Παρασκευή 22 Ιουλίου 2016

Σβετλάνα Αλεξίεβιτς, ΤΣΕΡΝΟΜΠΙΛ (Νόμπελ 2015)

                                     Τσέρνομπιλ, Ένα Χρονικό του Μέλλοντος, Σβετλάνα Αλεξίεβιτς (Βραβείο Νόμπελ 2015)
                                      Κριτική και λίγες σκέψεις
                                            Είδος: Mαρτυρία
                                           Βαθμολογία: 9/10
                                   28272856
Μέχρι την άνοιξη 1986, το Τσέρνομπιλ ήταν μια μουντή, βιομηχανική πόλη της Ουκρανίας κοντά στα σύνορα με τη Λευκορωσία.
Ωστόσο, στις 26 Απριλίου στις 1:23.56΄΄ ένα σφοδρό πυρηνικό ατύχημα τη μετουσίωσε απροσδόκητα σε αποτρόπαιο σύμβολο- σε μια εφιαλτική "Γκίζα του 20ου αιώνα":
Στην Αίγυπτο, η επιβλητική Πυραμίδα του Χέοπα απέδειξε πόσο "μικρός" είναι ο άνθρωπος μπροστά στο μυστήριο του θανάτου.
          Η... μεταμοντέρνα "πυραμίδα" του τσιμεντωμένου αντιδραστήρα "Ουκρίτιε"(= "Καταφύγιο") απέδειξε, όμως, πόσο "μικρός" είναι ο άνθρωπος μπροστά στο μυστήριο της ζωής.
          Αυτό το πυρηνικό ατύχημα στον Σταθμό Πυρηνικής Ενέργειας του Τσέρνομπιλ, που στιγμάτισε μια ολόκληρη γενιά σε όλη την Ευρώπη πραγματεύεται η Ρωσίδα Νομπελίστρια Σβετλάνα Αλεξίεβιτς στο βιβλίο που πρωτοεκδόθηκε το 2001(εκδ Περίπλους) για να επανεκδοθεί από τις εκδόσεις Πατάκη 30 χρόνια μετά το ατύχημα..
            Δε συνθέτει όμως ένα δοκίμιο η Αλεξίεβιτς , ούτε ένα χρονογράφημα.
Αντιθέτως "σωπαίνει ευλαβικά", ενόσο δίνει τον λόγο στους Μάρτυρες του ατυχήματος. Μάρτυρες όχι λόγω παρουσίας αλλά κυρίως λόγω της οδύνης και της αθωότητας τους τα πρόσωπα, που μιλούν στο βιβλίο για το Τσέρνομπιλ φέρουν την ιδιότυπη αγιοτητα του Πόνου. .
         Με τη θουκυδίδεια μέθοδο, η συγγραφέας ιστοριογραφεί αξιοποιώντας κάθε συνεντευξιαζόμενο πρόσωπο ως μια ψηφίδα σε ένα εφιαλτικό παζλ που συνθέτει το απόκοσμο σκηνικό του πυρηνικού ολέθρου στο Τσέρνομπιλ.
Με τόλμη η Αλεξίεβιτς αφήνει την αλήθεια να λάμψη κρυστάλλινη κι αιχμηρή.
           Στις σελίδες παρελαύνει ένα πλήθος από τραγικές μητέρες και εργαζόμενους στο σταθμό, μέχρι γιατρούς και κομματικούς παράγοντες.
Πάνω από όλα η "ερωτευμένη Λόυτσενκα" στην πιο συνταράκτικη μαρτυρία από όλες...
          Οι μαρτυρίες συγκλονίζουν και αποδίδουν τη φρίκη για εκείνη την άγνωστη εχθρό, που αναστρέφει παράλογα κι ανεξήγητα τη ροή της ζωής σαν κατάρα απρόσιτη στις αισθήσεις: Τη ραδιενέργεια.
Η ραδιενέργεια που δεν αναγνωρίζει σύνορα, τάξεις, τείχη και όπως ο θάνατος εισηγείται μια μακάβρια συναδέλφωση των εθνών κάτω από το ζοφερό νέφος ενός κοινού πεπρωμένου.
Δεν είναι υπόθεση ενός κράτους...Ένα ατύχημα μπορεί να απλώσει το θανατερό του αγκάλιασμα σε πολλές χώρες, πράγμα που υπογραμμίζει την κοινή μας μοίρα κι ευθύνη, την ανάγκη ομόνοιας μεταξύ των ανθρώπων μπροστά στην περατότητά τους.
             Παράλληλα μέσα σε όλα παρακολουθούμε άναυδοι κι αγανακτισμένοι τον παράλογο κρατισμό ενός καθεστώτος που κανιβαλικά προσπάθησε να μειώσει το πολιτικό κόστος του ατυχήματος με τίμημα ανυπολόγιστο σε ζωές όπως θα διαπιστώσει ο αναγνώστης, μέσα από τα λόγια των πρωταγωνιστών -πολιτικών παραγόντων κι ευσυνείδητων επιστημόνων.
            Διαγράφονται επίσης φυλετικά πάθη και αψιμαχίες στους κόλπους του αχανούς σοβιετικού κράτους. 
     Μέσα σε όλα παρούσα η ρώσικη ψυχή, η ανίκανη να υποταχθεί στη πειθαρχία της ζωής, αλλά η ταγμένη σε ένα ηρωικό θάνατο που οδηγεί πολλούς σε πράηξεις αυταπάρνησης.
        Μοιράια παρούσα η φιλοσοφία μετά το ατύχημα και η ηθική της επιστήμης προβάλλουν σε γόνιμους προβληματισμούς από τους συνετευξιαζόμενους, που σαν ένας σοφόκλειος χορός δείχνουν να αναφωνούν:"Πολλά τα τρομερά , τίποτα δεινότερο και τραγικότερο από τον άνθρωπο..." 
          Ο παραλογισμός , η άγνοια, η κατάπληξη κι η απώλεια, αντάμα με τον πόνο, τον θάνατο και τον ιδιότυπο στιγματισμό:
                   Ta θύματα του Τσέρνομπιλ, άλλωστε βίωσαν έναν ιδιότυπο "ιδρυματισμό κ μια περιθωριοποίηση με τον ίδιο τρόπο που τον δοκίμασαν 40 χρόνια πριν η επιζήσαντες των ναζιστικών στρατοπέδων συγκέντρωσης.
Άλλωστε ο Τριαρίδης στον Πρόλογο του αντιπαραβάλλει το βιβλίο της Αλεξίεβιτς με τη μαρτυρία του Λέβι στο "Εάν Αυτό Είναι Ο Ανθρωπος". 
Εγώ θα το παρομοιαζα και με το Μαουτχάουζεν του Καμπανέλλη. Αν και το έργο του διαπνέεται από έναν σπαρακτικό λυρισμό, συνδέει κι εκείνο ποικίλες ετερόκλητες μαρτυρίες σαν το βιβλίο της Αλεξίεβιτς - κι όχι το βίωμα του ενός όπως ο Λέβι.

Το μόνο που μου έλλειψε ίσως από την έκδοση αυτή είναι μια παράθεση του χρονικού στο Τσέρνομπιλ και την περιρέουσα ατμόσφαιρα στη Σοβιετική Ρωσία με τις χίλιες αντιφάσεις κ συγκρούσεις που το ατύχημα επέτεινε.
Μια τελική αποτίμηση.
Αυτό είναι κάτι που επαφίεται στον αναγνώστη να το κάνει, γιατί το Τσέρνομπιλ της Αλεξίεβιτς προσφέρει στον αναγνώστη αγωνιώδη ερωτήματα γύρω από την πορεία του ανθρώπινου γένους που αντάμα με την Επιστήμη βλέπει πια αμείλικτη την πρόκληση της Ηθικής.
         Με πικρία αναρωτιόμαστε μήπως ο Άνθρωπος αποζήτησε να πετάξει στο Διάστημα, γιατί δεν άντεξε να "περπατήσει όρθιος" στη Γη...
Το Τσέρνομπιλ έδειξε ξανά πώς η ευλογία της Γνώσης έγινε κατάρα σε χέρια άνομα.
Διότι το ατύχημα στάθηκε αποτέλεσμα της σπασμωδικής χρήσης ενός παντοδύναμου όπλου - όχι από αγάπη στη ζωή αλλά από τάση επιβολής κι επιδείξεως ισχύος...
           Σαν τον απόπλου ενός Τιτανικού, με τα "βιολιά" της αρχομανίας και της ψυχροπολεμικής κενοδοξίας να συνοδεύουν απαθή το ναυάγιο αυτό της Ανθρωπότητας.
          Διασπώντας το Άτομο ο Άνθρωπος χώρισε τον Αιώνα του στα δυο αποκομίζοντας μια ψευδαίσθηση αθανασίας που αποδείχθηκε "θανάσιμη".
Η ανθρωπότητα, όμως, στάθηκε μπροστά στο μέγεθος της τρομερής αυτής Επιστημονικής Γνώσης, όπως η ανυπόμονη Σεμέλη, που μεγαλοπιάστηκε από τον έρωτα του Δία και "απαίτησε" βίαια να αναμετρήσει την απροετοίμαστη, θνητή ματιά της με το θείο, άρρητο μεγαλείο του "Ουράνιου Διός" αξιώνοντας να τον δει σε όλη του τη μεγαλοπρέπειαMε την πανουργία και το πάθος της, η Σεμέλη του μύθου διατάραξε τις ισορροπίες κι όρθωσε θρασύτατα το μικρό ανάστημα μπρος στη θεία φωτιά.
Η ανωριμότητά της την οδήγησε να καεί η χθόνια μικρότητα της ζωντανή από το απροσπέλαστο φως του "Κεραυνού".
          
Με αυτό ακριβώς το "ολοκαύτωμα της Σεμέλης" ήρθε η ανθρωπότητα αντιμέτωπη στο Τσέρνομπιλ.
Ο Άνθρωπος παρά το γνωστικό του έυρος , αποδείχθηκε ηθικά ανεπαρκής για κάτι τόσο μεγάλο σαν τα μυστικά του Ατόμου.
Διέρρηξε το μεγαλείο της φύσης ζητώντας να το καθυποτάξει στα μέτρα του.
Μεθυσμένος ο άνθρωπος από την εκπληκτική του ευφυΐα , που του αποκάλυψε μυστικά προαιώνια της Φύσης, απαίτησε να βάλει βίαια χαλινάρι σε έναν μικρόκόσμο τρομερό,που υπερβαίνει τα μέτρα και τον χωροχρόνο μας- με τρόπο σχεδόν θεϊκό.
               Δε σεβάστηκε ο άνθρωπος το μεγαλείο της πυρηνικής ενέργειας...
Δε στάθηκε ταπεινός προσκυνητής ευγνωμονώντας τη φύση για τα εκπληκτικά δώρα και τα άφατα μυστήριά της.
Άρπαξε ασυλλόγιστα και άπληστα την πυρηνική γνώση και την έβαλε διαμαντάκι στο στέμμα της ματαιοδοξίας του.
Ζήτησε να υποτάξει το "πυρηνικό δώρο" σε σκοπούς πολέμου, μίσους ή να το κάνει αντικείμενο κερδοσκοπικών δοσοληψιών.
        Μπορεί να όμως να μπει ο ουρανός σε τραπεζική θυρίδα;
Η χοική ύβρις  του Ανθρώπου επέφερε την Άτι που καθρεφτίστηκε στο έγκλημα της Χιροσίμα, στα ραδιενεργά κατάλοιπα και σε ένα παράλογο τιτάνιων διαστάσεων ατύχημα που έγινε πάλι πεδίο πολιτικών σκοπιμοτήτων, παραμερίζοντας την ανθρώπινη ζωή.
        Αυτό συνέβη διότι δεν ακούσαμε τους Ποιητές πριν από τους Επιστήμονες.
Δεν αναλογιστήκαμε πως Πολιτισμός δεν είναι η Γνώση, αλλά η Συνείδηση που την "κοινωνεί" και την τάσσει στην υπηρεσία του συνόλου και στη μεγάλη Υπόθεση του "Εξανθρωπισμού" μας.
Πριν από τον Αινστάιν και τον Χάιζενμπεργκ δεν ακούσαμε τον Αριστοτελη που κήρυττε πως
"Πάσα Επιστήμη χωριζομένη δικαιοσύνης και της άλλης αρετής , πανουργία, αλλ' ου σοφία φαίνεται...", ούτε τον Ινδό πασιφιστή Μαχάτμα Γκάντι που όριζε πως "Ένα από εκείνα που καταστρέφουν την κοινωνία έιναι Επιστήμη Χωρίς Ανθρωπιά".
          Η σπαρακτική επιστολή του Νικηφόρου Βρεττάκου "Στον Ρόμπερτ Οππενχάιμερ" δε βρήκε ποτέ της παραλήπτη...
Σαν τα λόγια του Αποστόλου Παύλου στην Πρωτη προς Κορινθίους Επιστολή ο άνθρωπος έγινε κύμβαλο αλαλάζον να περιφέρει μια Επιστήμη χωρίς ψυχή, κατασπαράσσοντας τις σάρκες του σαν τον Ερυσίχθονα...

Τα αίτημα της Αγάπης από τον Αποστολο Παύλο ας μείνει απόσταγμα και φάρος πριν από κάθε επιστημόνικο απόπλου στους Ωκεανούς της επιστημονικής Εξέλιξης


Πριν τη Γνώση ας μάθουμε να αγαπούμε τον Άνθρωπο, γιατί μόνο έτσι η Γνώση θα έιναι ωφέλεια για το σύνολο. και θα ορθώσει τον Άνθρωπο στο μεγαλείο για το οποίο είναι πλασμένος.

Η μαρτυρία μιας γενιάς λοιπόν, προίκα στις επόμενες είναι το "ΤΣΕΡΝΟΜΠΙΛ, Ένα Χρονικό του Μέλλοντος" από τη Σβετλάνα Αλεξίεβιτς που άξιζε το Νόμπελ, γιατί έταξε το λογοτεχνικό της χάρισμα στην αφύπνιση του Ανθρώπου..                                                                 

                                                          ΔΕΔΕ ΕΛΙΣΣΑΒΕΤ      


                                                 ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΤΗΣ ΣΥΓΓΡΑΦΕΩΣ
       
nobel


Η Σβετλάνα Αλεξίεβιτς γεννήθηκε το 1948 στο Ivano-Frankovsk της Ουκρανίας και μεγάλωσε στη Λευκορωσία. Εργάστηκε ως δημοσιογράφος, ενώ έγραψε διηγήματα, θεατρικά έργα, σενάρια για ντοκιμαντέρ. Το κύριο έργο της, όμως, είναι τα βιβλία μαρτυριών που συγγράφει, προσδίδοντας νέα διάσταση στο γραμματολογικό είδος της λεγόμενης τεκμηριωτικής πεζογραφίας.
Το πρώτο της βιβλίο, "Ο πόλεμος δεν έχει πρόσωπο γυναίκας"(1985), περιέχει μαρτυρίες γυναικών που πολέμησαν στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Την ίδια χρονιά κυκλοφόρησε το βιβλίο της "Τελευταίοι μάρτυρες", στο οποίο ενήλικοι ανακαλούν τις παιδικές τους αναμνήσεις από τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Το 1989, η Αλεξίεβιτς αποκάλυψε με το βιβλίο της "Οι μολυβένιοι στρατιώτες" τη σκληρή αλήθεια για τον δεκαετή "άγνωστο" πόλεμο των Σοβιετικών στο Αφγανιστάν. Η έκδοση, απαγορευμένη επί πολλά χρόνια, προκάλεσε οξύτατες αντιδράσεις τόσο από στρατιωτικούς κύκλους όσο και από εκπροσώπους του παλαιού καθεστώτος, οι οποίες μάλιστα κατέληξαν σε δικαστική δίωξη της συγγραφέως. 

Το 1993 η Αλεξίεβιτς εξέδωσε το βιβλίο της "Γοητευμένοι από τον θάνατο", με θέμα τις αυτοκτονίες που σημειώθηκαν στην πρώην ΕΣΣΔ μετά την πτώση του κομμουνισμού, ενώ το 1996 κυκλοφόρησε το βιβλίο της "Τσερνόμπιλ - Ένα χρονικό του μέλλοντος", που περιλαμβάνει μαρτυρίες για το πυρηνικό ατύχημα του 1986, τις οποίες συνέλεξε η συγγραφεύς περιπλανώμενη επί δύο χρόνια στην Απαγορευμένη Ζώνη, με κίνδυνο της υγείας της και της ζωής της. 
Τα βιβλία της κυκλοφορούν μεταφρασμένα σε δεκάδες χώρες, όχι όμως και στην πατρίδα της, όπου η ίδια είναι στιγματισμένη ως αντικαθεστωτική. 
Από τον Οκτώβριο του 2000 ζει κάποιες περιόδους στην Ποντεντέρα, πόλη-άσυλο λογοτεχνών στην Τοσκάνη. Τα περισσότερα από τα βιβλία της διασκευάστηκαν για το θέατρο, τον κινηματογράφο ή την τηλεόραση ενώ η ίδια τιμήθηκε για τα έργα της με πλήθος διεθνών διακρίσεων, μεταξύ των οποίων το βραβείο της Ένωσης Συγγραφέων Σουηδίας, το βραβείο Αντρέι Σινιάφσκι, το ρωσικό βραβείο Θριάμβου, το Βραβείο Λειψίας "για αμοιβαία κατανόηση στην Ευρώπη -1998", το γαλλικό Βραβείο "Μάρτυρας του Κόσμου - 1999", το Βραβείο Χέρντερ και το Βραβείο Καλύτερου Πολιτικού Βιβλίου της Γερμανίας. 
Το 2015 τιμήθηκε με το Νόμπελ Λογοτεχνίας.
(2015)Τσέρνοµπιλ, Εκδόσεις Πατάκη
(2002)Οι μολυβένιοι στρατιώτες, Σύγχρονοι Ορίζοντες



Ο ΥΜΝΟΣ ΤΗΣ ΑΓΑΠΗΣ
Εάν ταις γλώσσαις των ανθρώπων λαλώ και των αγγέλων, αγάπην δε μη έχω, γέγονα χαλκός ηχών ή κύμβαλον αλαλάζον. 
Και εάν έχω προφητείαν και ειδώ τα μυστήρια πάντα και πάσαν την γνώσιν, και εάν έχω πάσαν την πίστιν, ώστε όρη μεθιστάνειν, αγάπην δε μη έχω, ουδέν ειμί.
Και εάν ψωμίσω πάντα τα υπάρχοντα μου, και εάν παραδώ το σώμα μου ίνα καυθήσομαι, αγάπην δε μη έχω, ουδέν ωφελούμαι.
Η αγάπη μακροθυμεί, χρηστεύεται, 
η αγάπη ου ζηλοί, η αγάπη ου περπερεύεται, ου φυσιούται, ουκ ασχημονεί, 
ου ζητεί τα εαυτής, ου παροξύνεται, ου λογίζεται το κακόν, ου χαίρει επί τη αδικία, 
συγχαίρει δε τη αληθεία, πάντα στέγει, πάντα πιστεύει, πάντα ελπίζει, πάντα υπομένει. 
Η αγάπη ουδέποτε εκπίπτει.
Είτε δε προφητείαι, καταργηθήσονται, είτε γλώσσαι παύσονται, είτε γνώσις καταργηθήσεται. 
Εκ μέρους δε γινώσκομεν και εκ μέρους προφητεύομεν όταν δε έλθη το τέλειον, τότε το εκ μέρους καταργηθήσεται. 
Ότε ήμην νήπιος, ως νήπιος έλάλουν, ως νήπιος εφρόνουν, ως νήπιος ελογιζόμην ότε δε γέγονα ανήρ, κατήργηκα τα του νηπίου. 
Βλέπομεν γαρ άρτι δι’ εσόπτρου εν αινίγματι, τότε δε πρόσωπον προς πρόσωπον άρτι γινώσκω εκ μέρους, τότε δε επιγνώσομαι καθώς και επεγνώσθην. 
Νυνί δε μένει πίστις, έλπίς, αγάπη, τα τρία ταύτα μείζων δε τούτων η αγάπη.                                             


ΤΕΣΥ ΜΠΑ'Ι'ΛΑ, Άγριες Θάλασσες, Ψυχογιός

                                                                                Άγριες Θάλασσες, Τέσυ Μπάιλα
                                                Είδος : Iστορικό/ (Βιογραφικό)                                                                                 Βαθμολογία : 10/10      
Αποτέλεσμα εικόνας για αγριες θαλασσες

Ύστερα από δυο χρόνια παύσης, μετά το Ουίσκι Μπλε , η Τέσυ Μπάιλα επανέρχεται και μας αρμενίζει ξανά στα... χωρικά ύδατα της καλής Λογοτεχνίας.
Αυτή τη φορά κάνει σταθμό στα δύσβατα χρόνια της Κατοχής μέσα από πλευρά σχετικά άγνωστη στο ευρύ κοινό.

ΠΕΡΙΛΗΨΗ
Ο Μιλτιάδης Χούμας είναι το στερνοπαίδι μιας πολύτεκνης οικογένειας από τη Σάμο, που μεγαλώνει στην προπολεμική Ελλάδα.
Από νωρίς θα τον σαγηνεύσει η θάλασσα και θα πρωτοσυλλαβίσει τη ζωή παρέα με τον φλοίσβο των κυμάτων και το πανέμορφο καίκι της οικογένειας, τη ζηλευτή "Ευαγγελίστρια".
Δεν μπορεί να φανταστεί όμως πως το πανέμορφο σκαρί της οικογένειας - σύντροφος αχώριστος στα παιδικά παιχνίδια του- θα τον σεργιανίσει στις τρικυμίες της Ιστορίας και θα τον αναδείξει σε παρασημοφορημένο αγωνιστή της Ελευθερίας.
          Η αληθινή ιστορία ενός "μικρού ήρωα" με μια μεγάλη ελληνική καρδιά, όπου μέσα της παλεύουν ο έρωτας για την πατρίδα και δυο αθώα μάτια που του δίνουν κουράγιο να ατενίζει μες στον Πόλεμο, το όνειρο της ειρήνης....
.                                            
ΣΧΟΛΙΑΣΜΟΣ
Η Τέσυ Μπάιλα, που τα τελευταία χρόνια μας προσέφερε ηθογραφικά διαμαντάκια για την Ελλάδα του 20ου αιώνα (Το Μυστικό ήταν Η Ζάχαρη, Ουίσκι Μπλε), φέτος επανέρχεται με ένα δυναμικό πολεμικό δράμα, που αποτείει φόρο τιμής σε έναν αληθινό ήρωα που οφείλει να γνωρίσει κάθε Έλληνας:
Οι Άγριες Θάλασσες αποτελούν το συναρπαστικότερο από όλα τα βιβλία της Μπαίλα.
          Πρόκειται για ένα αλησμόνητο χρονικό από μια άγνωστη, αλλά λαμπρή σελίδα του Β Παγκοσμίου Πολέμου, όπου ο ελληνικός ηρωισμός έλαμψε παγκοσμίως.
Αποτέλεσμα εικόνας για μιλτιαδης χουμας
Είναι οι μέσω θαλάσσης αποστολές φυγάδευσης Εβραίων, Άγγλων κι Ελλήνων αγωνιστών για να πολεμήσουν ελεύθεροι στη Μέση Ανατολή το ναζιστικό θηρίο.
Στην απόδραση τους από τα κατεχόμενα εδάφη προς ουδέτερες ζώνες, για να αναδιοργανωθούν, αποφασιστικό ρόλο έπαιξαν οι καπετάνιοι των μικρών καϊκιών που με αυταπάρνηση διέσχιζαν τις θάλασσες ανάμεσα στις "συμπληγάδες" των εχθρικών περιπολιών και των ναρκοθετήσεων, σώζοντας ζωές.
         Στις Άγριες Θάλασσες, λοιπόν, η συγγραφέας φιλοτεχνεί το πορτρέτο ενός τέτοιου αυθεντικού ήρωα της Ναυτικής μας Ιστορίας:
Πρόκειται για τον Μιλτιάδη Χούμα , ο οποίος τα χρόνια της Κατοχής εντάχθηκε σε συμμαχική οργάνωση διαφυγής.
Αποτέλεσμα εικόνας για μιλτιαδης χουμας   Η Τέσυ Μπάιλα αξιοποιεί το προσωπικό του ημερολόγιο, όπως διασώθηκε από τα παιδιά του και συνδυάζει τις προσωπικές τους μαρτυρίες με μια πλουσιότατη εξειδικευμένη βιβλιογραφία σχετικά με το θέμα.
           Δεν παραθέτει όμως μια στεγνή βιογραφία, αλλά καλύπτει με την ευαίσθητη μυθιστορηματική της ματιά όσα κενά αφήνουν τα πραγματικά στοιχεία, ώστε να συνθέσει μια γοητευτική πολεμική ιστορία.
Η επιλογή της συγγραφέως να προσδώσει μυθιστορηματική χροιά σε αυτήν τη βιογραφία απογειώνει το αποτέλεσμα καθώς το πασπαλίζει με τον απαραίτητο λυρισμό, που αγγίζει την ψυχή κι επειτείνει τη συναισθηματική εμπλοκή του αναγνώστη.
           Σε αυτό συνδράμει η γλωσσική δεινότητα της συγγραφέως.
Μια γλώσσα ηδυπαθής, που ξετυλίγει ένα μοναδικό "χορό" εικόνων, περίτεχνων εκφράσεων σε ένα μοναδικό υφαντό λεξιλογικού πλούτου και διάχυτου συναισθηματισμού!
Έχουμε μνεία σε στίχους μεγάλων ποιητών της θάλασασας που ενισχύει τη λυρικότητα και τη διακειμενικότητα σε αυτό θαλάσσιο έπος.(Ελύτη-"το καράβι λικνίζει τον ερχομό"/ "γευση τρικυμίας στα χείλη" και Καββαδία "άγια σκουριά")

Έτσι ο αναγνώστης, βιώνει σε βάθος όλην την πορεία του ήρωα από τις ειρηνικές ακρογιαλιές μέχρι την καταιγίδα του Πολέμου.
Πλάι στον ήρωα αυτόν, πλήθος προσώπων μ ε αυθύπαρκτη γοητεία.
Οι πολύπαθοι νησιώτες, οι αλαζονικοί κατακτητές, ο 'Αγγλος Κέιπς, η μυστηριώδης Ισμήνη με τις γάτες, η μάνα, οι σύντροφοι- προσωπα σκιαγραφημένα υποδειγματικά, έτσι που Ιστορία και μυθοπλασία να συμπλέκονται αξεδιάλυτα και να μην ξεχωρίζεις τι υπήρξε και τι είναι προϊόν "φαντασίας".
         Εν αντιθέσει με τις προηγούμενες ηθογραφίες της που κινήθηκαν με μια βραδύτητα στην πλοκή, στις Άγριες Θάλασσες η δράση ισορροπεί καλύτερα προς το περιγραφικό μέρος μαι μας συνεπαίρνει με τις γρήγορες εναλλαγές.
        Στιγμές "ποίησης" συνυπάρχουν με αγωνιώδεις διασώσεις, καταδιώξεις και στιγμιότυπα του υποβρυχιακού πολέμου, άρτια σκηνοθετημένα.

Από τα βαθιά νερά του πελάγους όμως η συγγραφέας καταδύεται στα "βαθιά νερά" μιας ψυχής ανήμερης, αντρίκειας  και περήφανης:
Είναι η δεσπόζουσα προσωπικότητα του Χούμα- του "Οδυσσέα" της Αντίστασης που όρισε Ιθάκη του την τιμή της Πατρίδας μας.
           Αντάμα, λοιπόν, με όλες τις εξελίξεις, η Τέσυ Μπάιλα ιχνηλατεί του "ναύτη την ορφάνια"(όπως την ονομάζει ο Καββαδίας),τον ιερό δεσμό του με το καράβι, που θυμίζει ιππέα και αναβάτη, καθώς και τη μέθεξη του ναυτικού με την απεραντοσύνη της θάλασσας.
Ένας "έρωτας" εγγεγραμμένος στο DNA του Έλληνα και που συνυπάρχει με την χειροπιαστή εκείνη αγάπη που γεννά ευγενή όνειρα και αποτελεί κίνητρο ζωής αληθινής.
Μια αγάπη που αναγκάζεται να αναστείλει την ορμή της ,θύμα κι αυτή του Πολέμου, αλλά προβάλλει ως το ηχηρότερο αντιστάθμισμα της φρίκης και σάλπισμα της Ελπίδας.
        Κυρίαρχος όμως σε όλα, είναι ο πόθος της Λευτεριάς καθώς το θηρίο του Πολέμου κατασπαράσσει τις σάρκες της Ελλάδας.

Η διαδρομή του Σάμιου Μιλτιάδη Χούμα πέραν της προσωπικότητάς του, φώτισε την κατάσταση στο Ιταλοκρατούμενο Αιγαίο και απομυθοποίησε την πλάνη του "καλού Ιταλού κατακτητή" σε σχέση με τον "άκαμπτο δήμιο Γερμανό".
Οι Ιταλοί αποδεικνύονται εξίσου σκληροί, επιβάλλοντας στους υπόδουλους Ελληνες επίσης ταπεινώσεις και πείνα, όπως γλαφυρά πληροφορούμαστε σε σπαρακτικά στιγμιότυπα του βιβλίου.
             Απλώς το μεσογειακό ταμπεραμέντο τους και η συνθηκολόγηση του Μπαντόλιο τους εξιλέωσε για τα φασιστικά τους εγκλήματα, που σίγουρα δεν πήραν τις συντριπτικές διαστάσεις του γερμανικού ολοκληρωτισμού.
Αποτέλεσμα εικόνας για μιλτιαδης χουμας

Για όλα αυτά, οι "Άγριες Θάλασσεςσυνιστούν ένα έπος.
Είναι η Οδύσσεια των καθημερινών ανθρώπων, που περιπλανώνται στα πελάγη της ιστορίας αντιμέτωποι με "Λαιστρυγόνες" του φασισμού και τους ανθρωποφάγους "Κύκλωπες" του ιμπεριαλισμού
      Οι "Άγριες Θάλασσες" είναι ένας παιάνας των αφανών ηρώων, που ορθώνουν το ανάστημα της αξιοπρέπειας και ανυψώνονται ως το μεγαλέιο που αναγνωρίζει ο Καζαντζάκης, λέγοντας πως "Όταν αγωνίζεσαι για τη Λευτεριά είσαι ήδη λεύτερος"...

Η Τέσυ Μπάιλα είναι αξιέπαινη γιατί ως λογοτέχνιδα αναμετράται με απαιτητικά θέματα και δεν αποζητά συγκινήσεις φτηνής κατανάλωσης, τουναντίον, με ήθος γραφής αναδεικνύει ξεχασμένες αξίες της Λογοτεχνίας αλλά και της ζωής...
Ειδικότερα το βιβλιο αυτό, προσκύνημα σε μια εμβληματική φιγούρα της Εθνικής μας Αντίστασης , έναν εξαίσιο αγωνιστή, που δικαιώνει τις υψηλότερα ιδανικά της ζωής:Toν Μιλτιάδη Χούμα!!!
Αξίζει να ακολουθήσουμε λοιπόν, την Τέσυ Μπάιλα στην κορυφαία της ίσως στιγμή.
         Αρμενίστε τις "Άγριες Θάλασσες" της πολυτάραχης Ιστορίας μας με καπετάνιο έναν από τους πιο εκλεκτούς εκπροσώπους της ελληνικής λεβεντιάς που αναμετρήθηκε με το τέρας του Φασισμού, πολεμώντας με ένα "άγιο κα'ι'κάκι" για την παγκόσμια ειρήνη.

                                                                                            Δέδε Ελισσάβετ


Ανακαλύψτε στη σελίδα μας τα άλλα δυο έργα της Τέσυς Μπάιλα από τις εκδόσεις Ψυχογιός

Τέσυ Μπάιλα, To Μυστικό ήταν Η Ζάχαρη.

Τέσυ Μπάιλα,"ΟΥΙΣΚΥ ΜΠΛΕ",


Αποτέλεσμα εικόνας για τεσυ μπαιλα

                                     

ΜΑΙΡΗ ΚΩΝΣΤΑΝΤΟΥΡΟΥ , Ζωη Μου Εσυ...

   Ζωή Μου Εσύ, Μαρία Κωνσταντούρου
                                            Είδος: Aισθηματικό
                                             Βαθμολογία: 8/10 (κάθε βιβλιο αξιλογείται αυστηρα με γνωμονα την ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ ΤΟΥ)

                                                                       Î‘ποτέλεσμα εικόνας για ζωη μου εσυ
Η Μαρία Κωνσταντούρου επέλεξε να μας μιλήσει για τις μπόρες του 20ου αιώνα με ένα ξεχωριστό μυθιστόρημα, που φυσικά διατηρεί τις αρετές της ευαισθησίας και των δυνατών συναισθημάτων που διακρίνουν συνολικά το έργο της.
Το "Ζωή Μου, Εσύ"- χωρίς να είναι το καλύτερό της βιβλίο- σίγουρα κατέχει μια ξεχωριστή θέση ανάμεσα σε αυτά.

ΠΕΡΙΛΗΨΗ
Η Αννέζα είναι το 10ο παιδί μιας πολύτεκνης αλλά εύπορης οικογένειας από το Αϊδίνι της Μικράς Ασίας κι απολαμβάνει μια όμορφη ζωή ανάμεσα στα αδέλφια της και τους τρεις αγαπημένους της φίλους.
Ανάμεσά τους ο γλυκός Μιλτιάδης, με τον οποίο η Αννέζα θα μοιραστεί έναν αγνό, φλογερό έρωτα και την υπόσχεση μιας ευτυχισμένης οικογένειας.
Τα σχέδια τους θα ανατραπούν αφού το ξέσπασμα του Α Παγκοσμίου Πολέμου θα επιφέρει επιστράτευση κι ο αγαπημένος της Αννέζας θα φύγει για το μέτωπο.
Οι Χριστιανοί άμαχοι της τουρκικης ενδοχώρας θα υποστούν τα πρώτα αντίποινα από τις ορδές των ατακτων κεμαλιστών κι η Αννέζα θα βιώσει τη φρίκη της ανθρώπινης θηριωδίας και της άδικης απώλειας με εικόνες που θα τη στιγματίσουν για πάντα με μια ανομολόγητη ενοχή.
Μαζί με τα μικρότερα αδέλφια της θα πάρει τον δρόμο της προσφυγιάς και θα πασχίσει να επιβιώσει σε μια πατρίδα- μητριά...
Με πείσμα και με πολλαπλά σφάλματα, θα ορθώσει ανάστημα στις δοκιμασίες της ζωής και της Ιστορίας, διαφυλάττοντας λίγο χώμα από τη χαμένη πατρίδα και τη φωτογραφία μιας αλλοτινής ευτυχίας.
Και τα χρόνια περνούν, η ζωή φυλλορροεί και το μόνο που μένει είναι τα δυο ερωτευμένα μάτια, πολύτιμο κληροδότημα στην ευαίσθητη εγγονή της.

ΣΧΟΛΙΑΣΜΟΣ
Το Ζωή Μου , Εσύ αποτελεί ένα από τα πιο ξεχωριστά βιβλία της αγαπημένης μας Μαίρης Κωνσταντούρου.
         Με το "Ζωή Μου, Εσύ" μάς χαρίζει μια δυνατή αισθηματική ιστορία ενσωματωμένη στο κάδρο των τραγικότερων στιγμών που σημάδεψαν την Ελλάδα τον 20ο αιώνα.
Σίγουρα δεν πρόκειται για πρωτότυπη έμπνευση καθώς αυτή η ιστορική περίοδος αποτελεί κυρίαρχο θέμα στη λογοτεχνική μας παραγωγή, καθώς χαρακτηρίζεται από βιώματα οδυνηρά και οικογενειακές μνήμες νωπές ακόμη, που έχουν εγγραφεί στο DNA κάθε Έλληνα.
         Ωστόσο η Μαίρη Κωνσταντούρου χειρίζεται πολύ όμορφα αυτήν την πρώτη ύλη, πλέκοντας στον αρχικό καμβά ένα πολυπρόσωπο οικογενειακό δράμα, που εκτείνεται σε ψυχογραφικές προεκτάσεις και δύσκολα θα αφήσει κάποιον ασυγκίνητο.
Γλώσσα που ρέει άνετα σε μια γραμμική χωρίς περιπλοκές αφήγηση. 

Ηρωίδα μας είναι η Αννέζα μια τυπική Μικρασιάτισσα των αρχών του αιώνα, που απόλαυσε όλην την ευμάρεια του Ελληνισμού της Ιωνίας.
Στο σημείο αυτό, η Μαίρη Κωνσταντούρου κάνει ένα σύντομο αλλά περιεκτικό ηθογραφικό πέρασμα από τα μικρασιατικά έθιμα και τις παραδόσεις, που χάρασσαν τη φιλοσοφία της καθημερινής ζωής. Επίσης παραδίδει ένα πολύ γοητευτικό πλαίσιο που φωτογραφίζει τη συνύπαρξη των ετερόκλητων εθνοτήτων.
          Ίσως θα ήθελα να έχει δώσει πιο εκτεταμένα αυτές τις ιδιαίτερες φιλίες και τις ξέγνοιαστες μέρες με τη συντροφιά του Ταλάτ και της Ελένης, που χάνονται γρήγορα από το σκηνικό.Ήρθε κάπως βιαστικά το ξέσπασμα του πολέμου κι ο ξεριζωμός, αν και η καταστροφή δόθηκε με πολύ δυνατά και χαρακτηριστικά στιγμίοτυπα...

Κατά τα άλλα, ξεδιπλώνεται το προσφυγικό δράμα και ένας αγώνας επιβίωσης μιας πολύ δυνατής γυναίκας, της Αννέζας, που κάποιες στιγμές ενδίδει, πράγμα που την καθιστά αληθοφανή κι όχι "χάρτινη"...
Ταυτόχρονα αποδίδονται οι αδερφικοί δεσμοί κι οι πολύπλοκες οικογενειακές σχέσεις, ενώ ιχνηλατείται η μικροκοινωνία της εξαθλίωσης και της πενίας που ανέδειξε ανώτερες ψυχές και -μεταξύ άλλων έγινε γενέτειρα της λαϊκής-ρεμπέτικης- τέχνης.
Η θέση της γυναίκας 
        Είναι προφανές όμως πως είναι δύσκολη η συμπύκνωση τόσων χρόνων και τόσων προσώπων κι αυτό αντανακλάται στο γεγονός ότι κάποιοι σημαντικοί χαρακτήρες, όπως ο Μανόλης, ο Μάρκος κι η Ρηνιώ προσεγγίζονται πιο επιδερμικά από ό,τι τους αναλογούσε.
Ωστόσο κατορθώνουν να εκπροσωπούν συγκεκριμένες πτυχές της πολυτάραχης πολιτικής κατάστασης της Ελλάδας μας.
          Η Αννέζα είναι όμως σκιαγραφημένη άρτια σε όλες της τις πλευρές:
Ερωτευμένη γυναίκα, χαροκαμένη κόρη, σιδηρά βιοπαλάιστρια, στοργική μάνα, πεθερά, φίλη.
       Μέσα από την Αννέζα, η Μαίρη Κωνσταντούρου συνθέτει το άρτιο ψυχογράφημα ενός ανθρώπου που οι ενοχές του τον στρέφουν να γίνει αυτοκαταστροφικά ένας ψυχαναγκαστικός ταγός της δυστυχίας- κι εδώ διερευνάται ακροθιγώς η ευθύνη του ατόμου στις ματαιώσεις και τις απώλειες που γεύεται...
         Παράλληλα προβάλλει έντονα το τραύμα της ανεπούλωτης νοσταλγίας κι ο ανεκπλήρωτος έρωτας, που αιμορραγεί το αίμα της καρδιάς, συμπαρασύροντας τον αναγνώστη στο πένθος του. 
Ιδιαίτερη θέση στο έργο κι από τα στοιχεία που το απογειώνουν είναι η πολύπλοκη σχέση γιαγιάς κι εγγονής που ανάγεται σε μάθημα ζωής και για τις δυο ηρωίδες, επηρεάζοντάς τες δραματικά.
Ένα άλλο θέμα, που προκύπτει, μέσα από μια νεαρή ηρωίδα, είναι το πάθος του καλλιτέχνη και το σαράκι του θεάτρου:
             Χαρακτηριστικό στιγμιότυπο είναι η αναφορά στη συγκλονιστική πολιτική παράσταση- ορόσημο του Ιάκωβου Καμπανέλλη "Το Μεγάλο Μας Τσίρκο" .
Η Κωνσταντούρου θέτει εύστοχα τον ένα από τους πρωταγωνιστές της ως φάρο έμπνευσης για τη φερέλπιδα ηθοποιό, προτάσσοντας το ηθικό του μεγαλείο ως παράδειγμα...
Κατόπιν, η συγγραφέας ρίχνει ένα διεισδυτικό βλέμμα στο αναδυόμενο σταρ σύστεμ της μεταπολίτευσης και τη δύναμη του Τύπου και των κυκλωμάτων.
Σε όλο αυτό αντιτάσσει τις ηθικές αξίες και την αξιοπρέπεια που καθένας πρέπει να διατηρεί με κάθε κόστος.

Όσο αναπτύσσεται το τελευταίο μέρος η εστίαση σε συγκεκριμένα πρόσωπα είναι πιο εμφανής,με αποτέλεσμα η δύναμη των συναισθημάτων να εντείνεται σε βαθμό σπαρακτικό.
          Το φινάλε κορυφώνεται σε έναν διττό προβληματισμό:
         Από τη μια έχουμε ένα ηθικό δίλημμα ανάμεσα σε δόξα και οικογένεια, πίσω από τον οποίο κρύβεται η ματαιοδοξία του ατόμου κι η χειραφέτηση της γυναίκας μακρυά από το πατροπαράδοτο πρότυπο της μάνας - νοικοκυράς.
Η συγγραφέας φέρνει αντιμέτωπους το Εγώ και την αυταπάρνηση της αγάπης με "αμφίβολο νικητή" ως την τελευταία σελίδα...
        Από την άλλη, συναντάμε μια από τις πιο συγκλονιστικές στιγμές αγάπης που έχουν γραφτεί σε σύγχρονο αισθηματικό μυθιστόρημα...
             Η Μαίρη Κωνσταντούρου με τη γνωστή της ευαισθησία υμνογραφεί μέ τη εικονοπλαστική δύναμη των λέξεων για το μεγαλείο της αγάπης, που υπερβαίνει τη φθαρτότητα των ανθρώπων και τα καπρίτσια της μοίρας, χαρίζοντάς της μια ιδιότυπη νίκη, μέσα από μια άρτια σκηνοθετημένη εξέλιξη, που σαφώς θα φέρει δάκρυα στα μάτια σας.

Το "Ζωή μου, Εσύ" παρέχει στον αναγνώστη ανεκτίμητα διδάγματα ζωής και ανάταση ψυχής, όπως μια τόσο ευαίσθητη πένα σαν της Μαρίας Κωνσταντούρου ξέρει να κάνει. 

Kώστας ΚΡΟΜΜΥΔΑΣ, ΟΥΡΑΝΟΕΣΣΑ

                                                  Ουρανόεσσα, Κώστας Κρομμύδας
                                               Είδος Αισθηματικό/Μυστηρίο
                                               Βαθμολογία: 9,5/10
                        
                   
Φέτος, ο αγαπημένος ηθοποιός και συγγραφέας Κώστας Κρομμύδας μας ταξιδεύει στη μυστηριακή Σαμοθράκη,τη γη του φεγγαριού και του έρωτα, με ένα ξεχωριστό μυθιστόρημα, όπου το φως και το σκοτάδι εναλλάσσονται  μοναδικά!

ΠΕΡΙΛΗΨΗ
1949:Ο αρχαιολόγος Ανδρέας Στάης, κουβαλώντας μια ιδιότυπη "λαβωματιά" από τα χρόνια  του εμφύλιου μίσους, παραδίδεται στη σαγήνη των αρχαίων μυστικών ,αναζητώντας το κεφάλι της Νίκης που ως τότε ακέφαλη εκτίθεται στο Λούβρο.
Στη Σαμοθράκη όμως ,δεσπόζει η παρουσία του αινιγματικού τοπικού άρχοντα Βάρβη, που κατέχει κτήματα με ενδιαφέρον για την Αρχαιολογική υπηρεσία.
Η περίοδος αυτή στιγματίζεται από μια σειρά γεγονότων αλλά κι από έναν σαρωτικό έρωτα.
               Στη σημερίνη εποχή, ο ελληνικής καταγωγής ντέτεκτιβ της Ιντερπολ, επίσης "Ανδρέας Στάης", καταφθάνει στη Σαμοθράκη για την κηδεία της γιαγιάς του.
Εκεί θα έρθει αντιμέτωπος με συγκλονιστικές αποκαλύψεις κι έναν κόσμο ανεξιχίαστα σκοτεινό...

ΣΧΟΛΙΑΣΜΟΣ Η Ουρανόεσσα αποτελεί το τέταρτο και πιο δυνατό από όλα τα μυθιστορήματα του Κώστα Κρομμύδα.
       Πρόκειται για ένα βιβλίο σαγηνευτικό και έμπνευση άκρως πρωτότυπη στο είδος.
Ένα βιβλίο αισθηματικό στη βάση του, που συνδυάζει Ιστορία και στοιχεία ενός καλοστημένου θρίλερ.
              Μια ιστορία δραματική, που εκτυλίσσεται κάτω από τα φτερά της Νίκης, όπως τη σμίλεψαν οι αιώνες κι οι δοκιμασίες αυτού του τόπου.
Ένα κάστρο που σε καλεί να καταδυθείς στον καλά κρυπτογραφημένο του μικρόκοσμο.
Ένας έρωτας περιπλανώμενος ανάμεσα σε αιματοβαμμένα μάρμαρα και στα κύματα των καιρών...

Ο τίτλος Ουρανόεσσα φέρει κάτι από όνειρο και υπακούει στη διττή ροπή του Κώστα Κρομμύδα να υποβάλλει από την αρχή το μυστήριο,αιχμαλωτίζοντας τον αναγνώστη, καθώς φέρνει στο επίκεντρο πάντα μια γυναικεία φιγούρα (Όπως στην "Ογκρέσα" και το "Μη Με Λησμόνει")

"Ουρανόεσσα" στην πραγματικότητα είναι η ομηρική ονομασία για τη Σαμοθράκη- τόπος ιερός και λίκνο μυστηρίων - όπου η γη σφιχταγκαλιάζεται με τον ουρανό κι η Σελήνη απλώνει την ασημένια κυριαρχία της
           Αυτό είναι το σκηνικό του δράματος, λουσμένο στο φεγγαρόφως και τους γραφικούς καταρράκτες μιας οργιάζουσας φύσης, καταφύγιου των θεών και των μυημένων. 

Η πένα του συγγραφέα χαρτογραφεί τις καταπράσινες διαδρομές της Σαμοθράκης και αφουγκράζεται ευλαβικά το αρχαίο κλέος της, ακολουθώντας τα χνάρια ιερών πομπών που κόβουν την ανάσα .

Έχουμε ένα μυθιστόρημα καθαρά κινηματογραφικής δομής,χωρισμένο σε ευέλικτα κεφάλαια με υποδήλωση του τόπου- σαν σε cuts στο σινεμά.
Η γλώσσα είναι πολύ λιτή με απλές εκφράσεις, χωρίς καλολογικά στοιχεία -είναι ξεκάθαρο πως δεν αποτέλεί προτεραιότητα κ δεν είναι φροντισμένη.
(Kάποιες στιγμές, επίσης, μου έλειψε ο λυρισμός, που ενίοτε άρμοζε στο κλιμα του βιβλίου, καθώς και μια μεγαλύτερη ανάλυση σε κάποια σημεία.)

Ωστόσο η συναρπαστική πλοκή, με τις ανατροπές και τα θαμμένα μυστικά της, αφοπλίζει και τον πιο απαιτητικό, όντας σφιχτοδεμένη και καλύτερα δομημένη από κάθε προηγούμενο βιβλίο του Κώστα Κρομμύδα.

Ενώ και στην Ουρανόεσσα ο συγγραφέας συνδέει παρελθόν με παρόν, σε αυτό το βιβλίο διαχειρίζεται τα δύο χρονικά επίπεδα πολύ καλύτερα από τα προηγούμενά του.
Αντί να συμπλέκει το χθες και το σήμερα με εναλλάγές- ίσως κουραστικές που θα ανέκοπταν το συναίσθημα- χωρίζει άτυπα σε δυο μέρη το βιβλίο του με βάση τον χρόνο.
          Έχουμε τα γεγονότα του παρελθόντος να φτάνουν σε μια καμπή  συγκλονιστικά οριακή και έρχεται το σήμερα σαν επιστροφή και κάθαρση να λύσει τα μυστήρια.

Η ενότητα του χθες εκκινεί από τα αιματοκυλισμένα χρόνια του Εμφυλίου, όπου ο Κώστας Κρομμύδας δίνει ένα αντιπροσωπευτικό στιγμιότυπο για να καταδείξει τον παραλογισμό της αδελφοκτόνας σφαγής.
Από το αίμα αναδύεται απροσδόκητα ένας έρωτας σπαρακτικός-αντιστάθμισμα θαρρείς στο μίσος και τον τρόμο.
Η συνέχεια εστιάζει σε ένα πραγματικό γεγονός:
Είναι η ανακάλυψη του τρίτου αγάλματος της Νίκης από το ζεύγος των Αμερικάνων αρχαιολόγων Φίλις Ουίλλιαμς και Καρλ Λίμαν το 1949, το οποίο σήμερα εκτίθεται μετά από αγώνα στη "γενέτειρά" του,τη Σαμοθράκη!
             Σε αυτή την ανασκαφή ενσωματώνεται αρμονικά ο μυθιστορηματικός ήρωάς μας κι όσα τον συνοδεύουν, έτσι που μυθιστορία κ πραγματικότητα να συνδυάζονται αξεδιάλυτα. 
            Η πένα του συγγραφέα αποδίδει υποδειγματικά την αγωνία των ανασκαφών , τη σχεδόν ερωτική λαχτάρα για τα μαρμάρινα πρόσωπα τα σημαδεμένα από τον χρόνο, αλλά και την έκσταση του αρχαιολόγου, "όταν αγγίζει όσα θαυμαστά άγγιξαν τα χερια των προγόνων του χιλιάδες χρόνια πριν"- όπως όλοι οι Ελληνες τη θυμόμαστε στα μάτια του Μανώλη Ανδρόνικου στη Βεργίνα!
               Ο έρωτας κατορθώνει να διεκδικήσει τη θέση του, συνυπάρχοντας με την υποβλητικότητα του τόπου.
               Τα γεγονότα του παρελθόντος κλείνουν με μια σκηνή από τις πιο ατμοσφαιρικές, όπου ο συγγραφέας κεντά λέξη τη λέξη την κτηνωδία, τον ιερό φόβο και το Απροσδόκητο θαυμα, που θα αποσαφηνιστεί στο τέλος του βιβλίου...

Η μετάβαση στο σήμερα έρχεται με συνδετικό κρίκο μια κηδεία και μια εξαφάνιση.
Οι χαρακτήρες στροβιλίζονται έκτοτε σε έναν αγωνιώδη χορό αισθησιασμού, αποκαλύψεων και θανάτου.
Καθένας φέρει το προσωπικό του βάρος -ψηφίδα πολύτιμη σε έναν γρίφο παραμυθιακό, μαζί κι εφιαλτικό.
Ο Βασίλης με τα μυστικά και τη λαική του σοφία,
η αέρινη Ηρώ,
η φλογερή Ζωή,
ο παθιασμένος ακέραιος Ανδρέας,
ο στιβαρός Νικόλας,
ο αμφιλεγόμενος Σίμωνας,
η ωραιοπαθής Μαρίκα
και δυο παιδικά μάτια που καθρέφτισαν μέσα τους τις στάχτες μιας θυσίας και κρίματα ανομολόγητα.
        Ανάμεσά σε όλους, ξεχωρίζει η επιβλητικη φιγούρα του Αλέξανδρου με την ιδιαίτερη προσωπικότητα και την  πολυτάραχη οικογενειακή ιστορία- 
μύστης μαζί και ιερόσυλος, από τους πιο ιδιαίτερους χαρακτήρες σε βιβλίο του συγγραφέα.
   Συγκίνηση ιδιαίτερη προκαλεί η ανάδειξη του δεσμού ανάμεσα σε άνθρωπο και τα ζώα, που διαδραματίζουν τον "δικό τους ρόλο" στη συναισθηματική φόρτιση και στην ίδια την πλοκή.
      
Σε ολόκληρο το βιβλίο αναδεικνύεται η ύβρις της αρχαιοκαπηλείας, αλλά και η βάναυση κλοπή των αρχαίων μας θησαυρών που κοσμούν πια ξένα μουσεία χωρών δίχως την άιγλη του φωτοδότη πολιτισμού μας- με ενδεικτικότερα τα "βιασμένα" μάρμαρα του αετώματος της Ακρόπόλεως- λαβωμένα από τον άρπαγα Ελγίν...
        
Η άλλη παράμετρος που ανακαλύπτουμε έκθαμβοι  στην "Ουρανόεσσα"  είναι η μακράιωνη παράδοση των Καβειρίων Μυστηρίων, που ο Κώστας Κρόμμύδας ξετυλίγει σε ζωηρή αναπαράσταση, σεβόμενος όσα ο χρόνος άφησε απρόσιτα στη γνώση.
         
Μέσα σε ολα, αδιαπραγμάτευτη και μεγαλόπρεπη, σαν τη Νίκη της Σαμοθράκης δεσπόζει η ζωοδότρια αγάπη, που δίνει φτερά στις ψυχές και αποτελεί Μυστήριο πανόσιο , άβατο στους κάπηλους.

Αυτή είναι η Ουρανόεσσα του Κρομμύδα.
Μια μυσταγωγία ερωτική.
Ένα μαγικό σεργιάνι στα άδυτα του αρχαίου μεγαλείου που δεν περιορίστηκε σε καλοσμιλεμένα έργα Τέχνης, αλλά συνίσταται σε συνομιλία του ανθρώπου με τη θεία προέλευσή του, επαναπατρίζοντάς τον στον ουράνιο προορισμό του.

Eίναι φανερό ότι ο Κώστας Κρομμύδας πάντα αποζητά νέους δρόμους και ζητά να εξελίσσεται θεματολογικά και τεχνικά, πράγμα που τον δικαιώνει με πολύ καλά βιβλία όπως αυτό, που αγγίζουν την ψυχή, χαρίζοντας ταυτόχρονα και κάποιες όμορφες γνώσεις στους αναγνώστες.

Ανακαλύψτε,λοιπόν, την "Ουρανόεσσα" του Κώστα Κρομμύδα κι αφεθείτε στη σαγήνη των φεγγαρολουσμένων σελίδων μιας ιστορίας που θα αγγίξει την καρδιά σας και θα σας εξιτάρει.

                                       Δέδε Ελισσάβετ


    Ακούστε το τραγούδι της Ουρανόεσσας σε μια μοναδική σύνθεση που αποδίδει την ατμόσφαιρα του βιβλίου.
                                                                      

Jessie Burton "TO ΚΟΥΚΛΟΣΠΙΤΟ" (Τhe Miniaturist)

                                        Tο Κουκλόσπιτο (The Miniaturist) Τζέσσυ Μπάρτον
                                          Είδος : Θρίλερ Εποχής
                                            Βαθμολογία : 8/10

                                                                                         Αποτέλεσμα εικόνας για το κουκλοσπιτο

Πώς είναι να κρατάς τη μικρογραφία της ζωής σου και την ίδια σου την ύπαρξή μέσα στη χούφτα σου,νιώθοντας πως "τίποτα δεν είναι στο χέρι σου";;; 
Ένα  από τα πιο συζητημένα best seller της χρονιάς, είναι το
μυθιστόρημα της νεοεμφανιζόμενης 34χρονης Αγγλίδας Τζέσυ Μπάρτον, βιβλίο που στην Ελλάδα κυκλοφόρησε με τον πολύ ιντριγκαδόρικο τίτλο "Το Κουκλόσπιτο κι έχει αποσπάσει αρκετές διακρίσεις
Specsavers National Book Award for Books Are My Bag New Writer of the Year (2014),
 Walter Scott Prize Nominee (2015),
Goodreads Choice Award Nominee for Historical Fiction (2014), Waterstones Book of the Year (2014).

ΠΕΡΙΛΗΨΗ
Η 18χρονη Ολλανδέζα Νέλλα Οόρτμαν ταξιδεύει από το χωριό της στο Άμστερνταμ για να συναντήσει τον έμπορο σύζυγό της, Γιοχάννες Μπράντ.
Στο σκοτεινό σπίτι την υποδέχεται η παράξενη κουνιάδα της, Μάριν , η νεαρή και μυστηριώδης υπηρέτρια Κορνήλια και ο νέγρος ακόλουθος του συζύγου της, ο Όττο...
Ο νέος της σύζυγος δείχνει να αδιαφορεί για τη Νέλλα και της χαρίζει ένα παράξενο  γαμήλιο δώρο
Ένα καλοσμιλεμένο μικρό ομοίωμα του σπιτιού τους,σαν κουκλόσπιτο, που σταδιακά το στελεχώνει ένας άγνωστος τεχνίτης με λιλιπούτεια ομοιώματα που απηχούν την πραγμαστικότητα της οικίας Μπραντ
Η Νέλλα εγκλωβίζεται στην αποπνικτικό μικρόκοσμο της νέας οικογένειας, όπως ακριβώς κι οι μινιατούρες στο Κουκλόσπιτο, ώσπου συνειδητοποιέι ότι πλανάται ένας θανάσιμος κίνδυνος, που διαρκως σφίγγει τον κλοιό του πάνω από το σπιτικό των Μπραντ...
Η Νέλλα υποψιάζεται πως ο μυστηριώδης μινιαρουτοποιός έχει το κλειδί του μυστήριου και θα αποδυθεί σε μια προσπάθει να τον εντοπίσει πριν να είναι αργά για όλους...
  

ΣΧΟΛΙΑΣΜΟΣ
Χωρίς την... παραμικρή σχέση με τον ομώνυμα μετεφρασμένο τίτλο του Ερρίκου Ίψεν ,το "Κουκλόσπιτο" της Τζέσσυ Μπάρτον αποτελεί ένα οικογενειακό δράμα με ηθογραφικές διαστάσεις και πινελιές μυστηρίου, που θα γοητεύσει τον αναγνώστη.
               Ατμοσφαιρικό από την πρώτη σελίδα, μας απορροφά κατευθείαν και μας καταβυθίζει έναν κόσμο παράξενο, σκιασμένο από πλήθος μυστικών, σκεπασμένο από βελούδινες κουρτίνες και νοτισμένο από τα κανάλια της Ολλανδίας του 17ου αιώνα!
Τριτοπρόσωπη αφήγηση σε ιστορικό Ενεστώτα που κυλάει χωρίς να κουράζει παρά την περιγραφικότητά της.

Κεντρικό πρόσωπο στο "Κουκλόσπιτο" είναι η  Νέλλα (από το Πετρονέλλα), μια  φτωχή κι καλοπροαίρετη κοπέλα, κατά τα πρότυπα μιας "συνηθισμένα καλής" πρωταγωνίστριας κοινωνικού βιβλίου , η οποία βλέπει στον γάμο της με τον γοητευτικό μεγαλέμπορο Γιοχάννες την ευκαιρία να ξεφύγει από το ριζικό του χωριού.
Δεν ξεφεύγει όμως από το ζοφερό γυναικείο πεπρωμένο( που μάλλον.... δεν είναι ελληνική πατέντα) αφού στη μικρή Ολλανδή νεόνυμφη  επιφυλάσσεται συμβίωση με την ιδιόρρυθμη κουνιάδα της Μάρον Μπραντ, που δείχνει να κινεί τη νήματα στο νεο της σπιτικό και αναδεικνύεται σε έναν συναρπαστικό , πολυεπίπεδο χαρακτήρα.
             Η νεαρή Βρετανίδα γενικότερα αποφεύγει τη μονοσημία των χαρακτήρων και τα στερεότυπα, σμιλεύοντας καλοδουλεμένες προσωπικότητες με ιδιότυπο προσωπικό φορτίο και άπροσδόκητα πάθη, που εγείρουν αβίαστα τη συμπόνια του αναγνώστη.
           Προσωπικά είχα λίγο πολύ υποψιαστεί πολλά από αυτά ,ωστόσο με μάγεψε ο επιδέξιος τρόπος που ξεδιπλώθηκαν και η απρόσμενη κατάληξη όλων, αναδεικνύοντας ένα πολυδιάστατο οικογενειακό δράμα, όπου κανείς δε μένει αλώβητος.
Η θέση της γυναίκας, επίσης, προβάλλει ως περιφερειακό ζητούμενο και ισχνός μοχλός αμφισβήτησης της παγιωμένης τάξης.

Το "Κουκλόσπιτο " της Μπάρτον, παρά τον κοινωνικό του χαρακτήρα διαθέτει ίχνη θρίλερ,χωρίς να είναι καθαροαιμο δείγμα του είδους, καθώς ατονεί το συναισθημα και η αγωνία δεν κορυφώνεται ποτέ...
Στα πιο χαρακτηριστικά  θρίλερ προβάλλει συνήθως μια εικόνα από τα παιδικά μας χρόνια και τα ανυποψίαστα παιχνίδια μας ως φορέας απειλής ή θανάτου, σε μια ανατρεπτική αντίφαση που επιτείνει τον τρόμο(πχ δαιμονισμένες κούκλες, μωρά ή παιδιά με παράξενες δυνάμεις κλπ) 
             Η συγγραφέας αξιοποιεί επιτυχώς αυτό  ακριβώς το μοτίβο, ωστε να συνθέσει μια υποβλητική ατμόσφαιρα! 
Το εύρημα του τρόμου που δίνει το στίγμα στο βιβλίο της, λοιπόν,  είναι ένα ονειρικό κουκλόσπιτο με τις μινιατούρες του, που σε αντιδιαστολή με την ομορφιά και την αθωότητα της εικόνας τους, κομίζουν μια πολύ σκοτεινή θαρρείς δύναμη, προοικονομώντας συνταρακτικά γεγονότα για τα πρόσωπα του σπιτιού.

Εκείνο σίγουρα που δεσπόζει στο βιβλίο δεν είναι η πλοκή που, αν και αρκετά ευρηματική,  δεν μπορεί να χαρακτηριστεί ακριβώς "καταιγιστική".Δεν υπάρχουν εξελίξεις να κόψουν την ανάσα και μονάχα προς το τέλος έχουμε μια κορύφωση ίσως όμως και κατώτερη της αγωνίας που προδιαγράφει το εύρημα
Κυριαρχο στοιχείο είναι το χτίσιμο της ατμόσφαιρας κι η παραστατική σκηνογραφία που χαρτογραφεί την οικογενειακή πραγματικότητα και τη θέση της γυναίκας σε αυτήν ,σεργιανώντας μας  στην Ολλανδία του εμπορίου και της κυριαρχίας των θαλασσών.
Ο αναγνώστης γίνεται κοινωνός της υγρασίας των καναλιών και βιώνει τον ασφυκτικό ζόφο του καλβινισμού, όπου η εργασία κι ο πλούτος εξιλεώνουν τον Θεό, σε ενα σύστημα προδρομικό του καπιταλισμού.
Η υποκριτική ηθικόλογία ξεμπροστιάζει την πραγματική φαυλότητα.
              Μέσα στις σελίδες του "Κουκλόσπιτου" διασχίζουμε σοκάκια και τους δρόμους του παγκόσμιου εμπορίου, ενώ συνιστώ... προσοχή στους διαβητικούς αναγνώστες (!), καθώς οι σελίδες του βιβλίου είναι κατακλυσμένες από τη Ζάχαρη και την ιδιαιτερη σημειολογία της στην εθιμοτυπία της ολλανδικής κοινωνίας, αλλά και  στην οικονομική της πραγματικότητα.

Όλα κορυφώνονται σε ένα φινάλε συγκινησιακό, που θεωρήθηκε από πολλούς αμφιλεγόμενο, αλλά  προσωπικά με ικανοποίησε, παρότι δεν του αποδόθηκε η απαρα΄θιτητη ένταση που αθ απογείωνετο αποτέλεσμα.Επίσης φοβάμαι ότι ενυπάρχει μια εκκρεμής ασάφεια...Ο συμβολισμός παραμένει ατελέσφορος...
             Εντούτοις, η "αλληγορία του βιβλίου απο τα συμφραζόμενα καταλήγει στο πολύτιμο μήνυμα ότι "ο άνθρωπος πρέπει να λαμβάνει τα ηνία του πεπρωμένου του",χωρίς να μεταθέτει την ευθύνη του σε άλλους.

Το αν οι ήρωες το διδάχθηκαν αποτυγχάνοντας η επιτυγχάνοντας να πραγματώσουν το δίδαγμα αυτό, θα το ανακαλύψετε στις σελίδες του ιδιαίτερου αυτού βιβλίου-

Μια εξαιρετική έκδοση από τις εκδόσεις Πατάκη με ικανοποιητική επιμέλεια , που, παρά τα ήσσονος σημασίας ελάχιστα ορθογραφικά ατοπήματά της, απέδωσε μεστά το κείμενο και το εμπλούτισε με περιεκτικές και πολύ ενδιαφέρουσες υποσημειώσεις εγκυκλοπαιδικού χαρακτήρα γύρω από την ολλανδική πραγματικότητα του 17ου αιώνα.