

Κατορθώνει όμως κάποιες στιγμές, μια υποδειγματική συνύπαρξη των προσώπων της μυθοπλασίας με κάποια υπαρκτά πρόσωπα:

Το δυνατότερο, λοιπόν, σημείο της ιστορίας μας, αυτό που αιφνιδιάζει, είναι η παράξενη σχέση σεβασμού ανάμεσα στον παρασημοφορημένο Γερμανό διοικητή Μπρούνο Μπρόιερ (πρόσωπο υπαρκτό κι ένοχο για εγκληματα πολέμου που εκτελέστηκε το 1947) και τη Ναταλία Παπαδερού.

          Μια σχέση αντιφατική, χωρίς κοινοτυπίες, με έναν ιδιότυπο κώδικα τιμής που η πορεία της εντείνει τη δραματικότητα των στιγμών και τον ολοκληρωτικό χαρακτήρα της καταδίωξης του ζεύγους των δυο Κρητικών από τον Γερμανό διοικητή.

Ο Γιώργος Πολυράκης δε διστάζει να δώσει οδυνηρές εικόνες από τα μαρτύρια των αγωνιστών απέναντι στη ναζιστική θηριωδία...

Το φινάλε αφήνει μια επίγευση ελπίδας μέσα στον χαλασμό , ενώ εκτεταμένο είναι και το επίμετρο όπου πληροφορούμαστε για την κατάληξη των υπαρκτών προσώπων μετά τον πολεμο.

         Το "Προσμένοντας την ανατολή" αποτελεί ένα περιεκτικό μυθιστόρημα ιδανικό για τους λάτρεις της Ιστορίας, και, μάλιστα, του Β Παγκοσμίου Πολέμου.

Εντούτοις, παρά το συναισθηματικό υπόβαθρο, δεν είναι το μυθιστόρημα που "θα συμπαρασύρει" τον ρομαντικό αναγνώστη με τη δύναμη της ερωτικής του ιστορίας.

Είναι σίγουρο ότι τα ιστορικά γεγονότα και ο Πόλεμος κυριαρχούν ξεκάθαρα έναντι της καθαρής μυθοπλασίας και σε αυτά έγκειται η δυναμική του.

Παρόλαυτα , η Ναταλία και ο Κωνσταντίνος γίνονται ιδανικοί εκπρόσωποι της κρητικής λεβεντιάς που ορθώνεται κόντρα στα πολυβόλα, τον σωματικό πόνο και τον θάνατο για χάρη των ανώτερων ιδανικών.

Το" Προσμένοντας την ανατολή" αποτελεί εν τέλει, μια κατάδυση στην ψυχή της Κρήτης, ενός τόπου αταλάντευτα ταμένου στη  Ιδέα της ελευθερίας.

Η Κρήτη μέσα από την οπτική του Γιώργου Πολυράκη γίνεται "βίωμα" στον αναγνώστη μέσα από την άριστη απόδοση στοιχείων της διαλέκτου και της γοητευτικής τραχύτητας του τοπίου και των ανθρώπων. 

Πρόκειται για ένα μυθιστόρημα που αξίζει να διαβαστεί από κάθε Έλληνα.