Πέμπτη 24 Μαρτίου 2022

ΕΡΩΤΟΚΡΙΤΟΣ Παιδικη Διασκευη ΚΛΑΣΣΙΚΟΙ ΘΗΣΑΥΡΟΙ

Ερ

                           Ερωτόκριτος Παιδική Διασκευή ( εκδ Μίνωας) 

                    Είδος: Παιδική Αφήγηση ( Διασκευή για ηλικίες 5-10 χρονών)                                        Βαθμολογία: 10/10

Η σειρά "Κλασσικοί Θησαυροί" των Εκδόσεων Μίνωα αποτελείται από μια σειρά παιδικών διασκευών πάνω σε κλασσικά έργα κι είναι μια εξαιρετική προσπάθεια του οίκου να συστήσει σε μικρά παιδάκια μεγάλα έργα της Λογοτεχνίας
.Αίσθηση προκαλεί η συμπερίληψη του κορυφαίου δείγματος του Κρητικού Θεάτρου τα χρόνια της Ενετοκρατίας του έργου "Ερωτόκριτος" από τον Βιντσεζο Κορνάρο.
Θα λέγαμε πως είναι το ελληνικό ομόλογο του έργου Ρωμαίος&Ιουλιέττα" του Σαίξπηρ οχι ως προς το μίσος, αλλά ως προς το ανεύφικτο του έρωτα λόγω έξωθεν παραγόντων.
Η ιστορία "κλασσική".Ο νεαρός σύμβουλος του Βασιλιά , Ερωτόκριτος ερωτεύεται την κόρη του την Αρετούσα ,όμως τέτοιος γάμος είναι απαγορευμένος λόγω της ταπεινής καταγωγής του Ερωτόκριτου. Τότε αυτός αποδύεται σε μια σειρά ηρωικών κατορθωμάτων και τελικά κατορθώνει να κατακτήσει τα όνειρά του και την αγάπη της Αρετούσας.
         Γνώριμο μοτίβο στα δυτικά παραμύθια που αντικατόπτριζαν το φεουδαρχικό κοινωνικό μοντέλο.
Η ποίηση του Βιντσέζου Κορνάρου αξιοποιεί το κεφάλαιο της ομηρικής παράδοσης και το διαποτίζει με την αύρα των ιπποτικών ιστοριών της Εσπερίας, κάτω από την οποια τελούσε κι η πατρίδα του Κρήτη.
Το ελληνικό πνεύμα συμπλέκεται με το λαικό παραμύθι, και το βυζαντινό μέλος, αλλά και τον ρομαντισμό των Βενετών τροβαδούρων και συνθέτουν το ρομαντικό έπος του Ερωτόκριτου που με εμπνευση του την αγάπη διαπρέπει στο πεδίο της Μάχης διασώζοντας το ιπποτικό ήθος, ώστε να διεκδικήσει την αγαπημένη του.
Έτσι, η ανδρεία και ο έρωτας υπερνικούν τη φτώχεια και τις  κοινωνικές ανισότητες.
Το καινοτόμο που κάνει το όμορφο αυτό έργο να λάμπει στους αιώνες, ως αξεπεραστο δειγμα της λαικής μας ποίησης, είναι η ποιητική ευφυία και η γλωσσική δεινότητα του Βιντσεζου Κορνάρου να μετουσιώσει όλην αυτήν τη μαγιά σε ένα μοναδικής αισθητικής γλωσσικό και εικοπλαστικό έπος που μεσα από την απαράμιλλη  στιχουργική του εκφράζει στοχασμούς γύρω από τη ζωή, την ηθική , τον θάνατο για να ανυψώσει πάνω από όλα τον έρωτα ως κτάκτηση και συνώνυμο της Αρετης σε μια συνομιλία με το ιδεώδες του Πλάτωνα εν τέλει...
Η παιδική αυτή αφήγηση φυσικά είναι απογυμνωμενη απο τα ποιητικά και λυρικά πλουμπίδια του πρωτότυπου έργου, συστήνοντας περιληπτικά ως παιδική γραμμική- σαφώς πεζή- αφήγηση  τον καθ'εαυτόν κρητικό μύθο σε πολύ νεαρής ηλικίας αναγνώστες.
Η υπέροχη εικογράφηση του Νίκου Γιαννόπουλου αποδίδει την ονειρική αχλύ του "μύθου", πλήρως εναρμονισμένη με τη ρομαντική του ατμόσφαιρα και τα χρώματα της βραδινής ρέμβης.
Την εμφάνισή τους στις όμορφες εικόνες κάνουν στοιχεία που υπογραμμίζουν την κρητική παράδοση και την προέλευση των ηρώων.

Ασφαλώς μια τέτοια παιδική  έκδοση δεν αρκεί για να να ανακαλύψει κανείς καθ ολοκληρίαν τη γοητεία  ενός τέτοιου διαχρονικού έπους σαν τον "Ερωτόκριτο" του Κορνάρου.
Το θετικό, όμως,με τις τόσο καλαίσθητες αποδόσεις κλασσικών έργων για παιδιά είναι πως οι νεαροί αναγνώστες εξοικειώνονται με αυτές τις λογοτεχνικές δημιουργίες πολύ νωρίς και συνηθίζουν να ζητούν το καλό βιβλίο... 
Η δύναμη της εικόνας  συμβάλλει ώστε να εντυπωθούν βαθιά στην παιδική ψυχή στιγμές από αυτά τα σπουδαία έργα, ώστε η τριβή με αυτά να "εκπαιδεύει " ποιοτικούς αναγνώστες για το μέλλον  .
Γι αυτό θεωρώ τη σειρά "Κλασσικοι Θησαυροί" των εκδ Μίνωα μια από τις καλύτερες του είδους, καθώς όλες οι εικονογραφήσεις (από ποικίλους καλλιτέχνες κάθε φορά) είναι υψηλού επιπέδου με ζωηρά χρώματα και παραστατικότητα, συνθέτοντας ένα πολύ ελκυστικό αποτέλεσμα
Ανάμεσα στα άλλα βιβλία της σειράς και ο Ερωτόκριτος αξίζει να κοσμεί κάθε παιδική αλλά και σχολική βιβλιοθήκη.

Μια εξαιρετική επιλογή ειναι και 
Ο ΤΡΕΛΑΝΤΩΝΗΣ  της Π.Σ. Δέλτα σε μια εξαίσια εικονογράφηση 

ΤΑ ΨΗΛΑ ΒΟΥΝΑ  

Αγια Λευτεριά, Θοδωρής Παπαθεοδώρου

                                                                                    Αγια Λευτεριά, Θοδωρής Παπαθεοδώρου

                                     Είδος: Iστορικό Δράμα

                                    Βαθμολογία 10/10


Έξι μήνες μετά το "Άγιο Αίμα" , 
τις "Άγιες Ψυχές
ήρθε το τρίτο και τελευταίο μέρος της τριλογίας του Θοδωρή Παπαθεοδώρου για την Επανάσταση του 1821 "Η Άγια Λευτεριά".
Αυτό το βιβλίο αποτελεί το πιο πικρό από τα τρία μέρη της τριλογίας του για την Παλιγγενεσία.
"Άγιο Αίμα","Άγιες Ψυχές"," Άγια Λευτεριά"...
Η αλληλουχία των τριών συναφών τίτλων στα διαδοχικά βιβλία της τριλογίας δεν είναι τυχαία.
Η κοινός τόπος του όρου "Αγιος" δηλώνει ασφαλώς την ιερότητα του Αγώνα ενάντια στην τούρκικη σκλαβιά.
Από κει και πέρα, οι υπόλοιποι όροι σηματοδοτούν το "τίμημα" που καθαγιάζει τις ψυχές για να καρπίσει τελικά, φέρνοντας την πολυπόθητη και πολυύμνητη Ελευθερία, που είναι η πιο ακριβή κληρονομιά του ελληνικού πνεύματος ανά τους αιώνες.
Μια ελευθερία πληρωμένη με "έντιμο αίμα" όπως λέει ο στίχος του Οδυσσέα Ελύτη. 

Το "βασανιστικό" με τα έργα του Θοδωρή Παπαθεοδώρου είναι ότι επειδή είναι χωρισμένα σε μέρη αναγκάζεται ο αναγνώστης να περιμένει αρκετά για την έκβαση μιας ιστορίας που εξαρχής τον έχει αρπάξει στο δικό της σύμπαν που απρόθυμα αποχωρίζεται μέχρι τη συνέχεια στο επόμενο βιβλίο...Έξι μήνες λοιπόν μετά ολοκληρώνεται και αυτή η τριλογία του 1821.
Και στο τρίτο μέρος όπως συνέβη και με άλλα έργα του Παπαθεοδώρου ακολουθούμε την πορεία των αγαπημένων ηρώων που γνωρίσαμε στα δυο προηγούμενα.
Η Μαλαματή, ο Νίκος, ο Στέφανος,η Δέσπω αναζητούν τη ρίζα τους και συνάμα τη θέση τους στον κόσμο, δίνοντας ο καθένας τη δική του μάχη, μοιρασμένοι ανάμεσα στην αγάπη για την πατρίδα και στον έρωτα.
Η πορεία τους αγωνιώδης ,σε παραλληλία προς υπαρκτά ιστορικά πρόσωπα που εντάσσονται ομαλά στο κάδρο της δράσης.
ήρωες γνωστοί κι ανώνυμοι, φιλέλληνες όπως ο Λόρδος Βύρωνας κι ο τυπογράφος του Μεσολογγίου Ιάκωβος Μάγιερ κάνουν ουσιώδες πέρασμα από τις σελίδες αυτές. 
Η αφήγηση του Παπαθεοδώρου ζωντανή κατορθώνει να ανασυστήσει πλήρως την εποχή.Οι ζωές των ηρώων εξελίσσονται με φόντο σημαντικά γεγονότα με κορυφαίο το μαρτυρικό Μεσολόγγι.
Στο Άγια Λευτεριά όμως υπεισέρχεται πιο ηχηρή η πολιτική διάσταση της Επανάστασης, αυτή που την κηλιδώνει όπως κάποτε ο Πελοποννησιακός Πόλεμος ντρόπιασε την Αρχαία μας Ιστορία.
Η πένα του Παπαθεοδώρου ιχνηλατεί το όνειδος του Εθνικού Διχασμού από τα 1824 και την Εθνοσυνέλευση του Άστρους αναδεικνύοντας και λιγότερο γνωστές πλευρές του, που απομυθοποιούν εξιδανικευμένα πρόσωπα και καταστάσεις.
Μηχανορραφίες πολιτικών προσώπων -σαν τον Κωλέττη και τον Μαυροκορδάτο, που εκκινώντας από πλούσια καταγωγή επιδίωξαν να οικειοποιηθούν κατορθώματα άλλων εξασφαλίζοντας προσωπική δόξα και οφίτσια σε βάρος των στρατιωτικών.
Η δίκη του αράθυμου Γεώργιου Καραϊσκάκη.
Τα Δάνεια για τον Αγώνα που κατασπαταλήθηκαν σε αδελφοκτόνα όπλα όσο οι Τούρκοι ξεκινούσαν την αντεπίθεσή τους, συμπράττοντας με την Αίγυπτο και τον δαιμόνιο Ιμπραήμ Πασά..
Οι διενέξεις και τα συγκρουόμενα συμφέροντα των πλοιοκτητών που- από τη μια, έγραψαν χρυσές σελίδες στο Αιγαίο εξευτελίζοντας πολλές φορές τον στόλο του αιμοδιψούς Σουλτάνου- από την άλλη όμως δεν απέφυγαν τις μικρότητες ανταγωνισμών που υπέσκαψαν το ίδιο το μέλλον του Αγώνα.
To αδερφικό μίσος που οδήγησε τους καθολικούς Συριανούς σε μια αισχρή  αντίδραση απέναντι στην τρομακτική σφαγή της Χίου -την ίδια ώρα που οι πολίτες της Ευρώπης ξεσηκώνονταν στο άκουσμα της φοβερής είδησης.
Στιγμές ντροπής αδελφοκτόνου που πονούν...Ο Θοδωρής Παπαθεοδώρου σκιαγραφεί όλο το παρασκήνιο των δύο φάσεων του επονείδιστου Εμφυλίου
Κανένας αναγνώστης δε θα ξεχάσει τη ζωηρή αναπαράσταση της διαπόμπευσης του Στυλοβάτη της Επανάστασης, του ηρωικού Θεόδωρου Κολοκοτρώνη στο Ανάπλι, όπου φυλακίστηκε- από ανθρώπους "μικρούς κι αμετανόητα υπόδουλους σε συμφέροντα"- αυτός ο μέγας σαλπιγκτής της Λευτεριάς!!!
Είναι το σαράκι της φυλής μας, η Έριδα που ήδη ο Ησίοδος κι ο Όμηρος τοποθέτησαν ως ήσσονα θεότητα στο πλευρό του πολεμοχαρούς θεού Άρη...Είναι η φθονερή πατρίδα που εξόρισε τον Θεμιστοκλή της Σαλαμίνας. Πίσω από κάθε Περικλή παραμονεύει ένας Αλκιβιάδης και κάθε αντάμωμα Αθηναίων κ Σπαρτιατών σε νικηφόρες Πλαταιές θα αμαυρώνεται τελικά στους Αιγώς Ποταμούς.
      Στις σελίδες του Παπαθεοδώρου αναδεικνύεται η μάστιγα της ελληνικής πολιτικής νοοτροπίας:Η μανία πρόσδεσης στο άρμα κάποιας ξενικής επιρροής και η αναφορά σε μια έξοθεν υπερδύναμη, που τόσα δεινά έφερε κι εξακολουθεί να φέρνει στον λαό μας...
Η κορύφωση του έργου έρχεται με την ηρωική πολιορκία κι Έξοδο του Μεσολογγίου. Από τον πείσμωνα Κιουταχή μέχρι τον αλαζονικό Ιμπραήμ 
Σε μια συνομιλία με τους στίχους του Διονυσίου Σολωμού ο συγγραφέας ακολουθεί το μαρτύριο των υπερασπιστών μέ την απριλιάτικη φύση να θάλλει σε κελεύσματα ζωής κι έρωτα όσο εκείνοι προχωρούν στον θάνατο.
Η τριλογία του 1821 έρχεται λοιπόν να επιβεβαιώσει ,γι άλλη μια φορά, τη μεγάλη λογοτεχνική κλάση του Θοδωρή Παπαθεοδώρου και την επιδεξιότητά του να συνδυάζει την ιστορική γνώση με γοητευτικές ιστορίες και χαρακτήρες ζωντανούς κι αληθινούς, που καθιστούν την Ιστορία βίωμα για τον αναγνώστη κι όχι απρόσωπη αναφορά.
Σε τόσο δύσκολους καιρούς είναι σημαντικό να αντλούμε έμπνευση από την αρετή των προγόνων μας.Πιο γεννναίο όμως είναι όταν ένας συγγραφέας αντέχει να αναμοχλεύει τις αρχαίες πληγές μας, βοηθώντας μας να αναστοχαστούμε πάνω στις παθογένειές μας και να συνειδητοποιήσουμε την επιτακτική ανάγκη να τις παλεψουμε με ομοψυχία.
               Η τριλογία του Αγώνα είναι ένα έργο που σίγουρα αξίζει   να το ανακαλύψουν όλοι οι Έλληνες αναγνώστες, απολαμβάνοντας άλλη μια γόνιμη έμπνευση καλής Λογοτεχνίας..