Κυριακή 30 Δεκεμβρίου 2018

Ντόρα Γιαννακοπούλου, Η ΠΡΟΒΑ ΤΟΥ ΝΥΦΙΚΟΥ

                                        Η Πρόβα Του Νυφικού, Ντόρα Γιαννακοπούλου
                                   Είδος:Eποχής
                                  Βαθμολογία 9,5/10
Σελ 320, 
Πίνακας Εξωφύλλου Λαμπρος Άλας
Νοέμβριος 1993
Τιμή 14, 84.
(ο οίκος το δίνει εξαντλημένο αλλά υπάρχει στην ΠΡΩΤΟΠΟΡΙΑ Μεταχειρισμένο με 6ευρώ  ) 

Η προηγούμενη γενιά ανακάλυψε το όνομα της Ντόρας Γιαννακοπουλου από σημαντικά έργα του Μικη Θεοδωράκη, καθώς αυτή υπήρξε η κεντρική ερμηνεύτρια στον γνωστό δίσκο "Μικρές Κυκλάδες" και συμμετείχε σε παραστάσεις θρυλικές όπως η Πόλη Μαγική- επίσης του Μίκη.
Φαίνεται πως η συμβολή της Ντόρας Γιαννακοπούλου στα πολιτισμικά μας δρώμενα δεν έμεινε εκεί:
Αρχές της δεκαετίας του 90 ήρθε να ταράξε τα νερά της ελληνικής πεζογραφίας με ένα βιβλίο- σταθμό που άφησε εποχή!
Ήταν το μυθιστόρημα "Η Πρόβα Του Νυφικού", που το ευρύ κοινό γνώρισε σε μια εκπληκτική μεταφορά που υπήρξε μια από τις καλύτερες στιγμές της ιδιωτικής τηλεόρασης.
Ας αναζητήσουμε τα στοιχεία που κάνουν το μυθιστόρημα αυτό να ξεχωρίζει τόσο προσεγγίζοντας τα όρια του κλασσικού στην ελληνική πεζογραφία.

ΠΕΡΙΛΗΨΗ
Στην Αθήνα του Μεσοπολέμου ζει η ονειρική Αγγελική Δελή , η οποία διανύει την πιο ευτυχισμένη στιγμή της ζωής της καθώς ετοιμάζεται να παντρευτεί τον αγαπημένο της φέρελπι δικηγόρο Απόστολο Πετρόπουλο.
Ο αδελφός της ήδη απολαμβάνει τον ήρεμο γάμο του με την εκθαμβωτική Όλγα που έχει τα δικά της μυστικά.
Πλάι της η δασκαλίτσα Ρηνούλα με την οποία μεγάλωσαν σαν αδελφές από τότε που εκείνη ορφάνεψε.
Δυστυχώς την ευτυχία της Αγγελικούλας έρχεται να ταράξει μια ανώνυμη επιστολή με τον ισχυρισμό ότι ο λατρεμένος της Απόστολος την απατά.
Ο γιατρός Οδυσσέας Στρατέλλης ζητά από τον φίλο του και διοικητή της αστυνομίας τον Πέτρο Μανιά να διερευνήσει την υπόθεση για να καθησυχάσει την ανιψιά του...
Ο Πέτρος Μανιάς αποφασίζει να παρέχει στην κοπέλα τις διαβεβαιώσεις για να προχωρήσει στον γάμο της όπως τον ονειρεύτηκε...
Όταν τη συναντά όμως στο γραφείο του ξεπηδά στα έκπληκτα μάτια του όλη η ομορφιά της αναγεννησιακής τέχνης για να ριζώσει βαθιά μέσα στην καρδιά του.
Μόνος παραστάτης στην ανομολόγητη αγάπη του γλυκύτατου διοικητή Μανιά ο γελαστός Χριστόδουλος Δημητρακέλης...
Ο γάμος της Αγγελικής, παρά τους κακούς οιωνούς 
προχωρά, την ίδια ώρα που η ψυχή του Μανιά κομματιάζεται και τα όνειρα της Ρηνιώς συντρίβονται.
Έξω απο το αστικο σπίτι ένας κόσμος εξελίσσεται παράλληλα.Ο κόσμος της νύχτας και της λαγνείας, ενόσο η μεταξική δικτατορία σφίγγει τον κλοιό του χαφιεδισμού γύρω από κάθε προοδευτική φωνή...
Ο πόλεμος που ξεσπάει, φέρνει στην επιφάνεια τη χυδαιότερη αλλά και την ευγενέστερη πλευρά των ανθρώπων οδηγώντας τα πράγματα στα άκρα.
Η μόνη που υποψιάζεται τη θύελλα που θα ξεσπάσει είναι η μυστηριώδης Ευανθούλα, ενα πλάσμα μυρωμένο με ξεχωριστή ενόραση και τη σοφία των ταπεινών πλασμάτων του Θεού.

ΣΧΟΛΙΑΣΜΟΣ
Η "Πρόβα Του Νυφικού" είναι ένα από τα πιο πολυσυζητημένα ελληνικά βιβλία των τελευταίων δεκαετιών.Εν πρώτοις, η ιστορία του δεν παρουσιάζει πρωτοτυπίες ωστόσο πρεπει να κριθεί για την χρονική στιγμή που γράφτηκε.
Το μυθιστόρημα της Γιαννακοπούλου είχε μια ενδιαφέρουσα, αλλά όχι πρωτότυπη οικογενειακή ιστορία, αλλά ως προς τα μέσα υπήρξε μπροστά από την εποχή του καθώς παρουσίαζε μια νέα πρόταση για τα μυθιστορήματα εποχής. συνδυάζοντας αισθησιασμό κι ιστορική αλήθεια, με μεγάλη τόλμη για το είδος του και την δεκαετία του 90, όπου τα ιστορικά μυθιστορήματα αποστασιοποιούνταν από το ερωτικό- κ μάλιστα το σαρκικό  στοιχείο, με εξαίρεση τον Κώστα Ταχτσή και το "Τρίτο Στεφάνι" του.:
Στην "Πρόβα Του Νυφικού" συνυπάρχουν ένας απροσχημάτιστος αισθησιασμός, ακραία πάθη, αντάμα με ουσιαστικά συναισθήματα και ιστορική εγκυρότητα, συνθέτοντας μια καινοτόμα για το είδος γραφή.Μιαν εξαίσια δημιουργία, όπου πανταχού παρών δηλώνει ένας διαρκής βελούδινος σαρκασμός και μια γλώσσα που βρίθει ζωντάνιας κι εκφραστικότητας χωρίς όμως αισθητικό βάθος κ απαιτήσεις λεξιλογικές.
     Το μυθιστόρημα καλύπτει την τελευταία διετία του Μεσοπολέμου ως την Απελευθέρωση της πατρίδας ..και των ηρώων, αναδεικνύοντας σπερματικά αλλά και αντιπροσωπευτικά το κλίμα της Ελλάδας του Μεταξά:
Έτσι αναδεικνύονται τα ήθη στα πλαίσια των αστικών οικογενειών κι η αβρότητα των αστικών τρόπων με τα κοριτσίστικα όνειρα, αλλά και τα οικογενειακά μυστικά, κάτω από τον φόβο και τη βία ενός καθεστώτος, που του άρεσε να μιμείται τα φασιστικά πρότυπα...
        "Η Πρόβα του Νυφικού" ,παρόλη τη νοσταλγική εποχή και τον ερωτισμό που τη χαρακτηρίζει δεν απηχεί κανενός είδους ρομαντισμό.
Το ύφος του μυθιστορήματος ενέχει μια τραχύτητα που καθιστά τον λόγο του αιχμηρό.
Η αφήγηση αποδίδεται σε μια γηραιά κυρία που κληροδοτεί τα οικογενειακά μυστικά στην εγγονή της: Χωρίς να αποκαλύπτει τη ταυτότητα αυτης της ηλικιωμένης αφηγήτριας, η Ντόρα Γιαννακοπούλου έχει μέσω αυτής το απαραίτητο άλλοθι για να προσδώσει ευελιξία στην αφήγηση χωρίς λογοτεχνικές αγκυλώσεις, που απαιτούν μια σχετική αποστασιοποίηση του γράφοντος από τη φόρτιση των καταστάσεων.
Η ίδια η συγγραφέας δηλαδή εισηγείται την προσωπική της γνώμη για τους χαρακτήρες που πλάθει ,προοικονομώντας, συμπάσχοντας, αποδομώντας.
Σίγουρα δεν υπάρχει καλλιέπεια ή διάθεση ανάλυσης των χαρακτήρων ωστόσο το δράμα αναδεικνύει επαρκώς τις διακυμάνσεις κ τις συγκρούσεις των προσώπων":
Κάθε πρόσωπο μοναδικό διατηρεί τη μοναδικόρητά του κ αήνει το στίγμα του.
      Είναι η αθώα κόρν της οικογένειας που με την ομορφιά της θα υπογραμμίσει την αντίθεση προς τα ακάθαρτα πάθη όσων την πρόδωσαν.Το αθώο λοιπόν σφάγιο.
 Σαν τραγική ειρωνεία προβάλλει το απίθανο κάλλος κι η αθωότητα της ανυποψίαστης Αγγελικούλας, η οποία βλέπει το φως και τα όνειρά της τσαλαπατημένα, σα συλημένος παράδεισος που μάταια ζητούσε να προσφερθεί στον αγαπήμένο ανάξιό γι αυτόν 
Η φλογερή, ανεξίκακη Ρηνιώ γεννά θαυμασμό με το ψυχικό της μεγαλείο που γίνεται έμπνευση μέχρι ένα δικό της μυστικό τη φέρνει σε θανάσιμο κίνδυνο!
 Η ηδυπαθης Όλγα διασχίζει όλον τον δρόμο του άνομου μέχρι την κάθαρση, ενώ η απόκοσμη Ευανθούλα προσδίδει υποβλητικότητα σε ολόκληρο επιτείνοντας το δράματικότητα των στιγμών.
Παράλληλα, ο Αλέξανδρος γίνεται ένα αντιφατικό μοτίβο δειλίας και θάρρους, λιποτακτώντας από τον έρωτα αλλά κερδίζοντας ξανά τη ζωή μέσα από μια τραγική απώλεια...
 Πάνω από όλους όμως, ο πιο ενδιαφέρων χαρακτήρας είναι ο φαύλος Απόστολος!
Ο οξυδερκής νομικός, οπορτουνιστής,υπόδουλος των παθών και άκρατα ναρκισσιστής Απόστολος αποδεικνύεται ο κακός δαίμονας της οικογένειας Δελή αλλά και όποιου άτυχου βρεθεί στο διάβα του.
Κατά συμβολική αντιστοιχία, η σκιά του Απόστολου Πετρόπουλου απλώνεται  πάνω από την οικογένεια Δελή όπως ακριβώς το χιτλερικό σκοτάδι εξαπλώθηκε πάνω από την Ευρώπη κάνοντας τα πάντα στάχτη.
Μια φιγούρα που ακολουθεί το πρότυπο των πιο σκοτεινών εκπροσώπων της συγκεκριμένης ιστορικής περιόδου...
     Αυτή είναι η Πρόβα Νυφικού:
Ένας χορός ανεκπλήρωτων παθών,  ανομίας, ετερόκλητων  προσώπων και αγνών συναισθημάτων δοσμένος σε γλώσσα λιτή, αιχμηρή, ενίοτε δηκτική με στοιχείο προφορικότητας αλλά και έντονης θεατρικότητας που ίσως αποτυπώνει την εμπειρία της Γιαννακοπούλου ως ηθοποιού...
        Σίγουρα η "Πρόβα Του Νυφικού" για τη συγγραφέα του δεν ήταν μια... πρόβα για πιο μεγάλα έργα αλλά το πέταγμα κι η κορύφωση της πορείας της, παραμένοντας με διαφορά η πιο καλή της συγγραφική στιγμή.
       Είναι γεγονός ότι το μυθιστόρημα αυτό δε θα είχε κάνει τόσο πάταγο αν δεν το είχε απογειώσει ο ταλαντούχος σκηνοθέτης Κώστας Κουτσομύτης κοσμώντας το τηλεοπτικό τοπίο με ένα σίριαλ κόσμημα που απέδειξε   
πως κι η -"υποτιμημένη"από μερικούς- Τηλεόραση μπορεί να κοιτά κατάματα την Τέχνη!!
Το σίριαλ "Πρόβα Του Νυφικού" είναι από τις ελάχιστες περιπτώσεις, όπου η μεταφορά ενός βιβλίου στην οθόνη το ξεπερνά σε βάθος και αφηγηματική δεινότητα.Ο Κουτσομύτης ανέδειξε ένα υπέροχο μυθιστόρημα με μικρές όμως ελλείψεις σε κλασσικό έργο και σημείομαναφοράς.
Το σίριαλ που γυρίστηκε τη σεζόν 94- 95 για λογαριασμό του ΑΝΤ1 είναι ένα  κομψοτέχνημα όπου συνδυάστηκαν ιδανικά κείμενο, ερμηνείες,φωτογραφία με τις μουσικές του αισθαντικού συνθέτη Βασίλη Δημητρίου που αναβιώνουν μια εποχή άγρια ρομαντική.
Κάθε λεπτομέρεια προσεγμένη κ όλες οι ψηφίδες συνεργάζονται αρμονικά σε ένα μωσαικό χρωμάτων και συναισθηματων..,
Ένα αριστουργηματικό πορτρέτο μιας άλλης εποχής όπου κάθε πρόσωπο βρήκε την ιδανική του ενσάρκωση:
       Ο Φίλιππος Σοφιανός απέδωσε έναν δαιμονικό κ γλοιώδη Απόστολο Πετρόπουλο αποδίδοντας υποδειγματικά την ωραιοπάθειά του, την παραφορά και τον σαδισμό του...
Όλη η παράνοια μιας κολασμένης ψυχής.
Στον αντίποδα ο Γρηγόρης Βαλτινός ως διοικητής Μανιάς χαρίζει μια ερμηνεία γεμάτη σεμνότητα και βουβό πόνο.
Κομίζει όλη τη συστολή του συγκαταβατικού κ συμβιβασμένου ανθρώπου που υφίσταται το σοκ μιας αγάπης που τον προκαλεί στους αχαρτογράφητους ωκεανούς του απαγορευμένου έρωτα.
Ο αναγνώστης- θεατής  που πίσω γνωρίζει την αληθεια συμπάσχει με το αθόρυβο πάθος που τον σιγοκαίει αλλά μετουσιώνεται σε συμπόνια και όμορφες πράξεις.
Η Πέγκυ Τρικαλιώτη υπήρξε μια εύστροφη και μεγαλόθυμη Ρηνούλα Μάντακα, μια συμπονετική δασκάλα, που "έσπασε" τις σωστές στιγμές.Αλησμόνητα έχουν μείνει τα σπαρακτικά και συνάμα ελπιδοφόρα λόγια της που μαζί με τον Αλέξανδρο προτρέπουν καθέναν από μας να θεραπευσει τα τραυματα της ψυχής του για να θεραπεύσει και τους γύρω του.
Μαζί της ο Νίκος Ψαρράς απέδωσε τον ανίσχυρο γιατρό Αλέξανδρο ,που καλείται να γίνει δυνατός ενόσο ο Γεράσιμος Σκιαδαρέσης εκπροσώπησε στο προσωπο του κομμουνιστή δασκάλου, Λάμπρου Κατσιώτη τους κυνηγημένους του καθεστώτος.
    Η Άντζελα Γκερέκου υπήρξε μια φλογισμένη εικόνα πάθους και αμαρτίας, δίνοντας σάρκα και οστά στην Όλγα Δελή με την άγρια αγαλματένια ομορφιά της που απενοχοποιημένα ξετύλιξε στον φακό σε προκλητικές σκηνές.
Από την άλλη ο Δημήτρης Τζουμάκης , ως συνάδελφος Χριστόδουλος Δημητρακέλλης ήταν η απαραίτητη αλέγκρα νότα που αποφόρτιζε τις στιγμές και αντιστάθμιζε την τραγικότητα του ερωτευμένου Πέτρου.Από τις πιο αξιαγάπητες τηλεοπτικές φιγούρες , το πρότυπο του καλού φίλου...
Και μέσα σ όλο αυτό το σύμπαν , ποιος μπορεί να αντισταθεί στη σαγήνη της θηλυκότατης τροτέζας Ματίνας που ιδανικά ερμήνευσε η τόσο αρχοντική και γεμάτη θηλυκότητα Πέμυ Ζούνη!
Τα κομμάτια του Βασίλη Δημητρίου, σε δρόμους νοσταλγικούς μα κι αισθησιακούς συνάμα, από το στόμα της Πέμυς Ζούνη, παραπέμπουν σε ονειρικά καμπαρέ στο Παρίσι του '30.
Η Ματίνα αποτελεί μια περίπτωση που η παραλλαγμένη οπτική του σκηνοθέτη βελτίωσε ανεβάζοντας μια πόρνη ως το ανώτατο σκαλοπάτι της θυσίας, με τρόπο απροσδόκητο, που δυστυχώς απουσιάζει από το βιβλίο της Γιαννακοπούλου.
Ένα εξαίσιο μήνυμα ότι η καθαρότητα δεν πρέπει να αναζητάται μονάχα στο σώμα αλλά μόνο στην ψυχή.
        Πλάι στη Ματίνα ένας χαρακτήρας- εύρημα της τηλεοπτικής εκδοχής , ο Ζωγράφος Γιαλήνης , ένας Πικάσσο της ελληνικής επαρχίας προτάσσει διακριτικό ερωτισμό κ την Τέχνη του στα πολυβόλα..,
             Τέλος η Τζίνη Παπαδοπούλου απέδωσε στη διαισθητικη Ευανθούλα της όλη την αγιοσύνη ενός πλάσματος που μέσα από την αγνότητά του μπορούσε να αφουγκράζεται τη Φωνή του Θεού.Η συγγραφέας άφησε σε εκκρεμότητα τη μοίρα της Ευανθούλας και την ακολούθησε σε αυτό ο σκηνοθέτης.
            Η πιο συζητημένη πρωταγωνίστρια στο σίριαλ όμως ήταν η πανέμορφη Αλεξανδριανή Σικελιανού, η ηθοποιός που είχε ξεχωρίσει στην τηλεοπτική απόδοση της "ΛΥΓΕΡΗΣ" του Ανδρέα Καρκαβίτσα στην ΕΡΤ, αλλά ακι στην "Παλίρροια" του ΑΝΤ1.
Είναι η κοπέλα που τόσο έμοιαζε με τον πίνακα του Λάμπρου Άλα που κοσμεί το εξώφυλλο του βιβλίου.(πατηστε το λινκ)
Ίσως η πένα της Γιαννακοπούλου στάθηκε από μια άποψη "προφητική καθώς, μιλούσε για μια κοπελα "πέρναν του κόσμου" εννοώντας την Ευανθούλα.
Ωστόσο από τη μεταφορά του βιβλίου της αναδείχθηκε μια αλλη φιγούρα "πέραν του κόσμου τούτου".όχι η Ευανθούλα αλλά η αέρινη, νεραιδίσια με μια σπανια αίσθηση αγνότητας, Αλεξανδριανή:

Η" κοπέλα με το ποιητικό όνομα" ,η αιθέρια Αλεξανδριανή Σικελιανού, βγαλμένη θαρρείς από ονειρική καρτ ποστάλ εποχής ή από το "πινέλο ενός Μποτιτσέλι" άφησε το κοινό με την εικόνα Της Αναγεννήσεως όπως έλεγε γελώντας ο Δημητρακέλης στον Μανιά...Κι αυτό γιατί η "Πρόβα του Νυφικού" ήταν η τελευταία κ πιο χαρακτηριστική της δουλειά.
Σαφώς διαφοροποιημένη από τα πρότυπα του αναδυόμενου τότε life style η Αλεξανδριανή Σικελιανού έδειχνε να αγαπά την απλότητα, διατηρώντας μια μελαγχολική εσωτερικότητα, διαποτισμένη με ευαισθησίες δυσεύρετες για κοπέλα της εποχής μας.
Έδειχνε να αναζητά τον δικό της δρόμο "προς κάτι βαθύτερο", όπως ελεγε σε μια συνέντευξή της στο νεανικό περιοδικό "Κατερίνα", όταν εκμυστηρευόταν πως συχνα μιλούσε με μητέρες σε παιδικές χαρές οραματιζόμενη κι εκείνη τη στιγμή που θα γινόταν μητέρα...
20 χρόνια αργότερα από εκείνες τις μέρες της καταξίωσης, η πορέια της Αλεξανδριανής διαφοροποίηθηκε αισθητά από τα αναμενόμενα, διαψεύδοντας κάθε πρόβλεψη για μια λαμπρή καριέρα σε ποιοτικούς κύκλους του θεάτρου.
Αντί για τη μεγάλη πρωταγωνίστρια που όλοι είχαν προβλεψει ότι θα αφηνε το χνάρι της με το ήθος και το κάλλος της, η Αλεξανδριανή αναδιπλώθηκε κι επέλεξε έναν  δρόμο, πιο χαμηλόφωνο, πιο προσωπικό κι ίσως κοντά στον Θεό...Μακάρι να βρει την ευτυχία της και να ανθίζει ως ολόδροσο κρίνο.
           Όπως αποκαλύπτεται, λοιπόν, στο βίντεο (λινκ), η Αλεξανδριανή Σικελιανού σήμερα έχει βρει τη γαλήνη μακρυά απο τη ματαιοδοξία του καλλιτεχνικού κόσμο και την ελληνική πραγματικότητα.
Δεν έχει πάρει το "σχήμα της Μοναχής" όπως ειπώθηκε παλαιότερα, απλά εργάζεται στη Βιβλιοθήκη του Πατριαρχείου Ιεροσολύμων.
(Παρακολουθείστε μια σύντομη συνέντευξή της στο πλαίσιο ρεπορτάζ από εκπομπή στο "Ε"

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ
Το τραγούδι της σειράς ερμηνευμένο απο την αξεπέραστη ΜΑΡΙΝΕΛΛΑ

  
BIOΓΡΑΦΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΝΤΟΡΑΣ ΓΙΑΝΝΑΚΟΠΟΥΛΟΥ 
                                                        

Γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Μυτιλήνη. Σπούδασε στο Τμήμα Θεατρικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αθηνών και μόλις αποφοίτησε, έπαιξε στο έργο "Ένας Όμηρος του Μπρένταμ Μπίαμ" το οποίο ανέβασε ο Λεωνίδας Τριβιζάς στο Κυκλικό Θέατρο με τραγούδια που είχε γράψει ο Μίκης Θεοδωράκης. Τότε άρχισε μια παράλληλη καριέρα στο θέατρο και στο τραγούδι, με εμφανίσεις στο θέατρο, στον κινηματογράφο και στις πρώτες μπουάτ στην Πλάκα. Έβγαλε δίσκους με τραγούδια του Όμηρου και συνέχισε με Θεοδωράκη, Μποστ και Κακογιάννη. Λίγο αργότερα συνέχισε με τον Οδυσσέα Ελύτη.
Στην διάρκεια της Χούντας έφυγε στο εξωτερικό, όπου με μια μικρή ομάδα έκανε τουρνέ σε χώρες της δυτικής και ανατολικής Ευρώπης, με ένα ιδιόμορφο πρόγραμμα βασισμένο στη μουσική του Μίκη Θεοδωράκη. Μετά την μεταπολίτευση σταμάτησε σχεδόν αμέσως το θέατρο και το τραγούδι.
Η πρόβα του νυφικού, που κυκλοφόρησε το 1993, είναι το πρώτο της μυθιστόρημα. Στην πραγματικότητα είναι το πρώτο της γραπτό κείμενο με δεύτερο το διήγημα Ο πάπαρδος που δημοσιεύτηκε το 1995. Το δεύτερο μυθιστόρημά της, Ο μεγάλος θυμός, κυκλοφόρησε το 1996. Και τα δυο μυθιστορήματα έγιναν σειρές για την τηλεόραση, το πρώτο στον ΑΝΤ1 και το δεύτερο στο MEGA, σε σκηνοθεσία Κώστα Κουτσομύτη.
Ακολούθησαν τα μυθιστορήματα Με τα μάτια του έρωτα (1999), Οι τρεις χήρες (2001) που έγινε σειρά στον ALPHA, Αμαρτωλέ μου άγγελε (2002), Έρως μετ'εμποδίων(2004), Το μενταγιόν (2007), Ένοχα μυστικά (2009), Πεθαίνω για σένα (2011), Στον γκρεμό (2013). Όλα τα βιβλία κυκλοφορούν από τις εκδόσεις Καστανιώτη.
Η Ντορα Γιαννακοπουλου εκανε δυο γαμους. Απο τον πρωτο συζυγο της κρατησε το επιθετο Γιαννακοπουλου. Δευτερος συζυγος της ηταν ο ηθοποιος Μηνάς Χρηστιδηςμε τον οποιο απεκτησε εναν γιο τον συγγραφεα Λένο Χρηστιδη.
Πρώτος ξάδελφος της ο Λάκης Κομνηνός και ανιψιός της ο Βασίλης Μαζωμένος.

                                                              

ΝΤΟΡΑ ΓΙΑΝΝΑΚΟΠΟΥΛΟΥ, Έρως Μετ Εμποδίων

                                                                  Έρως Μετ' Εμποδίων , Ντόρα Γιαννακοπούλου
                                 Είδος : Αισθηματική Περιπέτεια
                                 Βαθμολογία :7/10
Εκδόσεις: Καστανιώτη
Έτος Έκδοσης: Οκτώβριος 2004
Αρ. σελίδων: 256
ISBN: 960-03-3894-9



Ήταν 2004 όταν εκεί στα 20 μου, με νεανικό ενθουσιασμό
πληροφορήθηκα οτι κυκλοφόρησε νέο μυθιστόρημα από τη λατρεμένη μου Ντόρα Γιαννακοπούλου,

το "Έρως Μετ ' Εμποδίων".
Αν και διαφορετικής λογικής από το αριστούργημα εποχής "Πρόβα Νυφικού",
ο"...Έρως Μετ Εμποδίων" με ιντριγκαρε με το κινηματογραφικό του θέμα
και με έναν έρωτα βγαλμένο από τα υπόγεια του υποκόσμου, όπως προσπάθησε να τον προεικονίσει το μάλλον απωθητικό του εξώφυλλο με μια ερμαφρόδιτη φιγούρα να κυριαρχεί σε διαβαθμίσεις του γκρίζου και μπορντούρα ροζ. "Ροζ" όσο κι η λογική του μυθιστορήματος αυτού, που το αγάπησα ένοχα σαν εκείνες νεανικές σου ατασθαλίες που απολαμβάνεις να τις αναθυμάσαι με συνομωτικό χαμόγελο :

ΠΕΡΙΛΗΨΗ
Ο 46χρονος δικηγόρος Περικλής Γιαρλός δοκιμάζει μια απογοήτευση,
που οδηγεί στη διάλυση του γάμου του.
Ισορροπώντας ανάμεσα στη ματαίωση του διαζυγίου του και στις διαθέσεις της αγαπημένης του
έφηβης μοναχοκόρης του, της Κάτιας, ο Περικλής συναντά την Εύα.
    Ένα φλογερό πάθος γεννιέται ανάμεσά τους- μόνο που η Έύα σέρνει ένα βαρύ παρελθόν, το οποίο σύντομα χτυπά συντριπτικά:Ενώ, λοιπόν, απολαμβάνει τον έρωτά της με τον Περικλή, η Εύα πέφτει θύμα απαγωγής από τον αλλοτινό της προαγωγό ,τον Μάρκο Λαχανιά.
Ο Λαχανιάς, άρχων του υποκόσμου, είναι παράφορα ερωτευμένος μαζί της και τη φυλακίζει στο πολυτελές σπίτι του, μακρυά από όλους, εκβιάζοντάς την να τον παντρευτεί!
       Κι όσο ο "μαφιόζος" Λαχανιάς πολιορκεί την αιχμαλωτισμένη Εύα, ο Περικλής την αναζητά με την αρωγή του κεφάτου ντέτεκτιβ φίλου του, του Στρατή, που μαζί του βίωσε ένα έντονο παρελθόν (θα τον νωρίσαμε στο επόμενο βιβλίο της, "Το Μενταγιόν".)
               Οι εξελίξεις θα είναι καταιγιστικές κι οι αποκαλύψεις για το παρελθόν την Εύας θα πάρουν μορφή χιονοστιβάδας.
               Αυτό ο έρωτας θα φέρει τον φιλήσυχο δικηγόρο σε θανάσιμη αναμέτρηση με τον επικίνδυνο μαφιόζο που 
ο έρωτάς του για την Εύα τον οδηγεί στα άκρα...

ΣΧΟΛΙΑΣΜΟΣ

Η κ. Ντόρα Γιαννακοπούλου είναι, όπως έχουμε ξαναπεί, η τόσο ιδιότυπη ερμηνεύτρια του Μίκη Θεοδωράκη που είδε τη δημοσιότητά της να εκτοξεύεται τη δεκαετία του 90, με το θρυλικό της μυθιστόρημα "Πρόβα Νυφικού", βιβλίο που αναδείχθηκε σε αριστούργημα από τον σκηνοθέτη του ομώνυμου σίριαλ εποχής, Κώστα Κουτσομύτη (πατώντας στο λινκ)!
           Ακολούθησε το άκρως ενδιαφέρον κοινωνικό δράμα "Μεγάλος Θυμός", που επίσης έτυχε μιας υποδειγματικής τηλεοπτικής μεταφοράς, από τον ίδιο σκηνοθέτη.
         Όλα αυτά προδιέγραφαν μια πολλά υποσχόμενη πένα για τα σύγχρονα γράμματα, που όμως- φευ!- μετά τον "Μεγάλο Θυμό"...ακολούθησε αντίστροφη πορεία, χωρίς να πραγματώνει τις προσδοκίες που δημιούργησε τη δεκαετία του 90.
Ένα σημείο αυτής της ποιοτικής της "οπισθοδρόμησης" είναι ο "Έρως Μετ ' Εμποδίων", ένα μυθιστόρημα ανάλαφρο, ανέμελο, με στοιχεία έρωτα και περιπέτειας εύπεπτης από αυτές που  οι -αυτόκλητοι;- "διανοούμενοι" αρέσκονται να "σνομπάρουν" ως άρλεκιν".
Αυτό για έναν απενοχοποιημένο εραστή των βιβλίων δε θα ήταν απαραίτητα αρνητικό, καθώς αντάμα με την ποιότητα και τους βαθυστόχαστους προβληματισμούς μπορεί κάπου- κάπου να χωρέσουν στιγμές χαλάρωσης κι ίσως ξέγνοιαστης ονειροπόλησης- ιδίως για το νεανικότερο κοινό.
Το δε βιβλίο είναι πραγματικό  page turner, πιυ μάλιστα κυλά άνετα.
            Το πρόβλημα στο "Έρως Μετ 'Εμποδίων" είναι ότι κι ως ανάλαφρη αισθηματική ιστορία, στερείται γοητείας στη γραφή, που θα αναδείκνυε το δράμα των προσώπων κ θα συμπαρέσερνε τον αναγνώστη στις αγωνιώδεις καταστάσεις που περιγράφει:
Υπάρχει μια συμπυκνωση που συμπιέζει καταστάσεις και δεν επιτρέπει να ξετυλιχθούν συναισθήματα & συγκρούσεις.Όλα περνούν μπροστά μας σαν βιαστικά καρέ κ πριν συνειδητοποιήσεις μια εξέλιξη έρχεται η άλλη, δίχως τον απαραίτητο χρόνο εκτόνωσης.
Η πλοκή απλή, βρίθει αμερικανόφερτων κλισέ, αλλά παραμένει ενδιαφέρουσα κι όμορφη:
Ένας φιλήσυχος αστός, ο Περικλής με επαναστατικό χθες στο κατώφλι των 45 κάνει την ανατροπή κι ερωτεύεται, την Εύα, μια κοπέλα 30-35χρονών με σκοτεινό παρελθόν.Μια ηρωίδα παρορμητική καλοσυνάτη, με χειροπιαστή ομορφιά, που επιτέλους ξεφεύγει από το μοτίβο της " καλλονής πρωταγωνίστριας κ μπράβο στην κ. Γιαννακοπούλου γι αυτό.
Τη σκιά του πάνω από την αγάπη τους απλώνει ένα επικίνδυνο πρόσωπο, που αιχμαλωτίζει την Εύα.
        Αρωγός στην ηρωική προσπάθεια του Περικλή να απελευθερώσει τη...δεσποσύνη του, είναι ο φίλος ο οξυδερκής Στρατής, που κουβαλά το δικό του οικογενειακό δράμα υποσχόμενος ένα ...νέο μυθιστόρημα αντίστοιχου ύφους. 
Το στοιχείο της αντρικής φιλίας που η Γιαννακοπουλου ανέδειξε στην Πρόβα ανάμεσα στον Μανιά και τον Δημητρακέλλη λειτουργεί αρμονικά κ εδώ ανάμεσα στον Περικλή και στον Στρατή προσφέροντας συγκίνηση, καθώς είναι με διαφορά το πιο δραματικό στοιχείο.
              Στο γαιτανάκι μπλέκονται η πρώην σύζυγος, Μαριάννα, που μας εκπλήσσει ευχάριστα, ο έξυπνος βοηθός του Στρατή ο Βλάσσης, η ατίθαση Κάτια, μια Φιλιππινέζα υπηρέτρια, και δυο γονείς που είχαν χρόνια να δουν το παιδί τους.
           Ο πιο ενδιαφέρων χαρακτήρας είναι προφανώς ο προαγωγός Μάρκος Λαχανιάς με τη γοητεία του κακού, που αλώνεται από τον έρωτα. Έρωτα βασανιστικό και χωρίς φραγμούς.
(Μέχρι κι αντιδράσεις Μπόμπαν Γιάνκοβιτς απέδωσε στον....Λαχανιά η συγγραφέας μπροστά στην άρνηση της Εύας του- πάλι καλά που δεν τον...άφησε ανάπηρο τον άνθρωπο!)
Ο σαγηνευτικός προαγωγός θα ήταν ένα πεδίο πρόσφορο για αναλύση κι ανάπτυξη μιας πιο βαθυστόχαστης πλευράς καθώς μέσα του ενυπήρχε ο σπόρος του "καλού" και εμπνέει μιαν ιδιότυπη συμπάθεια. Ατύχησε, όμως:
"Μαφιόζο" τον ανεβάζει η συγγραφέας "μαφιόζο" τον κατεβάζει σε κάθε αναφορά, λες κι ήταν στην Cosa Nostra, και σε αυτό περιορίζεται η... "άδοξη καριέρα του" ως λογοτεχνικού ήρωα!
Εμ, με επίθετο Λαχανιάς κι εξοχικό στο Πόρτο Ράφτη χωρίς έναν Βεζούβιο να αγναντεύεις ,Μπράντο ή Pacino δε γίνεσαι.
ούτε Χίτσκοκ επειδή τυγχάνεις σινεφίλ...και όσοι το διαβάσουν θα καταλάβουν τι εννοώ)
       Πέρα από την εύθυμη διάθεση, είναι κρίμα μια ιστορία με αποχωρισμούς, πορνεία, απαγωγές κι απαγορευμένα πάθη να παραμένει χάρτινη παρωδία αισθηματικής περιπέτειας και την αποκαλώ έτσι διότι έτσι ακριβώς την αντιμετώπισε η δημιουργός της, με εξίσου κεφάτη διάθεση:
       Από την Πρόβα Νυφικού ήταν εμφανής η έμφαση της Ντόρας Γιαννακοπούλου στην πλοκή και μια σχετική "αδιαφορία" για τη γλωσσική καλλιέπεια, σηματοδοτώντας ένα προσωπικό στιλ γρήγορης και παραστατικής γραφής, διαποτισμένο με έξυπνους αστεισμούς, που δεν κουράζει.
Αυτή η τάση της κ. Ντόρας Γιαννακοπουλου όμως σε κάποια επόμενα έργα της διολίσθησε σε προχειρότητα αταίριαστη για συγγραφέα αξιώσεων.
Ο λόγος είναι πια αιχμηρός, με αγοραίες εκφράσεις και διάσπαρτες πινελιές χιούμορ που παραπέμπει σε προφορικές αφηγήσεις μεταξύ φίλων, και προσδίδει μια αρνητική χροιά στην ελευθεριότητα και τον μινιμαλισμό της σύγχρονης γραφής.
Η ίδια η συγγραφέας εδώ δείχνει να μην παίρνει στα σοβαρά το μυθιστόρημά της, αποδομώντας το με έναν σαρκασμό που αποτρέπει την ανάπτυξη κάθε δραματικού στοιχείου κι εμποδίζει τον αναγνώστη να μοιραστεί τις απαιτούμενες συναισθηματικές διακυμάνσεις των εναλασσόμενων καταστάσεων.
Ακόμη κι η πομπώδης καθαρεύουσα στον τίτλο κομίζει διάθεση ξεκάθαρα σατίρικη.
            "Ο Έρως Μετ' Εμποδίων" με όλα αυτά παραπέμπει περισσότερο σε σκριπτ δηλαδή σχεδιασμα τηλεοπτικού σεναρίου χωρίς βάθος ενός λογοτεχνικού βιβλίου.
Είναι θαρρείς κι η ίδια η συγγραφέας το προορίζει για τηλεοπτικών ταχυτήτων κατανάλωση..
Το σημείο που διασώζει μια δραματικότητα είναι πως μέσω ενός ήρωά της η κ. Ντόρα Γιαννακοπούλου αποδίδει τιμή σε έναν άγνωστο αγωνιστή του Πολυτεχνείου και την απρόσμενη διάσωσή του.Ο ήρωας αυτός γίνεται έτσι συμπαθής
     Ίσως  αναρωτηθείτε γιατί επέλεξα το βιβλίο αυτό...Είναι γιατί θέλω να αποδώσω φόρο τιμής σε ένα μυθιστόρημα που μες τη νεανική αφέλεια το αγάπησα πολύ, μέσα από τις αδυναμίες του.
        Το βιβλίο αυτό υπήρξε η πρώτη αισθηματικη περιπέτεια που διάβασα ποτέ μου και κανείς δε δικαιούται να αρνηθεί την ικανότητα της Ντόρας Γιαννακοπούλου να στήνει συναρπαστικές ιστορίες, με κάθε πρόσωπο να κερδίζει τη δική του θέση στα δρώμενα και στην ψυχή σου.
Είναι η ίδια που αδίκησε τον εαυτό της κι άφησε ανεκμετάλλευτο το υλικό και τους ωραίους χαρακτήρες, που θα μπορούσαν να ξεφύγουν από την κοινοτυπία.
      Ο" Έρως Μετ Εμποδίων", σε κάθε περίπτωση, παραμένει μια δροσερή αισθηματική πρόταση για λίγες ώρες ξεκούρασης που θα φέρουν ένα χαμόγελο στον αναγνώστη, τούτες τις δύσκολες εποχές, όμως καλό είναι να διαβαστεί αποκομμένος από την ένδοξη σκιά της "Πρόβας Νυφικού", που ανέβασαν τη συγγραφέα σε επίπεδα δυσθεώρητα για αυτόν.
         Όσοι αναζητήσετε την Ντόρα Γιαννακοπούλου της Πρόβας στον Έρωτα Μετ Εμποδίων, θα απογοητευτείτε οικτρά, αλλά όσοι επιλέξετε αυτό το ανάγνωσμα ελεύθεροι από τις συγκρίσεις τέτοιου τύπου, θα το διασκεδάσετε. πραγματικά.
Ο Έρως Μετ Εμποδίων είναι ένα ευχάριστο, γεμάτο έρωτα και περιπετειώδες page turner, που θα σας αποφορτίσει.
   Θα ήθελα εδώ να μοιραστώ  έναν προβληματισμό γενικά:
          Η περίπτωση της κ. Ντόρας Γιαννακοπούλου ίσως αποδεικνύει πως η ψυχαναγκαστική πίεση ορισμένων εκδοτών στους επιτυχημένους συγγραφείς τους να αναπαράγουν την επιτυχία με μαζική παραγωγή βιβλίων εργοστασιακής λογικής, ή η δική τους επιθυμία να ακολουθούν το μοτίβο " ένα βιβλίο τον χρόνο" τούς αναγκάζει να διεκπεραιώνουν κι όχι να δημιουργούν, και τελικά "καίει" το ταλέντο τους.
Αυτό ίσως ζημιώνει μακροπρόθεσμα τη Λογοτεχνία, αφού δε δίνουν την απαραίτητο ψυχικό κ χρονικό περιθώριο στους δημιουργούς  να εκκολαφθούν πιο καλοδουλεμένα έργα.
Η Τέχνη κι η Δημιουργία είναι έμπνευση αδάμαστη και δεν υπόκεινται σε χρονικές προθεσμίες, 
              Ακόμη κι έτσι ωστόσο εγώ αναγνωστικά θα  παρακολουθώ την Ντόρα Γιαννακοπούλου και θα απολαμβάνω κάθε βιβλίο της για τη μοναδικότητά του, έχοντας την ελπίδα ότι κι ο γιος της, ο πεζογράφος Λένος Χρηστίδης, που ακολουθεί τα συγγραφικά της χνάρια θα βρίσκει και ο ίδιος νέους δρόμους γραφής όπως το 90 έκανε η πολυτάλαντη μητέρα του.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ το εκτενες μας ΑΦΙΕΡΩΜΑ στη θρυλικη 
ΠΡΟΒΑ ΤΟΥ ΝΥΦΙΚΟΥ

Σάββατο 22 Δεκεμβρίου 2018

ΠΡΟΕΙΔΟΠΟΙΗΣΗ ΧΡΗΣΗΣ COOKIES

Γνωστοποίηση Χρησης Cookies(όπως ΣΕ ΟΛΕΣ ΤΙΣ ΣΕΛΙΔΕΣ&BLOGS

Προσοχή: O ιστότοπος αυτός, 
που υπάγεται στις υπηρεσίες της Google 
χρησιμοποιεί cookies, 
υποχρεωτικά κι ερήμην των διαχειριστών του 
(ΟΠΩΣ σχεδόν ΟΛΕΣ ΟΙ ΙΣΤΟΣΕΛΙΔΕΣ και όλα τα BLOGS ΣΤΟ ΙΝΤΕΡΝΕΤ ΠΛΕΟΝ)
Η διαχείριση του ιστολογίου δεν μπορεί να αποτρέψει τη χρήση cookies.

Σύμφωνα με την κείμενη ευρωπαϊκή νομοθεσία περί προσωπικών δεδομένων, 
η διαχείριση προειδοποιεί γι αυτό κάθε αναγνώστη, 
παρότι η χρήση των cookies ΔΕΝ σχετίζεται με τη βούληση του διαχειριστή, 
Η χρήση cookies ΔΕΝ ΓΙΝΕΤΑΙ ΑΠΟ ΤΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ  ΤΟΥ ΠΑΡΟΝΤΟΣ BLOG, 
H xρήση cookies ΔΕΝ μπορεί να αποτραπεί από τη διαχειρίστρια 
Η χρήση cookies ΔΕΝ αξιοποιειται καθουδένα τροπο από τη διαχειριση αλλα μονο απο την ίδια την  Google ΠΟΥ ΕΙΝΑΙ ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΑ ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΓΙΑ ΤΑ COOKIES.

Η παραμονή σας, λοιπόν σε αυτό το ιστολόγιο- κι η περιήγηση σε αυτό- συνεπάγεται αυτόματα ότι αποδέχεστε τη χρήση cookies από την Google, με δική σας απόλυτη ευθύνη, οπως συμβαινει σε καθε ιστοσελίδα,
γεγονός με το οποίο η παρούσα διαχείριση δεν έχει ουδεμία σχέση 

κai δε φέρει την παραμικρή ευθύνη!

Παρασκευή 14 Δεκεμβρίου 2018

Θοδωρής Παπαθεοδώρου, Λιανοκέρια της Πικρής Πατρίδας(2)

                                                  Λιανοκέρια Της Πικρής Πατρίδας, Θοδωρής Παπαθεοδώρου,      
                                                                    Είδος: Ιστορική Τριλογία 2ο Μέρος
                                                                     Βαθμολογία: 10/10       



Ύστερα από 5 μήνες αναμονής επιτέλους βγήκε το δεύτερο μέρος της Τριλογίας που ο Θοδωρής Παπαθεοδώρου συνέθεσε για τον Μακεδονικό Αγώνα.
Ξανασυναντούμε τις ηρωίδες Φωτεινή και Αρετή από το κρίσιμο σημείο που με αγωνία τις είχαμε αφήσει, κλείνοντας το πρώτο μέρος.Η συνέχεια καταλήγει σε μια ακόμη αγωνιώδη εξέλιξη.


ΠΕΡΙΛΗΨΗ

Η Φωτεινή προσφυγας από την Ανατολική Ρωμυλία εργάζεται ως νοσοκόμα στη Θεσσαλονίκη, συνδράμοντας τον αγώνα για τη Μακεδονία.Εκεί συναντά τον απρόσμενο έρωτα, ενώ μια παρουσία από το παρελθόν της τη φέρνει σε ένα δίλημμα που κρίνει τη ζωή και τον θάνατο.
    Η αγάπη θα διεκδικήσει τα δίκαια της ακόμη και μέσα στη φωτιά του αγώνα για τη γη της Μακεδονίας, και θα προβάλλει τις απαιτήσεις της ζωής με την ελπίδα να ανατέλλει.
Παράλληλα, η Αρετή, υιοθετημένη κόρη επιφανούς αθηναικής οικογενειας, έχει κάνει την επανάστασή της αφήνοντας την ανιαρή ζωή των σαλονιών για να γίνει δασκάλα στους χειμαζόμενους Έλληνες της Μακεδονίας, που ζουν κάτω από τον τούρκικο ζυγό και τη βουλγάρικη απειλή.
  Μόνη της ανταμοιβή, η αγάπη στην πατρίδα κι η προσφορά σε παιδιά που τίποτα δε γνώρισαν πέρα από φόβο, φτώχεια και φωτιά...
       Παιδιά που πέρα από εθνότικές και γλωσσικές διαφορές έχουν ανάγκη να ελπίσουν σε ένα χάδι κι ένα καλύτερο μέλλον κι ίσως η δασκάλα τους να γίνει η μόνη μητρική φιγούρα για κείνα.
Συχνά το βουνό θα γίνει οδός διαφυγής για μικρούς κ μεγάλους ανάμεσα σε Μακεδόνες αντάρτες, Βούλγαρους κομιτατζήδες και μια φύση τραχιά, αμείλικτη, όπου ο άνθρωπος μετατρέπεται σε αγρίμι κι ο ίδιος.
          Με ένα ανεξόφλητο χρέος η Αρετή θα γυρίσει στην Αθήνα, προσμένοντας ευκαιρία για επάνοδο στον αγώνα για τη μακεδονική γη, χωρίς να υπολογίζει την αντίδραση των γονιών της και τον έρωτά ως υπόμνηση της νίότης της.
        Παράλληλα ολοενα και περισσότερα χωριά γνωρίζουν τη βαρβαρότητα των κομιτατζήδων.
   Ο Μήλιος κι η Ανθή στα άγουρά τους χρόνια θα κληθούν να δώσουν τον προσωπικό τους αγώνα πλάι στον εμβληματικό και αψύ Γερμανό Καραβαγγέλη.
Από την άλλη η μικρή Βάσιλκα προσωποποιεί την παιδική εξαθλίωση σε καορούςολέμου και σε κοινωνίες που ο πλούτος δεν μπόρεσε να μετριάσει τη βαρβαρότητά τους.
Κάπου αλλού οι τούρκικες φυλακές γεμίζουν δυσώδη δυστυχία και φτωχολογιά, εκεί που η δικαιοσύνη κ η αδικία μπερδεύονται αξεδιάλυτα...
    Εν τω μεταξύ στη Μακεδονία καταφθάνει ο θρυλικός Μίκης Ζέζας , που θα προσφέρει τα πάντα στη μεγάλη υπόθεση, αφυπνίζοντας την κυβέρνηση των Αθηνών...

ΣΧΟΛΙΑΣΜΟΣ

Η πολυαναμενόμενη συνέχεια της Τριλογίας του Θοδωρή Παπαθεοδώρου για τον Μακεδονικό Αγώνα στέκεται στο ύψος της δυναμικής αρχής, διατηρώντας την ποιότητα του λόγου, την καλοστημένη πλοκή και την ιστορική εγκυρότητα.
      Το δεύτερο μέρος επιλύει τις απορίες και τις εκκρεμότητες ακολουθώντας τα δαιδαλικά περάσματα της Ιστορίας και της ανθρώπινης ψυχής για να καταλήξει σε νέα.
           Οι ηρωίδες ακολουθούν την πορεία που είχαν αρχικά χαράξει σε μια παραλληλία που τελικά θα γνωρίσει την...τομή της στο τρίτο και τελευταίο μέρος.
         Οι δυο κοπέλες εξακολουθούν υπακούουν στη φωνή της συνείδησής τους, υπερβαίνοντας την εποχή τους και τους περιορισμούς του φύλου τους.
Η μια ηρωίδα κουβαλώντας το τραύμα του χαμένου αδελφού καλείται να αντιμετωπίσει ένα πρόσφατο παρελθόν που τη διέψευσε και να λάβει μια απόφαση που ορίζει την εκδίκηση ή την άφεση.
       Η άλλη θέτει στόχο ζωής το χρέος της απέναντι σε ένα παιδί, αλλά η μοίρα έχει διαφορετική άποψη...
Και σε αυτό το δεύτερο μέρος οι ηρωίδες κομίζουν το ηθικό φορτίο τους και γίνονται φορείς ενός πρώιμου φεμινισμού που ουδέποτε εκπίπτει σε εξιδανικεύσεις ή υπερβολές που θα ακύρωναν τη θηλυκότητά τους:
Η αμιγής θηλυκότητα διατηρείται καθώς με την πατριωτική καρδιά και το θάρρος συνυπάρχει η ερωτευμένη ψυχή, η τρυφερότητα κι η φροντίδα!
         Η Φωτεινή εκπροσωπεί τις αθόρυβες ηρωίδες που παραστέκουν στην αρρώστια και τις πληγές, καθώς υπηρετεί τον Αγώνα ως πληροφοριοδότρια αλλά και νοσοκόμα.
Μαζί της ανακαλύπτουμε τη Θεσσαλονίκη .
Μαζί της παρακολουθούμε την προσπάθεια των Βουλγάρων να διεισδύσουν στον κοινωνικό ιστό της Θεσσαλονίκης, προσεταιριζόμενοι ως τόπους προπαγάνδας και στρατολόγησης ακόμη κι Εργατικές Λέσχες που εντάσσονταν στο εργατικό κίνημα της εποχής.
Στην ιστορία της προβάλλει μια έμμεση καταγγελία των κοινωνικών ανισοτήτων και της φτώχειας που ενώνει σε μια κοινή μοίρα εξαθιωσης όσους πλασματικά χωρίζουν συμφέροντα και φανατισμοί.
         Η Αρετή, από την άλλη, αποτελεί φόρο τιμής στις ηρωικές δασκάλες που κράτησαν άσβεστη τη φλόγα του ελληνισμού στις φοβισμένες ψυχές τψν χωριών της Μακεδονίας, δοκιμάζοντας το μαχαίρι των κομιτατζήδων, που βασάνιζαν, απαγχόνιζαν και κατακρεουργούσαν την πνευματική ελίτ που απειλούσε το σχέδιο αφελληνισμού σε οόκληρη τη Μακεδονία.
Παράλληλα ο Μάνος από τη φωτιά της Θερισσού και την Κρητική Επανάσταση θα διεξάγει τον δικό του αγώνα για μια ακόμη από τις επιμέρους αλύτρωτες πατρίδες.
Ο Λευτέρης από την πλευρά του ζητά να εκδικηθεί τον ξεριζωμό του χωριού του και τον άδικο χαμό των οικείων του από τα βουλγαρικά στίφη.
Ταυτόχρονα νέα θύματα προστίθενται όταν οι Βούλγαροι επανέρχονται μετά την εικονική Εξέγερση του Ίλιντεν ακόμη πιο επιθετικοί.
Πόσο τραγικό όταν υα θύματα αυτά είναι τα αθώα παιδιά...
Οι διαδρομές φτάνουν ως τους τούρκικους φτωχομαχαλάδες, τα παζάρια και τις φυλακές...που στεγάζουν ανθρώπινα ράκη έρμαια πρωτόγονων ηθών.
Το βιβλίο του Παπαθεοδώρου φέρνει στο προσκήνιο πολλούς χαρακτήρες κάτω από ξεχωριστά κεφάλαια που εξασφαλίζουν διαρκέις εναλλαγές που κρατούν το ενδιαφέρον αμείωτο.
     Αντάμα με τους μυθιστορηματικούς  ήρωές ο Θοδωρής Παπαθεοδώρου σκιαγραφεί υποδειγματικά τα εμπλεκόμενα υπαρκτά πρόσωπα του Μακεδονικού Αγώνα, καταγράφοντας αληθινά περιστατικά.
Από τον Πρόξενο Κορομηλά μέχρι τον φλογερό και πεφωτισμένο Δεσπότη Καστοριάς Γερμανό Καραβαγγέλη που αποδύθηκε σε έναν λυσσαλέο αγώνα για το ιδανικό της πατρίδας,εμψυχώνοντας, οργανώνοντας και μη διστάζοντας να συγκρουστεί.
Μια φύση ευσεβής γεμάτη πάθος, ανυπομονησία και αυταπάρνηση
Στο δεύτερο μέρος, στα Λιανοκέρια, κάνει την εμφάνισή του ο θρυλικός Εύελπις Παύλος Μελάς.
Απαρνούμενος την τρυφηλή ζωή του στην Κηφισιά  κι επιλέγοντας να αποχωριστεί τη συντροφιά της αγαπημένης του Ναταλίας, ανεβαίνει ο ίδιος στα βουνά της Μακεδονίας βρίσκοντας έναν τρόπο να "πάρει συντροφιά του" τα παιδιά του εκεί στη μάχη του για τα δίκαια της Πατρίδας:
Επιλέγει για αντάρτικο προσωνύμι έναν συνδυασμό από τα χαιδευτικά τους: Ως όνομα παίρνει το χαιδευτικό του γιου του από Μιχάλης Μίκης- και για επίθετο εκείνο της κόρης του  - από Ζωής -Ζέζα) "
Έτσι ο Μελάς μένει στην Ιστορία ως Καπετάν Μίκης Ζέζας.
Ο συγγραφέας μας ακολουθεί τον Παύλο Μελά σε σύντομη συναναστροφή με τους ήρωές μας και την ανάβαση του ως τον τιμημένο, αλλά άδικο θάνατό του από ενέδρα τούρκικου αποσπάσματος.
           Η πλοκή του έργου έπειτα από τν Μελά, επιστρέφει στις δυο μας ηρωίδες για να τις αφήσει στο μεταίχμιο μεταξύ ζωής και θανάτου σε μια εκκρεμότητα πιο αγωνιώδη από του πρώτου μέρους.
Η τελευταία σκηνή του βιβλίου επιφυλάσσει μια ανατροπή εκπληκτική συνάμα κι εφιαλτική για τη μία πρωταγωνίστρια
την ίδια ώρα που η άλλη καλείται να επιλέξει ανάμεσα στη συνείδησή της και την επιβίωσή της...
Το βέβαιο είναι πως το τρίτο μέρος αναμένεται συγκλονιστικό, καθώς θα ολοκληρώνει τον ιστορικό του προβληματισμό και οδηγεί στη λύση της πλοκής, φωτίζοντας όλες τις πτυχές των χαρακτήρων.
Μια τριλογία που το μόνο της ελάττωμα είναι ότι ο χωρισμός της σε ενότητες μέρη αναγκάζει τον αναγνώστη σε μεγάλο διάστημα αναμονής μεχρι τη συνέχεια.
            Η Τριλογία της Μακεδονίας και στο δεύτερο μέρος της παραμένει ένα φωτεινό δείγμα ποιοτικής λογοτεχνίας που ταξιδεύει, προσφέρει τεκμηριωμένη ιστορική γνώση και άγει την ψυχή.
Από κείνα τα έργα που διαφυλάττουν την εθνική μνήμη και μια αγάπη για την πατρίδα που αντικρούει τον ανερμάτιστο μηδενισμό, καταρρίπτοντας και τον στείρο φανατισμό, που απειλεί και θολώνει τη σύγχρονη πολιτική μας ζωή...



ΤΡΙΛΟΓΙΑ ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΟΥ ΑΓΩΝΑ


ΔΙΛΟΓΙΑ ΔΙΚΤΑΤΟΡΙΑΣ



ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΟΥ ΠΡΩΤΟΥ ΜΕΡΟΥΣ 
ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΤΗΣ ΜΙΚΡΗΣ ΠΑΤΡΙΔΑΣ

Τετάρτη 12 Δεκεμβρίου 2018

Μάρω Βαμβουνάκη, Η Μοναξιά Είναι Από Χώμα

                                                         Η Μοναξιά Είναι Από Χώμα, Μάρω Βαμβουνάκη
                                                                            Είδος : Κοινωνικό/ (Ενδοσκόπηση)
                                                                                   Βαθμολογία :10/10           


  Φέτος οι Εκδόσεις Ψυχογιός μου επεφύλαξαν μια...ευχάριστη έκπληξη, καθώς προχώρησαν στην επανέκδοση ενός βιβλίου που με στιγμάτισε στη μετεφηβεία μου, όταν αρχές του 2000 βρέθηκε στα χέρια μου:
      Πρόκειται για το "Η Μοναξιά Είναι Από Χώμα", με το οποίο ανακάλυψα την ξεχωριστή Μάρω Βαμβουνάκη.
      Το 1987 η "Μοναξιά" απέσπασε Κρατικό βραβείο Μυθιστορήματος, και δικαίως αφού ανήκει στα βιβλίου σε σημαδεύουν για πάντα και συνιστά μια από τις κορυφαίες στιγμές της συγγραφέως.
      Ο Ψυχογιός το προσφέρει σε μια καινούρια εκδοση που διατηρεί τη μελαγχολία του ασπρόμαυρου πρωτοτύπου των εκδόσεων Φιλοππότη...

ΠΕΡΙΛΗΨΗ
Ένας συγγραφέας αστυνομικών βιβλίων, στο κατώφλι της μέσης ηλικίας, προσπαθεί να αντιμετωπίσει το τραυμα του χωρισμού του από τη γυναίκα που αγαπήσε, επιλέγοντας να αφήσει τον σύχρονο τρόπο ζωής και να αποσυρθεί σε ένα ερημικό νησί.
         Στη διαρκεια της απομόνωσής του γράφει στη χαμένη του σύντροφο,
18 εξομολογητικές επιστολές, μέσα από τις οποίες αναμετράται με την οδύνη του έρωτά του, φτάνοντας να αναλογιστεί εν τέλει τα διαχρονικά του σφάλματα και να οδηγηθεί  σε ένα επώδυνο ταξίδι αυτογνωσίας.
Κάθε επιστολή κι ένα ποίημα για το δράμα του Ανθρώπου, 
κάθε επιστολή και μια ωδή οδύνης,
κάθε επιστολή κι ένα νέο βήμα αναμόρφωσης της ψυχής του.
         Όταν ολοκληρώσει τις επιστολές του, ο συγγραφέας δε θα είναι ξανά ο ίδιος.
Πού θα τον οδηγήσει ο νέος του εαυτός;   
Θα ξαναβρεί την αγαπημένη του, αναγεννημένος;
Οι επιστολές θα φτάσουν στα χέρια κάποιου παραλήπτη; 

ΣΧΟΛΙΑΣΜΟΣ
Το "Η Μοναξιά Είναι Από Χώμα" ανήκει στα βιβλία που στιγματίζουν την ψυχή του αναγνώστη χαράσσοντας νέα μονοπάτια στον τρόπο σκέψης του.
Βιβλίο που διεισδύει, συγκλονίζει, ταρακουνά, αναμορφώνει!
Ρηξικέλευθο για την εποχή που γράφτηκε, στα τέλη της δεκαετίας του 80, το μυθιστόρημα αυτό αξιώθηκε κορυφαία ελληνική διάκριση στον χώρο της Λογοτεχνίας, το Κρατικό Βραβείο .
       Η ενδοσκοπική πένα της Μάρως Βαμβουνάκη με τη γνωστή γυναικεία της ευαισθησία, στα καλύτερά της!
          Πρόκειται για ένα πεζογράφημα που αποκτά την καλλιέπεια και τη μεταφορική φύση ενός ποιητικού έργου, καθώς ο λόγος διακλαδίζεται σε μια γοητευτική γλώσσα και παραβολές, ενόσο ο πρωταγωνιστής αναζητά τον εαυτό του και καταγράφει την εσωτερική του πάλη σε δεκαοχτώ επιστολές.
Μια γλυκιά ηδυπάθεια λέξεων διατρέχει ολόκληρο το έργο, υποβάλλοντας μια γόνιμη μελαγχολία
Το μυθιστόρημα είναι δομημένο σε 18 ξεχωριστούς μονολόγους- κεφάλαια κι ένα επίμετρο όπου μαθαίνουμε (;) την έκβαση των πραγμάτων.
           Ηδη ο τίτλος προδιαγράφει τον λυρισμό, τους ποιητικούς συμβολισμούς, αλλά και την εικονοπλασία του έργου, που υπονοούν τη φιλοσοφική του διάθεση πίσω από το αισθηματικό περίβλημά του.
"Η Μοναξιά Είναι Από Χώμα", λοιπόν: Τίτλος που προεικονίζει τον πόνο και μια διαδρομή ατομική που καταλήγει σε φιλοσοφικές αναγωγές, διαποτισμένες λογοτεχνικά σχήματα.
       Το μυθιστόρημα της Βαμβουνάκη  εκκινεί από μια σίγουρα αισθηματική βάση , αλλά κλιμακώνεται για να αναχθεί σε μια ενδοσκόπηση, που αφορά καθέναν από μας που καταλήγει σε υπαρξιακές αναζητήσεις.
Η καθολικότητα του έργου αποτυπώνεται στο γεγονός ότι πουθενά δε μαθαίνουμε τα ονόματα των πρωταγωνιστών- έτσι καθένας μας αναλαμβάνει τον ρόλο του αποστολέα ή του παραλήπτη ανάλογα με τις προσωπικές του εκκρεμότητες.
       Στην αρχή του βιβλίου κυριαρχούν οι συναισθηματικές συγκρούσεις μιας τυπικής ερωτικής απογοήτευσης, που εστιάζουν στο αντικείμενο του πόθου και της έλλειψης: Είναι διάχυτη η ματαίωση των πόθων και των προσδοκιών, ενώ ο πρωταγωνιστής βιώνει την εγκατάλειψη που εξαρθρώνει όλους τους αρμούς της ψυχικής του ισορροπίας.
Ο ήρωας διασχίζει τη μοναξιά του σαν μετεωρίτης στο σκοτάδι, έχοντας χάσει το όραμα και τον σκοπό .
Συνοδοιπόροι στην ύστατη μοναξιά, τα αγνά συστατικά του ακατέργαστου τοπίου:
Το τραχύ χώμα, η αεικίνητη θάλασσα στη μυσταγωγία του μπλε της, οι πέτρινοι κυματοθραύστες του πελάγους- καρτερικοί μάρτυρες θαλασσινών και στεριανών δραμάτων. 
Η συγγραφέας αποζητά δρόμους διαφυγής από την κυνική αστυφιλία που στη δεκαετία του 80 είχε εκμαυλίσει τις συνειδήσεις των ανθρώπων, αποξενώνοντας τους από το περιβάλλον και την ψυχή τους, όπως το είχε αναδείξει με τους στίχους του κι ο Κώστας Τριπολίτης την ίδια περίπου περίοδο.
Η αδηφαγία της πόλης, που σαν κινούμεμη άμμος καταπίνει όνειρα , ανθρώπινες σχέσεις και τον χρόνο.
Εδώ στην ερημιά η σιωπή ανακουφίζει από την παραπλανητική ηχορρύπανση της έπαρσης, του ανταγωνισμού και κυοφορεί μιαν αθόρυβη σοφία.
Εδώ το άτομο απαλλαγμένο από τα προσχήματα του τεχνικού πολιτισμού και των συμβάσεων μπορεί να αφουγκραστεί τη φωνή της πρότερης αγνότητας του, απέριττος σαν πρωτόπλαστος.
      Έναν ιδιότυπο επαναπατρισμό στο ανόθευτο εισηγείται η Μάρω Βαμβουνάκη, ανατέμνοντας την πιο Μεγάλη Ξενιτειά -αυτήν του Χαμένου Παραδείσου!
Μέσα από τον πρωταγωνιστή- αποστολέα, λοιπόν η συγγραφέας παρακολουθεί την Οδύσσεια του Μεγάλου Εξόριστου, του Ανθρώπου και βρίσκει το μονοπάτι της επιστροφής στην πρωτόλεια αθωότητα που απαρνηθήκαμε.
Σε αυτήν την άρνηση εδράζεται η πηγή του Πόνου, όταν η αγνή ψυχή ρυπαίνεται από το Ίδιον Συμφέρον και την θνησιγενή  ιδιοτέλεια του Ναρκίσσου.
Η συγγραφέας φωτίζει μοναδικά πώς η εγωιστική προβολή ατομικών προσδοκιών στον Άλλον, διαστρεβλώνει τις σχέσεις και μετατρέπει τα Πρόσωπα των σχέσεων σε Αντικείμενα...
       Μια σπειροειδής καταβύθιση σε ανομολόγητες αλήθειες της ανθρώπινης ψυχής και μια ανατομία της σαρκοβόρας φύσης του ανθρώπινου εγωισμού που καλειδοσκοπικά εναλλάσσει πλήθος προσωπείων, σαν παραμορφωτικός καθρέφτης προθέσεων και αισθημάτων, σκοτεινών, που γίνονται όχημα αυτοπροβολής και ψυχικής δέσμευσης του άλλου.
Ράπισμα στον φαρισαισμό μιας ψευδεπίγραφης αρετής συνιστά κάθε λέξη.
Μέσα στις επιστολές του άντρα στη χαμένη αγαπημένη αναδύεται μια ενσυναίσθηση στο αιώνιο πάθος του Ανθρώπου, ενώ η συγγραφέας ξεμπροστιάζει την τάση μας να παρουσιάζουμε την τάση εξουσίας μας στον Άλλον ως αγάπη ασφυκτική και .
Βιβλίο Κάθαρσης λοιπόν είναι "Η Μοναξιά" της Μάρως Βαμβουνάκη , μέσα από το οποίο κανείς δε βγαίνει αλώβητος.
Όποιος διαβάσει τη "Μοναξιά Από Χώμα" , κλείνοντας το βιβλίο αυτό θα βγει ένας πολύ διαφορετικός άνθρωπος - πιο συνειδητοποιημένος, πιο ειλικρινής με τον εαυτό του, πιο μεγαλόθυμος με τους γύρω του έχοντας ένα ακόμη πνευματικό εφόδιο για να διεκδικήσει μια ζωή χωρίς προσχήματα.
      Βιβλίο 3 γενεών λάμπει σεμνά μέσα στον χρόνο ανακουφιστικό σαν επίδεσμος και λάμπα θυέλλης στην έσω μας καταιγίδα, από μια συγγραφέα που έχει το ταλέντο να αφουγκράζεται την ανθρώπινη ψυχή και ζητά να τη θεραπεύσει με το σπουδαιότερο φάρμακο: Την Αλήθεια.