Antonio G. Iturbe, Η Βιβλιοθηκάριος του ΑΟΥΣΒΙΤΣ

 ΑΝΤΟΝΙΟ G. ΙΤURBE, Η Βιβλιοθηκάριος του Άουσβιτς

                                  Είδος: Ιστορικό Δράμα

                                   Βαθμολογία : 10/10

                                   

Άλλο ένα βιβλίο για το Άουσβιτς;
Κι όμως... Πάντα υπάρχει κάτι καινούριο ή χρήσιμο να ειπωθεί σχετικά με αυτό το ύστατο άκρο της ανθρώπινης σκληρότητας που ξετυλίχθηκε σε αυτή τη γωνιά της Ευρώπης.

Αρκεί ένα απόθεμα ανθρωπιάς, αγωνίας και συγγραφικής οξυδέρκειας- μπορεί κι ευαισθησίας ...

Αυτή τη φορά "ξεναγός στη φρίκη" γίνεται ένα γλυκό κορίτσι με μια ιδιαίτερη αγάπη, που προδιαγράφει άλλωστε κι ο ίδιος ο τίτλος, αφού η κοπελίτσα αυτή γίνεται... "Βιβλιοθηκάριος του Άουσβιτς"!

Η ηρωίδα που παίρνει φωνή από την πέννα του Αντονιο Ιτούρμπε, λοιπόν, αποδρά μέσα από τα βιβλία και ορθώνει τη δική της αντίσταση! Πρόκειται για ένα νεαρό κορίτσι την Ντίτα Κράους και υπήρξε πραγματικά.

Είναι η 14χρονη έφηβη Εντίτα Αντλέροβα(το αληθινό της όνομα) , η οποία καταφθάνει τον Γενάρη του 1944 στο Μπίρκεναου μαζί με τους γονείς της.

Εκεί εμπλέκεται θαυμαστά κι απροσδόκητα με τα βιβλία διασώζοντας κάτι από το φρόνημα των γύρω της...

Με αυτήν την πρώτη ύλη συντίθεται ένα από τα πιο συγκινητικά μυθιστορήματα σχετικά με το Εβραϊκό Ολοκαύτωμα, που θα γεμίσει συναισθήματα και προβληματισμο κάθε ελεύθερη ψυχή.

ΠΕΡΙΛΗΨΗ

Η Ντίτα είναι ένα από τα πολλά παιδιά που από το γκέττο του Τερεζίν κατέληξαν τελικά, στο Άουσβιτς.

Η διοίκηση των ναζί όμως επιτρέπει να ιδρυθεί μέσα στο Άουσβιτς για τους συγκεκριμένους εκτοπισμένους του Τερεζίν ένα οικογενειακό υποστρατόπεδο με ένα υποτυπώδες σχολείο για λόγους προπαγάνδας.

Σε αυτήν την απροσδόκητη όαση η Ντίτα Κράους κατορθώνει να περισώσει έναν κρυφό θησαυρό: 5-6 κακοδιατηρημένα βιβλία που ανοίγουν νέους ορίζοντες για τους φυλακισμένους δασκάλους και μαθητές-πέρα από το συρματόπλεγμα του στρατοπέδου..

Συνοδοιπόρος της Ντίτα ένα γοητευτικό μυστηριώδες αγόρι που σέρνει τις αλυσίδες των δικών του μυστικών, και κάνει την καρδιά της μικρής Ντίτα να χτυπήσει σε πείσμα του θανάτου που τη ζώνει.

Στο μεταξύ ένας μυστηριώδης φρουρός των Ες Ες πλευρίζει την πιο στενή της φίλη που βρίσκεται σε δίλημμα...

Κι όλα αυτά, ενόσω οι καμινάδες καπνίζουν νύχτα- μέρα, αλέθοντας κορμιά αθώων...

ΣΧΟΛΙΑΣΜΟΣ

"Βιβλιοθηκάριος του Άουσβιτς"!

Ένας τίτλος που κρύβει δυο έννοιες μεταξύ τους αντίθετες αν όχι αλληλοαναιρούμενες:

Από τη μια το Άουσβιτς, έμβλημα του ναζισμού και τόπος πραγμάτωσης του φριχτού ρατσιστικού του οράματος! 

Από την άλλη o μεγαλύτερος εχθρός και φόβητρο του χιτλερικού ολοκληρωτισμού: Tα Βιβλία!

            Ήταν 10 Μαϊου του 1933 όταν το νεοανελιχθέν ναζιστικό καθεστώς συγκέντρωσε μια λίστα προοδευτικών βιβλίων και τελικά τα έριξε εν μέσω αλαλαγμών στην πυρά.

Οι σελίδες των Φρόυντ, Ρέμαρκ, Στάινμπεκ, Ουγκό, Ντοστογιέφσκι, Τσβάιχ και άλλων, από λύχνοι μέσα στην πνευματική νύχτα, έγιναν πλέον, στάχτη... 

Ηταν τότε που ο Χάινε άρθρωσε τη ζοφερή του προφητεία:

"Εκεί όπου καίνε βιβλία κάποτε θα κάψουν και ανθρώπους"-όπερ κι εγένετο με τον ειδεχθέστερο τρόπο στα στρατόπεδα εξόντωσης

Αυτά τα δύο στάδια του δολοφονικού Ολοκληρωτισμόυ γεφυρώνει το παρόν μυθιστορημα του Ιτούμπε.

           Δεν είναι πρώτη φορά στη Λογοτεχνία, που ένα κορίτσι αντιστέκεται στην τυραννία με όχημα τη δύναμη των βιβλίων. Συνέβη στο τόσο ξεχωριστό βιβλίο του Μάρκους Ζουσάκ "Η Κλέφτρα Των Βιβλίων", όπου η μικρή Λίζελ , που σώζει βιβλία από τη ναζιστική πυρά κείνη τη νύχτα του Μάη ,

σαστισμένη παρατηρεί την κοινωνία της Γερμανίας να αποσυντίθεται κάτω από το ναζιστικό δηλητήριο, ώσπου καλείται να κρύψει έναν νεαρό Εβραίο κι η ζωή της αλλάζει...

            Τώρα, η Ντίτα Κράους από το Τερεζίν καλείται να διασώσει κι εκείνη μια χούφτα πολύτιμα βιβλία από τη θηριωδία των ναζί.

"Παράθυρα στο φως"- που θέτουν- τον νου -σε εγρήγορση, γίνονται τα φτωχικά αυτά βιβλία κι επιστρέφουν στους τροφίμους  την ανθρώπινη υπόσταση, που τόσο λυσσαλέα πασχίζουν με τις κακουχίες, τις ασύλληπτες ταπεινώσεις και την τρομοκρατία να τους αποστερήσουν οι ναζί.

Τα βιβλία γίνονται "φτερά, που δε φοβούνται τον ήλιο, αλλά ανυψώνουν τον Άνθρωπο- από το χθόνιο σκοτάδι- πιο κοντά στις ηλιαχτίδες του".

Υπό αυτό το πρίσμα ο Ιτούμπε παρουσιάζει την Ντίτα σα μια μικρή Σεχραζάτ που αφηγείται χωρία της κλασσικής λογοτεχνίας στα παιδάκια της.

Κάπως έτσι από το έργο του Ιτούμπε παρελαύνουν σε περιληπτικές αναφορές κλασσικά μυθιστορήματα όπως το "Μαγικό Βουνό" του Τόμας Μανν κι ο "Κόμης Μόντε Κρίστο", που αποκτούν συμβολικές διαστάσεις στη ζωή των αιχμαλώτων του Άουσβιτς.

Αυτή η διακειμενικότητα προσδίδει στη "Βιβλιοθηκάριο του Άουσβιτς" τη γοητεία ενός ιδιαίτερου κύρους και μοναδικό της ελάττωμα είναι ότι παρουσιάζει και το φινάλε των βιβλίων αυτών, πράγμα που θα αφαιρέσει την απόλαυση από κάθε δυνητικό αναγνώστη τους που δεν τα έχει ακόμη γνωρίσει.

Παρ'όλαυτα, η ζωοδότρα πνοή των βιβλίο εμφυσά ελπίδα κι επένδυση στην ίδια την αξία του Ανθρώπου...

Πέρα από τα βιβλία είναι κι ο ανθρώπινος παράγοντας που ο συγγραφέας αναπτύσσει με εξαιρετικό τρόπο, μέσα από ενδιαφέροντες χαρακτήρες...

   Όλοι οι όμηροι αφοπλίζουν με τη θέλησή τους για ζωή.

Ειναι η γλυκιά έφηβη Ντίτα Κράους που κερδίζει την καρδιά όλων με την ευσυνειδησία και την ανθρωπιά που αντιτάσσει στα θηρία.
Επιπροσθέτως, είναι ο παράξενος σύντροφός της,ο άλλοτε αθλητής Φρέντι Χιρς, με το εσωτερικό σφρίγος, που κουβαλά τους προσωπικούς του δαίμονες, και τους καταπνίγει για να δώσει δύναμη στους συγκρατούμενούς του και να αντισταθεί με τον δικό του τρόπο στα γερμανικά θηρία, που τους φρουρούν .          

Είναι η τρυφερή Μαργκίτ,  που έρχεται αντιμέτωπη με την πρόκληση ενός ακραίου, ισως κι απαγορευμένου, έρωτα, που συγκινεί τον αναγνώστη. 
Αντάμα με τους κεντρικούς χαρακτήρες αρμονικά ενταγμένοι στο κάδρο των εξελίξεων είναι κάποια υπαρκτά και αρκετά γνωστά πρόσωπα που σημάδεψαν την ιστορία του Άουσβιτς Μπιρκενάου. Συμβάλλουν όλα τους στη σκιαγράφηση του εφιαλτικού ολοκαυτώματος, που εκμηδένισε τον Ανθρωπο, εξευτέλισε τον σύγχρονο πολιτισμό, απαξίωσε την ίδια τη Δημιουργία και κατακρύμνησε τον ΄'ανθρωπο στο επίπεδο του Κτήνους για πάντα.
   Πρώτος από όλους είναι ο γελαστός γιατρός , ο Ες Ες υπολοχαγός, ο Γιόζεφ Μένγκελε , το πιο σατανικό ανθρώπινο πλάσμα που περπάτησε σε αυτήν τη γη. 

Δεν ανατριχιάζουν μόνο τα φριχτά εγκλήματά του Μένγκελε ή τα αδιανόητα πειράματά του πάνω στους ανυπεράσπιστους αιχμαλώτους [και ιδίως σε διδύμους, παιδιά ή εγκύους] αλλά κυρίως η μυθική ομορφιά του και το χαμόγελο, με το οποίο απολάμβανε τον πόνο που έσπερνε, επενδύοντας με ένα υπόστρωμα ανωτερότητας, Πολιτισμού κι επιστήμης τις μισάνθρωπες πράξεις του.
Αυτό το τρομερό πρόσωπο κάνει ένα πολύ ιδιαίτερο όσο και τρομακτικό πέρασμα στην πορεία της Ντίτα Κράους, δεν κατόρθωνει όμως να την κάμψει.

         Παράλληλα, συναντούμε ένα ερωτευμένο ζευγάρι Εβραίων του Άουσβιτς που ο έρωτάς τους θα σταθεί πάνω από τον θάνατο και τον τρόμο και θα γίνει θρύλος: Πρόκειται για την Μάλα και τον Ερντεκ που από τα πόστα των διερμηνέων προσπαθούν να βοηθήσουν τους συγκρατουμένους τους, μεθοδεύοντας τη δική τους απόδραση με τραγικά αποτελέσματα που ανήγαγαν την αγάπη τους σε σύμβολο.

Τούτη η  σπαρακτική ιστορία  άφησε το αποτύπωμά της στην Τέχνη και ενέπνευσε και την ελληνική αριστουργηματική ροκ όπερα "Μάλα- Η Μουσική του Ανέμου" του Νίκου Καρβέλα , καθώς και πλήθος έργων.

Ήταν τόσο  ευχάριστη έκπληξη να τη συναντήσω στις σελίδες του μυθιστορήματος αυτού!

Από την άλλη οι πρωταγωνίστριες μας, η Ντίτα κι η Μαργκρίτ θα παραδοθούν στα δικά τους ευγενή συναισθήματα και θα κυριαρχήσουν στις σελίδες και την ψυχή μας.

Θα δοκιμαστούν από διλήμματα, θα παλέψουν και θα γίνουν από εκείνους που έκαναν να ανθίσουν λουλούδια μέσα από την τέφρα των ανθρωποφάγων φούρνων του ναζισμού.

Αυτή είναι η "Βιβλιοθηκάριος του Αουσβιτς":

Ένα πορτρέτο της Φρίκης όπου έχουν τρυπώσει λιγες πινελιές ελπίδας και πίστης...
Ένα γνήσια αντιφασιστικό βιβλίο που πολεμά το μίσος μέσα από το φως των Βιβλίων και της Ανθρωπιάς