Παρασκευή 23 Φεβρουαρίου 2018

Γιώργος Κατσούλας ,Παραδώστε Τους Αντιστασιακούς, εκδ ΛΙΒΑΝΗ

                                                   Παραδώστε Τους Αντιστασιακούς, Γιώργος Κατσούλας
                                           Είδος :Ιστορικό Δράμα
                                             Βαθμολογία : 8,5/10                                    

Εκδόσεις: ΛΙΒΑΝΗ
Αριθμός Σελίδων : 304
Ημερομηνία Κυκλοφορίας: Νοέμβριος 2017
ISBN: 978-960-14-3213-7


Επιτέλους!Το πολυσυζητημένο ιστορικό και βαθιά πολιτικό θεατρικό έργο του Γιώργου Κατσούλα "Παραδώστε τους Αντιστασιακούς" αναπροσαρμόζεται και παρουσιάζεται σε μια μυθιστορηματική μορφή, που θα το κάνει οικείο σε μεγαλύτερο μέρος του αναγνωστικού κοινού!
             Ένα έργο δυνατό, με στοχασμούς ώριμους και σίγουρα πολύ μπροστά από την ηλικία του δημιουργού του που συνέλαβε την αρχική αυτή ιδέα στα 26 του μόλις χρόνια!

ΠΕΡΙΛΗΨΗ
1942. Ο Πέτρος ζει απομονωμένος σε ένα χωριό της Κεντρικής Ελλάδας, όπου μέρα τη μέρα θεριεύει η Αντίσταση με έκδηλη την παρουσία του ΕΛ.Α.Σ.
Από τη μια, φροντίζει κι αγαπά με πάθος άσβεστο τη λατρεμένη του γυναίκα, που ένα τραγικό γεγονός έχει φέρει μεταξύ ζωής και θανάτου!
Από την άλλη, συμβάλλει κι αυτός στη μάχη της Λευτεριάς και της συνείδησης.
Γύρω του νέοι άνθρωποι που καθένας διεξάγει την προσωπικό του αγώνα κουβαλώντας το ατομικό του φορτίο.
Ο άτεγκτος Παναγιώτης, η φλογερή Δέσποινα, ο ντροπαλός Γιάννης, ο ορθολογιστής Σταύρος... 
             Στην περιοχή καταφθάνει ο Γερμανός διοικητής Στάινερ μια παρουσία αινιγματικά γοητευτική κι ανεξιχνίαστα αλλιώτικη που ενορχηστρώνει ένα ψυχοφθόρο παιχνίδι ψυχολογίας...Μαζί με τον Πέτρο θα αποτελέσουν ένα ατυπο δίπολο!
Με φόντο μια κρίσιμη στρατιωτική επιχείρηση η αναμέτρηση μεταξύ τους θα κορυφωθεί με απωτερο διακύβευμα τον αγώνα του ανθρώπου να παραμείνει άνθρωπος!

ΣΧΟΛΙΑΣΜΟΣ 
Το "Παραδώστε τους Αντιστασιακούς" αποτελέι ένα ακόμη έργο παρμένο από τα χρόνια του καταστροφικότερου πολέμου που γνώρισε η πατρίδα μας, καθώς ο ΒΠΠ τη σημάδεψε όχι μόνο σε ανθρώπινες ζωές και υλικοτεχνικές υποδομές, αλλα την πλήγωσε ηθικά,διχάζοντας για πάντα την ίδια την κοινωνία της.
Από θεατρικό έργο τώρα μεταπλάθεται σε ένα σημαντικό μυθιστόρημα.
             Βασικός προβληματισμός του έργου είναι το ζήτημα της Αντίστασης και η επίδραση που εκείνη είχε κυρίως στις περιοχές  όπου ανεπτυξε τη μαζικότερη δράση της παγιώνοντας τους κεντρικούς της θύλακες:
            Aσφαλώς πρόκειται για τα δύσβατα βουνά της πατρίδας μας (κυρίως της Κεντρικής Ελλάδας και της Πελοποννήσου).
Το έργο εξελίσσεται παράλληλα με τις εσωτερικές συγκρόυσεις των πρωταγωνιστών κι ένα ιδιαίτερο, σαρωτικό ερωτικό "σχήμα" μέσα στη φωτιά του πολέμου. 
              Ο Γιώργος Κατσούλας, δε συνθέτει ένα αμιγώς ιστορικό μυθιστόρημα, από την άποψη ότι εστιάζει στο προσωπικό δράμα των ηρώων του:
            Ζητούμενό του, δηλαδή, δεν είναι η συλλογικότητα ,αλλά οι ατομικότητες πίσω από αυτήν!
Με αλλα λόγια, ο νεαρός συγγραφέας  αποσυναρμολογεί το "ψηφιδωτό" του φαινομένου Εθνική Αντίσταση ανιχνεύοντας την αλήθεια πάνω σε κάθε "χρωματιστή πετρα" του ξεχωριστά...Έτσι επιχειρεί μια ερμηνεία προσεγγίζοντας την ανθρώπινη πλευρά!
Με το "Παραδώστε τους Αντιστασιακούς" ο Γιώργος Κατσούλας φιλοτεχνεί ένα ψυχογραφικό πορτρέτο της Εθνικής Αντιστασης χαρτογραφώντας την ανθρωπογεωγραφία της:
Oi ήρωές του δεν αποτελούν τυχαίες παρουσίες αλλά αντιπροσωπεύουν διάφορους ανθρωπότυπους που ξεπήδησαν από τα σπλάχνα της Αντίστασης του λαού μας κόντρα στο ναζιστικό θεριό...
Από τον ηγέτη μέχρι τον ιδεολόγο , τον υποκινούμενο από την οργή αλλα κι εκέινον που σπάει κ λιποτακτέι όλοι παύουν να είναι χάρτινοι ή καρικατούρες κι ανακτούν την ανθρώπινη υπόστασή τους.
Διότι η Αντίσταση δεν ήταν μύθος ούτε αφορούσε σε υπερφυσικά όντα αλλά απτούς ανθρώπους 
           Κάτω από την οξυδερκή ματιά του νεαρού συγγραφέα συναντάμε λοιπόν, τους αγνούς ιδεολόγους
αλλά και ανθρώπους καθημερινούς, ανυποψίαστους ίσως-  που η απώλεια όπλισε το χέρι τους και άναψε τη σπίθα της ψυχής τους.
Παράλληλα συναντάμε όσους αποστειρώθηκαν τόσο από τον Σκοπό και την κομματική πειθαρχία, που στο τέλος αποστεγνώθηκαν από  κάθε ίχνος ανθρωπισμού.
         Μέσα σε αυτό υπόκειται ασφαλώς έμμεσα όλοκληρη σχεδόν η κομματική ηγεσία που με τις παρωπίδες της οδήγησε το Λαικό Κίνημα στη συντριβή του και τόσους αγωνιστές μάρτυρες στα ξερονήσια στην απομόνωση.
Αυτόν τον προβληματισμό εξέφρασαν εξέχουσες προσωπικότητες της Αντίστασης και ..
            Ο σπουδαίος αγωνιστής και οικολόγος συγγραφέας Χρόνης Μίσσιος, έχοντας υποφέρει κ μεταπολεμικά στις εξορίες αναζητά τη χαρά της ζωής κ τη σπίθα του έρωτα που θα δώσει νέα κίνητρα στον Αγωνιστή...
Σαν κι αυτόν, ο συγγραφέας Κατσούλας σκιαγραφεί την αντίφαση του νεόυ ανθρώπου που στον αγώνα του για μια όμορφη ζωή απαρνείται την ίδια τη ζωή...
Αυτή η άκαμπτη πειθαρχία αντίκειται, άλλωστε,  προς τον προβληματισμό του πλατωνικού "Φαίδρου", που θεωρεί ότι "ένας στρατός απο ερωτευμένους θα ήταν ανίκητος διότι κανένας δεν θα αφηνε τον αγαπημένο απροστάτευτο στη μάχη ούτε θα λιποτακτούσε για να μην ξεπέσει στα αγαπημένα μάτια..." 
Παράλληλα στο Παραδώστε τους Αντιστασιακούς τον λόγο παίρνουν και οι δοσίλογοι...Όχι δεν είναι τέρατα.
              Ο συγγραφέας παρακολουθεί την ίσως αδύναμη ιδιοσυγκρασία τους που ενέδωσε κάτω από το βάρος της προπαγάνδας, της παραπλάνησης και της απόγνωσης.
        Μπορεί να μη δικαιώνονται σαφώς, αλλά έχουμε την ευκαιρία να παρακολουθησουμε τη σκοτείνή τους καταβύθιση σε μια προδοσία που δεν ήταν πάντα η απώτατη επιθυμια τους...
              Ο Κατσούλας αναδεικνύει το παιχνίδι ψυχολογίας και χειραγώγησης των πληθυσμών που υπέστησαν οι κατεχόμενες περιοχές!Κακοποίηση ηθική, σωματική βιολογική έγινε η Τέχνη ενός λαού που την πολιτισμική του υπεροχή τη μετουσίωσε σε δύναμη καταστροφής του ίδιου του πολιτισμού! 
          Κορυφαίος χαρακτήρας του έργου είναι ο Γερμανός διοικητής Στάινερ: Eωσφορικά σαγηνευτικός, ωραία ακατανόητος, με κρυφούς άσσους, και μια ψυχή που αμφιταλάντεύεται στη σκηρότητα και την ευαισθησία του μορφωμένου ανθρώπου.
Μια ύπαρξη που μας εκπλήσσει στην ηδυπάθεια και την παράξενη αυταπάρνησή της.Θα ήθελα να τον δω να αναπτύσσεται λίγο περισσότερο...
            Το κεφαλαίο "Η Αυτοκρατορία Αντεπιτίθεται" αποτελεί μια από τις κορυφαίες κ πιο οδυνηρές στιγμές του έργου καθώς η ιστιορία αποσυμβολοποιείται για να αναδειχθεί ι το καθεαυτό γεγονός που η Ιστορία το έγραψε με το αίμα των πιο αθώων και στιγμές ασύλληπτης κτηνωδίας!
         Όπως κανείς μαντεύει το θέμα είναι βαρύ κι απαιτητικό- πρόκειται για ένα γεννναίο βιβλίο που απαιτεί συγγραφικό θάρρος- αν όχι "θράσος".
Ο Γιώργος Κατσούλας κατορθώνει να σταθεί λοιπόν παλικαρίσια στο συγγραφικό αυτό ρίσκο και να εξαργυρώσει αυτήν την ιστορική επιταγή, με ελάχιστες "απώλειες στη διαδρομή του.
Πρόκειται για μικρές τεχνικές αστοχίες κι ίσως στη γλώσσα που παρουσιάζει μιαν απλοικότητα κάποιες στιγμές με επαναλαμβανόμενες εκφράσεις.
           Ο συγγραφέας- αφηγητής παίρνει ξεκάθαρη θέση κι απέναντι στα γεγονότα αλλά κι απένταντι στους ήρωές του, συμπλέκοντας αξεδιάλυτα τις διαθέσεις του κάθε δρώντος προσώπου με τη δική του γνώμη πάνω στις συγκρούσεις τους.
Στέκεται υπερβολικά επεξηγημάτικός με άκαιρους εσωτερικούς μονολόγους, προκαταβάλλοντας συχνα της διάθεση του αναγνώστη, προτού η πλοκή τον οδηγήσει σε αβίαστα συμπεράσματα.
Αυτό φάνηκε περισσότερο, από το γεγονός ότι  δεν εκμεταλλεύεται στο έπακρο το αίνιγμα Στάινερ, καθώς σε ένα βαθμό, το απομυθοποιεί πολύ νωρίς.
  .Επίσης θεωρώ ότι κλείνει λίγο βιαστικά ανακόπτωντας την πορεία των ενδιαφέροντων προσώπων που μας σύστησε.
               Ευτυχώς όμως οι καίριοι πολιτικοί προβληματισμοί κι η συναρπαστική πλοκή, διατηρούν τη δυναμική του έργου και δικαιώνουν τον τολμηρό, ευγενή του σκοπό:Tη διάσωση της Αλήθειας , δηλαδή!
           Το "Παραδώστε Τους Αντιστασιακούς" του Γιώργου Κατσούλα -και σε αυτήν τη νέα του μυθιστορηματική μορφή- παραμένει σίγουρα ένα έργο που αξίζει να γνωρίσουν όλοι οι Έλληνες, διότι ανήκει στα βιβλία που βοηθούν να αναγνώσουμε "πίσω από τις γραμμές" την Ιστορία και την ανθρώπινη ψυχή...

                                     ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΤΟΥ ΓΙΩΡΓΟΥ ΚΑΤΣΟΥΛΑ, 
                        ΟΠΩΣ ΤΟ ΠΑΡΕΔΩΣΕ Ο ΙΔΙΟΣ ΣΤΟΝ ΤΥΠΟ



Ο Γιώργος Κατσούλας αποτελεί μια ιδιαίτερη όσο και εντυπωσιακή περίπτωση στον χώρο των Γραμμάτων και των Τεχνών. Διαγνωσμένος με σύνδρομο Άσπεργκερ, 
υψηλής νοημοσύνης 
και όντας τελείως αυτοδίδακτος, 
κατόρθωσε να μας χαρίσει μέχρι στιγμής έργα-διαμάντια, όπως είναι οι νουβέλες και τα θεατρικά του, 
αποσπώντας πλήθος βραβείων και διακρίσεων. 
Γεννήθηκε στις 16-2-1981 στην Αθήνα 
και αποφοίτησε από το τεχνικό λύκειο Νέας Ιωνίας με βαθμό 11 & 13/19. 
Δεν κατόρθωσε ποτέ να ολοκληρώσει τις σπουδές του στη σκηνοθεσία και στην υποκριτική λόγω διαφωνιών και όντας ένας από τους χειρότερους μαθητές στο τεχνικό λύκειο που φοιτούσε, Έχει εργαστεί σε πάνω από τριάντα δουλειές, μεταξύ άλλων λαντζιέρης, πωλητής και σερβιτόρος.
Παράλληλα όμως με τις επίπονες και σκληρές δουλειές που έκανε, διατηρούσε τη φλόγα του για δημιουργία άσβεστη. 
Έτσι, παρ’ όλη την ψυχική και σωματική καταπόνηση 
εξαιτίας των απαιτητικών ωραρίων, πάντα έβρισκε χρόνο να γράψει. 
Έχει καταπιαστεί σχεδόν με όλα τα είδη του γραπτού λόγου -ποίηση, θεατρικά, διηγήματα, νουβέλες, μυθιστορήματα, δοκίμια, φιλοσοφία, μονολόγους, κριτικές ταινιών- και είναι ένας από τους μεγαλύτερους Έλληνες συλλέκτες κινηματογραφικής μουσικής, που αποτελεί και το μεγάλο του πάθος. 
Όνειρό του είναι να δουλέψει για τον αμερικανικό κινηματογράφο και την τηλεόραση.
Από το 2014, όταν συμμετείχε στον πρώτο του διαγωνισμό, άρχισε να παίρνει το ένα βραβείο μετά το άλλο. 
Το 2014 αποσπά έπαινο από την Πανελλήνια Ένωση Λογοτεχνών για τη νουβέλα του "Το Πιόνι απέναντι στον Βασιλιά". 
Το 2016 παίρνει δύο επαίνους από την Πανελλήνια Ένωση Λογοτεχνών για τη νουβέλα του "Σονάτα για Βιολί και Τσέλο" 
και για το θεατρικό του "Παραδώστε τους Αντιστασιακούς", το οποίο κερδίζει και το Α' βραβείο από τον Φιλολογικό Σύλλογο "Παρνασσός". 
Το 2017 κατακτά το Α' βραβείο από την Πανελλήνια Ένωση Λογοτεχνών για το θεατρικό "Ψυχή και ατσάλι" 
και δύο βραβεία από τον Ε.Π.Ο.Κ. (Ελληνικός Πολιτιστικός Όμιλος Κυπρίων), 
ένα για τη νουβέλα "Σονάτα για βιολί και τσέλο", με τη δεύτερη θέση, 
και ακόμη ένα για το θεατρικό του "Παραδώστε τους Αντιστασιακούς", με την τρίτη θέση.
Ετσι είναι ο νεότερος συγγραφέας που έχει αποσπάσει τόσα βραβεία από τους σημαντικότερους λογοτεχνικούς διαγωνισμούς 
σε τόσο μικρό χρονικό διάστημα.

Έιρικουρ Ερν Νόρδνταλ, ILLSKA ή Το Κακό,

                                                        ILLSKA, ή Το Κακό, Eiríkur Örn Norðdah
                                                                                          Είδος: Κοινωνικό
                                                                                        Βαθμολογία: 9/10
                  


Σελ 564
Εκδόσεις ΠΟΛΙΣ 
Χρονολογία Έκδοσης 2017

Το 2017 κυκλοφόρησε ένα ξεχωριστό βιβλίο που εξέπληξε το κοινό για την ιδιόρρυθμη γραφή , την τολμή και τη νεαρή ηλικία του συγγραφέα του.
Ο Ιρλανδός Έιρικουρ Ερτν Νορδνταλ, μόλις στα 35 του χρόνια προσφερε ένα από κείνα τα βιβλία που αιφνιδιάζουν  με την πρωτοτυπία τους, καθώς και τον πλούτο των νοημάτων τους.
Η Ίλσκα συνιστά ένα απαιτητικό βιβλίο που ανατέμνει το φαινόμενο του ναζισμού όχι απλά ως φόρο τιμής στα θύματά του ΒΠΠ, αλλά ως φλέγον νόσημα του σήμερα που κατοικοεδρεύει στα θεμέλια της κοινωνίας και δηλητηριάζει με τη δραστικότητα του υδραργύρου τους αρμούς της πολιτικής ζωής και σκέψης.

ΠΕΡΙΛΗΨΗ 
Η Εβραιολιθουανή Άγκνες στο κατώφλι των 30 διενεργεί ένα διδακτορικό στο Πανεπιστήμιο του Ρέικιαβικ σχετικά με τα νεοναζιστικά κόμματα στην Ισλανδία, ενόσο παραίει ανάμεσα στην τριπλή της καταγωγή που έχει ισλανδικές, εβραικές και λιθουανικές καταβολές.
Σύντροφός της ο Ομάρ που παλεύει να βρει δουλειά.
Τα πάντα θα ανατραπούν όταν η Αγκνες θα ζητήσει συνέντευξη από τον νεοναζί λέκτορα Άρνορ και θα γοητευτεί από εκείνον σε σημείο να απατήσει μαζί του τον Ομάρ...
Τα πράγματα θα περιπλακούν περισσότερο, όταν η Άγκνες διαπιστώσει ότι είναι έγκυος σε ένα παιδί που δε γνωρίζει ποιος από τους δυο είναι τελικά ο πατέρας του ..
Ένα ιδιότυπο ερωτικό τρίγωνο στη σκιά της μνήμης και της αιματοβαμμένης πορείας του ναζισμού, που άφηνει τα χνάρια του στη σύγχρονη ευρωπαική σκέψη.

ΣΧΟΛΙΑΣΜΟΣ
Η Ιllska δεν είναι άλλο ένα κοινότυπο κοινωνικό μυθιστόρημα με βαρύγδουπη θεματολογία και πρόσχημα ποιότητας, αλλά αποτελεί ένα πραγματικά ξεχωριστό βιβλίο που αξίζει να προσέξει η κοινωνία.
          Η Ιlska συμπληρώνει με πυθαγόρεια λογική τη "χρυσή τριάδα" των κορυφαίων μυθιστορημάτων της εποχής μας, που αναγιγνώσκουν την Ιστορία σαν ερμηνευτικό πρίσμα των σύγχρονων κοινωνικών παθογενειών, όπως το επεχείρησαν το εξαιρετικό "CONFITEOR", και η ανατομία του ολοκληρωτισμου που διαβάσαμε από το "OMEGA MINOR".
Κάπου κοντά σε βάρος έρχεται η "ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΕΥΡΩΠΗ" του Βόλφμαν χωρίς όμως άμεσες αναφορές στο σύγχρονομγίγνεσθαι.
Η "Illska" του Νόρδνταλ εκκινεί από το σύγχρονη Ισλανδία της μνημονιακής Κρίσης και παρακολουθεί ένα αντιφατικό ερωτικό τρίγωνο που έρχεται να συμβολίσει τις συγκρούσεις της κοινωνίας γύρω από τον ρατσισμό για να φτάσει τον προβληματισμό μέχρι το Ολοκαύτωμα, το οποίο προσεγγίζει με αφορμή το διδακτορικό της Άγκνες. Η τραγωδία των Εβραίων είναι ο πυρήνας γύρω απο τν οποίο στροβιλίζονται οι εξελίξεις στην "ΙLSKA".
Ωστόσο ο Ειρικούρ δεν καταφεύγει στην εύκολη λύση του Άουσβιτς αλλά επιλέγει το παράδειγμα του λιθουανικού χωριού Γιούρμπακας με πρόσχημα την καταγωγή της Άγκνες.
Εκεί ο συγγραφέας ιχνηλατεί το...κοινωνιόγραμμα του Ολοκαυτώματος παρακολουθώντας τις μεταμορφώσεις της τοπικής κοινωνίας κάτω απο τη γερμανική κατοχή και το σχέδιο της Τελικής Λύσης.
Η εβραική καταγωγή της Άγκνες δικαιολογεί ιδανικά τούτη την αναδρομή.
Κι εδώ υπεισέρχεται το ηθικό δίλημμα της Άγκνες που αν και δεσμευμένη με τον μετανάστη δεύτερης γενιάς Ομάρ , ερωτεύεται τον νεοναζί λέκτορα Άρνορ, που αποτελεί την πιο ενδιαφέρουσα προσωπικότητα του βιβλίου.
Πίσω από το προσωπικό δράμα του Άρνορ ο συγγραφέας ανιχνεύει τις νοσηρές απαρχές του ρατσιστικού μίσους, που ευδοκιμεί σε βαθιά τραυματισμένες και διαβρωμένες ψυχές.
    Ο Άρνορ με τη γοητεία και την ξεχωριστή του μόρφωση καταρρίπτει την απλούστευση του χοντροκομμένου και περιυθωριακού skinhead νεοναζί, καθώς ειναι ευειδής, μορφωμένος με μια υψηλή θ΄λεση στον πνευματικό κόσμο ως Λέκτορας στο Πανεπιστήμιο. 
Αυτή η επιλογή του συγγραφέα υπογραμμίζει πως η απειλή του Νεοναζισμού αποτελεί βαθύτυερες προσεγγίσεις από τον χλευασμο ή την κοινωνική απαξίωση, που δεν ερμηνεύει ούτε καταστέλλει το φαινόμενο.
Ο Άρνορ αποδεικνύει πως οι ρίζες του ναζισμού δεν περιορίζονται στην απλουστευτική "αμορφωσιά" ή στο κοινωνικό περιθώριο, αλλά αγγίζουν και ανώτερα στρώματα. Εξάλλου ο επαχθής γιατρός του Αουσβιτς Μέγκελε ήταν ένας πλούσιος νεαρός , κορυφαίος επιστήμων και παρασημοφορημένος  και στο πεδίο των μαχών για τη γενναιοτητά του. 
Δεν είανι μόνο η φτώχεια που τρέφει το φυλτικό μίσος αλλά κυρίως και η  αποσάθρωση των οικογενειακών δεσμών, η  έλλειψη ενσυναίσθησης, τη βία που μας κατακλύζει γύρω μας κι εντό μας,  και την υποβάθμιση της κοινωνικής συνείδησης και της αισθηματικής αγωγής στο ιδιο το Σχολείο.
Το ερωτικό τρίγωνο "Άγκνες- Ομάρ- Άρνορ" δεν είναι "ισόπλευρο" αλλά "ισοσκελές" , αφού η ακτινοβολία του ξεχωριστού Άρνορ σίγουρα κυριαρχεί σε σχέση με τα άλλα δυο πρόσωπα της Άγκνες και του Ομάρ που εκπροσωπούν τον τυπικό νέο Ευρωπαίο της ποπ κουλτούρας, της παρατεταμένης εφηβείας και της ανεργίας...Θα ήταν καλό αν ο συγγραφέας διερευνούσε τα συναισθήματα του Αρνορ προς την Άγκνες- εκείνος όμως επέλεξε να αλέσει τα ψυχογραφήματα στον μύλο μιας χαοτικής ιστορίας όπως ακριβώς η σύγχρονη πραγματικότητα.
Στο βιβλίο του Ειρικουρ όλη αυτή η τελματωμένη Ευρώπη που έχει χάσει την ταυτότητα και τον βηματισμό της,  εκπροσωπείται απο την ανοίκεια στους μεσογειακούς λαούς της Ισλανδία:
Νευρώδες και σύγχρονο το βιβλίο "ILSKA", συνθέτει ένα μοναδικό πορτρέτο για αυτή τη μακρινή χώρα του πάγου και του ατμού...Στις σελίδες του παρελαύνει η ψυχή της "Παγωμένης Νήσου", με τις γοητευτικές παραδόσεις που στοιχειοθέτησαν τη νοοτροπία και τη συμπεριφορά της ανά την Ιστορία.
Μαγευτικοί μύθοι, ερμηνείες κι εθνικά σύμβολα παρακολουθούν την πορεία της Ισλανδίας στον χρόνο για να τη συναντήσουν τώρα, στην εφιαλτική δεκαετία της Κρίσης που θέτει σε δοκιμασία την ίδια τη δημοκρατία στην Ευρώπη.
Η Ίllska είναι το πρώτο ευρείας κυκλοφορίας μυθιστόρημα που μάς συστήνει την τόσο μακρινή χώρα του Βορρά μετά τα "Έθιμα Ταφής" της Kent Hannah με κεντρική ηρωίδα να λέγεται επίσης Άγκνες!
Όλος αυτός ο πολύπλοκος λαβύρινθος Ιστοριας και Κοινωνιολογίας γύρω από την άγνωστη Ισλανδία, λοιπόν, είναι δοσμένος με εναλλαγές ανάμεσα στις εποχές και κάθε φράση είναι καλυμμένη με την επίστρωση ενός αιχμηρού σαρκασμού, που αποδομεί τη σοβαροφάνεια, υπογραμμίζοντας την ηθική παρακμή και την σύγχυση των ηρώων και της ίδιας μας της εποχής.
      Η ματιά του συγγραφέα ανατέμνει τις ψυχές των πρωταγωνιστών και της χώρας του της ίδιας.
Είναι εντυπωσιακό πόσο πως ο νεαρός Νόρδνταλ κατορθώνει να διεισδύσει ακόμη και στις αγωνίες μιας σύγχρονης γυναίκας στο κατώφλι της μητρότητας, ενώ ο σαρκασμός του δίνει φωνή ακόμη και στον νεογέννητο μικρούλι Σνόρι κατά το πρότυπο της ταινίας "Κοίτα Ποιος Μιλάει..."...
Μπορεί, λοιπόν, η "Ιlska" να διαθέτει σημαντικούς προβληματισμούς που παραπέμπουν σε κλασσικότροπα βιβλία, όμως ακολουθεί μια εντελώς μεταμοντέρνα φόρμα, ευτυχώς χωρίς τον μινιμαλιστικό εκφραστικό τρόπο της εποχής μας.
   Αντιθέτως, παρά τον ρυθμό υπάρχει μια απίθανη πυκνότητα πληροφορίας και εικόνων, που σε συνδυασμό με την εναλλαγή χρονικών περιόδων, προσώπων και καταστάσεων φέρνει στο νου τη γραφή του Confiteor παρουσιάζοντας θεματολογική συνάφεια με το Omega Minor.
Οπωσδήποτε δεν είναι ένα ευκολοδιάβαστο βιβλίο,τουναντίον, αποτελεί ένα μικρό επίτευγμα- συγγραφικό και αναγνωστικό, παρόλαυτα αξίζει κανείς να το ανακαλύψει.
Μοναδικό αδύναμο σημείο είναι ότι κάποιες στιγμές αυτή η κοινωνιολογική σκοπιά κι η ιδιορρυθμία της γραφής ανακόπτουν την ορμή κάποιων συναισθημάτων, όπως ο  έρωτας της Άγκνες για τον Άρνορ, που μένει στα ρηχά, με την ηθική τους αναμέτρηση  ημιτελή.
Εντούτοις, η Illska συνιστά ένα πρωτότυπο βιβλίο που δεν το ξεχνάς.
Αξιοσημείωτη είναι η υποδειγματική μετάφραση από τα γαλλικά της Ρούλας Γεωργακοπούλου και με έναν εκπληκτικο πληροφοριακό πλούτο στις υποσημειώσεις που μας συστήνει μιαν άγνωστη χώρα από το απώτερο παρελθόν της, μέχρι τη μαζοποιημένη ποπ κουλτούρα της παγκοσμιοποίσης.
            Η Illska είναι από τα αξιόλογα σύγχρονη βιβλία που δείχνουν ότι μπορεί να υπάρξει μια ελπιδοφόρα συνέχεια στην αλυσίδα των διαχρονικών έργων Λογοτεχνίας.


Κλαίρη Θεοδώρου, Η Αγάπη Που Δεν Άκουσες

                          Η Αγάπη Που Δεν Άκουσες, Κλαίρη Θεοδώρου
                                       Είδος: Koiνωνικό
                                   Βαθμολογια: 8/10


Αποτέλεσμα εικόνας για ψυχογιος η αγαπη που δεν ακουσες

Η Κλαίρη Θεοδώρου επανέρχεται με μια ακόμη ιδιαίτερη κοινωνική ιστορία που καταδύεται στα μύχια της ανθρώπινης ψυχής, δίνοντας φωνή σε όσους υποφέρουν,
κι αποδεικνύει πως είναι μια πένα που έχει να προσφέρει πολλά στην κοινωνική μας ευαισθητοποίηση.
              Αυτή τη φορά ρίχνει τη ματιά της στο βάσανο εκείνο της εσώτερης μοναξιάς- μεσα από μια γοητευτική περιπλάνηση στα σοκάκια του ανεκπλήρωτου πάθους.
Η Αγάπη Που Δεν Άκουσες, λοιπόν, καλεί να αφουγκραστούμε εκείνους που η προκατάληψη απεναντι στη διαφορετικότητα τους, τούς στέρησε τη φωνή...

ΠΕΡΙΛΗΨΗ

Κεντρική Ελλάδα του '80.
Σε μια κοινωνία που "βυθίζεται" όλο και πιο πολύ, η Ειρήνη από πολύ νωρίς θα γνωρίσει το βίαιο πρόσωπο της ζωής κι έναν τόπο αφιλόξενο για την ιδιαιτερότητά της...
Μοναδικός συνοδοιπόρος της ο πρόσχαρος Φίλιππος -παρηγορητής των σκληρών παιδικών της χρόνων.
Τα χρόνια περνούν κι η φωτιά του έρωτα πυρπολεί τις ψυχές.
             Η Ειρήνη στη δίνη ενός πάθους χωρίς ανταπόκριση, που ξυπνά παλιούς εφιάλτες, ενόσο βυθισμένα μυστικά έρχονται στο φως, ζητώντας δικαίωση.
Ο φθόνος, η ερωτική απόγνωση, η αυτοκαταστροφή κι η φιλία, σε έναν χορό που θα κορυφωθεί με μια ανατροπή που εξιλεώνει...

ΣΧΟΛΙΑΣΜΟΣ
Το δεύτερο βιβλίο της Κλαίρης Θεοδώρου  'Η Αγάπη Που Δεν Άκουσες" είναι μια ακόμη κοινωνικών αποχρώσεων ιστορία με δυνατές συναισθηματικές στιγμές.
Ήδη η συγγραφέας προδιαγράφει τις προθέσεις του βιβλίου σε έναν από τους πιο συγκινητικούς, αλλά και ουσιαστικούς προλόγους που συνάντησα σε μυθιστόρημα.
Είναι ίσως ο μοναδικός πρόλογος που με έχει κάνει να κλάψω... Διάχυτη η φιγούρα της μοναχικής φαλαινας που περιπλανιέται στα βάθη των Ωκεανών ψάχνοντας μάταια απάντηση στα σήματα αγάπης που εκπέμπει...
           Η Αγάπη Που Δεν Άκουσες αποτελεί μια σοφή παραβολή για την πιο βαθιά μοναξιά που μπορεί να περιστοιχίζεται από πληθώρα προσώπων- όμως αυτά να κωφεύουν στις δονήσεις μιας ψυχής διαφορετικής-και γι αυτό καταδικασμένης.
Ένα δυνατό μυθιστόρημα γραμμένο σε γλώσσα που ρέει και διαβάζεται απνευστί.
Το δεύτερο βιβλίο της Κλαίρης Θεοδώρου κινείται σε ατμόσφαιρα ομόλογη προς την Αποικία της Λήθης ,παίρνοντας τη χρονική σκυτάλη από αυτήν, αφού το δράμα εδώ παίζεται στην Ελλάδα της Μεταπολίτευσης κ της ευημερίας του '80 και πέρα.
Ίσως όχι τόσο καινοτόμο και τόσο πολυδιάστατο όσο η Αποικία της Λήθης, η Αγάπή Που Δεν Άκουσες"συνιστά ένα βιβλίο πιο εσωστρεφές και πιο εστιασμένο στη φιγούρα της κεντρικής του πρωταγωνίστριας, η οποία άλλωστε είναι η βασική αφηγήτρια, σε πρώτο πρόσωπο.
           Το ψυχογράφημα της Ειρήνης είναι καλοδουλεμένο, ενώ κι οι υπόλοιποι χαρακτήρεςπου την πλαισιώνουν- με πιο ενδιαφέροντα τον αστυνομικό-  προβάλλουν άλλοτε πειστικοί, άλλοτε ηθικά ανεπαρκείς, πάντα όμως στροβιλιζόμενοι όλοι γύρω από ένα νοσηρό τρίγωνο...
Το μοναδικό που λίγο μού έλλειψε είναι πως δεν παρακολουθούμε επαρκώς τη διαδρομή της πρωταγωνίστριας Ειρήνης ως προς τη σωματική της ιδιαιτερότητα και δεν είδαμε πολύ τον ατομικό αγώνα της με αυτήν.
Την βιώσαμε μόνο μέσα από τα χλευαστικά κι ανάλγητα μάτια των υπολοίπων- κι όχι ως εσωτερική διεργασία όπως πχ συνέβη με την ψυχή του Άλκη στην Αποικία.
             Αντιθέτως η Ειρήνη προσδιορίζεται κυρίως μέσα από το θλιβερό πάθος της για τον Φίλιππο ενόσο γίνεται τραγικός δορυφόρος του...
Πυρήνας αυτό ακριβώς το ανεκπλήρωτο πάθος, που έχει επικαθίσει 
σα σκουριά, διαβρώνοντας κάθε όνειρο,
σαν πετρελαιοκηλίδα που μολύνει τα φτερά ενός γλάρου, στερώντας του το πέταγμά του δια παντός πριν τον σκοτώσει.
              Ένα πάθος ατελέσφορο, λοιπόν, που έχει προγράψει την ηρωίδα μας, έχοντας επικηρύξει την ευτυχία της!
Μια συνθήκη σα ζοφερή κληρονομιά.
Η συγγραφέας με ευαισθησία ιχνηλατεί τις ρίζες της μέσα σε μια οικογενειακή τραγωδία.
Μέσα από την ιστορία της αναδεικνύονται καθημερινά ζητήματα, που πληγώνουν αθορυβα αλλά βαθιά την κοινωνια μας.
Η ενδοοικογενειακή βία προβάλλει στην πιο εξοργιστική εκδοχή της καθώς οι κοινωνικές αγκυλώσεις τη συντηρούν.
            Ένα άλλο θέμα που η Κλαίρη Θεοδώρου χειρίζεται εδώ είναι η ηθική κακοποίηση κι ο σχολικός εκφοβισμός!
Τα περιστατικά που δίνει η συγγραφέας είναι πειστικά ,αναγνωρίσιμα στη σύγχρονη σχολική πραγματικότητα -κυριολεκτικά "γροθιά στο στομάχι"- κι ίσως ανακινήσουν σε αρκετούς οδυνηρές μνήμες από τα δικά τους σχολικά χρόνια... 
             Το επονομαζόμενο bullying συνιστά την πρωταρχική και πρόοιμη μορφή περιθωριοποίησης κι από τις πιο σκληρές μορφές βίας που μπορέι να υποστεί κάποιος.
"Βάρος ασήκωτο" για τους παιδικούς ώμους που σου "μαθαίνει" εντέχνως να περπατάς πάντα "σκυφτός", πάντα ζητιάνος της αποδοχής.
          Εκείνο που πληγώνει περισσότερο είναι πως αυτή η κακία κι η επίθεση αποδόμησης του Άλλου πηγάζει από την αφιλτράριστη σκληρότητα των παιδιών, που φέρουν από την οικογένειά τους την έλλειψη αγάπης.
Είναι αξιέπαινη η συγγραφέας που ανέδειξε σε όλη της την απεχθή φύση αυτήν την επονειδιστη παράμετρο, που πηγάζει από μια κοινωνία που δεν έμαθε να συμπονά, να ανέχεται να συνυπάρχει.
            Όλη αυτή η κοινωνία στην "Αγάπη Που Δεν Άκουσες" βιώνει ηθικά αλλά και κυριολεκτικά τη βύθισή της αφού προκειται για περιοχη που απαλλοτριώθηκε για την κατασκευή της Τεχνητής Λίμνης Του Μόρνου.
          Τούτη η συνθήκη προσλαμβάνει σαφείς συμβολικές διαστάσεις , αποκτώντας σημειολογική συγγένεια με το δυστοπικό ΣΑΟΣ του Γιάννη Καλπούζου, όπου ένα χωριό επίσης βυθίζεται μετα από ηφαιστειακή έκρηξη, αναδεικνύοντας ποιοτητες ανθρώπων.
           Έτσι κι εδώ αναφύονται από το νερό- συστατικό- "γενάρχη" της ζωής άλλωστε- οι θαμμένες κι αποτρόπαιες αλήθειες των ηρώων.
             Από εκεί ξεπηδά κι ένα ιδιότυπο μεγαλείο, που ίσως να μη βρίσκει σύμφωνη τη λογική μας, ίσως να ενεχει μια αισθηση αυτοκαταστροφής κι απάρνησης της χαράς που εξοργίζει -εντούτοις είναι αδύνατον να μην εγείρει έναν κρυφό θαυμασμό!
Με την πράξη της η Ειρήνη μεταμόρφωσε τον μασκαρεμένο κτητικό εγωισμό του πάθους σε "ελευθερία"...
Η αντίδραση της ηρωίδας- ακραία ίσως αλλά απολύτως τεκμηριωμένη από τα βιώματά της και τη σαθρή αρχή της ζωής της θέτει επί τάπητος από τη μια την ευθύνη καποιου όταν γίνεται γονιός να θωρακίσει το παιδί του -
κι αφετέρου την αλήθεια οτι "η αγάπη μετριέται από όσα απαρνιέται κανείς για χάρη της".
       Η Κλαίρη Θεοδώρου είναι μια πένα, με κρυμμένους μέσα της πολλόυς ακόμη θησαυρούς ανθρωπιάς και κοινωνικού προβληματισμού, που περιμένουμε να τους ανακαλύψουμε μαζί της!

Γνωρίστε σο αφιερωμά μας την Αποικία Της Λήθης της Κλαίρης Θεοδώρου

Παρασκευή 16 Φεβρουαρίου 2018

Πασχαλία Τραυλου, Το "Άγαλμα της Σοφίτας "

                                                 Το Άγαλμα Της Σοφίτας, Πασχαλία Τραυλού
                                                   Είδος: Ιστορικό Δράμα
                                                   Βαθμολογία: 10/10
                                        
Φέτος επανεκδόθηκε από τις εκδόσεις Διόπτρα το κορυφαίο βιβλίο της συγγραφέως Πασχαλίας Τραυλού και σίγουρα ένα από τα πιο ιδιαίτερα μυθιστορήματα για την περίοδο του Β Παγκοσμίου Πολέμου, "Τα Ρόδα της Σιωπής".
Τωρα πια, το έργο μας συστήνεται ως Το "Άγαλμα της Σοφίτας" και ταξιδεύει με ένα ανανεωμένο, ανθρωποκεντρικό εξώφυλλο, βγαλμένο- θαρρέις- από τα "σπλάχνα" της σπαρακτικής ιστορίας του!  
                 Με επουσιώδεις αναθεωρήσεις- κυρίως σε εκφραστικά μέσα και όχι στις δυνατές σκηνές του ή στην ουσία της ιστορίας του- το "Αγαμα της Σοφίτας διατηρεί τις αρετές που ξεχώρισαν στην πρότερη εκδοχή του , αφήνοντας ανέπαφους τους λατρεμένους χαρακτήρες και την οδύνη τους.
             "Το Άγαλμα της Σοφίτας" μας δίνει την ευκαιρία να ψηλαφίσουμε από νέα σκοπιά, αυτό το "λογοτεχνικό γλυπτό" του έρωτα και της ανθρωπιάς, που φιλοτέχνησε η ταλαντούχα Πασχαλία Τραυλού- υμνώντας τον Άνθρωπο που δεν αφομοιώνεται από το μισός!

ΠΕΡΙΛΗΨΗ
Τέλη δεκαετίας του 60, ο Γερμανός γλύπτης Καρλ Λούντβιχ ζει στο Βερολίνο με φαντάσματα κι ως άλλος "Πυγμαλίωνας" προσκυνά ολημερίς ένα γυναικείο γλυπτό, παραδίδοντάς του όλη του τη λατρεία...
       Τούτο το γυναικείο γλυπτό συμπυκνώνει την ψυχή του άλλοτε Καρλ Σβάιτς, που την απέθεσε, νεαρός στρατιώτης, στα πόδια της Ελληνοεβραίας Άννας, όταν από την κόλαση του Άουσβιτς μετατέθηκε στη Μακεδονία...
         Την ίδια ώρα, στη Θεσσαλονίκη του '60, υπό το άγρυπνο βλέμμα του καλοσυνάτου  γερο-Θύμιου, ένα παλικάρι, ο Σπύρος, βρίσκεται κατηγορούμενος για τον φόνο του ίδιου του του πατέρα, του παλιού Αντάρτη, Λουκά...
Η νεαρή δικηγόρος ,Εύα, προσπαθώντας να σώσει τον μελαγχολικό Σπύρο, βρίσκεται αντιμέτωπη με ένα συγκλονιστικό μυστικό, ενώ μια αδιανόητη θυσία θα της διδάξει το μεγαλείο του ανθρώπου, που κυοφορείται "υπομονετικά" στους Μικρούς του κόσμου τούτου...

ΣΧΟΛΙΑΣΜΟΣ
"Το Άγαλμα της Σοφίτας" αποτελεί το πιο γοητευτικό μυθιστόρημα της Πασχαλίας Τραυλού, καθώς στηρίζονται στον άξονα ενός απαγορευμένου έρωτα -από τους πλέον τραγικούς- αλλά κατορθώνει να συμπεριλάβει προβληματισμούς γύρω από  το ιδεώδες 
της ειρήνης, την αυταπάρνηση, αλλά και την Τέχνη...
               Το μυθιστόρημα αυτό ξεκίνησε ως ένα απλό διήγημα της συγγραφέως για κάποιο τοπικό διαγωνισμό, κατόπιν όμως η αρχική ιδέα επεκτάθηκε κι εξακτινώθηκε σε πολυποίκιλες ψυχογραφικές παραμέτρους, συνθέτοντας το υπέροχο πολυσέλιδο μυθιστόρημα που έφτασε στο κοινό...

              Μέσα από μια Δικογραφία για έναν νεαρό πατροκτόνο, λοιπόν, ξετυλίγεται το κουβάρι του μεγάλου οικογενειακού μυστικού, που διαπέρασε τόσες ζωές!
             Στο πρώτο μέρος του βιβλίου, έχουμε εναλλαγές χρονικών επιπέδων, ενώ η συγγραφέας στο δεύτερο, πολύ ορθά επιλέγει να παρουσιάσει ως ενιαία ενότητα την ιστορία του χθες ,"αφήνοντας τους πρωταγωνιστές του δράματος, Καρλ και Άννα, να "δράσουν" σε "ζωντανό χρόνο"- κι όχι από αποσπασματικές αφηγήσεις...
Έτσι το δράμα καθίσταται βίωμα και αποκτά ένταση, ώσπου να βρει τη λύση του στο "σήμερα"....
                 Επίκεντρο του έργου είναι ο Καρλ, ένα νεαρό παλικάρι που η "πατρίδα- Γερμανία" το πρόσταξε να υποτάξει τη μοναδικότητά του στη μάζα ενός φονικού στρατού!!!
              Ο εύθραυστος Καρλ, με την αγάπη της μάνας και της αδελφούλας του Μπριγκίτε στην αγνή καρδιά του, παρακολουθεί με οδύνη τη φρίκη που σκορπά η Βέρμαχτ, όντας ακούσιο γρανάζι της...
              Η προσωπική κατάθεση του Καρλ Σβάιτς για τη θητεία του στο Άουσβιτς, ένα μοναδικής ευαισθησίας κείμενο, συνιστά μια από τις σπαρακτικότερες μυθοπλαστικές αναφορές για το Ολοκαύτωμα και μέσα σε λίγες σελίδες περικλείει την ανυπολόγιστη κτηνωδία που υπέστησαν οι όμηροι των στρατοπέδων...
        Παρουσιάζει μοναδικό ενδιαφέρον,λοιπόν, ότι η Πασχαλία Τραυλού θέτει το ζήτημα Άουσβιτς από την πλευρά του ανώνυμου φρουρού.
Ο αναγνώστης, συμπάσχει με τον τρυφερό ήρωά της και κατανοεί την αμηχανία εκείνου σε όλα τα εγκλήματα που συντελέσθηκαν μπρος στα έκπληκτα μάτια του, τραυματίζοντας την αγαθή ψυχή του...
 Έτσι η συγγραφέας αναιρεί την έννοια της συλλογικής ευθύνης, καταδεικνύοντας πως "δεν ήταν όλοι οι Γερμανοί εξορισμού εκούσιοι δολοφόνοι"...
        Ο νεαρός Γερμανός της Τραυλού, αντιπροσωπεύει ιδανικά τον "Μικρό Στρατιώτη" που τραγούδησε ο ποιητής Δημήτρης Χριστοδούλου δια στόματος Νίκου Ξυλούρη!
Τα νέα παιδιά, δηλαδή, που αλέθονται σε οράματα ψυχοπαθών και ζουν τη μοναξιά "μιας ζωής που- τους- έντυσε- στρατιώτες" όπως τραγουδούσε ο Αλκίνοος Ιωαννίδης στη "Ζήνωνος"...

Ο έρωτας που ακολουθεί, ανάμεσα στον Καρλ και την Άννα, είναι γεμάτος στιγμιότυπα που συγκινούν και στοιχειοθετούν ένα φλογερό αίσθημα, σε αντιδιαστολή προς το σιδερένιο πρόσωπο του πολέμου.
            Η σκηνή της "Γνωριμίας" είναι από τις πιο παραστατικές και διαπνέεται από τον ευγενέστερο ερωτισμό αναμεμειγμένο με μια αφοπλιστική αρρενωπότητα.
         Η συγγραφέας, με έξοχους διαλόγους και υπέροχους χαρακτήρες κατάφερε να σκηνοθετήσει τη συναισθηματική κλιμάκωση των σκηνών αυτών αριστοτεχνικά σε στιγμές γεμάτες αβίαστο ρομαντισμό και αθωότητα...
             Ένας έρωτας που ανθίζει στην τοξική σκιά ενός από τα μεγαλύτερα ναζιστικά εγκλήματα στην Ελλάδα:
Πρόκειται για την εκρίζωση της εβραϊκής κοινότητας στη Θεσσαλονίκη και την υφαρπαγή του εβραϊκού πλούτου από τον "δήμιο" Μέρτεν...
          Ύστερα από σπουδή η συγγραφέας,αναπαριστώντας και τη μεταπολεμική ατμόσφαιρα της Θεσσαλονίκης, ανέδειξε μεταξύ άλλων το πολιτικό σκάνδαλο της αμνήστευσης του ναζί Μέρτεν, ο οποίος πλούτισε χυδαία από το αίμα τόσων αθώων...
           Παράλληλα, στο "Άγαλμα της Σοφίτας" προβάλλει μια έντιμη χωρίς εξιδανικεύσεις αποτίμηση των πολιτικών παθών που ταλάνισαν τη χώρα μας στον Εμφύλιο.
Στο πρόσωπο του Λουκά, αποδομείται το ψυχαναγκαστικό φωτοστέφανο του "Αγωνιστή", καθώς έρχονται στο προσκήνιο οι ψυχολογικές διακυμάνσεις ,κίνητρα όχι πάντα τόσο... ανιδιοτελή, κι ο τρομακτικός ενίοτε αντίκτυπος της κομματικής προσήλωσης στην οικογενειακή ζωή.
Αυτήν την ρεαλιστική αποπολιτικοποιημένη οπτική και το δράμα στα μετόπισθεν του Εμφυλίου, τα συναντάμε στο ΔΙΚΙΟ του Νίκου Αραπάκη, αλλά και στο μεταγενέστερο Στεφάνι Από Ασπάλαθο της Σ Θεοδωρίδου.
             Ένα ακόμη ζήτημα που δε συναντάμε σε ελληνόφωνη βιβλιογραφία είναι η εστίαση στο δράμα που βίωσαν οι Γερμανοί πολίτες με την ήττα του Άξονα το 1945, ειδικότερα με την είσοδο του Κόκκινου Στρατού στα γερμανικά εδάφη...
Σύγγραμματα που εστίασαν σε αυτό ήταν η Δρέσδη του αμφιλεγόμενου D. Irving, καθώς και η εργασία του Beevor "Βερολίνο 1945"!
           Είναι τόλμημα που η Ελληνίδα Πασχαλία Τραυλού αναδεικνύει βάρβαρες πράξεις που διεπράχθησαν εις βάρος και αθώων Γερμανών, μέσα από το οικογενειακό δράμα του ήρωά της, Καρλ.
Ο ανθρώπινος πόνος και τα δεινά του πολέμου είναι ίδια για όλα τα έθνη!

             Πέρα από την ιστορική πλευρά όμως, στο προσκήνιο έρχονται ηθικά ζητήματα με τους ήρωες να παλεύουν στα μαρμαρένια αλώνια της Συνείδησης...
            Μια πάλη που ανέδειξε ηττημένους, αθόρυβους δημίους, απροσδόκητους ήρωες.
Πάνω απ'όλα μια "οικειοθελής 'σταύρωση' ", που σηματοδοτεί την επιστροφή στον "θείο προορισμό" του ανθρώπου κι εξαγνίζει!
Η Πασχαλία Τραυλού αποδεικνύεται ανατόμος της ανθρώπινης ψυχής, διεισδύοντας με ανάγλυφα ψυχογραφήματα στις αδυναμίες και το μεγαλείο των ηρώων της.
        Μια ακόμη σημαντική παράμετρος του έργου είναι η μέθεξη του ανθρώπου με την Τέχνη, εκείνη την "κόρη της αιωνιότητας" που τολμάει να δαμάζει τον χρόνο...
       Έτσι ο Καρλ Λούντβιχ βιώνει την Τέχνη εκείνη που κυοφορεί σύμπαντα με τη ζωοδότρια πνοή της κι αναμετράται με το απόλυτο!
Η συγγραφική σμίλη της Πασχαλίας Τραυλού σφυρηλατεί τον κοσμογονικό δεσμό ανάμεσα στον Δημιουργό και τη μυσταγωγία της Τέχνης, προσδίδοντάς της την ατμόσφαιρα "άχραντου μυστηρίου"...
Η πένα της φιλοτεχνεί εξαίσια αριστουργήματα γλυπτικής, με το μάρμαρο να αποκτά φλόγα και ψυχική υπόσταση μέσα από την αγάπη του Καλλιτέχνη!
        Η οπτική αυτή θυμίζει κάτι από τη σχέση του αθώου ζωγράφου Μπαζίλε με την Τέχνη του στο Πορτρέτο του Ντόριαν Γκρει ,ενώ αναβιώνει ξανά στη βραβευμένη Καρδερίνα της Ταρττ (2014).
           Από τεχνικής απόψεως, κυρίαρχο στοιχείο στο 'Αγαλμα της Σοφίτας", όπως και σε όλα τα βιβλία της Τραυλού είναι η "δεσποτεία" της γλώσσας...
Μια γλώσσα κεντημένη βελονιά-βελονιά σε σπάνιας ομορφιάς λεκτικό υφαντό, προσεγμένη στη λεπτομέρεια σαν την πιο ακριβή δαντέλα...
         Ένα αντιπολεμικό βιβλίο που, πραγματικά, θα το απολαύσετε από κάθε άποψη -αισθηματική, ιστορική και υπαρξιακή ακόμη!
          Γι αυτό μην... "τρομάξετε" από τη μεγάλη του έκταση και τη διεξοδικά αναλυτική διάθεση του κειμένου!
Ετοιμαστείτε για ένα σεργιάνι στους κήπους της ανθρώπινης ψυχής όπου ανθίζουν τα πιο απροσδόκητα ρόδα της αγάπης!
          "Το Άγαλμα της Σοφίτας" αποτελεί ένα από τα βαθιά βιβλία που θα αγγίξουν την καρδιά κάθε αναγνώστη και θα χαραχθούν ανεξίτηλα στην ψυχή του, σκορπώντας το άρωμα των ευγενέστερων ιδανικών του Ανθρώπου!

Διαβάστε επίσης μια ολοκληρωμένη παρουσίαση
για το τόσο ιδιαίτερο ΚΛΕΙΔΩΜΕΝΟ ΣΥΡΤΑΡΙ 
της Πασχαλίας Τραυλού

Πέμπτη 15 Φεβρουαρίου 2018

Άγγελος Προβελέγγιος, ΧΕΡΟΥΒΙΜ

                            Χερουβίμ, Άγγελος Προβελέγγιος (Υ.Γ.1)
                                       Είδος :Koινωνικό Θρίλερ
                                                                                                Βαθμολογία 10/10
                                                   
Σελίδες :590
Έτος Έκδοσης 2013

ISBN


Είναι μερικά βιβλία που αν τα διαβάσεις "δεν υπάρχει επιστροφή".
Σου προσφέρουν τον Καρπό Μιας Γνώσης, η οποία σε εξορίζει δια παντός από την "ανυποψίαστη Εδέμ" σου
και σε σέρνει βίαια στους ανοίκειους τόπους της Επίγνωσης.
          Ενώπιον τους είναι αδύνατον να κρύψεις άλλο τη γύμνια της συνείδησής σου με
"προσχήματα συκής"-πρέπει να πάρεις θέση... 
Ένα τέτοιο βιβλίο Ευθύνης και οδυνηρής Γνώσης, που σε αλλάζει "θες δε θες", είναι το ανατρεπτικό κοινωνικό μυθιστόρημα του πολυσχιδούς καλλιτέχνη Άγγελου Προβελέγγιου "Χερουβίμ", που δικαίως έκανε αίσθηση.

ΠΕΡΙΛΗΨΗ
Η χρυσομαλλούσα Μυρτώ κι ο νεαρός-βαπτισμένος- Τούρκος, Πέτρος Αρσλάν, μεγαλώνουν σε ένα χωριό της Ξάνθης τα δύσκολα χρόνια της Δικτατορίας.
Συντροφιά τους και φύλακας άγγελός τους ο ατίθασος Νίκος Μετόχης, που παλεύει με τους "λύκους των άλλων", σπαρασσόμενος -μόνος- από τους δικούς του.
             Μέσα σε χρόνια αθωότητας και προκατάληψης θα ανδρωθεί μια φιλία παιδική που θα τη δέσει όρκος ιερός...
                Μια τρομερή νύχτα, θα τραυματίσει για πάντα τις παιδικές ψυχές των τριών φίλων, όταν θα γίνουν αυτόπτεις μάρτυρες μιας ειδεχθούς δολοφονίας για την οποία θα θανατωθεί ο πιο αθώος των αθώων, επειδή εκείνα σιώπησαν.
Με "μια φτερούγα στην καρδιά" θα κινήσουν για την πρωτεύουσα.
Θα χαθούν στη χοάνη μιας πόλης, που σαν το ακόρεστο τέρας του μινωικού λαβυρίνθου ζητά
τη θυσία των πιο αθώων- τίμημα αίματος στη δίψα του...
                Ο όρκος που δεν κράτησαν όμως θα ζητήσει εκδίκηση όταν -25 χρόνια μετά- τα βήματά τους θα τους ξαναενώσουν για να αντιμετωπίσουν έναν αδυσώπητο εχθρό, οχυρωμένο πίσω από τα σκέλη μιας Δικαιοσύνης που όπως λέει ο συγγραφέας
"Σαν πουτάνα ξαπλώνει με όποιον πληρώνει περισσότερα..."
Γύρω τους ένας χορός προσώπων- ένας συμβιβασμένος που διδάσκεται από τον μαθητευόμενό του, μια αγάπη που κουράστηκε, μια αλήθεια ηττημένη, μια μικρούλα πόρνη με ψυχή παρθένα.
Κι όλα αυτά στη χειμαζόμενη Ελλάδα του σήμερα, με τα σύννεφα όλο να πυκνώνουν-όλο να πυκνώνουν-
και μοναδική παρηγοριά στις αστραπές 
το παλιό παιδικό νανούρισμα...


ΣΧΟΛΙΑΣΜΟΣ 
Βιβλίο εφιαλτικό κι ονειρικό, ωμό και τρυφερό.
Βιβλίο ανήμερο- από αυτά που...
"πρώτα" θα τα έκαιγε κάθε ολοκληρωτικό καθεστώς!
Ένα κράμα σπαρακτικού λυρισμού, ερωτισμού, μα- πάνω από όλα-
ένα Μανιφέστο Κοινωνικής Οργής κι Αφύπνισης!
Επίκαιρο και συνάμα διαχρονικό!
             Ένα ιμπρεσιονιστικό πορτρέτο της παράλογης εποχής μας και μια αναμέτρηση
με την προσωπική μας συνείδηση...
Παράλληλα μια "εξώρυξη" των πιο πολύτιμων θησαυρών της ανθρώπινης ψυχής.
               Γραμμένο σε μια γλώσσα στρωτή που αξιοποιεί την ιδιοσυστασία κ τη δυναμική κάθε λέξης, το πρωτόλειο του Άγγελου Προβελέγγιου παρουσιάζει μια συγγραφική ωριμότητα αξιοσημείωτη.
Σκηνοθετημένο υποβλητικά, με εικόνες κινηματογραφικές, παρασύρει τον αναγνώστη από τον πυρετό μιας διεφθαρμένης πόλης, στην αχλύ μιας ονειροφαντασίας γοτθικής ,χτισμένης από Νοσταλγία και Πύρινη Αγανάκτηση.
        Η πενα του γίνεται άλλοτε ρομφαία κι αλλοτε φτερούγα στοργική- αντιστάθμισμα στην παγωνιά... 
      Το μυθιστόρημα "Χερουβίμ ανήκει στα έργα που δεν μένουν στα ρήχά ενός κοινωνικά προβληματισμού, αλλά αντιμετωπίζουν κατάματα το Κακό και καταβυθίζονται στα απώτατα βάθη της εκούσιας Κόλασης, όπου ενέδωσε ο άνθρωπος από τον τρόμο του Παραδείσου...
            Στο Χερουβίμ ο Ανθρωπος εξετάζεται και σε επίπεδο ατόμου αλλά κ σε συνάρτηση με το κοινωνικό γίγνεσθαι ως Ον Πολιτικόν!
Κανένα άλλο πρόσφατο μυθιστόρημα δεν ιχνηλάτησε τόσο γλαφυρά το ανάγλυφο της τραχιάς εποχής  μας όσο το Χερουβίμ.
Κάνει πράξη τον στίχο του Καρυωτάκη 
"Πολλές οι αμαρτίες που θα διαβάσουν  οι γενεές όταν σε παρομοιάσουν με το Πορτρέτο του Ντόριαν Γκρέι".
             Όσα λαμπρές φωνές, σαν τον Τσόμσκι και την Ναόμι Κλάιν, επισημαναν με όχημα την επιστημονική τεκμηρίωση, την κοσμοπολιτική σκέψη και την ανθρωπιά τους ο Άγγελος Προβελέγγιος τα θίγει μέσα από ένα κοινωνικό δράμα ζυμωμένο με τα υλικά της απροσχημάτιστης αλήθειας:Θυμό αγωνία και νοσταλγία.
Η εκπόρνευση των θεσμών, το Σύστημα, η Παγκοσμιοποίηση και όσα σπρώχνουν την ανθρωπότητα στο Χάος...
Χωρίς φτηνές συνωμοσιολογίες, οι προβληματισμοί του συγγραφέα προσλαμβάνουν και μια εσχατολογική χροιά- απολύτως τεκμηριωμένη.
              Εντοπίζω στο "Χερουβίμ" μια ιδεολογική και ηθική συνάφεια με δυό σκληρά κοινωνικά έργα που επίσης προκάλεσαν στον καιρό τους και σημαδεύουν τον αναγνώστη:
Πρόκειται για την"Επώνυμη" του Παναγιώτη Χατζηστεφάνου 
και τους "Έσχατους Καιρούς" της Αναστασίας Καλλιοντζή
που τέμνονται μαζί με το "Χερουβίμ" στο Σημείο Μηδέν μιας κοινωνίας που ψυχορραγεί!
Ενυπάρχει η ίδια αυθάδεια μιας αλήθειας που χρόνια ασφυκτυούσε και τώρα συμπαρασύρει ψευδαισθήσεις και άλλοθι.
Η πλοκή στο "Χερουβίμ" ωστόσο, προβάλλει πιο συμπαγής, κι οι χαρακτήρες του σαφώς πειστικότεροι, με λιγότερη εκζήτηση από τα άλλα δύο.
Αυτό καθιστά το βιβλίο πολύ πιο καίριο στη στόχευσή του!!
               Δομικό στοιχείο στο Χερουβίμ εκτός από την πολιτική καταγγελία είναι το αίτημα ανθρωπιάς, με τον "Μάγο έρωτα" να αναβαπτίζει.Με το μητρικό χάδι μοναδικό εξαγνισμό στη σήψη.Πάνω από όλα όμως μια Φιλία ολοκληρωτική.
            Ο Αγγελος Προβελέγγιος, μέσα από την ιδιότυπη τριπλή Φιλία, διαχειρίζεται συγκινητικά την ιδέα του Roland Barthes πως η 'πραγματική μας πατρίδα είναι η παιδική μας ηλικία", χαρτογραφώντας οδυνηρά την "Εξορία" της -Ενηλικίωσης- "που -συνθηκολόγησε"!
Μυρτώ - Νικόλας- Πέτρος: Mια φιλία υπόμνηση του μοναδικού μας ανεξόφλητου Χρέους: Aυτού στην  πρώτερη αθωότητα και στο παιδικό μας όραμα.

Μια από τις πιο αμφιλεγόμες πλευρές του "Χερουβίμ" και πυρήνας των υπαρξιακών προβληματισμών που θέτει ευθαρσώς, είναι η στάση απέναντι στον θεό".
Θα σταθώ σε αυτήν.
Στα αλώνια των σελίδων του μένεται, λοιπόν, μια καζαντζακική πάλη με τον "Θεό", από εκείνες που σίγουρα θα σκανδάλιζαν τα ανυποψίαστα πλήθη- τα τόσο εθισμένα στη δυναστεία του "Ιεροεξεταστή': Τα τόσο "φοβισμένα απέναντι στην ευθύνη της Ελευθερίας", όπως την επισημαίνει στον μονόλογο του ο Ντιμίτρι Καραμαζώφ...
Τούτη η αποκοτιά στο "Χερουβίμ" ποτέ δεν εκπίπτει σε Yβρι:
             Είναι μια πιο βαθιά, εναγώνια θρησκευτικότητα -μια "ευσέβεια αντάρτισσα", που διεκδικεί πίσω τον Αληθινό Θεό από κείνους που Τον πλαστογράφησαν βάναυσα, αντικαθιστώντας τη ζωοδότρα ανθρωπιά Του με μια ευνουχιστική Ενοχή για να διαπλάθουν κάτω από την τιμωρητική σκιά "Του" τους "Ιδεώδεις Υποτακτικούς" που αναφέρει κι ο Βολφ Μπίρμαν...
            Αυτό αποτυπώνεται ανάγλυφα στη σκηνή της Εκτέλεσης- την πιο συμβολική ίσως όλου του έργου και παραπέμπει στο γνωστό έργο "Ο Χριστός Ξανασταυρώνεται", δεδομένου του ηθικού της βάρους και της παρουσίας του ιερατείου σε αυτήν.
Ένα αριστούργημα εικονοπλασίας,στοχασμού και Ιστορίας.
             Η Εσταυρωμένη Αθωότητα στο "Χερουβίμ" θυμίζει το τέλος του Πρωτόκλητου Ανδρέα η τον πίνακα "Η Σταύρωση του Απόστολου Πέτρου" από τον Caravaggio .
Έχουμε λοιπόν, μια αμφίσημη εικαστική ανατροπή του σταυρικού σχήματος'Ανατροπή' του "σταυρού" όμως εκείνου, που τον φόρτωσαν με τόσα βλάσφημα μαλάματα και φιλαργυρία ,ώσπου Τον παραμόρφωσαν σε ένα προκλητικό είδωλο - το ίδιο ξεδιάντροπο με τον "χρυσούν βουν" που ο Μωυσής συνέτριψε, έξαλλος με την προδοσία του πλήθους.
Ο συγγραφέας καταφάσκει και υψώνει ξανά τον "Τίμιο Σταυρό της Αθωότητας και της Συμπόνιας".
Ο "Αμνός" του, άλλωστε, είναι ένας "Ξένος"...Ένας "Πτωχός Τω Πνεύματι και Αγαθός τη Καρδία" από εκείνους που μακαρίζει ο γλυκύς Ιησούς στην Επί του Όρους Ομιλία ως τους μόνους Άξιους να ατενίζουν θέωση!
              Η κατανυκτική του εικόνα που φιλοτεχνεί ο Άγγελος Προβελέγγιος εδώ, καταξιώνει με τρόπο μυστηριακό τους αδύναμους του κόσμου τούτου, που υποφέρουν:
Τους Άφταιγους (Aθώος Κατάδικος),
τα Παιδιά( 2 Φίλοι)
και τη Γυναίκα- με τη Μυρτώ στον θρήνο της κάτω από τον χιαστί σταυρό, να εκπέμπει το ίδιο μεγαλείο της αγαθής πόρνης που επλυνε τα πόδια του Ιησού, και τη συμπόνια των αγνών Ωκεανίδων που παρέστεκαν κόντρα στον Δία, στον άλλον "μεγάλο εσταυρωμένο" -της Ελληνικής Μυθολογίας- ,τον Προμηθέα...
              Μια επί της ουσίας αναζήτηση του "Θεού μέσα στον άνθρωπο", λοιπόν! Τολμηρή ίσως, και με ένα δριμύτατο κατηρορώ στους παραχαράκτες Του, όπως μόνον οι αιρετικοί (Καζαντζάκης, Ουάιλντ- ίσως και Νίτσε ακόμη) τόλμησαν να το εκφράσουν...
            Και στο τέλος, τι μένει; Ο απόηχος του παιδικού τραγουδιού και τα λόγια του Παππού:
"Μην ντραπείς αν έπαιξες καλά και έχασες. 
Να ντραπείς αν έπαιξες κακά και κέρδισες."
Κι "αν το παιχνίδι είναι σικέ" η μάχη μένεται ακόμη.Ας ακολουθήσουμε το Σάλπισμα του συγγραφέα, γιατί αυτή η πένα θα παραμείνει πάντα μια πληγή στην Καρδιά του "Θηρίου"...
Ένα βιβλίο αει μάχιμο το Χερουβίμ, που υπακούει στην προτοπή του Καζαντζάκη:
"Να 'σαι Ανήσυχος, Αφχαρίστητος, Απροσάρμοστος ..."
Ένα βιβλίο "επικίνδυνο" για τους βολεμένους!
Μια πράξη επαναστατική!
Αναζητήστε το ,διαβάστε το κι ακολοθήστε το στην απέναντι όχθη της Σκέψης που- επιτέλους ζητά να γίνει Πράξη και Δίκαιος Αγώνας!
                                                               Ελλη Δέδε


ΥΓ1  Ίσως ξενίσει η ορθογραφία του τίτλου,
 όμως ο συγγραφέας επεξηγεί επαρκώς 
με γλωσσολογική εγκυρότητα την εσκεμμένη επιλογή του.



                                                                           BΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ 

Ο Άγγελος Προβελέγγιος γεννήθηκε 25 Οκτωβριου 1962 στην Αθήνα και είναι γόνος μεγάλης καλλιτεχνικής οικογένειας.
 Από τα πρώτα παιδικά του χρόνια εγκαταστάθηκε με την οικογένεια του στην Κύπρο.
Στα έξι του χρόνια ξεκινάει τις σπουδές του στη μουσική και μόλις ενηλικιώνεται επιστρέφει στην Ελλάδα συνεχίζοντας με σπουδές θεάτρου και σκηνοθεσίας.
Ταξιδεύει για δύο χρόνια στην Αμερική και τον Καναδά όπου και παρακολουθεί σεμινάρια σεναρίου.
Άλλοτε σαν σκηνοθέτης, άλλοτε σαν ηθοποιός, σεναριογράφος και μουσικός, έχει ανεβάσει ή παίξει ο ίδιος σε αρκετές θεατρικές παραστάσεις, ταινίες και τηλεοπτικά σήριαλ έχοντας συνεργαστεί με κορυφαίους ηθοποιούς και σκηνοθέτες του θεάτρου και του κινηματογράφου.
Σημαντικό είναι και το έργο του σαν συνθέτης στη δισκογραφία τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό.
Η τελευταία του δουλειά στο θέατρο ήτανε η διασκευή σε Rock Opera που έκανε στο "Όνειρο καλοκαιρινής νύχτας", το γνωστό έργο του Σαίξπηρ όπου σκηνοθέτησε και έγραψε τη μουσική. 
Το 2013 με το "Χερουβίμ" κάνει την πρώτη του απόπειρα στο χώρο του μυθιστορήματος. 
Η ποιητική τριλογία "ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ" είναι το πρώτο δείγμα γραφής στο χώρο της ποίησης.
Η νέα του σύνθεση PRORHECIES κυκλοφόρησε το 2018 και διατίθεται στο βιβλιοπωλείο ΙΑΝΟΣ κ σε άλλα ενημερωμένα βιβλιοπωλεία