Κυριακή 7 Ιουνίου 2020

ΓΙΑΝΝΗΣ ΚΑΛΠΟΥΖΟΣ, Εράν- Βυζαντινά Αμαρτήματα

                                                                     Εράν , Βυζαντινά Αμαρτήματα / Γιάννης Καλπούζος
                                                                                   Eίδος : Iστορικό Μυθιστόρημα
                                       Βαθμολογία : 10/10
                                     


Αν βρισκόμουν σε... μια παρτίδα "Taboo"ή στο τηλεπαιχνίδι "Ρουκ Ζουκ" και έπρεπε να περιγραψω την έννοια "Ιστορικό Μυθιστόρημα",
μια από τις πρώτες αντανακλαστικές αναφορές μου θα ήταν σίγουρα το όνομα "Γιάννης Καλπούζος"!Και πώς αλλιώς;Ο Γιάννης Καλπούζος είναι, ίσως, η κορυφαία- σήμερα- παρουσία στη σύγχρονη Ελληνική Λογοτεχνία.
Πολυγραφότατος και διαχρονικός, χωρίς εκπτώσεις στην ποιότητα, και πάντα με κάτι καινούριο να προσφέρει!

Όλα του τα βιβλία επιφυλάσσουν ισχυρές συγκινήσεις και βαθιά συναισθήματα, χτισμένα με έναν λόγο λεπτοδουλεμένο- αλλά όχι επιτηδευμένο- και ριζωμένα σε μια ιστορική εγκυρότητα, που έχει κατακτηθεί με μεράκι και σκληρή μελέτη.
            Με το νέο του βιβλίο "Εράν, Βυζαντινά Αμαρτήματα"(2020) ο Γιάννης Καλπούζος διατηρεί όλες τις αρετές της εκπληκτικής γραφής του και μας σεργιανά σε μιαν ακόμη πολυτάραχη περίοδο της Ιστορίας, χαρίζοντας άλλον έναν σημαντικό σταθμό στο Ιστορικό Μυθιστόρημα.
Είτε με το κιτρινο είτε με το πορφυρό εξώφυλλο, το "Εράν" παραμένει ένα αριστούργημα που κάθε αναγνώστης αξίζει να ανακαλύψει... Ας το ξεφυλλίσουμε παρέα:


ΠΕΡΙΛΗΨΗ (ΑΠΟ ΤΟ ΟΠΙΣΘΟΦΥΛΛΟ)
Ἐρᾶν: να ερωτεύεσαι, να αγαπάς.
766 μ.Χ. Η Λυγινή και ο Υάκινθος σύρονται μαζί με πλειάδα μοναχών στον Ιππόδρομο, διαπομπεύονται και τους παντρεύουν με τη βία.
Κρύβουν και οι δύο επτασφράγιστα μυστικά, τα οποία θα σημαδέψουν τις ζωές τους κι εν πολλοίς θα τις καθορίσουν κατά την οδύσσειά τους.
Ο Ροδανός, αγγελοπρόσωπος, ριψοκίνδυνος, θηρευτής των ηδονών, μα και με φοβερά μυστικά να τον σφιχτοδένουν, είναι συνάμα προσηλωμένος σε ό,τι θεωρεί χρέος.
Γύρω από αυτούς τους τρεις ήρωες και το μυστήριο του Ιερού Στιχαρίου, το οποίο θα μπορούσε ν’ ανατρέψει αυτοκράτορες και πολιτικές δεκαετιών, κινείται η μυθοπλασία κατά το δεύτερο μισό του 8ου αιώνα με φόντο την Εικονομαχία 
και την καθημερινή ζωή στην Κωνσταντινούπολη, την Αθήνα και τη Θράκη. 
Σε μια μοναδική εποχή, άγνωστη και μυθώδη. 
Τους πλαισιώνουν αρκετοί δευτεραγωνιστές, 
όπως ο μοχθηρός Ερμάς, 
ο καλλιεργημένος δούλος Κιτίν
ο Αρκάδιος που τον μεγάλωσε στο δάσος μια αρκούδα, η θεατρίνα Γοργονία, 
ο πατρίκιος Φωκάς με την ομάδα των Λεόντων του, 
ο μαύρος ευνούχος Αράν και άλλοι.
Οι πρωταγωνιστές φτάνουν στα άκρα, ερωτεύονται παράφορα, ζουν ανέμελα, δίνονται στη ζωή και τους δίνεται, ταπεινώνονται, συνθλίβονται, ανακάμπτουν, ξαναπέφτουν στον βούρκο, καταρρέουν, αφιερώνονται στον Θεό ή Τον απαρνούνται, γίνονται θύματα της εικόνας τους ή οδηγούνται στο εράν διά του οράν της ψυχής. 
Έχουν να αντιμετωπίσουν συκοφαντίες, πολέμους, ραδιουργίες, θανάσιμους εχθρούς, έναν έρωτα-σφαγή, εφιάλτη και όνειρο και, πάνω απ’ όλα, τον ίδιο τους τον εαυτό.

ΣΧΟΛΙΑΣΜΟΣ
Ύστερα κι από το "Εράν" μπορώ με ασφάλεια να το πω:
Ο Γιάννης Καλπόυζος είναι ο πιο σημαντικός πεζογράφος της γενιάς του!
Τα έργα του διασώζουν μια σπάνια ποιοτητα, ενόσω αναμετρώνται με απαιτητικότατη θεματολογία, παραμένοντας συναρπαστικά και οικεία στον απλό αναγνώστη.
Εμπνεύσεις ξεχωριστές, με κομμάτια της Ιστορίας, όχι τόσο γνωστά στο μέσο κοινό, τα βιβλία του Καλπούζου συγκινούν, διδάσκουν, συστήνουν αλησμόνητους χαρακτήρες- αλλά και αναβαθμίζουν ηθικά και πνευματικά τον αναγνώστη καθώς του υποβάλλουν στοχασμούς και ανώτερες αναζητήσεις, με τρόπο εύληπτο και απολαυστικό!
     Όλα αυτά τα συστατικά, που καθιστούν έναν λογοτέχνη "μεγάλο", συναντούμε και στο τελέυταίο μυθιστόρημά του, το Εράν.
Το "Εράν- Βυζαντινά Αμαρτήματα" αποτελεί άλλο ένα κομψοτέχνημα λόγου συναισθημάτων και γνώσης από τη χαρισματική πένα του Γιάννη Καλπούζου.
Ένα αλησμόνητο μυθιστόρημα που εκκινεί από τις μπόρες της Ιστορίας για να καταδυθεί στα ανθρώπινα πάθη και να αναζητήσει τη Λύτρωση.
Κάθε σελίδα του χαρίζει αναγνωστική ηδονή που αρνείσαι να αποχωριστείς, κάθε ήρωας γίνεται ένας "δικός σου άνθρωπος".
Η αφήγηση παραστατική ενώ οι ανατροπές διαδέχονται η μια την άλλη ως την τελευτάια σελίδα!
         Η γλώσσα του είναι ένα ιδιότυπο κράμα αρχαιζουσών εκφράσεων, καλλιέπειας και συνάμα απλότητας οικείας στον αναγνώστη.Καθαρεύουσα  και λαϊκίζουσες εκφράσεις σε ένα σύνολο απρόσμενα αρμονικό.
Ήδη ο τίτλος κι ο υπότιτλος προδιαγράφουν ξεκάθαρα τον τριπλό άξονα στον οποίο κινείται η μυθοπλασία στο "ΕΡΑΝ- Βυζαντινά Αμαρτήματα". Ιστορία ,Ερωτικό πάθος και Πίστη, λοιπόν.
Η πρώτη παράμετρος είναι εμφανής.
Το "Εράν" διαδραματίζεται στα μισά του 8ου αιώνα μετά Χριστόν, στα χρόνια της Εικονομαχίας όπου δεσπόζει η Δυναστεία των Ισαύρων.
Παρόλες τις γόνιμες μεταρρυθμίσεις που βελτίωσαν τη διαβίωση του λαού του, δυστυχώς αυτή η εκατονταετία στιγματίστηκε από τον τρομακτικό διωγμό που εξαπέλυσε ο Λέων, και κάποιοι διάδοχόί του, εναντίον της λατρείας των εικόνων αλλά και των μοναστηριών, όταν ο μοναχισμός γινόταν πρόσχημα αποφυγής της στράτευσης, αποδυναμώνοντας τον στρατό της αυτοκρατορίας.
Κυρίαρχη προσωπικότητα- υπέρμαχος των Εικόνων, είναι η Ειρήνη η Αθηναία, 
η αυτοκράτειρα που το κάλλος της δε συμβάδιζε με τη σκοτεινή ψυχή της... 
Η βασίλισσα που η αρχομανία της υποσκέλισε και τον ρόλο της μάνας, 
και με τις ραδιουργίες της απασχόλησε κι άλλοτε τη μυθοπλασία (όπως στην πρόσφατη μυθιστορηματική βιογραφία του Λεονάρδου/εκδ Ωκεανός).
         Μηχανορραφίες, συνωμοσίες, απηνείς διωγμοί, βασανισμοί, φατρίες  και μάχες συνθέτουν την πολιτική ζωή στους Κόλπους της Αγίας Ρωμαικής Αυτοκρατορίας που αργότερα από την Ιστοριογραφία μετονομάστηκε σε Βυζαντινή(από το όνομα του Ιδρυτή της Κωνσταντινούπολης, του Βύζα).
       Αντάμα με το ιστορικό αυτό κάδρο έρχεται και η σκιαγράφηση της καθημερινής ζωής:
Σαν επιδέξιος τεχνίτης ο Γιάννης Καλπούζος συνδυάζει μικρές ηθογραφικές ψηφίδες, αναπλάθοντας ολάκερη εποχή σε ένα μωσαικό εικόνων, αρωμάτων, ήχων.
Η Κωνσταντινούπολη με το πολύβουο λιμάνι, τα παζάρια και βεβαια τον ταραχώδη Ιππόδρομο και τα μαυλιστικά συμπόσια.
Η Αθήνα με το χαμένο κλεος της αρχαιτότητας , η Θράκη με την απεραντοσύνη της φύσης και τα αγρίμια της
Η ζωηρή εικονοπλασία του Γιάννη Καλπούζου μας μεταφέρει αυτούσιο το βίωμα της εποχής.Επαγγέλματα, ενδυματολογικός κώδικας, εθιμοτυπία .

Χορταστικό αλλά ποτέ κουραστικό, λεπτομερές αλλά ποτέ φλύαρο το ΕΡΑΝ ανασυνθέτει εκείνα τα χρόνια με την πληροφορία να υποτάσσεται στη ροή της πλοκής , ξεπηδώντας από τη διαδρομή των ηρώων, αφού το έργο είναι ξακάθαρα ανθρωποκεντρικό.
Το δράμα της ψυχής αλλά και η αναζήτηση του Θεού βρίσκονται στο επίκεντρο.
Τα πρόσωπα γοητεύουν καθένα με τον δικό του μοναδικό τρόπο...
Ο ασκητικός Υάκινθος που παλεύει με τον μονισμό μιας ακραιφνούς αρετής, κι ανακαλύπτει ότι η θέωση έρχεται μόνο καταφάσκοντας τον Άλλον .
Η Λυγινή που παραδίδεται σε ένα αίσθημα σπαρακτικό για να ανακαλύψει ότι η Γυναίκα δεν τελειοποιείται στην κλίνη αλλά στην προσφορά.
Ο Ροδανός σφυρηλατείται στο αμόνι της οδύνης για να απαρνηθεί το εγώ του.
Ο δούλος Κιτίν γίνεται το βυζαντινό ομόλογο του πνευματώδους "Αίσωπου"- σα φωνή της συνειδήσεως και θυμόσοφος.
Ο Φωκάς σαγηνεύει κι εμπνέει οράματα σε νιάτα ανήμερα που αποζητούν έναν σκοπό...
Πλήθος προσώπων που καθένα συνιστά μια μοναδική εμπειρία για τον αναγνώστη...
          Το "Εράν" το στοιχειώνει, επιπλέον, ενας θρησκευτικός μυστικισμός που υπόγεια συνομιλεί με την ατμόσφαιρα του Dan Brown ή με το "Όνομα του Ρόδου", ειδικότερα με τον θρύλο του Ιερού Στιχάριου -μόνο που στον Καλπούζο επστέγασμα μένει η ευλάβεια και το μεγαλείο της ορθοδόξου πίστεως, με έναν τρόπο άκρως συγκινητικό.
          Στο τίτλο επίσης υπεισέρχεται η έννοια της "Αμαρτίας", που θεολογικά ορίζεται ως "σφάλμα" και "αποπροσανατολισμός του Ανθρώπου από τον θείο προορισμό του".
Αυτή ακριβως είναι η "μάχη επαναπατρισμού" που δίνουν οι πρωταγωνιστές, αναζητώντας τον εαυτό τους! 
Δομικό στοιχείο όμως στο έργο αυτό είναι ο σπαραγμός του έρωτα."Εράν" αποτελεί απαρεμφατικό τύπο του ρήματος "έρωμαι= αγαπώ
Παρά τον καλοπλεγμένο ιστοριογραφικό του μανδύα, στην πραγματικότητα, το ΕΡΑΝ του Καλπούζου συνιστά μια...δραματοποιημένη πραγματεία γύρω από το ιδεώδες του έρωτα και την έννοια της Αφοσίωσης:
Αφοσίωση στον Θεό, στην Πατρίδα, στο ερωτικό αντικείμενο, σε έναν "αυθέντη" ή ως αντίσταση στην επερόχμενη αλλαγή.
Η Αφοσίωση στο "Εράν" ψυχαναλύεται ιδανικά, ενόσω διαθλάται από το πρίσμα των τόσο διαφορετικών χαρακτήρων που την εκπροσωπούν και καταβάλλουν το δυσβάσταχτο τίμημα.
Το ίδιο πολυεπίπεδη είναι η προσέγγιση του έρωτα που εναλλάσσει προσωπεία από τον ακραιφνή σωματικό πόθο, μέχρι την εμμονή, με τον Γιάννη Καλπούζο να φιλοσοφεί μέσα από τα ξεχωριστά πρόσωπα .
Η παγίδα του Ναρκίσσου,ο πυρπολισμός της σαρκός, η παραφορά της μυθικής Μήδειας, κι η εξιδανικευμένη μνήμη αλλοιώνουν την ιδεατή κατά τον Πλάτωνα "μέθεξη που ο έρωτας προσφέρει με το θείο".
Η σοφία της αναμονής πάλι ροκανίζει τον εγωισμό
       Και η "αφοσίωση" και ο "έρωτας" στο ΕΡΑΝ κατορθώνουν να ατενίσουν τον εξανθρωπισμό και την "καθ ομοίωσιν αγιότητα" μονάχα όταν απαρνηθούν τα εμ'αυτών και προσφερθούν.
Αυτό με λίγα λόγια είναι το "Εράν" του Γιάννη Καλπούζου:
Ένα συναρπαστικό ταξίδι στην Ιστορία και την ανθρώπινη ψυχή με όχημα το αιματοβαμμένο βέλος του πάθους.
Ένα άσμα στο μεγαλείο της αγάπης.
Ένα ευλαβικό προσκύνημα στον σπαραγμό του έρωτα.
Μια ελεγεία στην οδύνη.
Ένα οδοιπορικό αυτοπραγμάτωσης
Ένα συναξάρι αγιότητας.
Το "Εράν" είναι το βιβλίο που μαζί με το "Ιμαρέτ" αγάπησα περισσότερο απο τον Γιάννη Καλπούζο- κι ίσως αποτελεί το καλύτερο και πληρέστερο μυθιστόρημα που γράφτηκε για τη Βυζαντινή Εποχή, διεκδικώντας επάξια μια θέση στα κλασσικά έργα της Ελληνικής Πεζογραφίας...

                                      Δέδε Ελισσάβετ

Διαβάστε άλλες ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΕΙΣ για έργα του ΓΙΑΝΝΗ ΚΑΛΠΟΥΖΟΥ ΣΤΟΝ ΑΣΤΕΡΙΣΜΟ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ

ΙΜΑΡΕΤ 

ΑΓΙΟΙ ΚΑΙ ΔΑΙΜΟΝΕΣ ΕΙΣ ΤΗΝ ΠΟΛΙΝ

ΣΕΡΡΑ, Η Ψυχή Του Πόντου

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΤΟΥ ΓΙΑΝΝΗ ΚΑΛΠΟΥΖΟΥ (2015)


ΣΑΟΣ , Παντομίμα Φαντασμάτων

Ο,ΤΙ ΑΓΑΠΩ είναι δικό σου

Αξίζει να σημειωθεί πως το βιβλίο ΕΡΑΝ κυκλοφόρησε με δυο εξώφυλλα ύστερα από έναν πρωτότυπο διαγωνισμό που διοργάνωσε ο Γιάννης Καλπούζος και ο οίκος του ο Ψυχογιός.
Για την ιστορία , οι επιλογές περιελάμβαναν μια χρυσή εκδοχή με ένα κόσμημα, 
μια πορφυρή με τα χαρακτηριστικά παγόνια απ'τις βυζαντινές αναπαραστάσεις
 και μια ακόμη χρυσή με μια αναγεννησιακού τύπου αισθησιακή αναπαράσταση συμποσίου.

Θα ήθελα να κανω μια μνεία σε αυτήν την εκδοχή.
Περιεχει το χρυσαφι της βυζαντινης τρυφηλοτητας, 
ειναι πολυπροσωπο- οπως πολυπροσωπο ειναι κ το ΕΡΑΝ-
 ενω αποπνεει βαθυ ερωτισμο-μπορει κι ακολασια- 
που αποτελεσε την οδο που διαβηκαν καποιοι χαρακτηρες 
μεχρι την κατακτηση της αρετης...
Επισης το εξωφυλλο αυτο αποτελει ωδη στο σωματικο Καλλος που αποτελεσε ενα απο τα ζητουμενα του ΕΡΑΝ(Εκ του "οραν το εραν"....)!!!!!
Ισως του αξιζε αυτου του 3ου εξωφυλλου, να το επανεξεταστεί για καποια ΑΝΑΤΥΠΩΣΗ- ΕΠΑΝΕΚΔΟΣΗ του ΕΡΑΝ ή Συλλεκτικη Εκδοση λιγων αντιτυπων


ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΤΟΥ ΣΥΓΓΡΑΦΕΑ




Ο ΓΙΑΝΝΗΣ ΚΑΛΠΟΥΖΟΣ γεννήθηκε στο χωριό Μελάτες της Άρτας το 1960. 
Έχει γράψει ποιητικές συλλογές, στίχους σε 80 τραγούδια, διηγήματα και μυθιστορήματα. 
Με την ποιητική συλλογή Έρωτας νυν και αεί ήταν υποψήφιος στη βραχεία λίστα για το Κρατικό Βραβείο Ποίησης 2008, 
ενώ το 2009 τιμήθηκε με το Βραβείο Αναγνωστών του Εθνικού Κέντρου Βιβλίου (Ε.ΚΕ.ΒΙ.) για το μυθιστόρημά του ΙΜΑΡΕΤ. 
Η παραλογή «Ο λύκος», που εμπεριέχεται στη συλλογή διηγημάτων ΚΑΠΟΙΟΙ ΔΕΝ ΞΕΧΝΟΥΝ ΠΟΤΕ, βραβεύτηκε στον Διεθνή Διαγωνισμό Ποίησης και Διηγήματος «Γιώργος Σεφέρης» του Πανεπιστημίου του Παλέρμο.
Ορισμένα βιβλία του,σαν το "Ιμαρέτ" έχουν μεταφραστεί και σε άλλες γλώσσες, ενώ Η ΣΕΡΡΑ- το μυθιστόρημα του για τη Γενοκτονία του Πόντου - κυκλοφόρησε και στα αλβανικά.
Έργα του
ΕΡΩΤΑΣ ,ΝΥΝ ΚΑΙ ΑΕΙ(Ποίηση)
ΣΑΟΣ -Παντομίμα Φαντασμάτων
ΙΜΑΡΕΤ -Στη Σκιά του Ρολογιού
ΑΓΙΟΙ ΚΑΙ ΔΑΙΜΟΝΕΣ ΕΙΣ ΤΗΝ ΠΟΛΙΝ
Ο,ΤΙ ΑΓΑΠΩ ΕΙΝΑΙ ΔΙΚΟ ΣΟΥ
ΟΥΡΑΝΟΠΕΤΡΑ
ΣΕΡΡΑ- Η Ψυχή Του Πόντου
ΤΟ ΓΙΝΑΤΙ
ΕΡΑΝ



Δευτέρα 1 Ιουνίου 2020

Ιφιγένεια Τέκου, Δεξί Κίτρινο Λουστρίνι

                                   Δεξί, Κίτρινο Λουστρίνι, Ιφιγένεια Τέκου
                                           Είδος: Κοινωνικό Βαθμολογία: 9/10
                                                                        

Η Ιφιγένεια Τέκου φέτος έκανε την έκπληξη με ένα μυθιστόρημα, που- από τον τίτλο του- αιχμαλωτίζει την περιέργεια του αναγνώστη , ενώ με τις σελίδες του αιχμαλωτίζει τελικά και την ψυχή του!
Το "Δεξί Κίτρινο Λουστρίνι" είναι ένα βιβλίο βαθιά ανθρωποκεντρικό  που κερδίζει τις εντυπώσεις, εκκινώντας από τις πιο ταραγμένες σελίδες της πρόσφατης Ιστορίας , για να καταδυθεί τελικά, στα μύχια της ανθρώπινης ψυχής και της Φιλίας.

ΠΕΡΙΛΗΨΗ
1935.Η Θεμελίνα μεγαλώνει στην Κάλυμνο των σφουγγαριών, που βρίσκεται κάτω από ιταλική κατοχή.
Η ζωή της αλλάζει όταν γνωρίζει τη Χριστίνα και γίνονται αχώριστες.
Μαζί στις ονειροπολήσεις, στα παιχνίδια, στον φόβο για τον βλοσυρό δάσκαλο των Ιταλικών...
Τη φιλία τους σφραγίζει ένα ζευγάρι κίτρινα λουστρίνια που οι δυο τους θα μοιραστούν.
Μια τρομερή νύχτα θα γίνουν μάρτυρες μιας ανόσιας πράξης κι αυτό το εφιαλτικό μυστικό θα σημαδέψει την παιδική τους ηλικία.
Τα χρόνια περνούν και φέρνουν κι άλλες απώλειες που στεριώνουν τη φιλία των δυο κοριτσιών ακόμη πιο γερά.
          Μια νύχτα όμως η Χριστίνα εξαφανίζεται μυστηριωδώς, αφήνοντας μισό το κίτρινο ζευγάρι και την καρδιά της Θεμελίνας.
Ωστόσο, η πικρή μοίρα του νησιού αναγκάζει τους κατοίκους, να αφήσουν πίσω τους τα πένθη τους και να  καταφύγουν στην επιλογή της μετανάστευσης.
Νέος τόπος, τα αλατωρυχεία της Γαλλίας και η σκληρή δουλειά σε αυτά για την κοινότητα των ματαναστών, π ου πασχίζουν να ενσωματωθούν κοντρα στην προκατάληψη και τον ρατσισμό.
Εν τω μεταξύ, ο Πόλεμος που ξεσπα θα σηματοδοτήσει σαρωτικές αλλαγές εξαναγκάζοντας πολλούς σε νέα ξεκινήματα, καθώς μέσα από τη φωτιά του ο έρωτας διεκδικεί τον χώρο του για να τροφοδοτήσει νέα όνειρα.
Η δε Θεμελίνα θα ενταχθεί στην Αντισταση, που θα της αλλάξει τη ζωή.
Πάντα όμως "θα νιώθει μισή" , επιζητώντας τη χαμένη φίλη της, τη Χριστίνα καθώς το δεξί κίτρινο λουστρίνι περιμένει πάλι να ξανασμίξει με το χαμένο του ταίρι...   

ΣΧΟΛΙΑΣΜΟΣ
Η Ιφιγένεια Τέκου επανήλθε με ένα ξεχωριστό μυθιστόρημα, που αποτέλεσε μια πολύ ευχάριστη αναγνωστική έκπληξη, καθώς ξεφεύγει από τα συνηθισμένα πρότυπα της θεματολογίας του(ΒΠΠ).
Ένα κοινωνικό βιβλίο, με άρωμα Ιστορίας και προεκτάσεις ενός θρίλερ, που υποβάλλει την ατμόσφαιρα του μέσα στις σελίδες του, ενόσω εναλλάσσονται η τρυφερότητα, η συγκίνηση και η απόγνωση στην ψυχή του αναγνώστη, που μέχρι την τελευταία σελίδα μένει ένα καρδιοχτύπι, ως τη λύση της υπόθεσης.
Το "Δεξί, Κίτρινο Λουστρίνι" έχει στο επίκεντρο τη φιλία δυο κοριτσιών και τις παράλληλες πορείες τους  την τελευταία πενταετία του Μεσοπολέμου και στα χρόνια του Β Παγκοσμίου Πολέμου.
Παρότι πραγματεύεται όμως την λογοτεχνικά και ιστοριογραφικά πιο πολυσυζητημένη εποχή, το μυθιστόρημα της Ιφιγένειας Τέκου ξεφεύγει από την παγίδα της κοινοτυπίας, προσφέροντας ένα πρωτότυπο κι αλησμόνητο αποτέλεσμα!
Το "Δεξί, Κίτρινο Λουστρίνι" δε μοιάζει με τίποτα από όσα έχω διαβάσει για την περίοδο του Β Παγκοσμίου Πολέμου!
        Συνιστά ένα κράμα παράξενο, από αύρα νησιώτικη,  νοσταλγία και αγωνία, που αιφνιδιάζει και παρασύρει τον αναγνώστη με έναν επιδέξιο τρόπο- χωρίς να καταφύγει σε καμιά σεναριακή υπερβαση ή υπερβολη.
Εδώ όμως η Ιστορία υποχωρεί μπροστά στον Άνθρωπο που βγαίνει στο προσκήνιο.
Η διαδρομή, λοιπόν ξεκινά από την Κάλυμνο κι εκτείνεται στη Γαλλία της Κατοχής, με μια "βιαστική" στάση στη φασιστική Ιταλία...
Στην Κάλυμνο κάνει τα πρώτα της βήματα η κεντρική ηρωίδα, η Θεμελίνα, με την παρουσια του τυραννικού δασκάλου Ιταλικών να υπενθυμίζει τον ιταλικό ζυγό όταν ένα περιστατικό θα τη δέσει για παντα με τη μυστηριώδη Χριστίνα, που οικογενειακά μυστικά την έχουν απομονώσει κοινωνικά...
Από την μέρα αυτή τα δυο κορίτσια θα γίνουν αχώριστα, και θα μοιραστούν όνειρα κι έγνοιες- μαζί με τη μοίρα ενός νησιού που κάθε χρόνο εξαναγκάζεται στην "ανθρωποθυσία των σφουγγαριών".
Η συγγραφέας κατορθώνει να  ηθογραφήσει χωρίς πλατειασμούς την τόσο επικίνδυνη δουλειά των δυτών- σφουγγαράδων και την αγωνία των οικογένειών τους, που τους ξεπροβοδίζουν δίχως να γνωρίζουν αν θα τους δουν ξανά...Αντανακλαστικά μου ήρθε στον νου η δυναμική μελωδία του Κατσαρού.
Στην αναπαράσταση του κλίματος συμβάλλουν και -άγνωστοι στο ευρύ κοινό- ιδιωματισμοί από την καλυμνιωτικη ντοπιολαλιά που προσδίδουν παραστατική φυσικότητα στις σκηνές...
Μια άγνωστη πτυχή που συνατάμε στο "Δεξί, Κίτρινο Λουστρίνι" είναι και η Μετανάστευση Ελλήνων του Μεσοπολέμου- όχι προς την Αμερική αλλά προς την ίδια την Ευρώπη όπως στα αλατωρυχεία , γύρω από τα οποία συσπειρωθηκαν κοινότητες διαφόρων εθνοτήτων.
Από εδώ αναδύθηκαν φαινόμενα ρατσισμού και ξενοφοβίας, τόσο αναγνωρίσιμα και στη δική μας εποχή- 80 χρόνια μετά η οποία δε διδάχθηκε τίποτα ούτε από τον πόνο τόσων ανθρώπων, ούτε από το τραγικότερο ολοκάυτωμα της Παγκόσμιας Ιστορίας, αλλά αναπαραγει όσα οδήγησαν σε αυτό!
Το δράμα κορυφώνεται μοιραία τα πολυτάραχα χρόνια του Πολέμου που για λίγους σηματοδοτούν την πολυπόθητη γαλήνη ενώ για τους περισσότερους είναι μια θύελλα που σαρώνει τα πάντα.
Πανταχού παρών ο έρωτας φυσικά.
Έρωτας είτε σαν εφηβικό σκίρτημα, είτε ως επιπόλαιος εντυπωσιασμός, είτε ως εκείνος ο αναμορφωτής της ψυχής, που νοηματοδοτεί αγώνες απέναντι στον τυραννικό κατακτητή, κι αποτελεί κινητήριο δύναμη σε πολύχρωμα οράματα.Δεν είναι όμως αυτός το διακύβευμα:
Στο "Δεξί Κίτρινο Λουστρίνι" εξυμνείται η φιλία στην πιο ευγενική κι ίσως εξιδανικευμένη εκδοχή της.Είναι αυτή η φιλία που ποτέ δεν ξεπερνάμε και ποτέ δε ξεχνάμε:
Η Φιλία που ανθίζει στα παιδικά μας χρόνια , και σε όλη μας τη ζωή διασώζει σαν  "κιβωτός" τη μνήμη της αθωότητας μας.
            Δυστυχώς όμως πάνω από αυτήν τη φιλία απλώνει το ζοφερό της σύννεφο μια σκιά, που θυμίζει πως η ανθρώπινη διαστροφή ελλοχεύει σε όλες τις εποχές, ανεξαρτήτως εθνικότητας, φύλου και φυλής...
Το εύρημα της Ιφιγένειας Τέκου εκτοξεύει την τραγικότητα και συνιστά κινητήριο μοχλό του δράματος που εκτείνεται σε απροσδόκητους δρόμους, κι απρόβλεπτη έκβαση...
Οι συναισθηματικές εξάρσεις κι οι υφέσεις είναι τοποποθετημένες σωστά ώστε να διατηρούν αμείωτο το ενδιαφέρον του αναγνώστη ,χωρίς να υπερφορτώνεται η πλοκή.
Αρκετοί είναι οι χαρακτήρες πρωταγωνιστές και μη κεντρίζουν τον αναγνώστη, πέραν της Θεμελίνας.
Η φωτεινή Γιολάντα, ο αινιγματικός ηρωικός Μαξ, ο μικρούλης Ελάιτζα, ο λιπόψυχος Στέφανος, η στοργική Νομική κι η εύθραυστη Χριστίνα...Τόσα πρόσωπα και τόσες εξελίξεις!
Περισσότερο, εντούτοις, με εντυπωσίασε η σκιαγράφηση της τρομερής παρουσίας, που στοιχειώνει τόσες ζωές και καθίσταται πρόσωπο απτό κι αληθοφανές...
Η Ιφιγένεια Τέκου χαρτογραφεί  αριστοτεχνικά τις τρομερές πληγές που σμίλεψαν αυτήν τη σκοτεινή ψυχή με ματωμένο σκαρπέλο για να δώσουν ένα γλυπτό ολέθρου, που καταβυθίζει τον αναγνώστη στα ερέβη του με τρόπο σχεδόν βιωματικό...
Ασφαλώς ούτε η ίδια μένει αλώβητη καθώς αποκαλεί το πλάσμα αυτό "τέρας" , παραπέμποντας αμυδρά σε μιαν άλλη αγαπημένη μου συγγραφεά που απέδωσε "δαιμονικό" πρόσωπο σε αυτήν την αλγεινή πτυχή της ανθρώπινης συμπεριφοράς... 
      Το έργο της Τέκου βεβαια ενέχει πιο ήπια ψυχογραφική προσέγγιση από κείνο, καθώς εξακτινώνεται σε πληθώρα άλλων, ετερόκλητων καταστάσεων και συναισθηματικών διακυμάνσεων, με το βάρος της Ιστορίας να διεκδικεί το δικό του μερτικό στις εξελίξεις... 
Παρότι ήθελα ίσως μια λίγο πιο μεγάλη εστίαση στην τραγωδία του Στέφανου ή την κατάληξη της Γιολάντας και το ζήτημα των στρατοπέδων, θεωρώ το αποτέλεσμα της εξαιρετικό.
To "Δεξί Κιτρινο Λουστρίνι" διεκδικέι επάξια μια θέση στη βιβλιοθήκη και στην ψυχή του αναγνώστη και χαίρομαι διπλά:
Από τη μια  γιατί ο Β Παγκόσμιος Πόλεμος μπορεί ακόμη να εμπνέει ενδιαφέροντα βιβλία, αποδεικνύοντας πως -αν και τόσο συζητημένος- σε μια ευφάνταστη γραφίδα μετουσιώνεται σε γόνιμο έδαφος δημιουργίας που κυοφορεί σημαντικά διδάγματα για την κοινωνία μας - ακόμη και σήμερα που τοσο τα χρειάζεται.
Αφ ετέρου, είναι ελπιδοφόρο νέες πένες σαν την κυρία Τέκου  χαρίζουν τόσο ενδιαφέροντα έργα όσο το "Δεξί , Κίτρινο Λουστρίνι" που τολμούν τόσο πετυχημένα το "ένα βήμα παραπέρα" έξω από τη "Ζώνη Ασφαλείας" τετριμμένων αφηγήσεων...