Παρασκευή 26 Νοεμβρίου 2021

Colson Whitehead, ΥΠΟΓΕΙΟΣ ΣΙΔΗΡΟΔΡΟΜΟΣ

                                                                             Υπόγειος Σιδηρόδρομος , Κολσον Γουαϊτχεντ

                                                   Είδος: Κοινωνικό

                                                Βαθμολογία: 9/10


Μετάφραση: Γιώργος Μπλάνας

Πρόσφατα επανήλθε στην επικαιρότητα ένα εξαίσιο βιβλίο που το 2017 απέσπασε την κορυφαία λογοτεχνική διάκριση καθώς βραβεύθηκε με PULITZER (Pulitzer Prize for Fiction) έχοντας και άλλες διακρισεις οπως  National Book Award, Andrew Carnegie Medal, αλλά και το Arthur C. Clarke Award κλπ.
Πρόκειται για το βιβλίο του Κόλσον Γουάιτχεντ "Υπόγειος Σιδηρόδρομος", που πραγματεύεται το επονείδιστο κεφάλαιο της Δουλείας στην Αμερική καθώς και τις ρατσιστικές του προεκτάσεις που φτάνουν ακόμη και ως τη σημερινή εποχή.
           Ο "Υπόγειος Σιδηρόδρομος" έγινε τηλεοπτική σειρά που το κοινό έχει την ευκαιριά να ανακαλύψει στις συνδρομητικές πλατφόρμες της Amazon.

ΠΕΡΙΛΗΨΗ
Η Κόρα είναι μια 15χρονη σκλάβα σε μια από τις πολλές βαμβακοφυτείες του Νότου.Βιώνει τις εφιαλτικές συνθήκες της Δουλείας και μοιράζεται τον φόβο ,την πείνα ,τις ταπεινώσεις, τα βασανιστήρια.
Η Κόρα, όμως, είναι περιθωριοποιημένη κι από τους υπόλοιπους Αφρικάνους λόγω της ορφάνιας της, ώσπου γνωρίζεται με τον Σίζαρ που της προτείνει απόδραση μέσα από τον Υπόγειο Σιδηρόδρομο,ένα μυστικό δίκτυο φυγάδευσης νέγρων προς τις "ελεύθερες Πολιτείες .
Έκτοτε η Κόρα θα διασχίζει την αμερικάνικη επικράτεια ως φυγάδα, για να γνωρίσει ποικίλα προσωπεία της Δουλείας οραματιζόμενη πάντα την ελευθερία της.

ΣΧΟΛΙΑΣΜΟΣ 
Ο "Υπόγειος Σιδηρόδρομος" του Γουάιτχεντ ανήκει στα καταγγελτικά λογοτεχνικά βιβλία με θέμα τη Δουλεία των Νέγρων, που κηλίδωσε τη "Δυτική" Ιστορία τον 18ο κ τον 19ο αιώνα για να μεταλλαχθεί τον 20ο σε μια ευρεώς ρατσιστική θεώρηση του κόσμου- από την Κου Κλουξ Κλαν της Αμερικής ως το Άπαρτχάιντ της Νοτίου Αφρικής αλλά και το Ολοκαύτωμα.
Προεξάρχουσα αυτής της θεματολογίας στάθηκε φυσικά η Χάρριετ Μπίτσερ Στόου που με την εμβληματική  "Καλύβα του Μπάρμπα Θωμά  "στρατεύθηκε στον αγώνα για την απελευθέρωση των νέγρων της Αμερικής, συνθέτοντας εναν λογοτεχνικό ύμνο στα ανθρωπιστικά ιδεώδη.
Ακολούθησαν αρκετά ακόμη σχετικά αναγνώσματα. Ενδεικτικό δείγμα  της πιο "πρόσφατης" βιβλιογραφίας είναι ο νεανικός "Βουγ Ζαργάλ" του-16χρονου τοτε!-  Βικτόρ Ουγκό για την απελευθερωση των Μάυρων της Αϊτής
Προσφάτως ανακαλύψαμε το αυτοβιογραφικό "12 Χρόνια Σκλάβος" του Σόλομον Νορθαμπ, 
ενώ ξεχώρισαν κι οι "Σκλάβοι της Ελευθερίας" Guiseppe Conte, μια ναυτική ουτοπία για έναν δικαιότερο κόσμο με αφορμή την απελευθέρωση ενός φορτίου σκλάβων από τον οραματιστή καπετάνιο Φλοριάν.
Αίσθηση έκανε και το γυναικοκεντρικό "Εφεύρεση των Φτερών"της Kidd για τη διπλή καταπίεση λόγω του φύλου και της φυλής...
             Σε όλα αυτά ο Kόλσον Γουαιτχεντ ήρθε να προσθέσει τον "Υπόγειο Σιδηρόδρομο" με πρωταγωνίστρια μιαν οξυδερκή νέγρα, την Κόρα, που πασχίζει να επιβιώσει διεκδικώντας την αξιοπρέπειά της και μια ελεύθερη ζωή γνώσης και αγάπης.
Εύλογα θα αναρωτηθεί κανείς "τι παραπάνω προσφέρει ανάμεσά τους αυτό το καινούριο μυθιστόρημα πέραν του αυτονόητου αντιρατσιστικού του μηνύματος", ώστε να αποσπάσει και τη διάκριση Πούλιτζερ,
        Ο "Υπόγειος Σιδηρόδρομος"- χωρις να διαθέτει τον εξιδανικευτικό ιδεαλισμό της "Καλύβας, την ουτοπία το Conte, την αυτοαναφορικότητα¨" του Νορθαμπ ή τη φεμινιστική προσέγγιση των "Φτερών" -σκιαγραφεί πολύπλευρα το φαινόμενο της Δουλείας και τα πολλαπλά του προσωπεία- ηθικά, οικονομικά , ιδεολογικά- διατρέχοντας όλη την αμερικανική επικράτεια με το ευφάνταστο εύρημα του τίτλου :Τον Υπόγειο Σιδηρόδρομο.
           Υπόγειος Σιδηροδρομος ονομάστηκε το δίκτυο φυγάδευσης των Νεγρων από τα βόρεια σύνορα των Η.Π.Α. προς τον φιλελεύθερο Καναδά , αλλα ο Whitehead με τη φαντασία του το παρουσιάζει ως κρυφό σιδηροδρομικό δίκτυο  στα έγκατα των πόλεων ολοκληρης της Βόρειας Αμερικής , που φυγάδευε τους δραπέτες σκλάβους από τη μια Πολιτεία της στην άλλη, ώσπου να βρουν το λιμάνι της ελευθερίας τους.
Κάπως έτσι έχουμε μια  περιπέτεια δρόμου που διαστελλεται χωροχρονικά και παρουσιάζει τις διαφορετικές συνθήκες καθε τόπου και την ποικιλομορφία στην αντιμετώπιση των Μάυρων.
Το συγγραφικό εύρημα λοιπόν γίνεται όχημα που μεταφέρει στον αναγνώστη μια επισκόπηση του φαινομένου της Δουλείας σε μια κοινωνική περιπέτεια με πισωγυρίσματα στον χρόνο , σκληρές σκηνές και αγωνία.
Η Κόρα είναι επαρκής ηθικα για πρωταγωνίστρια ενός τέτοιου έργου, καθώς συμπυκνώνει πολλές αρετές του αδούλωτου φρονήματος, της οξυδέρκειας και του αγώνα για ελευθερία.
          Είναι γεγονός όμως, πως γίνεται αισθητή η αντρική ματιά ως προς την ανάπτυξη της ηρωίδας: O συγγραφέας τεκμηριώνει καλά κάποια ψυχικά τραύματα της Κόρα, εντούτοις, απουσιάζει από τη γραφή του το όνειρο, η κοριτσίστικη τρυφερότητα, ο συναισθηματισμός ή η ενταση του πρώτου έρωτα, που παρουσιάζονται πιο "ξερά"- με αποτέλεσμα να μη νιώθει σε βαθος ο αναγνώστης την ηρωίδα.Η εξέλιξη, δηλαδή, του γυναικείου χαρακτήρα καθ'εαυτού  μειοδοτεί μπροστά στο βασικό πρόταγμα, που υπερβαίνει εν τέλει τη χρονική συγκυριά της ίδιας της αφήγησης.
Απώτερος στόχος του Γουαϊτχεντ δεν είναι μονάχα μια αναδρομή στο όνειδος της Δουλείας αλλά μια ιχνηλάτηση του φαινομένου  των φυλετικών διακρίσεων που ατενίζει παρελθοντολογικά την εδραίωσή του στη συνείδηση της αμερικανικής κοινωνίας.
Στον "Υπόγειο Σιδηρόδρομο" δε συναντούμε μόνο σκηνικά από την καθημερινότητα των σκλάβων αλλά βιώνουμε την ευρύτερη "κουλτούρα του ρατσισμού" σε όλο το φάσμα της αμερικάνικης κοινωνίας.
Συναντούμε, δηλαδή, μια γενικότερη περιθωριοποίηση των νέγρων ,την υπαγωγή τους σε ένα καθεστώς επιτροπείας και περιορισμένων ευκαιριών εξέλιξης ακόμη κι εκεί όπου δεν ισχύει ο θεσμός της Δουλείας επισήμα. 
Χαρακτηριστικό είναι για παράδειγμα, πως σε από μια δήθεν πιο φιλελεύθερη πολιτεία σε σχέση με τις οργανωμένες βαμβακοφυτείες του Νότου, σε βάρος των μαύρων εξελίσσεται ένα ανατριχιαστικό σκηνικό πειραμάτων Ευγονικής - προδρομικό όσων τερατωδών διέπραξαν οι Γερμανοί της ναζιστικής περιόδου  από το 1935 εις βάρος των Εβραίων- με έσχατο εκφραστή τον Γίοζεφ Μένγκελε  και τα φρικιαστικά του πειράματα στο Άουσβιτς!
Είναι γεγονός ότι ο συγγραφέας δεν επιδίδεται σε  επεφρασμένους προβληματισμούς γύρω από τη θρησκεία ή την πολιτική.
Μια βαθύτερη ανάγνωση των νοημάτων του Γουάιτχεντ στον υπόγειο Σιδηρόδρομο, όμως, θα αναδείξει αγωνιώδη ηθικά ερωτήματα, καθώς και τη συνομιλία των ιστορικών εποχών στον κοινό παρονομαστή του φυλετικού μίσους.
Μπορεί, βλέπετε, η εκμετάλλευση των Νέγρων -ιδιαίτερα στην Αμερική των 18ου και 19ου αι.- να αποτέλεσε την έσχατη έκφρασή του ρατσισμού, όμως ρατσιστικές διακρίσεις κηλιδώνουν ακόμη κ το σημερινό γίγνεσθαι- ακόμη κ στο σήμερα- κι ας καταργήθηκε τόσα χρόνια πριν, ο επονείδιστος θεσμός της Δουλείας...
Στα 1972 ο Μάνος Λοϊζος κυκλοφόρησε μια πρωτοποριακή μουσική δουλειά πάνω στις διακρτίσεις [που υπέφεραν οι μάυροι σε όλον το 20ο αιώνα...

            Δεν είναι τυχαίο ότι ακόμη και την εποχή έκδοσης του βιβλίου (2017), τον κόσμο συντάρασσε ένα ακόμη ακραίο περιστατικό αστυνομικής βίας στις Η.Π.Α. με τη δια ασφυξίας θανάτωση ενός έγχρωμου μικροκακοποιού, γιγαντώνοντας κινήματα κοινωνικής διαμαρτυρίας με το σύνθημα #Black Lives matter.
Αποτελεί διπλή χαρά που μια τέτοια έμπνευση μνήμης και κοινωνικής ευαισθητοποίησης του αναγνωστικού κοινού δικαιώθηκε διπλα μέσα από την κορυφαία διάκριση PULITZER 2017 αλλά και τη μεταφορά του σε τηλεοτπική σειρά από την πλατφόρμα του Amazon.
            Όσο, λοιπόν οι φυλετικές διακρίσεις με οποιαδήποτε κατεύθυνση συνεχίζουν να κηλιδώνουν τις κοινωνιες, όσο η εκμετάλλευση των αδύναμων θα αποτελεί ατμομηχανή της οικονομικής διάρθρωσης του σύγχρονου κόσμου, βιβλία σαν τον "Υπόγειο Σιδηρόδρομο" δε  θα είναι μόνο επίκαιρα αλλά και απαραίτητα.  
                 
                                       ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΤΟΥ ΣΥΓΓΡΑΦΕΑ (ΑΠΟ ΤΟ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟ)



Ο Colson Whitehead (Κόλσον Γουάιτχεντ) γεννήθηκε 6 Νοεμβρίου 1969 και μεγάλωσε στη Νέα Υόρκη, όπου ζει με τη σύζυγο και το παιδί του Μάλκολμ. Αφού αποφοίτησε από το Χάρβαρντ, άρχισε να εργάζεται για την εφημερίδα Village Voice, γράφοντας κριτικές για τηλεοπτικές εκπομπές, βιβλία και μουσική. Άρθρα και δοκίμιά του έχουν δημοσιευτεί στα New York Times, The New Yorker, New York Magazine, Harper's και Granta. Έχει γράψει επτά μυθιστορήματα, τα οποία έχουν αποσπάσει πολλά βραβεία. To βιβλίο "Υπόγειος σιδηρόδρομος" (Ψυχογιός, 2018) τιμήθηκε με τα βραβεία US National Book Award 2016, Pulitzer 2017, Carnegie Medal 2017 και Indies Choice Book Award 2017· ήταν επίσης υποψήφιο για το Βραβείο Booker 2017. Το βιβλίο "Τα αγόρια του Νίκελ" (Ίκαρος, 2020) απέσπασε τα βραβεία Pulitzer 2020 και Kirkus Prize 2019, βρέθηκε στη μακρά λίστα του US National Book Award 2019 και διακρίθηκε ως ένα από τα δέκα σημαντικότερα μυθιστορήματα της δεκαετίας σύμφωνα με το περιοδικό Time.
Ο Colson Whitehead έχει τιμηθεί με το MacArthur Fellowship, το Guggenheim Fellowship, το Βραβείο Whiting και το Βραβείο Dos Passos. Έχει διδάξει στο Πανεπιστήμιο του Χιούστον, στο Κολούμπια, στο Μπρούκλιν, στο Κολέγιο Χάντερ, στο Πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης, στο Πρίνστον και στο Γουέσλιαν.


Τρίτη 9 Νοεμβρίου 2021

Βασιλική Μακρή, Το Αίνιγμα του Ερωτόκριτου

                                                                       Bασιλική Μακρή, Το Αίνιγμα του Ερωτόκριτου

                                        Είδος: Κοινωνικό  Μυστήριο

                                        Βαθμολογία 9/10

Τιμη 18 ευρώ
Διατίθεται στα βιβλιοπωλεία του Ψυχογιού και του Ιανού
Ημ. Έκδοσης: 18-09-2020
Σελίδες: 312
Ηλικία: ΕΝΗΛΙΚΕΣ
ISBN: 978-618-00-2182-0
Σχήμα: 14x21
Βιβλιοδεσία: Κολλητή

Είναι μεγάλη η χαρά για εναν ένθερμο βιβλιόφιλο όταν στα ωκεάνεια βάθη των αυτοεκδόσεων εξορύσσει θησαυρούς κρυμμένους, που αξίζει να έρθουν στο φως και να τους γνωρίσουν όλοι οι αναγνώστες!
Μια τέτοια ευχάριστη αναγνωστική έκπληξη σηματοδοτεί το σαγηνευτικό μυστήριο που συνέθεσε η νεοεμφανιζόμενη συγγραφέας Βασιλική Μακρή με το πρώτο της μυθιστόρημα , "Το Αίνιγμα Του Ερωτόκριτου".

ΠΕΡΙΛΗΨΗ 
Η Ναυσικά είναι μια νεαρή, φιλόδοξη αρχαιολόγος που εργάζεται στο Αρχαιολογικό Μουσείο Ηρακλείου παρέα με τον παιδικό της φίλο, τον Ματθαίο, και οραματίζεται τη μεγάλη ανακάλυψη.
 Τη μονοτονη καθημερινότητα στο μουσείο διασαλεύει ένα μυστικό που εκείνη βρίσκει στο παλιό ημερολόγιο ενός Γερμανού Πρόκειται για ένα αγαλματίδιο και μια πινακίδα σε Γραμμική Β' που αναδύθηκαν τα χρόνια του πολέμου από τον βυθό του Κρητικού Πελάγους.
Πού βρίσκονται κρυμμένα τα ευρήματα; Ποια τραγική αγάπη θάφτηκε μαζί τους; Πώς συνδέεται η φιγούρα της Αρετούσας με την τραγωδία του ανθρώπινου μίσους  
Η αρχαιολογική έρευνα της Ναυσικάς θα εξελιχθεί σε ένα ταξίδι αυτογνωσίας.Θα αντέξουν όλοι την αναμέτρηση με την αλήθεια;

ΣΧΟΛΙΑΣΜΟΣ
"Το Αίνιγμα του Ερωτόκριτου" ανήκει σε 'κείνα τα μυθιστορήματα που αφήνουν πολλαπλό στίγμα στην καρδιά του αναγνώστη
Ένα αρμονικό σύνολο, όπου τίποτα δε λείπει και τίποτα δεν περισσεύει. Κάθετι έχει νόημα και σκοπό ως ένα λιθαράκι στο οικοδόμημα της αξιόλογης πλοκής, που δίνεται σε γλώσσα που ρέει με άνεση. Ο αφηγηματικός ρυθμός παρουσιάζει εξάρσεις κ υφέσεις στα σωστά σημεία , διατηρώντας αμείωτο το ενδιαφέρον
Τα πισωγυρίσματα στον χρόνο κι εναλλαγές στην εστιαση αφήγησης συμβάλλουν ώστε να ξεδιπλωθούν όλα τα κομμάτια της πλοκής κλιμακωτά με τη μέθοδο ενός παζλ...
             Η αφετηρία του βιβλίου δεν είναι καινοτόμος - είναι ξεχωριστή όμως η διαχείριση κι η στοχοθεσία που αυτή τελικά προσλαμβάνει.
Η Κρήτη πρωταγωνίστησε σε πολλές ιστορικές περιόδους ενώ έγινε πόλος έλξης και πεδίο ανασκαφών τέλη 19ου με αρχές του 20ου αιώνα, ενώ από το 1941 πολλα στελέχη των γερμανικών δυνάμεων κατοχής, μετά τη θρυλική Μάχη της Κρήτης, εμφορούμενα από διαστρεβλωμένη αρχαιολατρεία ως πτυχή της άρειας υπεροχής τους, επιδόθηκαν σε μια ελληνομάθεια αλλα και υφαρπαγή αρχαιοτήτων ανυπολογιστης αξίας.Μαρτυρικά ολοκαυτώματα και συμμαχικές, καταδρομικές αποστολές( λχ Απαγωγή του Κραίπε) έλαβαν χώρα εκεί. Γι' αυτό, η "νεότερη κ σύγχρονη" Κρήτη αξιοποιήθηκε αρκετά στη μυθοπλασία αοό τη "Δοξανιώ" της Πόθου ως βιβλία του Γ. Πολυράκη.
Η αρχαιοκαπηλεία ενέπνευσε πολλά έργα όπως ο Δρόμος Με τις Πικροδάφνες, Ο λυγμός της Μεσογείου, το Κορίτισι κι η Ελιά,  ακόμη και το Φοβού τους Δαναούς του Κερρ .Πουθενά όμως δεν υπήρξε τόσο συγκινητική και πολυδιάστατη έκβαση όσο στη Βασιλική. 
          Η κεντρική ιδέα ενός αρχαιολογικού γρίφου εξακτινώνεται τώρα σε παραμέτρους ιστορικές, ψυχογραφικές, και κοινωνικές , αγγίζοντας πληθώρα ζητημάτων με βατό τρόπο για κάθε αναγνώστη.
Ενα αρχαιολογικό αίνιγμα λοιπόν που μετεξελίσσεται σε ένα σκοτεινό ερωτικό ποίημα και ένα δράμα εν τέλει υπαρξιακό με τη συγγραφέα να αποδύεται παράλληλα και σε ένα ευφυέστατο παιχνίδι εύστοχων συμβολισμών....
Αρχικά πρόκειται για ένα πανόραμα Ιστορίας-από την αχλύ του μυθικού κόσμου μέχρι το μινωικό κλέος και την ποίηση του Κρητικού Θεάτρου με τον Κορνάρο προεξάρχοντα.
Η φιλόπονη έρευνα της συγγραφέως κι η βαθιά της κατάρτιση φαίνονται από την πειστικότητα με την οποία αναπαριστά τα στάδια της αξιολόγησης ενός αρχαιολογικού ευρήματος, αλλά και στα μικρά τεκμήρια ιστορικής γνώσης που παρέχει.Χαρακτηριστική είναι η περιήγηση του αναγνώστη στα δαιδαλικά περάσματα της Γραμμικής Β μέσα από ένα απολαυστικό παιχνίδι του μυαλού και πληθώρτα αναφορών σε ιστορικά στοιχεία τηε αρτχαίας μάλιστα γραμματείας.
            "Στο Αίνιγμα του Ερωτόκριτου" η Βασιλική Μακρή επιχειρεί μια γοητευτική αναδρομή στην πολιτισμική πορεία της Κρήτης διαμέσου των Αιώνων από τη μινωική εποχή, μέχρι την Ενετοκρατία, της Κατοχής και τη σύγχρονη εποχή (Μεταπολίτευση) -μέσα από τις ψηφίδες ενός καλοστημένου μυστηρίου. 
              "ΣΤο Αίνιγμα του Ερωτόκριτου" η Β. Μακρή αποτολμά επίσης μια κατάβαση στα ψυχογραφικά και ιδεολογικά βάθη που μπορεί να εμπεριέχει η μαγεία της Τέχνης - Τέχνη σε όλα τα μήκη και τα πλάτη της γης και του χρόνου. Η Ζωγραφική που επιχειρεί μια δική της κοσμογονία κι η ποίηση που μετουσιώνει το δάκρυ σε λόγο και μέλος.
Εκείνο που με συγκινεί στο "Αίνιγμα του Ερωτόκριτου" είναι ότι παρότι ξεκινά ως μια περιπέτεια ανακάλυψης, σταδιακά μεταπηδά σε πιο ανθρωποκεντρική προσέγγιση, αναδεικνύοντας τελικά το πάθος της ανθρώπινης ψυχής ώστε το αληθινό "εύρημα"  να είναι η ίδια η αλήθεια του ανθρώπου.
Οι βασικοί χαρακτήρες του έργου είναι σκιαγραφημένοι επαρκώς και ικανοποιητικά "τεκμηριωμένοι".
        Η συγγραφέας δε διστάζει να περιδινηθεί στα ερέβη της ανθρώπινης παράνοιας - και κάνει ένα καίριο και συγκινητικό "πέρασμα" κι από την ελληνική "Povelia", τη Λέρο- κάτι που μόνο άλλη μια Ελληνίδα συγγραφέας το αποτόλμησε -η υπέροχη Κλαίρη Θεοδώρου στην "Αποικία της Λήθης".
Από την άλλη η Βασιλική Μακρή επιτυγχάνει να ιχνηλατήσει τη διάβρωση που μπορεί να επιφέρει μια ολοκληρωτική ιδεολογία σε μια εύθραυστη ψυχή- όχι απαραιτήτως φαύλη.
Πάνω από όλα όμως, ο έρωτας , ο ενορχηστρωτής των πιο ιερών μυστηρίων της ψυχής.
Ο ερωτικός σπαραγμός στο "Αίνιγμα του Ερωτόκριτου" δεσπόζει σε μια αλληγορική συνομιλία με τον θρυλικό Ερωτόκριτο, ενώ παρεισφρύουν εντέχνως ψήγματα της γερμανικής κουλτούρας, όπως οι νορδικοί κόσμοι του Βάγκνερ προσδίδοντας στο κειμενο μια διάσταση παραμυθιακή.
Το μυθιστόρημα βρίθει μεταφορών που εκπορεύονται από ετερόκλητα ερεθίσματα Πολιτισμού, γεγονός που κανει την αφήγηση πιο υποβλητική, φορτίζοντάς την.
 Ένας λυρισμός σκοτεινός διαπνέει το έργο, μεθυστικός σαν το άρωμα ενος νυχτολούλουδου παρασέρνοντας την ψυχή του αναγνώστη.
Είναι σκηνές όπου συμπλέκεται -σε κράμα ιδιόρρυθμο- η γκροτέσκα πλευρά της μυθολογίας μας, η αρχαιοελληνική τραγωδία και ο γοτθικός ρομαντισμός-σαν σε ονειροφαντασία-σαν σε πίνακα αποτρόπαιο μαζί κι ονειρικό. 
        Η κάθαρση επέρχεται τοποθετώντας σχδόν όλους στη θέση τους.
Η εκτονωση του  φινάλε φτάνει  λίγο ίσως απότομα.
Εντούτοις,  το "Αίνιγμα του Ερωτόκριτου" αφήνει ως απόηχο μια επιγευση αποδοχής κι ελπίδας, διότι "η σημαντικότερη ανακάλυψη που καθένας μας καλείται να κάνει, είναι η αλήθεια του κι η συμφιλίωσή του με αυτήν".
 Το "Αίνιγμα του Ερωτόκριτου" από τη Βασιλική Μακρή είναι από εκεινα τα βιβλία που δυσκολα ξεχνάς και όποιος αναγνώστης το ανακαλύψει, θα το αφήσει γοητευμένος , κουβαλώντας - καιρό μετά- τους δυνατούς χαρακτήρες του και το πλήθος των συναισθημάτων του- αντάμα με ενδιαφέρουσες, γοητευτικές γνώσεις



Πέμπτη 28 Οκτωβρίου 2021

ΒΙΒΛΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ 28η ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟ ΔΡΑΜΑ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΛΑΟΥ

ΜΙΚΡΟ ΧΡΟΝΙΚΟ ΚΑΙ 25 ΒΙΒΛΙΑ ΓΙΑ ΤΟΝ ΒΠΠ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ
Ο Β Παγκόσμιος Πόλεμος που για την Ευρώπη ξέσπασε 1η Σεπτεμβίου του 1939 με τη άνανδρη γερμανική εισβολή στην Πολωνία, 
για τη μικρή μας και φτωχή Ελλάδα ξέσπασε ξημερώματα της 28ης Οκτωβρίου 1940, όταν ο Ιταλός πρέσβης Γκράτσι επέδωσε το ιταμό του τελεσίγραφο στον τότε δικτάτορα- πρωθυπουργό, Ιωάννη Μεταξά, ζητώντας του να επιτρέψει την ελεύθερη διέλευση των ιταλικών στρατευμάτων από το ελληνικό έδαφος και την παροχή κάθε διευκόλυνσης στις στρατιωτικές του επιχειρήσεις.
Ο Έλληνας πρωθυπουργός σηκώθηκε και ανεφώνησε
"Alors c;est la querre", δηλαδή "Λοιπόν έχουμε πόλεμο!" 
        Μια περήφανη απάντηση, αντάξια ενός Έλληνα, που συνοψίστηκε στο ένδοξο ΟΧΙ που βρέθηκε στα χείλη κάθε Έλληνα.
         Το έπος του ρακένδυτου στρατού ξετυλίγεται σε θριαμβευτικές νίκες σε Αργυρόκαστρο, Τεπελένι, Κορυτσά, Πρεμετή 
      Η συνέχεια οδυνηρή με τη γερμανική εισβολή Άνοιξη του 1941 ( 6 Απριλίου& μάχες του Ρουπελ) και τη γερμανική κατοχή που σημαδεύτηκε από την ηρωική αντίσταση του ελληνικού λαού.
Καθιερώθηκε να τιμούμε όλα τα γεγονότα της περιόδου την ημέρα κήρυξης του πολέμου κι όχι την ημέρα της Απελευθέρωσης ίσως γιατί σε κείνα πρωτοστάτησε το Ε.Α.Μ., που αποτέλεσε κόκκινο παν'ί για όσους ελέω Αγγλων επικράτησαν 
Παραθετουμε μια βιβλιοφιλική λίστα με μυθιστορήματα γύρω από όσα τιμούμε στη σημαντική αυτή εθνική μας επέτειο


                        ΤΑ ΒΙΒΛΙΑ ΓΙΑ ΤΟΝ ΠΟΛΕΜΟ ΕΣΤΙΑΣΜΕΝΑ ΣΤΟΝ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΧΩΡΟ
Ως βιβλιοφιλοι, λοιπόν τιμούμε την επέτειο του ΟΧΙ 
με μια
παρέλαση βιβλίων!!!!
Στη λίστα αυτήν θα δώσουμε έμφαση σε βιβλία που αφορούν στην Ελλάδα του Πολέμου...
Υπάρχει ξεχωριστή λίστα για το Εβραικό Ολοκαύτωμα

Λιλίκα Νάκου,Η ΚΟΛΑΣΗ ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ ,εκδ Εστία.
Κανένα άλλο ίσως ανάγνωσμα δεν καταφέρνει να αποδώσει τη φρίκη του Πολέμου και την απανθρωπιά των Γερμανών
κατακτητών όσο αυτή η σειρα διηγηματων της Λιλίκας Νάκου που σκιαγραφεί τον τρομακτικό Λιμό της Κατοχής.

Ως νοσοκόμα η ίδια ,είδε παιδάκια να σβήνουν μαρτυρικά και με σπαρακτικό τρόπο μεταφέρει το βίωμα αυτό σε μια σειρά διηγημάτων.Η Ελενίτσα με τις τηγανιτές πατάτες, ο Σπύρος που γνώρισε έναν ευαισθητο Ιταλό πατέρα, και πλήθος ΄λλες παιδικές φιγούρες σε 
ενα βιβλίο που στάθηκε καταγγελία και μάλιστα στάλθηκε ως μοχλός πίεσης στην εξωτερική κοινή γνώμη ώστε να λυθεί ο ναυτικός αποκλεισμός της Ελλάδας από τους Συμμάχους... 



Παύλος Μάτεσις, Η ΜΗΤΕΡΑ ΤΟΥ ΣΚΥΛΟΥ,Εκδ Καστανιώτη
Ένα πολύ ιδιαίτερο μυθιστόρημα για την Κατοχή που εξιστορεί την πορεία της αρτίστας Ριρής, που αναγκάστηκε να ενδώσει σε ντροπιαστικές επιλογές προκειμένου να εξασφαλίσει την επιβίωση του γιου της.
Η αποκαθήλωση της ιερής μητρικής φιγούρας, η αποδόμηση των ιδανικών κι η απαξίωση του ανθρώπου σε μια γκροτέσκα αφήγηση, που μέσα από μιαν άγρια γκριμάτσα γέλιου αφήνει τον πιο σπαρακτικό κλαυσίγελω...


  Άλκη Ζέη, Ο Μεγάλος Περίπατος του Πέτρου
Από τα εμβληματικότερα διαμαντάκια της παιδικής Λογοτεχνίας ο θρυλικός "Πέτρος" στον "περίπατό" του ανακαλύπτει τον δικό του...Λύκο στο πρόσωπο των κατακτητών που τον εξαναγκάζουν να ανακαλύψει πρόωρα τη φρίκη του πολέμου αλλά και το μεγαλείο των ευγενών αγώνων για την ελευθερία.
        Όταν οι Ιταλοί έφτασαν στο κατώφλι της Ελλάδας, ο Πέτρος ήταν εννιά χρονών, είχε μια χελώνα για κατοικίδιο, αγαπούσε με πάθος τις αμερικάνικες ταινίες και γνώριζε τον πόλεμο μόνο μέσα από τα βιβλία.
Τώρα όμως τον βιώνει κάθε μέρα, μαζί με τους γονείς του, τον παππού του και τη μεγαλύτερη αδελφή του, την Αντιγόνη, αρχίζοντας έναν μεγάλο περίπατο - μια βόλτα στην Αθήνα της Κατοχής, στα δύσκολα εκείνα χρόνια της πείνας, των συσσιτίων, του φόβου, των διωγμών.
Με οδηγό τους αγαπημένους του ήρωες από την ελληνική ιστορία και την εφηβεία προ των πυλών ο Πέτρος, με την αδελφή του και τους φίλους του, δε διστάζει να πάρει μέρος στην Αντίσταση, έχοντας πάντα για σύνθημα ένα τραγούδι.

Διδώ Σωτηρίου, ΗΛΕΚΤΡΑ
Η κορυφαία μας πεζογράφος και αγωνίστρια του Λαϊκού Κινήματος, Διδώ Σωτηρίου,αναλαμβάνει να μας συστήσει μια σπουδάια ηρωίδα του Ε.Α.Μ.,την Ηλέκτρα Αποστόλου μια γυναίκα που με ατσάλινη δύναμη όρθωσε το ανάστημά της στο ναζιστικό θεριό...
Η Ηλέκτρα ήταν εκείνη που πρωτοστάτησε στη διαδήλωση για να αποτραπεί η προσάρτηση της Μακεδονίας στη Βουλγαρία και στην απεργία εναντια στην πολιτική επιστράτευση που σχεδίαζαν οι Γερμανοί εις βάρος Αθηναίων πολιτων...
Είναι εκείνη που σαν οι Ιταλοί τη φυθλάκισαν στην Ανάφη με την κορούλα της Αγνή εκείνη πέταξε το ψωμί που ένας ιταλός δεσμοφύλακας εδωσε στο πεινασμένο μωρό της...
Είναι εκείνη που αντιμετώπισε με λεβεντιά τις ανακρίσεις στη Μέρλιν και βγήκε κατακρεουργημένη από τα χέρια της Γκεστάπο...


Ζωρζ Σαρρη, Όταν ο ήλιος/Κόκκινη Κλωστή
Προσθήκη λεζάντα

Αθήνα, περίοδος Κατοχής. Η δεκαεξάχρονη Ζωή προσπαθεί να καταλάβει… Προσπαθεί να καταλάβει γιατί ο πόλεμος, γιατί οι θάνατοι, γιατί η κατάκτηση της χώρας από τους Ναζί, γιατί η πείνα και οι κακουχίες. Και σιγά σιγά, θα αρχίσει να αντιδρά με τις μικρές της δυνάμεις ώστε να επιστρέψει στην Ελλάδα η πολυπόθητη ελευθερία…
Αυτό είναι το τρίτο μυθιστόρημα της Ζωρζ Σαρή και η καταξιωμένη συγγραφέας καταπιάνεται με μια σκοτεινή εποχή της ελληνικής ιστορίας (την Κατοχή), όπου ο καθένας πασχίζει να βρει έναν τρόπο για να επιβιώσει και είναι υποχρεωμένος να καταφύγει σε όλα τα μέσα, δίχως όμως να ξεχνά ποτέ την ανάγκη για ελευθερία. Και μέσα σ’ αυτή τη φρίκη, τα παιδιά. Η Ζωή θα μεγαλώσει στη φρίκη της πείνας, θα ελπίσει όταν οι μεγάλοι θα πάρουν τα όπλα να αποτινάξουν τον ζυγό, θα κλάψει, θα θελήσει –παιδί δεν είναι;– να χαρεί.
Γύρω της ένας κόσμος παράξενος, σκληρός, ανάλγητος, που τρέχει να γλιτώσει, που τρέχει να βρει ένα κομμάτι ψωμί, οι εκτελέσεις, η αισιοδοξία πως όλα θα τελειώσουν… 
Τα μάτια της θα δουν πολλά. Θα υποφέρει, θα γνωρίσει την ελπίδα, θα ζήσει μ’ αυτήν ώσπου να έρθει το τέλος του κακού. Κι όταν έρθει, τότε θα μετρήσει τις πληγές και θα προχωρήσει.
         Ο κύκλος της Κατοχής για την ηρωίδα Ζωή και την παρέα της θα κλεισει με την "Κόκκινη Κλωστή" που αποτελεί μια σειρά διηγημάτων όπου εκτίθενται στιγμιότυπα από την καθημερινότητα της Ζωής στην Κατοχή, ενώ θα δούμε τη Ζωή να ωριμάζει και να ερωτεύεται μέσα από τη φρίκη του Εμφυλίου Πολέμου στους "Νικητές"


Πάνος Αμυράς, Ο Λιμός
Ένα από τα κορυφαία αστυνομικά κατ εμέ λόγω του ιστορικού του βάρους είναι ο Λιμος του Πάνου Αμυρά, ένα μυθιστορημα που παραγκωνίζει την επική διάσταση του πολέμου και τα μεγάλα ανδραγαθήματα, για να φωτίσει την πιο αποτρόπαια πτυχή του: Εκείνη της εφιαλτικής, γενοκτόνου Πείνας που σάρωσε τον πληθυσμό των ελληνικών πόλεων τον φοβερό χειμώνα του 1941-1942.Ο Νίκος Αγραφιώτης θα κληθεί να επιλύσει τον θάνατο ενός Ες Εςς αξιωματικού μα θα βρεθεί μπροστά σε ια υπόθεση που υπερβαίνει τα όρια μιας ανθρωποκτονίας και θα αναχθεί σε μείζον ζήτημα εθνικής επιβίωσης...Σε έναν συγκερασμό μυστηρίου κ ιστορικών στοιχειών ο Πάνος Αμυράς ευαισθητοποιεί κι αφυπνίζει την εθνική μας μνήμη σε ένα προσκύνημα για τα πιο αθώα θύματα αυτού του Πολέμου.

Παναγιώτης Αμυράς , Τα Λύτρα, εκδ Διόπτρα
Ο γοητευτικός ντέτεκτιβ Νίκος Αγραφιώτης επέστρεψε στην Ελλάδα με μια νέα πολεμική περιπέτεια μυστήριου, που ανιχνεύει άλλη μια πλευρά από το πολιτικό παρασκήνιοτ ης Κατοχής, αναδεικνύοντας συνάμα, το δράμα των προσώπων.
Με τον τρομερό Λιμό να έχει λίγο υποχωρήσει η Κατοχή φανερώνει κι άλλες μορφές φρίκης στον ελληνικό λαό που έχει επεκτείνει τον αγώνα του ενάντιον του κατακτητή, στα βουνά ,στη θάλσσα ,στην ερημο-κι ο Νίκος Αγραφιώτης αντιμετωπίζει μια πρόκληση που εμπλέκει τους πιο αθώους:
Την κατεχόμενη Αθηνα συγκλονίζει μεταξύ αλλων η απαγωγή της 9χρονης κόρης ενός Γερμανού ακόλουθου ,της Μαργκαρέτε που θα χαθεί ένα πρωινό μαζί με τον αγαπημένο της φίλο,τον γιο του κηπουρού της οικογένειας.
Mια υπόθεση που πέρα από την απειλή των σκληρών αντιποίνων στον άμαχο πληθυσμό υποκρύπτει σημαντικότερο διακύβευμα όσο ενα σκοτεινό δίχτυ κατασκοπειας συμπλέκει τις έννοιες του πατριώτη κ του προδότη...

Πασχαλία Τραυλού, Το Άγαλμα της Σοφίτας, 
Ενα από τα κορυφαία μυθιστορήματα που γράφτηκαν γύρω από την εκρίζωση της Εβραϊκής κοινότητας της Θεσσαλονίκης από τους ναζί είναι Το Άγαλμα της Σοφίτας"  της Πασχαλίας Τραυλού
Στηρίζεται μεν  στον άξονα ενός απαγορευμένου έρωτα -από τους πλέον τραγικούς- αλλά κατορθώνει να συμπεριλάβει προβληματισμούς γύρω από το ιδεώδες
της ειρήνης, την αυταπάρνηση, αλλά και την Τέχνη...
Τέλη δεκαετίας του 60, ο Γερμανός γλύπτης Καρλ Λούντβιχ ζει στο Βερολίνο με φαντάσματα κι ως άλλος "Πυγμαλίωνας" προσκυνά ολημερίς ένα γυναικείο γλυπτό, παραδίδοντάς του όλη του τη λατρεία...
Τούτο το γυναικείο γλυπτό συμπυκνώνει την ψυχή του άλλοτε Καρλ Σβάιτς, που την απέθεσε, νεαρός στρατιώτης, στα πόδια της Ελληνοεβραίας Άννας, όταν από την κόλαση του Άουσβιτς μετατέθηκε στη Μακεδονία...
Την ίδια ώρα, στη Θεσσαλονίκη του '60, υπό το άγρυπνο βλέμμα του καλοσυνάτου γερο-Θύμιου, ένα παλικάρι, ο Σπύρος, βρίσκεται κατηγορούμενος για τον φόνο του ίδιου του του πατέρα, του παλιού Αντάρτη, Λουκά...
Η νεαρή δικηγόρος ,Εύα, προσπαθώντας να σώσει τον μελαγχολικό Σπύρο, βρίσκεται αντιμέτωπη με ένα συγκλονιστικό μυστικό, ενώ μια αδιανόητη θυσία θα της διδάξει το μεγαλείο του ανθρώπου, που κυοφορείται "υπομονετικά" στους Μικρούς του κόσμου τούτου...


Ο Γερμανός Γιατρός,εκδ Ψυχογιός
Μια από τις πιο συγκινητικές ιστορίες της Κατοχής είναι αυτή του επίατρου Μίλλερ που καταφθάνε με τις γερμανικές δυνάμεις Κατοχής σε ένα νησί για να γίνει ένας ανάργυρος γιατυρός για όποιον τον έχει ανάγκη!
 Αποτελεί ένα κόσμημα ανθρωπιάς στη βιβλιογραφία της και στον χώρο του Ιστορικού Μυθιστορήματος, εστιάζοντας στα χρόνια της Κατοχής, για να καταλήξει σε εκπληκτικά μηνύματα Ουμανισμού κι Αλληλέγγύης.
Με στιγμές που παραπέμπουν και στο βιβλίο του Hans Fallanda, "Μονος στο Βερολίνο", το μυθιστόρημα αυτό έχει βασιστεί στα πολύτιμα χειρόγραφα ενός ανθρωπιστή γιατρού που αξίζει μνείας και σεβασμού, του Χανς Λεμπέρ.
Η Σόφη Θεοδωρίδου, με το συγγραφικό της ταλέντο, τιμά την άγια μνήμη αυτού του- προφανώς σπάνιας συμπόνιας-Γερμανού γιατρού, μετουσιώνοντας το μικρό της "προσκύνημα" και την έμπνευσή της από τις σημειώσεις εκείνου, σε μια ακόμη εξαίσια μυθιστορηματική έμπνευση:
Από τα βιβλία που γίνεσαι ευτυχέστερος και ηθικά πλουσιότερος όταν τα ανακαλύπτεις...

Μεταξία Κράλλη, Κάποτε Στη Σαλονίκη
Η μυστηριώδης Μεταξία Κράλλη που 
κανείς δε γνωρίζει το αληθινό της όνομα, επιστρέφει με ένα επικών διαστάσεων ιστορικό χρονικό της Θεσσαλονίκης του 20ου αιώνα.
Μυθοπλασία και Ιστορία σε ένα αριστοτεχνικό κράμα αγάπης, κοινωνικού προβληματισμού και κριτικής ματιάς πάνω στα ιστορικές εξελίξεις.
            Πεδίο δράσης του βιβλίου είναι η Θεσσαλονίκη του Μεσοπολέμου και της Κατοχής.
Λίγο μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή, η Χριστίνα Παπάζογλου καταφθάνει στη Θεσσαλονίκη, για να φιλοξενηθεί με τη μητέρα της από τον Μητροπολίτη αδελφό της, Άνθιμο.
Ενώ τη στοιχειώνει το εφιαλτικό τέλος του πατέρα της,η Χριστίνα θα γνωρίσει τον Αλμπέρτο Ματαλόν, γόνο μιας εύπορης εβραϊκής οικογένειας.
Ένα βαθύ και τραγικό αίσθημα θα ενώσει τους δυο νέους και θα τους φέρει αντιμέτωπους με το θρησκευτικό χάσμα και τις προκαταλήψεις του Μεσοπολέμου.
Εν τω μεταξύ, η Ευρώπη θα βυθιστεί στο φασιστικό σκοτάδι, που θα κορυφωθεί στον αγριότερο πόλεμο της ανθρώπινης Ιστορίας.
Ο Αλμπέρτο και η Χριστίνα θα αντιπαλέψουν στη δίνη του αταίριαστου έρωτά τους και των καιρών.
Πλάι τους, συνυπάρχουν πλήθος προσώπων, όπως ο αψύς Μίκης, η Ρούλα, η αέρινη, ρομαντική Νινόν κι η πικρόχολη Αλλέγκρα , ενώ ο φιλότιμος Προκόπης, ο περήφανος Μπενίκο κι ο άτεγκτος Αντώνης θα δώσουν τις δικές τους μάχες με τη συνείδησή τους και τις αντιξοότητες της δύσκολης εποχής τους.
Εργατιά και πλούτος αντάμα- σε πόθους και πάθη παράλληλα και ενίοτε διασταυρούμενα.
Θα επιβιώσει η αγάπη και τα ευγενικά όνειρα των ανθρώπων μέσα από τις μπόρες των καιρών;


Ισίδωρος Ζουργός, Στη Σκιά Της Πεταλούδας!!!
Το πιο εμβληματικό ίσως βιβλίο των τελευταίων χρόνων είναι ένα ιστορικό μυθιστόρημα που εκτείνεται τελικά σε υπαρξιακού τύπου προβληματισμούς, είναι το εμβληματικότερο βιβλίο του Ισίδουρου Ζουργού: Ανθρωποι και Ιστορία, λοιπόν, Στη Σκιά Της Πεταλούδας!!!
Πρόκειται για μια χαρτογράφηση των αιματηρών διαδρομών της Ιστορίας και των συνειδησιακών αδιεξόδων του ανθρώπου.
Το Έπος της Ματαιότητάς μας.
Όχημα μας γι' αυτήν την καταβύθιση, η Ιστορία του 20ου αιώνα, αλλά και ο έρωτας, η πιο μάταιη ψευδαίσθηση αθανασίας...
Η δομή του βιβλίου είναι σπονδυλωτή καθώς, με αφορμή μια απρόσμενη εξέλιξη στο σήμερα, εξακτινώνεται στο χρονικό δύο οικογενειών και τριών γενεών.



Μαρω Δούκα, Το ΔΙΚΙΟ ΕΙΝΑΙ ΖΟΡΙΚΟ ΠΟΛΥ
Μια φοιτήτρια διακόπτει προσωρινά, για δικούς της λόγους, τις σπουδές της στην Αθήνα και επιστρέφει στην οικογένειά της στα Χανιά. Από ένα έγγραφο που πέφτει τυχαία στα χέρια της αρχίζει μέρα τη μέρα να χώνεται όλο και πιο βαθιά στη ζωή του παππού της και στην πρόσφατη ιστορία της πόλης.
Πώς και γιατί οι Γερμανοί παρέμειναν στα Χανιά ως τον Ιούνιο του 1945; Και τι θα μπορούσε να σημαίνει ότι για δύο μήνες, Μάιο και Ιούνιο του 1945, έπειτα από την επίσημη παράδοση της Γερμανίας, ήταν αυτοί, με εντολή των Βρετανών, υπεύθυνοι για την τήρηση της τάξεως στην πόλη;
Ένα βιβλίο σε πρώτο πρόσωπο για την Ιστορία και την αφήγησή της, το γεγονός και τις επιπτώσεις του στην καθημερινότητά μας, τον άνθρωπο και τη θέση του στον κόσμο. Πώς το απλό διαλέγεται με το πολύπλοκο, το ατομικό με το συλλογικό, το ιδιωτικό με το δημόσιο, το μεγάλο με το μικρό, το δίκιο με το άδικο, το σήμερα με το χθες.
Το μυθιστόρημα Το δίκιο είναι ζόρικο πολύ, αν και αυτοτελές, θα μπορούσε να θεωρηθεί το δεύτερο βιβλίο μιας τριλογίας εν εξελίξει, υπό τον γενικό τίτλο Στις γραμμές του μύθου και της Ιστορίας, με πρώτο βιβλίο το μυθιστόρημα Αθώοι και φταίχτες
.

Οταν Υπάρχουν Άνθρωποι, Γιώργος Πολυράκης
Ένα από τα πιο ιδιαίτερα και συγκινητικά μυθιστορηματα σχετικα με την κτεχόμενη Αθήνα είναι το έργο αυτο του Γιώργου Πολυράκη μια ιστορια που φωτίζει την πολύπλόκαμο δίκτυο της γερμανικής  κατασκοπείας, που ανάγεται σε μια γνήσια δραματική ιστορια  
1939.Ύστερα από έναν ατυχή γάμο η ρομαντική Ισμήνη ερωτεύεται τον γοητευτικό Αλέξανδρο Κονταξή, υπάλληλο της ΑΕΤΕ και γερμανόφιλο, που έχει ισχυρές διασυνδέσεις με επιφανείς προσωπικότητες της γερμανικής αντιπροσωπείας.Οι δυο νέοι παντρεύονται και στο απόγειο του έρωτά τους ξεσπά ο ελληνοιταλικός πόλεμος.
Η έναρξη της Κατοχής, βρίσκει το ζευγάρι να περιμένει το πρώτο του παιδί, κάτω από την προστασία του ισχυρού Γερμανού Έρνεστ Τζιόμπεκ, της καλλονής συζύγου του και της Χέρτα Χάουπτμαν.
Στα πλαίσια αυτής της φιλίας, ο Αλέξανδρος Κονταξής εμπλέκεται σε ένα σχέδιο κατασκοπίας στην Αίγυπτο ,την "Αποστολή Χ", που αποσκοπεί στη δολοφονία του Έλληνα βασιλιά στο Κάιρο!
Το σχέδιο συντονίζει ο διαβόητος ναύαρχος Κανάρις, πλαισιωμένος από τον δαιμόνιο Γερμανό πράκτορα Άρτουρ Ζάιτς και τον φανατικό χιτλερικό, Αλέξανδρο Μπαχάουερ, αδελφό της γνωστή πιανίστριας Τζίνας Μπαχάουερ.
Μια προβοκάτσια ανατρέπει το σκηνικό και ρίχνει τον Αλέξανδρο Κονταξή- ανίδεο κι αθώο- στο στόχαστρο Γερμανών και Βρετανών ταυτόχρονα...
Πίσω στην Αθήνα, η Ισμήνη, περιμένοντας από ώρα σε ώρα να γεννήσει, υφίσταται την εκδικητική μανία των ναζί πρώην φίλων δοκιμάζοντας απερίγραπτα μαρτύρια !
Θα καταφέρει να γλυτώσει;
Θα ξανασμίξει με τον αγαπημένο της Αλέξανδρο;
Με ποιον ελιγμό η μοίρα θα διασώσει την ανθρωπιά;

Έλση Τσουκαράκη, Βελούδινη Συνωμοσια
Ένα πραγματικά πρωτότυπο μυθιστόρημα από τα χρόνια του Πολέμου είναι η Βελούδινη Συνωμοσία της Έρσης Τσουκαράκη, μια απο τις πιο ξεχωριστές ιστορίες θέλησης , που εξυμνεί το μεγαλείο της Φιλίας και της Θυσίας.
Ένα συγκλονιστικό κι αδιανόητο μυστικό πλέκει το νήμα δυο πεπρωμένων και μιας ψυχής
Ο Νέστορας και ο Λέανδρος μεγαλώνουν τη δεκαετία του '30 στη σκιά του Κυριάκου, ενός χαρισματικού άνδρα που έκανε την προσφορά τρόπο ζωής και απέδειξε πως οι δεσμοί ζωής είναι εξίσου ισχυροί με αυτούς του αίματος...
Οι δυο νέοι θα γνωρίσουν το φως του έρωτα, όμως θα τους βρει ο Β Παγκόσμιος Πόλεμος-διακόπτοντας βίαια τα ευγενικά τους όνειρα.
Στο πυρωμένο μέτωπο της Αφρικής, ο Νέστορας θα μείνει πιστός στον όρκο του να προστατεύσει τον μικρό αδελφό φτάνοντας στο επίπεδο της ύστατης θυσίας...
70 χρόνια μετά, μια διαθήκη θα φέρει δύο εύθραυστες γυναίκες αντιμέτωπες με οδυνηρές αλήθειες και μια αδιανόητη οικογενειακή ιστορία, που θα αλλάξει τη ζωή τους για πάντα.
Ποια είναι αυτή η άγνωστη γυναίκα που ξέρει τόσα πολλά;
Ποιο μυστικό φύλαξαν τα χρόνια συνωμοτώντας σε μια βελούδινη σιωπή;
Ως πού μπορεί να φτάσει η αγάπη;

Victoria Hislop, όσοι Αγαπιούνται
Η επάνοδος της Χίσλοπ κι η πολύκροτη μεταγραφή της στις Εκδόσεις Ψυχογιός σημαδεύτηκαν από ενα ξεχωριστό ιστορικό μυθιστόρημα που διατρέχει ολόκληρη την πολυτάραχη πορεία της Ελλάδας από την περίοδο του Μεταξά μέχρι τα ύστερα μεταπολεμικά χρόνια, με κεντρικό πρόσωπο της Θέμιδα, μια κοπέλα με όνειρα και δημοκρατικές ιδέες που θα δει τη ζωή της να σκορπίζεται στις θύελλες της ιστορίας.
Είναι συγκινητικός ο τρόπος με τον οποίο μια Βρετανίδα συγγραφέας αφουγκράζεται την ελληνική ψυχή και τα οράματα των αγωνιστών της ελευθερίας


Μαρούλα Κλιαφα, Μια Μπαλάντα για τη Ρεβέκκα
Τη μέρα που η Ιταλία κηρύσσει τον πόλεμο στην Ελλάδα το 1940, η Ρεβέκκα είναι δώδεκα χρονών και μεγαλώνει στα Τρίκαλα σε μια ασυνήθιστη οικογένεια – ο μπαμπάς είναι Ισραηλίτης και η μαμά χριστιανή.
Την εφηβεία της σημαδεύουν γεγονότα συνταρακτικά: διώξεις, φυλακίσεις, μα και πράξεις αντίστασης. Συνθήματα, διαδηλώσεις, φιλίες και προδοσίες, νεανικά χτυποκάρδια, όνειρα και επώδυνοι αποχωρισμοί.
Τα πρόσωπα που κινούνται γύρω της ζωντανεύουν την πιο σκληρή και συνάμα ηρωική εποχή της νεότερης ιστορίας μας, φέρνοντας στο προσκήνιο γεγονότα άγνωστα σε πολλούς.
Ένα βιβλίο μυθοπλασίας που διατρέχει την Κατοχή, περιγράφοντας ταυτόχρονα το εσωτερικό ταξίδι της ηρωίδας προς την ενηλικίωση.


Κυριαζής , Γουργουλιάνος, Ο Έρωτας Στα Χρόνια Του Πολέμου
Η 23χρονη Αντιγόνη αποφασίζει να εργαστεί στο Σανατόριο του Πηλειου ως γραμματέας!
Εκεί την υποδέχεται ο... ιεραπόστολος του Βουνού,
ο πράος γιατρός Καραμάνης.
Κρύβοντας με αξιοπρέπεια στην καρδιά την πληγή της εγκατάλειψης από την αγαπημένη του Άννα για τον ποιητή Αγγελο Σικελιανό, ο γιατρός Καραμάνης στέκει
ακούραστος "υπηρέτης και προστάτης" των ασθενών του.
Σε ένα μαγευτικό μικρόκοσμο του βουνού η Αντιγόνη θα μάθει την προσφορά, ενώ ο έρωτας θα της χτυπήσει την πόρτα λίγο πριν ηχήσουν οι ζοφερές σάλπιγγες του Πολέμου.
Είναι τέλη Οκτώβρη του 1940...
Ο αγαπημένος της Νίκος Δενδρινός με γενναιότητα θα πολεμήσει στα αλβανικά βουνά,
κρατώντας την εικόνα της αγαπημένης του φυλαχτό κι υπόμνηση ανθρωπιάς.
Σύντομα η Κατοχή απλώνει το Σκοτάδι της κι ο γιατρός Καραμάνης με την Αντιγόνη αγωνίζονται
για την επιβίωση του Σανατορίου.
Παράλληλα ο Δενδρινός θα διεξάγαγει τον δικό του προσωπικό πόλεμο,
με όσα συνθλίβουν τα ιδανικά του!
Στη διαδρομή τους θα συναντήσουν τον παραλογισμό αλλά και στιγμές απρόσμενης ανθρωπιάς- με τον έρωτα παρηγορητή κι έμπνευση ελπίδας...
Ποιος είναι ο εχθρός και ποιος ο φίλος;
Τι όπλα αντιτάσσει η αδούλωτη ψυχή στα πολυβόλα της τυραννίας;
Πώς μια ακατανόητη ιαχή σκορπίζει την υπεροπλία του άναδρου εχθρού;
Ποιο μυστικό παλεύει να κρύψει ο μυστηριώδης ασθενής που κατέφθασε στο Σανατόριο;Ποιος είναι αυτος ο σύγχρονος "θεός του Πολέμου", που κυριαρχει στα βουνά και στις ψυχές των ανδρών του;
Μπορεί να θεμελιωθεί το όραμα της ειρήνης πάνω στο Μίσος;

Στέφανος Λίβος,Το Μυστικό Του Λεβάντε
Είναι γεγονός ότι στη συνείδηση του Έλληνα οι Ιταλοί ήταν ανώδυνοι ουραγοί των Άσπλαχνων Γερμανών.(Είναι κι η συνθηκολόγηση του Μπαντόλιο, που τελικά τους εξιλέωσε...)
Δυο φετινά μυθιστορήματα ανέτρεψαν πλήρως την εικόνα.
Οι Άγριες Θάλασσες της Μπάιλα (Ανατολικό Αιγαίο) δείχνουν τους θρασύδειλους ηττημένους του αλβανικού μετώπου δύστροπους κυρίους που οδηγούν τους νησιώτες σε μια σκληρή ,αντίστροφη προσφυγιά.
Ο Στέφανος Λίβος προσφέρει το" Μυστικό του Λεβάντε", ένα δυνατό οικογενειακό δράμα, με φόντο την νεότερη Ιστορία μας, και μας χαρίζει στιγμές άπλετης συγκίνησης, φωτίζοντας παράλληλα, σχετικά άγνωστες πτυχές του φοβερότερου πολέμου που γνώρισε η Ελλάδα.
Η ιστορία ενός απαγορευμένου έρωτα ανάμεσα σε εναν Χριστιανό κ μια Εβραία στη Ζάκυνθο της Κατοχής που έρχεται να καταλύσει αφελή στερεότυπα με αποστομωτικό τρόπο, θυμίζοντας μας μεταξύ άλλων δυο προσωπικότητες που διατήρησαν μοναδικά την ανθρωπιά σε καιρούς απάνθρωπους και χαλεπούς!
 Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσίαζουν τα τεκμήρια της ιταλικής βαναυσότητας, που κακώς παραγνωρίστηκαν στο συλλογικό μας ασυνείδητο.Μια πτυχή που αξίζει κάθε Έλληνας να γνωρίζει ως δείγμα ανθρωπιάς είναι η στάση του Δημάρχου Λουκά Καρρέρ και του Μητροπολίτη Χρυσοστόμου , όταν τους ζητήθηκε το 43 από τους νέους κατακτητές , τους Γερμανούς ναζί, να συντάξουν λίστα με όλα τα ονόματά των Εβραίων της Ζακύνθου.
Οι δύο εξαίσιοι αυτοί άντρες, στάθηκαν στο ύψος του ελληνικού ήθους και- ως ταγοί της ελευθερίας και του ανθρωπισμού- ενώπιον του Συνταγματάρχη Μπέρενς συμπλήρωσαν μια λίστα με δύο μόνο ονόματα:
Tα δικά τους!
 Η στάση του Μητροπολίτη Ζακύνθου μπορεί να συγκριθεί με τον ηρωισμό του Αρχιεπισκοπου Δαμασκηνου, που με την συνθηκολόγηση παραιτήθηκε , αρνούμενος να ορκίσει την κατοχική κυβέρνηση του προδότη Τσολάκογλου.


ΤΕΣΥ ΜΠΑ'Ι'ΛΑ, Άγριες Θάλασσες, Ψυχογιός
Μια ξεχωριστή κατηγορία άγνωστων ηρώων του ΒΠΠ για την Ελλάδα, είναι οι μέσω θαλάσσης αποστολές φυγάδευσης Εβραίων, Άγγλων κι Ελλήνων αγωνιστών για να πολεμήσουν ελεύθεροι στη Μέση Ανατολή το ναζιστικό θηρίο.
Στην απόδραση τους από τα κατεχόμενα εδάφη προς ουδέτερες ζώνες, για να αναδιοργανωθούν, αποφασιστικό ρόλο έπαιξαν οι καπετάνιοι των μικρών καϊκιών που με αυταπάρνηση διέσχιζαν τις θάλασσες ανάμεσα στις "συμπληγάδες" των εχθρικών περιπολιών και των ναρκοθετήσεων, σώζοντας ζωές.
Στις Άγριες Θάλασσες, λοιπόν, η συγγραφέας φιλοτεχνεί το πορτρέτο ενός τέτοιου αυθεντικού ήρωα της Ναυτικής μας Ιστορίας:
Πρόκειται για τον Μιλτιάδη Χούμα , ο οποίος τα χρόνια της Κατοχής εντάχθηκε σε συμμαχική οργάνωση διαφυγής.
      Η Τέσυ Μπάιλα αξιοποιεί το προσωπικό του ημερολόγιο, όπως διασώθηκε από τα παιδιά του και συνδυάζει τις προσωπικές τους μαρτυρίες με μια πλουσιότατη εξειδικευμένη βιβλιογραφία σχετικά με το θέμα.
Δεν παραθέτει όμως μια στεγνή βιογραφία, αλλά καλύπτει με την ευαίσθητη μυθιστορηματική της ματιά όσα κενά αφήνουν τα πραγματικά στοιχεία, ώστε να συνθέσει μια γοητευτική πολεμική ιστορία.
Η επιλογή της συγγραφέως να προσδώσει μυθιστορηματική χροιά σε αυτήν τη βιογραφία απογειώνει το αποτέλεσμα καθώς το πασπαλίζει με τον απαραίτητο λυρισμό, που αγγίζει την ψυχή κι επιτείνει τη συναισθηματική εμπλοκή του αναγνώστη.


Το Κορίτσι του Αλεσσάντρο, Τιτίτσα Πιπίνου
Δωδεκάνησα 1937.Η Άννα είναι η τρίτη κόρη της Δωροθέας και του ονειροπόλου Νικηφόρου -η πιο φιλελεύθερη & πιο παραμελημένη από τις 3 αδελφές.
Ασφυκτυώντας κάτω από τον ιδεοληπτικό συντηρητισμό της δεσποτικής γιαγιάς της, κι έναν ορίζοντα κλειστό για ένα κορίτσι δίχως προίκα, η Άννα εγκαταλείπει το φτωχό ιταλοκρατούμενο νησί της και μεταβαίνει στη Ρόδο να βρει την τύχη της.
Η συνάντησή της με την κορυφαία μοδίστρα της εποχής τη Φραγκολεβαντίνα μανταμ Φλώρα θα της δώσει την ευκαιρία που αναζητά.
Συμπαραστάτριά της θα έχει την ξαδέλφη της, τη γλυκιά Βερονίκη, που απρόσμενα θα γνωρίσει τον αλέγκρο Ιταλό αξιωματικό Ντάριο
Στη Ρόδο, όμως, η Άννα θα συναντήσει τον Ιταλό μηχανικό Αλεσάντρο Κιοράντο και μαζί του θα παραδοθεί στη δίνη ενός κρυφού έρωτα, που θα δοκιμαστεί σκληρά:
Ο φοβερος πόλεμος θα ανατρέψει τις ζωές όλων.
Οι φιλήσυχοι άνθρωποι θα αναμετρηθούν με τον φόβο, την απώλεια και τη ναζιστική θηριωδία.
Όλοι θα δουν τις ως τότε ισορροπίες να ανατρέπονται, ενώ μια επιστροφή θα σαρώσει τις πρότερες προκαταλήψεις.
Η δε Άννα θα χάσει τον Αλεσάντρο και πιεσμένη από την αμείλικτη κοινωνική κατακραυγή θα οδηγηθεί σε έναν συμβατικό γάμο.
Η μοίρα όμως έχει διαφορετική γνώμη και καραδοκεί να πει την τελευταία της λέξη...


Σκαμπαρδώνης, Ουζερί Τσιτσάνης, εκδ Πατάκη
Ο Σκαμπαρδώνης ιχνηλατεί τα πρώτα βήματα του Βασίλη Τσιτσάνη στη Θεσσαλονίκη, μεσούσης της γερμανικής κατοχής ,με αφορμή τον έρωτα του αδελφού του με μιαν Εβραία.
Η υπογεια αντίσταση μέσα από τους ρεμπέτικους ρυθμούς ,πείνα, Γερμανοί,  δωσίλογοι και αντιστασιακοί...
Ο ίδιος ο συγγραφέας καταθέτει:
Γεννήθηκα το 1953 στη Θεσσαλονίκη. Μεγάλωσα μεταξύ Χαριλάου και Βούλγαρη, δίπλα στη γειτονιά όπου μεγάλωσε και η Ζωή Σαμαρά, γυναίκα του Τσιτσάνη κι όπου για ένα διάστημα έζησε κι ο συνθέτης. Περπατώ ακόμα στα ίδια χώματα.
Μια Συννεφιασμένη Κυριακή του 1993 μου γίνεται έμμονη ιδέα να μπω, για λίγες σελίδες, στην ψυχή του κουνιάδου του Βασίλη Τσιτσάνη, Αντρέα Σαμαρά, με τον οποίο ο συνθέτης ανοίγει το 1942 ένα ουζερί, στην οδό Παύλου Μελά 22, στο κέντρο της Θεσσαλονίκης – δεν ζούσα τότε για να είμαι στην παρέα τους: μέρες γερμανικής κατοχής, αντίστασης, εμφυλίου, εξόντωσης των Εβραίων, πείνας και μέσα σ’ όλα αυτά ο Τσιτσάνης να γράφει τα καλύτερα τραγούδια του.
Το “Ουζερί Τσιτσάνης” δουλεύει ακριβώς στο μάτι της καταιγίδας, κόντρα και ταυτόχρονα έξω απ’ αυτήν και συνεχίζει, μετά τη φυγή του συνθέτη στην Αθήνα το ’46, να ζει θρυλικά μέσα στο μυαλό μου, σε διάφορες παραλλαγές.
Η ιστορία, επομένως, που ακολουθεί είναι τόσο πραγματική και τόσο φανταστική όσο κι ο τεκές του Σιδέρη και τα περιγιάλια της Παραγουάης του Τσιτσάνη – της δικής του Παραγουάης… Γ.Σ.

Ιφιγένεια Βουρδούνη, Ελαιώνες του Βερολίνου 
Ενα απο τα πιο πρωτοτυπα μυθιστορηματα σχετικα με τη Γερμανικη Κατοχη, που επεκτεινεται απο την Ελλαδα ως το Βερολινο ειναι ΟΙ ΕΛΑΙΩΝΕΣ του ΒΕΡΟΛΙΝΟΥ της Ιφιγενειας Βουρδουμη με την αλληγορια του τιτλου τους, να ανατριχιαζει...
Ο Αργύρης είναι ένα 8χρόνο κωφάλαλο παιδί και ζει στην Κέρκυρα με την αγαπημένη πολυμελή του οικογένεια...
Ο λεπτεπίλεπτος γερμανομαθής γιατρός Ιάκωβος με τη γυναίκα του Θεοδώρα και τα πέντε παιδιά τους
Την πρωτότοκη χειραφετημένη καλλονή, Ασπασία,
τους δίδυμους Σάββα και Βαλάντη,
τον ανυπότακτο Άρη
και τον οξυδερκή,τρυφερό Αργύρη.
Ο ελληνοιταλικός πόλεμος κι η επικείμενη εισβολή των Γερμανών, όμως, αναδεικνύουν κρυμμένες πληγές και σκορπίζουν την οικογένεια στα τέσσερα σημεία!
Ο Άρης θα απαρνηθεί για πάντα το παρελθόν του και θα βρει ευκαιρία να εκδικηθεί.
Τα δυο δίδυμα, θα δουν τη σχέση τους να δοκιμάζεται στο φλεγόμενο αμόνι του πολέμου στα αντάρτικα λημέρια κάτω από τη σκιά του Θανάση Κλάρα.
Η Ασπασία θα βρεθεί στη μητρόπολη του ναζισμού, πασχ΄'ζοντας για ζωές αθώων, με τα δίχτυα του πάθους να την μπλέκουν
με την ελίτ των Ες Ες, όπου μίσος και αγάπη εναλλάσσονται σε ένα πυρετικό γαιτανίακι εξουσίας,
παραφοράς και αίματος.
Οι σκληρές μέρες της ναζιστικής κατοχής φέρνουν ανθρώπους αθώους και ανυποψίαστους στα όρια της ηθικής τους και της αντοχής τους εξωθώντας τους σε αδιανόητες προδοσίες.
Θα κατορθώσει άραγε η άλλοτε αγαπημένη οικογένεια να ενώσει τα κομμάτια της ξανά;


Γιώργος Κατσούλας, Παραδώσατε τους Αντιστασιακούς
Ένα από τα πιο ενδοσκοπικά ιστορικά μυθιστορηματα με θέμα την Εθνική Αντίσταση είναι αυτή η μυθιστορηματική μεταγραφή του ομώνυμου θεατρικού απο τον Γιώργο Κατσούλα.
1942. Ο Πέτρος ζει απομονωμένος σε ένα χωριό της Κεντρικής Ελλάδας, όπου μέρα τη μέρα θεριεύει η Αντίσταση με έκδηλη την παρουσία του ΕΛ.Α.Σ.
Από τη μια, φροντίζει κι αγαπά με πάθος άσβεστο τη λατρεμένη του γυναίκα, που ένα τραγικό γεγονός έχει φέρει μεταξύ ζωής και θανάτου!
Από την άλλη, συμβάλλει κι αυτός στη μάχη της Λευτεριάς και της συνείδησης.
Γύρω του νέοι άνθρωποι που καθένας διεξάγει την προσωπικό του αγώνα κουβαλώντας το ατομικό του φορτίο.
Ο άτεγκτος Παναγιώτης, η φλογερή Δέσποινα, ο ντροπαλός Γιάννης, ο ορθολογιστής Σταύρος... 
Στην περιοχή καταφθάνει ο Γερμανός διοικητής Στάινερ μια παρουσία αινιγματικά γοητευτική κι ανεξιχνίαστα αλλιώτικη που ενορχηστρώνει ένα ψυχοφθόρο παιχνίδι ψυχολογίας...Μαζί με τον Πέτρο θα αποτελέσουν ένα ατυπο δίπολο!
Με φόντο μια κρίσιμη στρατιωτική επιχείρηση η αναμέτρηση μεταξύ τους θα κορυφωθεί με απωτερο διακύβευμα τον αγώνα του ανθρώπου να παραμείνει άνθρωπος!




Mark Mazower, Στην Ελλάδα Του Χίτλερ
Η εισβολή του γερμανικού στρατού το 1941 έφερε στην Ελλάδα τη χιτλερική Νέα Τάξη, έναν κόσμο ερειπωμένων οικισμών, λιμοκτονούντων πληθυσμών και απόλυτων κατακλυσμιαίων οραμάτων. Συγκεντρώνοντας πλούσιες μαρτυρίες από πρώτο χέρι και αντλώντας από ανέγγιχτες ως τώρα αρχειακές πηγές, ο Μαρκ Μαζάουερ περιγράφει τη διακυβέρνηση και την οικονομική αφαίμαξη της Ελλάδας από τις δυνάμεις του Άξονα, την κατάρρευση μιας ολόκληρης κοινωνίας μέσα στον τρόμο και την πείνα και την αναβάπτιση τους στους θεσμούς και τις πρακτικές της μαζικής αντίστασης.
Η καθημερινή ζωή κάτω από τον ξένο ζυγό καθώς κι εκείνη του αντάρτικου στα βουνά της Ελεύθερης Ελλάδας παρουσιάζονται μέσα στις πρωτόγνωρες υλικές και ψυχολογικές συνθήκες του ολοκληρωτικού πολέμου: άμαχοι πολίτες και χωρικοί στο στόχαστρο εκκαθαριστικών επιχειρήσεων, Εβραίοι στο δρόμο για τα στρατόπεδα συγκεντρώσεως, αγωνιστές της Αντίστασης, ταγματασφαλίτες, μαυραγορίτες και δωσίλογοι είναι τα πρόσωπα χάρη στα οποία η ζωντανή αφήγηση ανασυνθέτει την ταραγμένη και αντιφατική εμπειρία της Κατοχής. 
Όμως ο πόλεμος εξετάζεται επίσης από τη σκοπιά του κατακτητή: 
λόγια και έργα απλών φαντάρων ή αξιωματικών της Βέρμαχτ και των SS (όπως του νεαρού Κουρτ Βαλντχάιμ, που οι δραστηριότητές του στην κατοχική Ελλάδα έδωσαν το έναυσμα γι' αυτή τη μελέτη) φανερώνουν τις πεποιθήσεις και τις αξίες που στήριξαν τη ναζιστική πολιτική της βίας, της τρομοκρατίας και της Τελικής Λύσης.
Πλούσια εικονογραφημένο με φωτογραφίες από γερμανικές, βρετανικές και ελληνικές πηγές, το βιβλίο προσφέρει μια αποκαλυπτική και συχνά συγκινητική θεώρηση της μεγαλύτερης ελληνικής τραγωδίας του αιώνα: αυτής που έκλεισε μια μέρα με τους πανηγυρισμούς της Απελευθέρωσης για να ξανανοίξει την επομένη μέσα στα πυρά του Εμφυλίου Πολέμου.


ΑΚ. Σβολόπουλος, Χαϊδάρι, 8 Σεπτεμβρίου 1944. H Aόρατη Στρατιά στο απόσπασμα

Στις 8 Σεπτεμβρίου 1944 εκτελέστηκαν στο άλσος του Χαϊδαρίου πενήντα εννέα αγωνιστές με την κατηγορία της κατασκοπίας, αυτοί, στην πλειονότητά τους, που συγκροτούσαν το περισσότερο μάχιμο άγημα της Αόρατης Στρατιάς στους κόλπους της Αντίστασης.
Ποιοι ήταν, ένας προς έναν, και και ποια υπήρξε η δράση τους;
Πώς οδηγήθηκαν στο εκτελεστικό απόσπασμα;
Ποιοι φέρουν την ευθύνη της θανάτωσής τους κατά παράβαση και αυτών των γενικών εντολών της ανώτατης στρατιωτικής διοίκησης του κατακτητή;



Philip Kerr,Φοβού Τους Δαναούς

To πιο "ελληνικό" βιβλίο του ΦΙΛΙΠ ΚΕΡΡ, με κεντρικό ήρωα τον επιθεωρητή Μπέρνι Γκούντερ,  καθώς η υπόθεσή του εξελίσσεται στην Ελλάδα κι αφορά στα εγκλήματα του φοβερού δήμιου της Θεσσαλονίκης, που άρπαξε της περιουσίες των Εβραίων, εκριζώνοντας την κοινοτητα αυτή για πάντα.









ΤΟ ΚΑΘΕΑΥΤΟ ΧΡΟΝΙΚΟ ΓΙΑ ΟΣΑ ΤΙΜΟΥΜΕ ΣΤΗΝ ΕΠΕΤΕΙΟ ΤΗΣ 28ΗΣ ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 
Ο Β Παγκόσμιος Πόλεμος που για την Ευρώπη ξέσπασε 1η Σεπτεμβίου του 1939 με τη άνανδρη γερμανική εισβολή στην Πολωνία, 
για τη μικρή μας και φτωχή Ελλάδα ξέσπασε ξημερώματα της 28ης Οκτωβρίου 1940, όταν ο Ιταλός πρέσβης Γκράτσι επέδωσε το ιταμό του τελεσίγραφο στον τότε δικτάτορα- πρωθυπουργό, Ιωάννη Μεταξά, ζητώντας του να επιτρέψει την ελεύθερη διέλευση των ιταλικών στρατευμάτων από το ελληνικό έδαφος και την παροχή κάθε διευκόλυνσης στις στρατιωτικές του επιχειρήσεις.
Ο Έλληνας πρωθυπουργός σηκώθηκε και ανεφώνησε
"Alors c;est la querre", δηλαδή "Λοιπόν έχουμε πόλεμο!"
Μια περήφανη απάντηση, αντάξια ενός Έλληνα, που συνοψίστηκε στο ένδοξο ΟΧΙ που βρέθηκε στα χείλη κάθε Έλληνα.
Η συνέχεια γνωστή ,με τον ηρωικό μας ολιγάριθμο και φτωχό στρατό να ανθίσταται γενναία πάνω στα αλβανικά βουνά και να εξαναγκάζει τον πάνοπλο Άξονα στις πρώτες του απρόσμενες ήττες. Το σύνθημα "Αέρα!" γεμίζει τρόμο και διασύρει τον αλαζόνα "κοκορόφτερο" εισβολέα.
Το έπος του ρακένδυτου στρατού μας εξυμνείται μέσα κι έξω από τα ελληνικά σύνορα.
Αργυρόκαστρο, Τεπελένι, Κορυτσά, Πρεμετή αποτελούν χρυσές σελίδες για έναν λαό που ζήτησε μονάχα την ελευθερία και το δίκαιο.
Η τραγουδίστρια της Νίκης ξεσηκώνει το φρόνημα του λαού που στις πόλεις υπομένει βομβαρδισμούς, τις πρώτες στερήσεις και πλέκει για τους στρατιώτες μας .
Ο στρατός μας άντεξε να πολεμά και να νικά ως τον Μάρτιο του 1941.Τότε, μετά την- εντός ολίγων ημερών- κατάρρευση της Γιουγκοσλαβίας, γερμανικά στρατεύματα -με μια τρομακτική υπεροπλία,  εισβάλλουν στο ελληνικό έδαφος.(Επιχείρηση Marita)
Μια νέα αιματοβαμμένη σελίδα γράφεται στις "νέες μας Θερμοπύλες", τα οχυρά του Ρούπελ, που προκάλεσαν τον θαυμασμό μα και τoν φθόνο  των παντοδύναμων Γερμανών,
 Ο στρατός του Χίτλερ ,'όμως, είναι ανίκητος κι η μικρούλα Ελλάδα, που ήδη πολεμά 6 εξαντλητικούς μήνες, σχεδόν αβοήθητη.
27 Απριλίου 1941, τα γερμανικά στρατεύματα μπαίνουν στην Αθήνα "με τα κατάκλειστα σπίτια" κι η σβάστικα μαγαρίζει το Σύμβολο της Δημοκρατίας ,τον Παρθενώνα.
Η τελευταία πράξη του δράματος θα παιχτεί Μάη του 1942 στην Κρήτη όπου Βρετανοί και ντόπιοι θα αντισταθούν στηνν εκεί γερμανική εισβολή κι η "επιχείρηση Ερμής" θα κοστίσει στους Γερμανούς πολλούς νεκρούς, λήγοντας νικηφόρα για αυτούς, με την κατάληψη του αεροδρομίου του Μαλεμέ.
Τα Ανώγεια κι η Κάνδανος θα πυρποληθούν ως αντίποινα για την  ηρωική αντίσταση των Κρητικών που πολέμησαν ακόμη και με τσουγγράνες τους αλεξιπτωτιστές.
Ο βασιλιάς "των Ελλήνων" το σκάει, λοιπόν, με τον χρυσό της Ελλάδας αδιαφορώντας έκτοτε για τη θλιβερή μοίρα του λαού που είχε ταχθεί να υπηρετεί...
Τώρα αρχίζει μια νέα περίοδος για τον ηρωικό λαό μας, μια από τις πιο σκοτεινές της Ιστορίας του. Η τρομερή Κατοχή.
Οι Γερμανοί κατακτητές, κύριοι του παιχνιδιού μοιράζονται την τιμημένη ελληνική γη με τους παρατρεχάμενούς τους Ιταλούς και Βουλγάρους. (Τριπλή Κατοχή)
Οι Έλληνες γίνονται υπόδουλοι σε έναν κατακτητή που καταπατά κάθε ουμανιστική αξία , ντροπιάζοντας τον Πολιτισμό.
Οι Γερμανοί εφαρμόζουν μια πολιτική τρομοκρατίας και εξόντωσης ηθικής και βιολογικης εναντίον των σκλαβωμένων.
Αρπάζουν αχόρταγα τρόφιμα καύσιμα, ζώα, στερώντας από τον ελληνικό λαό κάθε μέσο επιβίωσης για να σπάσουν το ηθικό του ντόπιου πληθυσμού.
Σύμμαχός τους ένα φονικό ψύχος τον τρομερό χειμώνα του 41-42 καθώς κι η επονείδιστη απάθεια των Συμμάχων που έχουν επιβάλλει έναν αδιάσπαστο ναυτικό αποκλεισμό της χώρας.
Από τις πόλεις θα...εξαφανιστούν σύντομα σκύλοι, γάτες Μπομπότα και τα χαρούπια των γουρουνιών θα γίνουν τα νέα εδέσματα για τους σκλαβωμένους...
Γερμανοί στρατιώτες συχνά διασκεδάζουν με πεινασμένα χαμίνια που συμπαλεύουν για ενα κομμάτι ψωμιου που αυτοι τους πετούν.
300.000 θα ξεψυχήσουν στον τρομακτικό Λιμό των πόλεων, που πρέπει να λογίζεται ως έγκλημα κατά της ανθρωπότητας και έμμεση γενοκτονία. 
Η δε Θράκη κι η Μακεδονία αναβιώνουν τη μάχαιρα του Βούλγαρου κομιτατζή, ενώ κι οι θρασύδειλοι Ιταλοί θα έχουν δική τους συμβολή στην βαρβαρότητα αν και ηπιότεροι.
             Τότε μια μερίδα Ελλήνων και μερίδα της αστικής ελίτ, θα υποκύψει και θα συνεργαστεί με τις δυνάμεις κατοχής ή θα εκμεταλλευθεί την έλλειψη τροφίμων ώστε να κάνει μαύρη αγορά και να υφαρπάξει περιουσίες πεινασμένων που δίνουν ολόκληρα σπίτια για έναν τενεκέ λάδι και λιγοστό αλεύρι.
         Παρ' όλαυτα μέσα στην πλειοψηφία του ελληνικού λαού  τρεμοπαίζει η σπίθα της λευτεριάς και σύντομα θα ανθίσει η πρώτη αντίσταση.
Κάποιοι φυγαδεύονται για να ενισχύσουν τις συμμαχικές δυνάμεις στην Αίγυπτο εναντίον του Rommel.
Βασικός θύλακας αντίστασης, όμως είναι το Ε.Α.Μ. , που οργανώνει συσσίτια για να σταματήσει η λιμοκτονία του λαού ενώ καταφέρνει καίρια χτυπήματα στον εχθρό... Ο Ε.Δ.ΕΣ. αποτελεί έναν άλλο πόλο αντιστασης ...
Ένα εξαίσιο δείγμα ομόνοιας και σύμπραξης όλων τους -παρα τις ιδεολογικές τους διαφορές- είναι η Ανατίναξη της Γεφυρας του Γοργοποτάμου το 1942 κάτω από βρετανικό συντονισμό.
             Ο λιμός υποχωρεί, όμως ο κατακτητής αγριεύει, όσο βλέπει αλυγιστη την αντίσταση του λαού κι όσο τα μαντάτα από το Ρώσικο Μέτωπο μιλούν για μεγάλες ήττες.
Επιβάλλει τρομακτικά αντίποινα και βρίσκει προσχήματα να εκτονώσει το μίσος του.
Εκριζώνει χωριά ολάκερα όπου εξοντώνει ως και τα βρέφη με τα ολοκαυτώματα όπως τα Καλάβρυτα, το Δίστομο, το Κομμένο της Άρτας, ο Χορτιάτης.
Στο στόχαστρο ασφαλώς μπαίνουν κι οι εβραϊκές κοινότητες , ιδιαίτερα σε Θεσσαλονίκη και Γιάννενα, όπου πολίτες εβραϊκής καταγωγής  θα υποστούν τρομακτικές ταπεινώσεις ώσπου να μεταφερθούν τελικά στα στρατόπεδα συγκέντρωσης Νταχάου κ Αουσβιτς, όπου θα υποφέρουν τρομακτικά και το συντριπτικό τους ποσοστό θα πεθάνει εκεί...
  Όσο θεριεύει η Αντίσταση, κορυφώνεται το μένος του κατακτητή  Χαρακτηριστικά είναι τα μαρτύρια οσων συλλαμβάνει η Gestapo στα υπόγεια της οδού Μέρλιν.
Μια ακόμη ζοφερή στιγμή είναι το μπλόκο της Κοκκινιάς κι η εκτέλεση των 200 κομμουνιστών που, από το στρατόπεδο του Χαϊδαρίου, στήθηκαν στον τοίχο της Καισαριανής Πρωτομαγιά του 1944...
Ο ΕΛΑΣ εν τω μεταξύ απελευθερώνει περιοχής και συστήνει την ΠΕΕΑ με έδρα την Ευρυτανία, που φροντίζει τις ανάγκες του ντόπιου πληθυσμού αλλά και την εγκαθίδρυση ενός δημοκρατικού τρόπου διακυβέρνησης με έμφαση στην πολιτισμική αναβάθμιση του λαού.
Δυτστυχως όμως οι σφοδρές συγκρούσεις του ΕΛΑΣ με τους ντόπιους συνεργάτες των Γερμανών (δωσιλογους κ ταγματασφαλίτες του Ράλλη)καθώς και με όσους υποστηρίζουν την επιστροφή του αυτοεξόριστου βασιλιά θα λάβει σύντομα ολοκληρωτικό χαρακτήρα διχάζοντας τον λαό...
Η Απελευθέρωση θα έρθει 12 Οκτωβρίου 1944 όταν τα γερμανικά στρατεύματα θα αποχωρήσουν κι από την Αθήνα, απεργαζόμενα -ακόμη κ τότε- σχέδιο καταστροφής του Πειραιά που θα αποτραπεί από τον ΕΛ.Α.Σ.
Ωστόσο είναι μια λευτεριά που έχει κατακτηθεί με θυσίες κι άμετρο ηρωισμό αλλα  ενέχει μέσα της τον σπόρο της διχόνοιας που θα απλώσει τα ακάνθινα κλαριά του πνίγοντας στο αίμα τα οράματα του μαρτυρικού αυτού έθνους μέσα στον ντροπιαστικό Εμφύλιο, που με χαρά τους υποκίνησαν οι ξένοι άλλοτε..."σύμμαχοι" Αγγλοαμερικάνοι...

Στην επέτειο αυτή λοιπόν, της 28ης Οκτωβρίου 
παρότι  μνημονεύουμε τη μέρα ΈΝΑΡΞΗΣ του Πολέμου , τιμούμε στο σύνολο του τον αγώνα του έθνους ενάντια στο ναζιστικό θεριό: Τιμούμε και χαιρετίζουμε
Τον άγνωστο στρατιώτη που έχασε τα πόδια του από κρυοπαγήματα στην Αλβανία...
Την Ηπειρώτισσα που κουβαλούσε πολεμοφόδια μες στο χιόνι
Τον ύστατο υπερασπιστή του Ρούπελ...
Τον Αθηναίο που πείνασε αλλά δε συνεργάστηκε με τον ναζί κατακτητή...
Το αποσκελετωμένο από την πείνα παιδάκι που το μάζεψε το πρωινό κάρο του Δήμου...
Τον μικρό σαλταδόρο... 
Το αγόρι που έγραφε συνθήματα στον τοίχο μα η ριπή το πέτυχε, πριν ολοκληρώσει το "α" της Λευτεριάς...
Εκείνον που διέφυγε να συνεχίσει τον πόλεμο στην καυτή έρημο του Τομπρούκ
Το μικρό Εβραιόπουλο της Θεσσαλονίκης που έσβησε άδικα στους θαλάμους του Άουσβιτς.
Την χριστιανή Βάσω Σταματίου που μετά την αντιστασιακή της δράση αντέταξε ανθρωπιά και πολιτισμό στους δεσμοφύλακες του Άουσβιτς.
Την Ηλέκτρα Αποστόλου που πήγε στην φυλακή μαζί με την 2χρονη κορούλα της Αγνή αλλά αρνήθηκε περήφανα το ψωμί του Ιταλού δεσμοφύλακα κ πέθανε κατακρεουργημένη στα κρατητήρια της Γκεστάπο  
Την Ηρώ Κωνσταντοπούλου τη μικρή μαθήτρια που περιφρόνησε μια ξεγνοιαστη ζωή για την πατρίδα κι εκτελέστηκε στα 17 της μόλις χρόνια.
Τη Λέλα Καραγιάννη, που τα έδωσε όλα ως άλλη Μπουμπουλίνα.
Τον μοναχικό αντάρτη των βουνών. 
Τον Ναπολέοντα Σουκατζίδη που -αν κι ο Γερμανός διοικητής του πρότεινε να εκτελεστεί άλλος στη θέση του- αυτός επεμεινε να εκτελεστεί ο ίδιος με τους 200 της Καισαριανής.
Τον ανώνυμο κι αθέατο εθνομάρτυρα που κατέθεσε βουβή θυσία για να ζούμε εμείς ελεύθεροι κι ας μην το μάθουμε ποτέ...