ΤΑΣΟΣ ΝΟΥΣΙΑΣ-Ο Αγαπημένος Ηθοποιός Από το Νησί εξομολογείται...

ΤΑΣΟΣ ΝΟΥΣΙΑΣ: "O σταυρωμένος Προμηθέας είναι σήμερα η ίδια η Ελλάδα"!

Στην ΕΛΙΣΣΑΒΕΤ Π. ΔΕΔΕ

Ο αγαπημένος ηθοποιός που λατρέψαμε στο "Νησί",
 μοιράζεται μαζί μας μια συγκλονιστική συζήτηση γύρω από 
τον Προμηθέα Δεσμώτη και τις κοινωνικές του προεκτάσεις , 
εξηγεί την επιρροή του Καζαντζάκη στην κοσμοθεωρία του,
αναλύει τη διττή φύση του έρωτα 
και κάνει αναδρομή στην πορεία του, αναζητώντας- ως άλλος Διογένης- τον "Μεγάλο 'Ανθρωπο"...

ΕΝΟΤΗΤΑ 1. Η Σμύρνη και ο "ξυπόλητος έρωτας"!!!!

ΕΡΩΤΗΣΗ - Τρίτη παραγωγή σχετικά με τη Σμύρνη, ύστερα από τα Παιδιά της Νιόβης, Τις Μάγισσες της Σμύρνης, και ένα χωρίο στο Μεγάλο μας Τσίρκο…
Τι συναισθήματα σας γεννά το ζήτημα της Καταστροφής;

ΤΑΣΟΣ ΝΟΥΣΙΑΣ - Ευρύ θέμα.Στη Μεγάλη του Εικόνα το βιώνουμε ακόμη και σήμερα, με ένα τεράστιο μεταναστευτικό κύμα από τη Συρία, το Αφγανιστάν-κι άλλες εμπόλεμες ζώνες. 

         Χωρίς να μιλώ βιωματικά,αλλά μόνο μέσα από τους ρόλους ,είναι οδυνηρό. 

Έχει μέσα την έννοια του αιφνίδιου θανάτου. 
Ένα μεγάλο σοκ ,όπου κάποιοι άνθρωποι δημιούργησαν μέσα από τα αποκαΐδια και κάποιοι χάθηκαν.
Αυτό θα αγγίζει ολόκληρη την ανθρωπότητα διότι κάνει διαρκείς κύκλους.Γι’ αυτό με συγκινούν αυτοί οι ήρωες που χάνουν τα πάντα και μεγαλοπρεπώς στέκουν μπροστά στο καινούριο.
        Αυτό είναι φανερό στην πορεία των Μικρασιατών, αφού οι Ίωνες έχουν μια μακραίωνη πορεία κι αυτόν τον πολιτισμό έφεραν μαζί τους στους Παλαιοελλαδίτες με αποτελεσμα να ζυμωθούν τόσο ,ώστε σήμερα όλοι να αισθανόμαστε «Μικρασιάτες»!
Η Καταστροφή επιτέλεσε ένα έργο πολιτισμού που εμπεριέχει γεύσεις,ντοπιολαλιές,παραδόσεις ,νέα αισθητική.Μέσα από μια καταστροφή κάτι αναγεννάται!

ΕΡ- Εσείς στη Σμύρνη Μου Αγαπημένη, που συνεχίζεται και του χρόνου ,υποδυθήκατε τον Tούρκο κεμαλιστή, Χαλίλ. Μιλήστε μας για τον χαρακτήρα αυτόν…

Τ.Ν.- Ο Χαλίλ στην παράσταση της Ντενίση είναι ο Τούρκος ο οποίος ζυμώνεται με το ελληνικό στοιχείο.
Συμβιώνει με την ελληνική οικογένεια, σπουδάζει με τις φροντίδες τους,τους χρωστάει πολλά κι έρχεται σε σύγκρουση με τη δική του Ιστορία, τη δική του καταγωγή, την ανάγκη να βοηθήσει το έθνος του, το τουρκικό κάτω από τον ηγέτη Κεμάλ.
Αυτός ο διπολισμός είναι που τον κάνει φοβερά ανθρώπινο!

ΕΡ- Ο Χαλίλ κατατρύχεται από ένα πάθος που αντίκειται σε πατρίδα και ηθική. 
Τελικά, δικαιούται ο έρωτας να ξεπερνά τα όρια;

Τ.Ν.- "Έρως ανικατε μάχαν" και γι αυτό νομιμοποίειται να κάνει τα παντα.Η ελληνική παράδοση τον έρωτα τον έχει εν τη Γενέση του Σύμπαντος: Aπό τη Γαία και τον Έρωτα ξεκίνησαν όλα. Αυτή η Κοσμογονία πηγάζει από τον έρωτα.
Συνεπώς ξεπερνά όλες τις συνθήκες.Νομιμοποιείται…


ΕΡΩΤΗΣΗ- Μπορεί ένας έρωτας να μας κάνει πιο ανθρώπινους αναχαιτίζοντας την αποκτήνωσή μας , όπως συμβαίνει με τον Χαλίλ;

Τ.Ν.- Σαφώς. Αν και η "Διοτίμα" στον Πλάτωνα τον περιγράφει "Ανυπόδητο και Άσχημο".
Άρα ο Έρωτας είναι μπαλαντέρ στο καλό και στο κακό.

ΕΡΩΤΗΣΗ- Μήπως όμως έμεινε «ανυπόδητος» γιατί τα έδωσε όλα?

        
ΤΝ - (χαμογελάει σκεπτικός) 
 Μμμ,ναι με έναν τρόπο μπορείς να το πεις κι αυτό…
Δηλαδή,λες, 
«όχι ασχήμια ,αλλά απόλυτη παραχώρηση»,ε; 
Ναι,ναι!
Κι αυτό έχει την ιδιαίτερη γοητεία του!


ΕΝΟΤΗΤΑ 2. Η Οικογένεια
                                       
                                                         
ΕΡΩΤΗΣΗ- Στην παράσταση προβάλλουν ισχυροί οι οικογενειακοί δεσμοί. Τι ρόλο παίζει για σας η οικογένειά σας;[…]

Τ.Ν.- Η οικογένεια είναι επιλογή κι όχι επίκτητη. 

Αν και τα παλια χρόνια συνέβαιναν τα συνοικέσια. άρα μπορεί να μην ήταν όλοι ευτυχισμένοι με αυτό. 

Στη δικιά μου περίπτωση ήταν αποτέλεσμα επιλογής, οπότε η οικογένεια αποτελεί μια προέκταση του εαυτού μου.

ΕΡΩΤΗΣΗ-  Ποια ιδανικά θα θέλατε να μεταδώσετε στην κόρη σας;

Τ.Ν.-   Θα ήθελα να καταλάβω τι θέλει η κόρη μου και να το σεβαστώ. Άρα ένα αξιακό κομμάτι είναι ο Σεβασμος. 
Αλλο κομμάτι είναι η Τιμή… 

Η ευγένεια, η αγάπη κι ο έρωτας για τα πράγματα-για να γυρίσουμε σε όσα λέγαμε πριν. 

Κομμάτια αξιακά κι αισθητικά. 

Και σαφώς πράγματα που δε θα την κάνουν να ασχημονεί. Να μην "κλέβει" ,να μην "παραμορφώνει"...
Πράγματα που έχουμε χάσει μέσα στον χρόνο, δυστυχώς. 

Θέλω να διδάξω, δηλάδή, στην κόρη μου την ηθική των πραγμάτων.

ΕΡΩΤΗΣΗ- Συνοδοιπόροι στη ζωή κ στο θέατρο με τη Γερμανίδα ηθοποιό, Μάρλεν Καμίνσκι.
Πόσο δύσκολες κ όμορφες είναι οι ισορροπίες;

ΤΝ - Και όμορφες κι άσχημες, και στρυφνές και αδιέξοδες και μαγικές και υπέροχες…
Έτσι κι αλλιώς, εμέις με τη Μαρλέν γνωριστήκαμε μέσα από τη δουλειά. Είναι κοινός τόπος η δουλεία 
και συχνά πυκνά γυρνάμε σε αυτό που μας ένωσε:
H Δουλειά και ο Έρωτάς μας.
H διαφορετικότητά μας είναι μια σύνθεση- και όταν είσαι καλοπρόθετος μπορείς να συμπληρώσεις πράγματα που σου λείπουν από την αλληλοσυμπλήρωση αυτή.
Είναι καλά.

ΕΝΟΤΗΤΑ 3. Ο αισχύλειος Προμηθέας και το νόημα της Θυσίας του στο σήμερα.

ΕΡΩΤΗΣΗ- Φέτος παρουσιάζετε τον ΠΡΟΜΗΘΕΑ ΔΕΣΜΩΤΗ...

ΤΝ - Εχει ένα όραμα κι έναν διακαή πόθο αυτή η παράσταση.
Ο Προμηθέας, αυτό το εξαιρετικό ,βαθιά πολιτικό έργο, είναι κυρίως ανθρωποκεντρικό:
O Προμηθέας σώζει την ανθρωπότητα από την ολοσχερή καταστροφή της που σχεδίαζε ο Δίας.

ΕΡΩΤΗΣΗ - Γιατί την έσωσε;

ΤΝ- Λέει κάπου μέσα ο Προμηθέας 
«Με συγκίνησε η θνητή κατάντια του Ανθρώπου.Σαν τα μωρά κοιτούσαν και ξεχνούσαν ό,τι έβλεπαν». 

Έχει μια εξαιρετική συμπόνια αυτό.
Είναι δικός μας "Άγιος" αυτός.

Βρέθηκε με την πλευρά των Νικητών, βοηθώντας τον Δία στην πάλη με τον Κρόνο, αλλά βρήκε αυτό το πλάσμα μπροστά του -[τον Άνθρωπο]- και θέλησε να το βοηθήσει.

Ο Δίας τον σταυρώνει, κι εκεί έρχεται όλο αυτό το αντιεξουσιαστικό κομμάτι, όπου αναφωνεί με πικρία «Βία και Αδικία και Τρόμος η Εξουσία…» .
Πρώτη φορά στην τραγωδία μπαίνει δομικά η έννοια του Κράτους που το μακρύ του χέρι είναι η Βία- ένας ρόλος βουβός.Ανεξάντλητο έργο!

ΕΡΩΤΗΣΗ-  Ποια ήταν η μεγαλύτερη δυσκολία σε αυτόν τον ρόλο;

ΤΝ - Τεράστιοι μονόλογοι-γύρω στους δέκα-με εξαιρετική ποίηση ,
διαδρομές γεωγραφικές ,
βαρύνουσες απόψεις για τον ιδιο τον Άνθρωπο! Εκφάνσεις ενός "Έκπτωτου Αγγέλου».

Ένα πλάσμα που δεν είναι Άνθρωπος ,αλλά γίνεται "άνθρωπος" μέσα από το Πάθος. 

Πρέπει να αναδείξεις τα συγκινησιακά του φορτία σε αυτήν την αναμέτρηση με Ερμή,Ωκεανό,Ωκεανίδες,Ιώ. 
"Παίζεις" με θεούς και με δαίμονες.


ΕΡΩΤΗΣΗ- Ο Προμηθέας απαρνείται την ολύμπια μακαριότητα για την «οδυνηρή ελευθερία» του Καυκάσου- «πρόσφορο» στη «μεγάλη Υπόθεση του Ανθρώπου».
Πώς μπορεί η κοινωνία να αξιοποιήσει αυτό το αισχύλειο πρότυπο;

ΤΝ- Το παλεύει. Δεν ξέρω πότε θα φτάσει σε επίπεδο να διαχειριστεί τις αρετές που της παρέδωσε ο Προμηθέας μέσα από το «Πυρ»!
Όχι τη "φωτιά"- το Πυρ! 

Κατέβηκε να δώσει "skills" σε ένα πλάσμα καταδικασμένο, χωρίς τα εφόδια, που είχαν τα υπόλοιπα έμβια. 

Αναφωνεί στον χορό ο Προμηθέας: 
"Η Τρισάθλια ζωή του Ανθρώπου πριν του δώσω σκέψη ,βούληση και λογική!Δεν έχω άλλο προσωπικό συμφέρον από την ελπίδα ενός καλύτερου ανθρώπου!"

       Είναι εξαίσια αλτρουιστής προς ένα πλάσμα που δεν εφάπτεται καθόλου στο θεϊκό, στο ολύμπιο!
Είναι συγκλονιστικό αυτό.
    Όσο κι αν φανεί αιρετικό, o Προμηθέας προβάλλει σαν τον Χριστό που έρχεται να Συναντήσει τον Άνθρωπο.Μην ακουστεί θεολογικό ,αν κι ο Αισχύλος ήταν εγγύς προς μια θρησκευτικότητα, λόγω και καταγωγής από Ελευσίνα ,έχοντας επαφή και με τα Ελευσίνια Μυστήρια…
Ίσως η πορεία του Προμηθέα αφορούσε στην  απόληξη της σχέσης Θεού κι άνθρώπου. Αισχύλος ήταν αυτός…


ΕΡΩΤΗΣΗ- Στην τραγωδία θίγεται ο φόβος των θεών μη φτάσει η «Φωτιά» στους ανθρώπους –υποτελείς: Μπορούμε να κάνουμε συσχετισμό με τη διαχρονική στάση των εκάστοτε κυβερνώντων απέναντι στην Παιδεία, αλλά και τον Πολιτισμό;

ΤΝ-  Ναι ,εύκολα.

Επίσης μπορούμε να παραλληλίσουμε την Ελλάδα ως ΠΡΟΜΗΘΕΑ. Αν πεις ότι όλος ο σύγχρονος κόσμος εμπνεύστηκε και μεγαλούργησε, με βάση την Αρχαία ελληνική Γραμματεία, Αρχιτεκτονική, Γλώσσα ,Σκέψη,Πολίτευμα- τώρα η Ελλάδα σαν τον Προμηθέα που έδωσε τα "Φώτα", τιμωρείται με αυτόν τον φοβερό,τον άδικο τρόπο-όσο η Εξουσία επιβάλλει έναν άλλον, άνισο τρόπο διαβίωσης των Ανθρώπων…

 ΕΝΟΤΗΤΑ 4. H Υποκριτική, προσωπική διαδρομή και η πρόσφατη βράβευση του ΣΆΚΗ ΡΟΥΒΑ.

ΕΡΩΤΗΣΗ-  Είναι Πολιτική η Τέχνη;

Η τέχνη κινείται με  βάση τον άνθρωπο και τη δική του παθολογία ,όχι σε σχέση με το …Άλογο ή το τραπέζι.

     Σήμερα όμως ζούμε μια τεράστια διαστροφή! 

   Φύγαμε από τον άνθρωπο κι έχουμε πάει στα objects, τα χρηματιστηριακά αντικείμενα.

Να προσδίδουμε αξία σε ένα νόμισμα,το Ευρώ. 

Βιώνουμε τον απόλυτο υλισμό με τον πιο ανόητο τρόπο.

Αντί το νόμισμα να έχει ευτελή, ανταλλακτική αξία, θεοποιούνται οι αγορές! Λες και λύσαμε τα υπαρξιακά ζητήματα του πλανήτη.Κάποιοι κάνουν πλάκα και εδώ διακυβεύονται ζωές!
        Το να διαδηλώνουν άνθρωποι υπέρ του Ευρω είναι ύψιστη διαστροφή.Η Ευρώπη έχει χάσει τον προσανατολισμό της πλήρως!Ξεπερνά και τη πιο νοσηρή φαντασία το πού έχει φτάσει η ανθρωπότητα- να μετράμε τις ζωές μας με ένα νόμισμα.

ΕΡΩΤΗΣΗ- Επίδαυρος.Τι σημαίνει για έναν ηθοποιό;

ΤΝ -  Στην Επίδαυρο πηγαίνεις ως προσκυνητής.Τόπος μυστηριακός ,ολιστικός.Νιώθεις αβαρής εκεί– έχει μια ίαση.Σπουδαία ιστορία: Η θυμέλη, η περιδίνηση του ήχου είναι ψυχοθεραπευτική. Αισθάνεσαι οργανικά τις δονήσεις του,στο ηλιακό σου πλέγμα, όπως και σε άλλους τέτοιους τόπους:
Oi Φίλιπποι, το Δίον, η Θάσος, η Μεσσήνη 
και βέβαια η Δωδώνη, όπου είναι τελειωμένο το μισό διάζωμα της και παραδίδεται συμβολικά για αρχή, αφού ο Κώστας ο Σουέρεφ έκανε θαυμάσια δουλειά.

Εκεί ως Γιαννιώτης, 17 χρονια μετά, θα έχω την τιμή να κοινωνήσω μαζί με τους Γιαννιώτες αυτόν τον ιερό,αρχέγονο τόπο!

Η αρχή του κόσμου...
Μετά τον Κατακλυσμό του Δευκαλίωνα, ο Άνθρωπος ξαναβίσκει τον το νήμα του στην Ιερή της Βελανιδιά και το Μαντείο της.

ΕΡΩΤΗΣΗ-  Είδαμε, προσφάτως τον κύριο Σάκη Ρουβά να παίρνει βραβείο Αρχαίου Δράματος 
και την κυρία Διαβάτη να αντιδρά έντονα, αρνούμενη τη δική της βράβευση. 
Ποια είναι η γνώμη σας για το περιστατικό και την πιθανή σημειολογία του;

ΤΝ -  Δίνω δίκιο και στις δύο πλευρές: 
Kαι στη δική μου συντεχνία, αλλά και στην πλευρά του Σάκη, ο οποίος ως νεοφώτιστος καταπιάστηκε με τον δύσβατο χώρο της Αρχαίας Ελληνικής Τραγωδίας-που απαιτεί ειδικές δεξιότητες και training.

       Είδα την παράσταση κι εξεπλάγην από την απόδοσή του Σάκη, γιατί ήταν σε ένα πάρα πολύ καλό επίπεδο.
Δεν ξέρω αν άξιζε ένα βραβείο.
Αυτά πλεόν έχουν και επικοινωνιακό χαρακτήρα. Δεν είναι πάντα fair play.

Έχω την αίσθηση ότι ενοχλεί πως επιλέχθηκε κάποιος στα πρώτα του βήματα, ενώ υπάρχει πλειάδα εξαιρετικών ηθοποιών σε πάρα πολύ υψηλό επίπεδο-ψηλότερο από του Ρουβα. 
Η κυρία Διαβάτη εκεί πέρα συγκρούστηκε και θα της δώσω δίκιο.

    Θα δώσω όμως δίκιο και στο Σάκη ,γιατί πέτυχε έναν άθλο με προσπάθεια. 
Αν υπήρχε βραβείο προσπάθειας θα μπορούσε να του αναλογεί περισσότερο.

         Εμένα πάντως θα με συγκινούσε αν αρνιόταν ο ίδιος το βραβείο κι έλεγε :«Υπάρχουν άλλοι εξαιρετικοί ηθοποιοί, σας ευχαριστώ πολύ ,με τιμάτε,αλλα κάποια άλλη φορά!Δώστε το κάπου που αξίζει περισσότερο»! 

     Ξέρεις, αυτά είναι πράγματα τα οποία γλυκαίνουν «δαμάζουν τις πληγές». Δείχνουν αγαθή πρόθεση και ότι αντιλαμβάνεσαι ένα σύνολο ανθρώπων γύρω σου.
Θα είχε μια εξαίσια μεγαλοθυμία κάτι τέτοιο! 
Να, μια ποιότητα που λείπει από τον μικρονοικό ,στενό άνθρωπο(και δεν το λέω για τον Σάκη).
Μου λείπει αυτό.
Θα ήθελα να δω έναν άνθρωπο Μεγάλο…
Σύμφωνα και με τον Προμηθέα που ο ίδιος γυμνώθηκε και μαρτύρησε για να δώσει αυτήν την ποιότητα στον Άνθρωπο. «Του έδωσα τη δύναμη να αντέξει,να σταθεί σαν άνθρωπος,πάνω στη Γη»,λέει!

     Είναι πολύ όμορφα όλα αυτά να τα έχουμε υπόψη μας και να τα εφαρμόζουμε –πέραν των τερτιπιών και της κολακείας και…ο,τι γίνει,βρε αδερφέ!

                                                    

ΕΡΩΤΗΣΗ- Εσείς έχετε βραβευθεί 2 φορές,αλλά δεν παρευρεθήκατε σε καμία βράβευση...

ΤΝ- Α!Πέσαμε στα βραβεία τώρα!
Δεν έχω παρευρεθεί ,τη μια γιατί έιχα παράσταση,την άλλη γιατί δε θυμόμουν καν ότι διαγωνιζόμουν! Δεν ήταν εσκεμμένο.Θα πήγαινα, αν κάποιος μου το "σφύριζε".
Όλα τα θέλει ο άνθρωπος…
Και την κολακεία του τη θέλει.
Απλώς κάποιες φορές καλό είναι να τα υπερβαίνουμε όλα αυτά!

ΕΡΩΤΗΣΗ- Η αναγνωρισιμότητα σας αρέσει ή σας ενοχλέι;

ΤΝ- Σου αρέσει όταν έχει αντίκρισμα αυτό που έχεις καταθέσει και σε πρώτο χρόνο επικοινωνείς με το κοινό γι αυτό που έχετε ανταλλάξει οργασμικά επί σκηνής. 
Μου αρέσει να αναγνωρίζεται η δουλειά μου, όχι ο Τάσος Νούσιας ως φυσικό πρόσωπο.

Είστε από τα Γιάννενα και ασχοληθήκατε με τον Πρωταθλητισμο...

Ναι ,έκανα στίβο -δρόμους μεγάλων αποστάσεων.
Θα μπορούσα να μπω Γυμναστική Ακαδημία ή να σπουδάσω Μηχανολογία στο ΤΕΙ από Τεχνικό Λύκειο, γιατί δεν ήθελα να δώσω εξετάσεις στο Πανεπιστήμιο, αλλά από αυτό το τρίστρατο ενστικτωδώς διάλεξα την υποκριτική που είναι ένας συγκερασμός όλων τους

ΕΡΩΤΗΣΗ- Μνημονεύετε κάποιον δάσκαλό σας;

ΤΝ-  Τον Τάσο Τον Μπαντή στο "Εμπρός",που με ξεκλείδωσε σε πολλά μπλοκαρισμένα κομμάτια σε σχέση με τη δουλειά πως εξομολογείσαι ποιότητες χαρακτήρων μέσα από τους ρόλους.Σπουδαίο κεφάλαιο.
Δυστυχώς πέθανε πολύ νωρίς!
 

ΕΡΩΤΗΣΗ- Έχετε πει πολλά όχι με το ανάλογο κόστος.Σε τι λέτε "όχι";

ΤΝ-  Σε δουλειές που δε με αντιπροσωπεύουν αισθητικά και ως φιλοσοφία.

Ή για πρακτικούς λόγους ,αν τρέχει κάτι ήδη. 

Είπα όχι που θα με τραβούσαν σε «άλλους δρόμους».
Με τα όχι προσδιορίζεις ποιος είσαι ,τι θέλεις,ποιος είσαι.

Τώρα πια έχει μια κανονικότητα-έχεις επιλογή.

     Το δύσκολο είναι όταν δεν έχεις άλλη επιλογή και, ενώ είσαι οικονομικά εξουθενωμένος, σου τυχαίνει μια δουλειά που θα σε κάνει αυτόματα γνωστό μέσα από τα εξώφυλλα και το σταρ σίστεμ.
Εκεί όταν αντιστέκεσαι έχει μια αξία- δεν έχεις δίχτυ ασφαλείας.

Ειδικα στη δουλεια΄μας, που είναι ένας συνεχομενος κύκλος ζωής και θανάτου.

ΕΝΟΤΗΤΑ 5. O Tάσος Νούσιας και ο Κόσμος του βιβλίου

ΕΡΩΤΗΣΗ- Aς μιλήσουμε για βιβλία που δεσπόζουν στην καριέρα σας.
Ξεκινώ με το Νησί που εκτόξευσε την καριέρα σας , 
όταν και υποδυθήκατε τον πρόεδρο της κοινότητας των Χανσενικών…
Τι «σημάδια» σας άφησε η Σπιναλόγκα;

ΤΝ - Με σημάδεψε η Συνάντηση με τον τελευταίο των Μοικανών τον Μανώλη τον Φουντουλάκη, που έιχε όνειρο να δει τη σειρά ολοκληρωμένη αλλά τον χάσαμε 4 μήνες μετά. 
Τον είχαμε εντάξει στη σκηνή της «Εξόδου» από την Σπιναλόγκα –υποβασταζόμενο από τη συγγραφέα Βικτόρια Χίσλοπ.
Μετα από πολύωρες κουβέντες μου παρέδωσε το πραγματική, ανέκδοτη βιογραφία του Ρεμουντάκη που εγώ ενσάρκωσα. 
Πως από νεαρός δικηγόρος στην Αθήνα ανακαλύπτει ότι είναι Χανσενικός (λεπρός) και αναμορφώνει τη ζωή στη Σπιναλόγκα.

               Ο Φουντουλάκης την έγραψε για λογαριασμό του Ρεμουντάκη που έχασε σταδιακά τα δάχτυλά του, την όρασή του.

      Γνώρισα εκείνον ,την κόρη του που χάρην του πατέρα της σπούδασε Δερματολογία κ εργαζόταν στο Συγγρό.

       Μια ολόκληρη γενιά απέναντι από την Κρήτη έστησαν μια ζωή παντρεύτηκαν ,ερωτεύτηκαν, έκαναν παιδιά,πέρασαν από τον θάνατο τρεις φορες "νεκροί" κ για να κάνουμε το λινκ-δημιούργησαν από την καταστροφή από το απόλυτο αδιέξοδο.

Για σκέψου να κυοφορείς ο ίδιος την καταστροφή σου!Κι όμως έζησαν! Πόσο πιο πολύτιμη παρακαταθήκη.

                                  

EΡΩΤΗΣΗ- Αναγνωστικές αναφορές έχετε;

ΤΝ- Οι βαθύτερες αναφορές μου είναι από ποιητές.
Ο Καρυωτάκης , ο Καβάφης, ο Καββαδίας...
Κι όλοι τους αρχίζουν απο "Κ" -δεν ξέρω γιατί!
.Κι έχουμε τόσους...
Ειναι ο Γκάτσος,
είναι ο Ελύτης,
είναι ο Ρίτσος,
ο Λαπαθιώτης ,
η Κική η Δημουλά, ο Έλιοτ,
τα σονέτα του Shakespear!
Νερούντα -θα μου΄ρχονται συνέχεια ονόματα.
Ο Μάνος Ελευθερίου,που έχουμε γνωριστεί κιόλας...Αυτός είναι "Καβάφης"!
Τόσοι πολλοί!
Έχω πολύ μεγαλύτερη σχέση με την ποίηση με την ποίηση απο ό,τι με τα πεζογραφήματα.
Η ποίηση είναι πολύ πιο πυκνή,πολύ πιο παραστατική! Πνευματικά και ψυχικά ακουμπά περισσότερο σε μένα.
Δεν μπορώ να βάλω άλλον δίπλα στον ποιητή!
Ο ποιητής φύσει και θέσει ποιεί- είναι ο απόλυτος δημιουργός!
"Ποιητήν Ουρανού και Γης",λέει το Σύμβολο της Πίστης, και αναφέρεται στον Θεό... 
Για μένα η ποίηση λοιπόν, είναι η κορωνίδα του γραπτού λόγου 

ΕΡΩΤΗΣΗ- Πάμε στον Καζαντζάκη που ξέρω ότι αγαπάτε βαθιά..
Τι είναι εκείνο που σας άγγιξε από τον καζαντζακικό λόγο τόσο βαθιά; 

(Συγκινείται πολύ και μιλάει με έναν παλμό και μια έκσταση που συνεπάιρνει τον συνομιλητή)
ΤΝ - Η  Ασκητικη!
Ήρθα σε επαφή από τα παιδικά μου χρόνια. 
Έναυσμα για να μου ξεδιπλωθεί ο Καζαντζάκης ,από Α ή Β Δημοτικού, όταν είδα το "Χριστός Ξανασταυρώνεται"…

      Ώσπου έφτασα αισίως, πέρσι, στο θέατρο να πω αυτήν την Αγία Γραφή,να πούμε, της Ασκητικής του Καζαντζάκη, με σκηνοθέτη τον Πάνο τον Αγγελόπουλο!...

Του οφείλω, γιατί το κείμενο δεν είναι θεατρικό αλλά η γλώσσα του Καζανζάκη είναι κι έχει κόκκαλα ,έχει σάρκα ,έχει ψυχή και τα απέδωσε εξαιρετικά!!

       Ήρθε πολύς κόσμος και γίναμε αφορμή να ξαναπάρουν το βιβλίο στα χέρια τους, κατανοήσουν τον Καζαντζάκη,γιατί η Ασκητική του δε διαβάζεται σε έναν καναπέ –έχει τρομακτικά συγκινησιακά φορτία και φοβερό παλμό,
φοβερή ένταση και πάθος!
Έχει δονήσεις φοβερές! 

Δυστυχώς τον προσεγγίζουμε αποσπασματικά. 

        Και πολλοί έφηβοι δεν τον κατάλαβαν κι ‘ηρθε το πλήρωμα του χρόνου να τον καταλάβουν μέσα από τη ένταση που κουβαλούσε η δική μας κατάθεση!

        Όπως η σχέση μου με ένα μωρό 7 χρονών-αεικίνητο κατά τη μάνα του- ένα παιδάκι ,που έκατσε κι είδε ακούνητο τον Καζαντζάκη κ όταν αλληλοκοιταχτήκαμε στα μάτια με ένα ενθουσιασμό τη ρώτησα «Σου άρεσε αγάπη μου;» κι αναφώνησε με την αλήθεια των παιδιών «Πολύ»!!
Με κοίταζε "με έναν κόσμο" στα μάτια του!
Ολη σου η αποζημίωση "αυτή" είναι...                                                    

                                                    
 ΕΡΩΤΗΣΗ- Ο Καζαντζάκης αναζητούσε εναγωνίως τον σπόρο του Θεού μέσα στον εξανθρωπισμό του ανθρώπου. Κι όμως αφορίστηκε…

Ν-  Δεν τον καταλάβανε ποτέ! Κι επειδή ήταν τόσο βαθιά αξιακός κι επειδή έγινε ένα με τον Θεό χάλαγε τη μαγιά της καθεστηκυίας τάξης της Εκκλησίας. 

       Έσπαγε τον φόβο, έσπαγε την ενοχή-υλικά που τα δουλεύει αιώνες η Εκκλησία-και φανέρωνε τον Άνθρωπο που στήνεται στη Γη και συναντά τον Θεό, για να γυρίσουμε στον Προμηθέα. 

 Είναι "Προμηθεϊκός Άνθρωπος" ο άνθρωπος του Καζαντζάκη! 
Τα μεγάλα πνεύματα συναντώνται πάνω στη θνητή αγωνία του ανθρώπου και πώς να απελευθερώσεις αυτό το πλάσμα από αυτό το βάρος!

"Να μην αφήσουμε στον Χάρο παρά μoνάχα λίγα κόκκαλα",λοιπόν, όπως όριζε ο Καζαντζάκης;

Αυτή η έννοια,που αναφέρεις ενυπάρχει στην ρήση που τη μισογράψανε στον τάφο του"Δεν ελπίζω τίποτα -είμαι ελεύθερος!"
Δεν είναι όπως πάντα την παρερμηνεύουμε, όπως την κατακρίνει η Εκκλησία.
Ο Καζαντζάκης στην "Ασκητική" έκανε μια διαδρομή μεγάλη για να φτάσει σε αυτήν τη φράση και ολόκληρο το χωρίο είναι συγκλονιστικό.Πρέπει να είμαστε ακριβείς.
Ο Καζαντζάκης εδώ απαρνείται την ελπίδα ως αναβολή, ως illusion,που δεν έχει υπαρκτή απόληξη. 

Σας ευχαριστώ που τιμήσατε το blog με την παρουσία σας και την τόσο ουσιαστική συζήτησή μας

Κι εγώ σε ευχαριστω και σου εύχομαι να αξιοποιείς με ομορφιά το τάλαντο σου στον λόγο, και όλες σου τις "Συναντήσεις".

..............................................................................................

Θεοδώρα Τζόκα , Το Βιβλιο Της Ευδοκίας

                                                          Το Βιβλίο Της Ευδοκίας, Θεοδώρα Τζόκα
                                  Είδος: Αισθηματικό/ Εποχής
                               Βαθμολογία: 9/10
                                  

Συνδέσαμε το όνομα αυτό με το πιο αντιπροσωπευτικό "Ζειμπέκικο" της ελληνικής Μουσικής από τον Μάνο Λοίζο, όμως η ταλαντούχα Θεοδώρα Τζόκα συνδέει τώρα το όμορφο όνομα της "Ευδοκίας" με τον κόσμο του βιβλίου, μέσα από ένα πολύ δυνατό και πολύ ατμοσφαιρικό μυθιστόρημα που θα σας συγκλονίσει.
Πρόκειται για το "Βιβλίο Της Ευδοκίας" των Εκδόσεων Λιβάνη.

ΠΕΡΙΛΗΨΗ
Βοστόνη, ελληνική παροικία, τέλη του '60.
Ένας θάνατος κι ένα παλιό ημερολόγιο, ανοίγουν τους ασκούς του Αιόλου, φέρνοντας στην επιφάνεια τρομακτικά μυστικά και ανήμερα πάθη.
Μέσα από τις σελίδες του παλιού τετραδίου, έρχεται να απαντηθεί το δυσεπίλυτο ερώτημα "γιατί, μεσούντος του Πολέμου, ένα όμορφο νεαρό κορίτσι- η Ευδοκία με τα σμαραγδένια μάτια- δέχτηκε να παντρευτεί τον απωθητικό δωσίλογο του χωριού της, τον 30χρονο Αριστείδη".
Ανακαλύπτουμε, λοιπόν, το τραγικό μυστικό μιας καρδιάς ερωτευμένης, που καταδικάστηκε, απρόσμενα κι άδικα, σε ισόβια δεσμά.
        Η πορεία του αταίριαστου ζευγαριού πολυτάραχη και δύσβατη- από τον περιορισμένο ορίζοντα του γιαννιώτικου χωριού μέχρι τη μετανάστευση στη μακρινή Αμερική, όπου περιμένει μια συνταρακτική αποκάλυψη.
Έκτοτε παρακολουθούμε μια τρομακτική δίνη συναισθημάτων και εξελίξεων που θα σας κόψουν την ανάσα ως τις τελευταίες σελίδες, με την αλήθεια να ζητά τη δική της ιδιότυπη δικαίωση. 

ΣΧΟΛΙΑΣΜΟΣ.
Το "Βιβλίο Της Ευδοκίας" από τη Θεοδώρα Τζόκα, συνιστά ένα από τα πιο συγκλονιστικά αισθηματικά μυθιστορήματα που διάβασα τον τελευταίο καιρό- γεμάτο ανατροπές και έξαρση συναισθηματική, που μεταδίδονται με μια μοναδική υποβλητικότητα στον αναγνώστη.

         Μια από τις δυνατότερες ιστορίες έρωτα- με χαρακτήρες απόλυτα πειστικούς και καλοδομημένους, με πλοκή σφιχτοδεμένη και διαρκώς κλιμακούμενη ως τη δραματική λύση της. 
Ο τίτλος παραπέμπει στο πασίγνωστο "Βιβλίο Της Κατερίνας", όπου ο Αύγουστος Κορτώ μιλάει για τη μητέρα του, Κατερίνα, αφού και στην "Ευδοκία μας" η κεντρική ηρωίδα είναι η μάνα της αφηγήτριας που κάνει την αρχή. 
     

Το βιβλίο ξεκινά με έναν μελαγχολικό μονόλογο μέσα σε μια ζοφερή ατμόσφαιρα, μεταδίδοντας την υπαρξιακή αγωνία του θανάτου και το ρήγμα που φέρνει η αμετάκλητη απουσία.

            Τη σκυτάλη παίρνει ένας ακόμη ήρωας, που μας εκπλήσσει ,δίνοντας μια άλλη πλευρά των πραγμάτων, ώσπου φτάνουμε στο κεντρικό συγγραφικό εύρημα: 

Πρόκειται για ένα προσωπικό ημερολόγιο, που γίνεται ο μίτος της Αριάδνης, οδηγώντας μας σε έναν απρόσμενο λαβύρινθο γεγονότων ,εσωτερικών συγκρούσεων και μια συγκινητική ιστορία αγάπης γεμάτη αγωνία. 
          Κατόπιν,ακολουθεί μια περιήγηση στην ελληνική παροικία της μεταπολεμικής Βοστόνης, όπου μετανάστες από όλες τις γωνιές της Γης αναζητούν νέο βηματισμό στη ζωή τους. Διαγράφεται επίσης, η αντίθεση του οικογενειακού βίου με τον διεφθαρμένο κόσμο  της Νύχτας, για να έρθει εν τέλει μια απροσδόκητη λύση της ιστορίας.

Έχουμε διαρκείς εναλλαγές του ύφους, που εξυπηρετούν την ολόπλευρη παρουσίαση των καταστάσεων, επιτείνοντας την ένταση.
Αυτή η πολυπρισματική οπτική προσδίδει στην πλοκή μια σκηνοθεσία αυθεντικά κινηματογραφική, προσδίδοντας  δραματικότητα, αλλά κι ερμηνεύοντας πλήρως τις επιλογές των ηρώων -όσο ακραίες κι αν είναι αυτές.
            Ο αναγνώστης απορροφάται στο κλίμα του βιβλίου με αμείωτο ενδιαφέρον ως το τέλος του.
       
Το "Βιβλίο Της Ευδοκίας" καταφέρνει όσο λίγες ιστορίες να ιχνηλατήσει τα ερέβη της ανθρώπινης τραγικότητας, ακριβώς στα χνάρια του αρχαίου ελληνικού λόγου... 
          Στο "Βιβλίο Της Ευδοκίας" λειτουργεί ιδανικά το σχήμα "Ύβρις- Άτις- Νέμεσις", όπως το συναντάμε στις αρχαίες τραγωδίες.
Μπορεί τα τερτίπια της μοίρας να θέτουν δυσβάσταχτα διλήμματα στους ανθρώπους, όμως σε κείνους ανήκει η επιλογή και κανένας τους δεν είναι θύμα αμέτοχο, γι αυτό ο καθένας θα λάβει στο τέλος την πληρωμή του.

Μέσα σε όλα, το πάθος της ψυχής προβάλλει πύρινο, μεσα από "χίλια πρόσωπα"- ως ερωτική παραφορά ,μίσος θανάσιμο ,μητρική αφοσίωση, πένθος- και εγείρει αυθεντική συμπόνια του αναγνώστη για κάθε πρόσωπο, όσο ειδεχθή κι αν είναι τα εγκλήματά του.
       Η κάθαρση έρχεται απρόσμενη κι αμείλικτη, εξαγνίζοντας όλα τα κρίματα- τιμωρία μαζί και απώτατη δικαίωση για τον καθένα- εμπνέοντας στον αναγνώστη το αριστοτελικό "έλεος", που τον αναγκάζει αναστοχαστεί. 
          Ο χαρακτήρας, που εναρμονίζεται περισσοτερο με αυτή τη πλευρά του βιβλίου, είναι ο αμφιλεγόμενος Αριστείδης.
        Στο πρόσωπό του συμπυκνώνει την πολυδιάστατη φύση της ανθρώπινης ύπαρξης, και ταλαντεύεται σαν εκκρεμές ανάμεσα στην αυταπάρνηση και τη φαυλότητα, τη σκληρότητα και τη στοργή, την αμετανοησία και τη συντριβή- με την ψυχή του πεδίο αμφίρροπο ως το τέλος.
        Ένα "Τέρας" που προβάλλει αναπάντεχα τρυφερό, ένας δειλός ανεξήγητα ηρωικός, ένας διπλός "Ιανος" που δεν μπορεί να κατασταλάξει- η αέναη μάχη ανάμεσα στο Κτήνος και τον άνθρωπο.
      Ο Αριστείδης θυμίζε αμυδρά τον θυελλώδη Θέμελη στο "Μυστικό Ήταν Η Ζάχαρη", της Τέσυς Μπάιλα- με την ίδια καταλυτική επίδραση σε όλους τους γύρω του.

Ένα βιβλίο που θα κουβαλάτε τον απόηχό του πολύ αφότου το τελειώσετε.
Για όλα αυτά, συνιστώ το "Βιβλίο Της Ευδοκίας" ως ένα από τα πιο ξεχωριστά αναγνώσματα του φετινού καλοκαιριού.





!!!!!!!!!!! Πάρτε μέρος ΣΤΗΝ  ΚΛΗΡΩΣΗ  για να κερδίσετε 1 ΑΝΤΙΤΥΠΟ!!!!!!!!



ΝΙΚΗΤΡΙΑ ΤΗΣ ΚΛΗΡΩΣΗΣ ΤΗΣ 13ης ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ ΑΝΑΚΗΡΥΣΣΕΤΑΙ Η  ΕΡΑΣΜΙΑ ΦΕΡΕΝΤΟΥΡΟΥ(Νο 13)

Γιάννης Καλπούζος σε μια εκ βαθέων Συζήτηση

Ο ΓΙΑΝΝΗΣ ΚΑΛΠΟΥΖΟΣ κάνει μαζί μας μια αναδρομή σε σταθμούς της συγγραφικής του πορείας, μας μιλάει για την ποίηση του έρωτα και ορίζει τον πνευματικό άνθρωπο, που τόσο τον φοβούνται οι εξουσίες...

                                  

ΕΡΩΤΗΣΗ Mε αφορμή τη φετινή επανέκδοση του πολύ δημοφιλούς βιβλίου «Ιμαρέτ» από τις εκδόσει Ψυχογιός, ήθελα να ρωτήσω τι στάθηκε καταρχήν έμπνευση γι αυτό το βιβλίο…
Η σύλληψη ξεκίνησε πολύ διαφορετικά.Είχα κατά νου να κάνω μυθοπλασία μια οικογενειακή ιστορία.
Αναφερόταν σε έναν πρόγονό μου , που 13 χρονών τον συνέλαβαν οι Τούρκοι στο Μεσολόγγι ,τον έφεραν σε ένα Μοναστήρι ,στην Κάτω Παναγιά κι εκεί οι καλόγεροι εξαγόρασαν την ελευθερία του.Το παιδί αυτό βρέθηκε λοιπόν στα Τζουμέρκα ,τόπο καταγωγής δικό μου...
            Αρχίζοντας όμως να μελετώ την τοπική ιστορία της Άρτας και βλέποντας τη συνύπαρξη 3 διαφορετικών φυλών-Εβραίων,Τούρκων κι Ελλήνων- διαπίστωσα πως τα πράγματα δεν είναι όπως τα παρουσιάζει η επίσημη Ιστορία.

     Σε αυτό το πολυπολιτισμικό περιβάλλον, οι άνθρωποι είχαν αναπτύξει σχέσεις φιλίας, σχέσεις επαγγελματικές κι ευρύτερα κοινωνικές…Επειδή αυτό το πνεύμα απηχούσε και στη δική μου κοσμοθεωρία, άφησα στην άκρη την οικογενειακή ιστορία κι έγραψα το «Ιμαρέτ», προκειμένου να αποτυπωθεί εκείνη η εποχή και να σταλούν μηνύματα στο σήμερα.

ΕΡΩΤΗΣΗ Κεντρικός άξονας του Ιμαρέτ είναι μια αντιφατική φιλία ανάμεσα σε ένα Τούρκο κι έναν Έλληνα.Η Φιλία μπορεί να γεφυρώνει όλες τις διαφορές?
Πιστεύω γενικότερα ότι οι άνθρωποι πάντοτε έβρισκαν τους τρόπους και τους κώδικες να επικοινωνήσουν. Κατά την επέκταση των Οθωμανών υπήρξαν πολλά φαινόμενα βίας ,ωστόσο οι άνθρωποι δεν αντιστάθηκαν μόνο ,αλλά προσπάθησαν και να βρουν ταυτόχρονα τον τρόπο να συνυπάρξουν.Αυτό το έχει αποδείξει η Ιστορία…Θεωρώ λοιπόν ότι η φιλία μπορεί να ελαχιστοποιήσει τις διαχωριστικές γραμμές.


EΡΩΤΗΣΗ- Ο Αριστοτέλης όριζε τη Φιλία "ως τον χωρισμό μιας ψυχής σε δύο σώματα"… Ισχύει αυτό για τους δύο σας ήρωες αλλά και για τον ίδιο τον Γιάννη Καλπούζο?
Σχεδόν όλα μου τα βιβλία πραγματεύονται, μεταξύ άλλων, και τη φιλία, η οποία χαρακτηρίζει πιο έντονα τις παλιότερες εποχές… θυμηθείτε τους «Αδελφοποιτούς» ή τους «Βλάμηδες». Η φιλία  φέρνει κοντά τους ανθρώπους, αναπτύσσεται ψυχική εγγύτητα, δίνει νόημα στην ίδια τη ζωή κι είναι ζητούμενο της κοινωνίας διαχρονικά.

ΕΡΩΤΗΣΗ Στο Ιμαρέτ υπάρχει έντονη και μια πολιτική χροιά.Έτσι αναδείξατε πολλές κοινωνικές ανισότητες με γνώμονα κυρίως το Αγροτικό Ζήτημα. Παράλληλα είδαμε εξέχουσες προσωπικότητες της πολιτικής ζωής να ασχημονούν…

Η τέχνη, η ποίηση, η λογοτεχνία αποτελούν για μένα την ύψιστη πολιτική.

Μιλώντας για ασχημίες προσώπων, προφανώς αναφέρεσαι στον Βασιλιά Γεώργιο, ο οποίος όταν κατέφθασε στην Άρτα μετά την παραχώρηση της περιοχής στο ελληνικό κράτος, ζήτησε να του βρουν γυναίκα για το βράδυ, όπως έπραξε στη συνέχεια και στους Καλαρρύτες. Πρόκειται για ιστορικό γεγονός, δεν αποτελεί μυθοπλαστικό εύρημα. Εκείνο το οποίο με προκάλεσε και το κατέγραψα ήταν η άθλια ψυχή του. Το γεγονός ότι την ώρα που χιλιάδες λαού τον υποδέχονταν μέσα σε παραζάλη ενθουσιασμού, η έγνοια του ήταν στο εάν θα έχει γυναίκα για το βράδυ. Και να τη ζητά, μάλιστα, από τον Δήμαρχο

ΕΡΩΤΗΣΗ Στο έργο σας περιγράφεται η δεινή θέση των κολίγων που εις βάρος τους πλουτίζουν οι τσιφλικάδες ακόμη κ με τη ευλογία μιας Ελλάδας μάνας που αποδείχθηκε μητριά .Μπορούμε να κάνουμε αναγωγές με την κατάσταση που βιώνουμε σήμερα;

Αυτό το στοιχείο ήταν απαραίτητο για να αναδειχθεί η κοινωνική διαστρωμάτωση της εποχής. Οι αναγωγές με το σήμερα είναι παρακινδυνευμένος.

Σε μια διημερίδα του ΤΕΙ Άρτας, όπου ήμουν προσκεκλημένος ομιλητής για τα Ύστερα Χρόνια της Οθωμανοκρατίας», είχα κάνει μια κατανομή των τάξεων.Την εποχή που περιγράφει το "Ιμαρέτ" η κοινωνική διαστρωμάτωση σε γενικές γραμμές έχει ως εξής: Τσιφλικάδες, προύχοντες, εύποροι έμποροι, μικροεπαγγελματίες, εργάτες, κολίγοι. Η τάξη των κολίγων ήταν η πιο εξαθλιωμένη. Σήμερα σε αυτήν την κατηγορία θα μπορούσε κανείς να εντάξει τους άνεργους και τους αστέγους.
Κοντολογίς, βιώνουμε και σήμερα την εκμετάλλευση,  όμως και πάλι υπάρχει απόσταση.Εξάλλου σήμερα, πέρα από το καλύτερο βιοτικό επίπεδο, απολαμβάνουμε την ελεύθερη διακίνηση των ιδεών κι εν γένει ελευθερίες που δεν υπήρχαν τότε.
Συνήθως είμαστε αφοριστικοί στις κρίσεις μας. Περάσαμε χρόνια μιας επίπλαστης ευμάρειας και η στροφή στα υλικά αγαθά δε μας επέτρεψε να στοχαστούμε, να εκτιμήσουμε το σήμερα σε σχέση με το παρελθόν .

Οι αναγωγές υφίστανται, αλλά δεν είναι τόσο απόλυτες.

ΕΡΩΤΗΣΗ- Πόσο δύσκολη είναι η έρευνα για ένα τέτοιο ιστορικό μυθιστόρημα;

Το να αντλήσει κανείς στοιχεία είναι πολύ εύκολο όσον αφορά γεγονότα που καταγράφει η Επίσημη Ιστορία.

Η δυσκολία έγκειται στην ανεύρεση στοιχείων της καθημερινότητας των απλών ανθρώπων- πώς ζούσαν , τι έτρωγαν,τα ρούχα τους,τη διασκέδασή τους τα φάρμακά τους, την αρχιτεκτονική των σπιτιών- όλα όσα συνθέτουν μιαν άλλη εποχή. 

Από τους θρύλους μέχρι ήθη κι έθιμα, είναι ένας ασύλληπτος όγκος υλικού, που το αναζητάς από περιηγητές και τη λαογραφία, μέχρι μουσεία,  αρχεία προξενείων και περιοδικά της εποχής. Όλα αυτά πρέπει να ενταχθούν λειτουργικά σε ένα μυθιστόρημα.Βεβαίως, όλα αυτά πρέπει να ενταχθούν λειτουργικά σε ένα μυθιστόρημα.
Γιατί από την εποχή του Ομήρου και του Αριστοτέλη, που έγραψε το πρώτο βιβλίο δημιουργικής γραφής, το "περί ποιητικής", ο μύθος προέχει έναντι όλων στην τραγωδία, στο έπος στο μυθιστόρημα. Τα πραγματολογικά στοιχεία μεταφέρουν τον αναγνώστη στην εποχή που πραγματεύεται κάθε βιβλίο, ώστε να βιώσει ο αναγνώστης παραστατικά τη μυθοπλασία, αλλά και κυρίως να κρίνει με τα μέτρα και τα σταθμά που ίσχυαν τότε κι όχι με τον τρόπο που σκεπτόμαστε σήμερα. Όπως έλεγε κι ο Γρηγόρης Καμπούρογλου, για να αναπαραστήσεις και να κατανοήσεις μια εποχή πρέπει να συλλέξεις όσο το δυνατόν περισσότερα στοιχεία γι' αυτή 

ΕΡΩΤΗΣΗ- Μέσα στο Ιμαρέτ εντόπισα ψήγματα αμιγώς ποιητικής γραφής και με αφορμή αυτό θα ήθελα να μεταπηδήσω στην ιδιότητα του Ποιητή Καλπούζου.

Τι είναι η ποίηση για σας;
Κάποτε προσπάθησα να δώσω έναν ορισμό και είπα ότι "Ποίηση είναι όταν το Ουράνιο κατέρχεται και το Γήινο ανέρχεται και συναντιούνται στο ποιητικό σύμπαν».

Για μένα όλα είναι λόγος. Ο λόγος είτε ως πεζογράφημα είτε ως ποίηση έχει ρυθμό, έχει κυματισμούς ποιητικούς. 

       Η ποίηση βέβαια διαφέρει από το μυθιστόρημα, είναι πιο αυθόρμητη.Κυριαρχεί το κατακλυσμιαίο συναίσθημα κι έπεται η λογική. Στο μυθιστόρημα προέχει η φαντασία και η τεχνική, χωρίς να λείπουν οι στιγμές όπου καίγεσαι από το Θείο πυρ και τη Θεία μανία

ΕΡΩΤΗΣΗ- Ο Καρυωτάκης είχε πει πως Η "Ποίση είναι το καταφύγιο που φθονούμε». Σας εκφράζει αυτή η οπτική;
 Καθόλου.Γενικότερα δε θεωρώ τη γραφή ως "καταφύγιο".Είναι τρόπος έκφρασης,ένας στίβος , όπου μπορείς να εξωτερικεύσεις τις ιδέες σου ,να διηγηθείς όμορφες ιστορίες, αλλά δεν το βλέπω σαν δεκανίκι στη ζωή. 

     Μπορεί μέσα από τη γραφή να αντιλαμβάνομαι τον εαυτό μου και τον κόσμο, μπορεί η γραφή να είναι πλέον εθιστική, όμως δεν τη βλέπω ως καταφύγιο…

      Ίσως λειτουργεί ως καταφύγιο για τον Αναγνώστη, με την έννοια ότι εκείνος ζει πολλές ζωές μέσα από ένα ανάγνωσμα και ξεφεύγει από αυτόν τον βομβαρδισμό της πληροφορίας και των ειδήσεων που στην ουσία αλλοιώνει την πραγματική ζωή.
     Αντί για τον όρο "καταφύγιο" θα χρησιμοποιούσα για τη γραφή την έννοια της "εξισορρόπησης". Εξισορροπεί τα μέσα και τα έξω με νηφάλιο τρόπο και στοχασμό.

ΕΡΩΤΗΣΗ- Αλήθεια εσείς δε συμβιώνετε σε μια «άλλη ζωή» με τος ήρωές σας , καθώς τους πλάθετε;
Απόλυτα. Οι ήρωες βέβαια είναι σαν τα μικρά παιδιά. Στην αρχή τους προσδίδεις τα χαρακτηριστικά τους. Όμως σιγά σιγά αυτονομούνται και σε τραβούν από το μανίκι όταν προσπαθήσεις να τους οδηγήσεις προς κατευθύνσεις που δε συνάδουν με τον χαρακτήρα τους. Σου φωνάζουν: "Δεν είμαι εγώ αυτός" και σε καθοδηγούν οι ίδιοι στο δρόμο που τους πρέπει. Μέσα από αυτή τη διαδικασία φτάνεις να συμπονάς τα κουσούρια τους και τις αδυναμίες τους.Σε κάθε περίπτωση γίνεσαι και ο "καλός" και ο "κακός" για να μπορέσεις να τους νιώσεις, ενώ εναλλάσσεσαι υποδυόμενος συνεχώς διαφορετικούς ρόλους, κατάσταση ιδιαιτέρως οδυνηρή.
Ο συγγραφέας μετατρέπεται, τρόπον τινά, σε μικρό Θεό προσπαθώντας να στήσει μέσω της μυθοπλασίας έναν κόσμο που δεν υπάρχει κι ο οποίος πρέπει να στέκει ως αληθοφάνεια και να αντέχει σε σύγκριση με τον πραγματικό κόσμο.Για όσο γράφω συγκινούμαι, κλαίω, γελάω, ζω στη ουσία σε μια παράπλευρη πραγματικότητα. Πιο πολύ ζω εκεί… Αλλά και οι ήρωες δεν τελειώνουν όταν ολοκληρωθεί ένα βιβλίο. Παραμένουν μέσα μου στο διηνεκές, σα να υπήρξαν κάποτε φίλοι μου, αγαπημένοι μου, ή κι εχθροί μου ακόμη..

ΕΡΩΤΗΣΗ- Είχατε πει ότι "μεγαλύτερος έχθρος για κάθε βάρβαρη πολιτική είναι ο πνευματικός άνθρωπος".Σε τι συνίσταται όμως αυτή η «επικίνδυνη» πνευματικότητα;

Για μένα ο πνευματικός άνθρωπος είναι η ελπίδα των κοινωνιών.Η πνευματικότητα αποτελεί το αντίπαλο δέος στις επιθέσεις που δέχεται ένας απαίδευτος λαός, ο οποίος άγεται και σύρεται από όσους του χαϊδεύουν τ' αυτιά κι είναι ευάλωτος σε κάθε λαϊκισμό και ψευδολογία!
"Καλλιεργημένος" άνθρωπος όμως, δεν είναι απαραίτητα ο πολύ «γραμματιζούμενος».
Μπορεί κάποιος να είναι εξαίρετος επιστήμων, αλλά να μην είναι καλλιεργημένος.
Απεναντίας συγκαταλέγεται στους καλλιεργημένους ένας χωρικός που έχει κατακτήσει τη λαϊκή σοφία, όπως ο παππούς Ισμαήλ στο "Ιμαρέτ". 
Ο "παππούς Ισμαήλ", παρόλη την υπερβολή του ως χαρακτήρας, είναι ένας τέτοιος άνθρωπος, ο οποίος συμπυκνώνει πολλούς γέροντες που είχα την τύχη να συναντήσω στην πορεία μου κ είχαν κατακτήσει τη σοφία αυτή…
Ο "καλλιεργημένος άνθρωπος" έχει λοιπόν κρίση.
      Μια καλλιεργημένη κοινωνία, ανεξαρτήτως κομματικών και πολιτικών πεποιθήσεων, θα έστελνε πολύ πιο άξιους να την εκπροσωπήσουν στα δημόσια πράγματα και σίγουρα όχι πολλούς από τους «τενεκέδες» που παρελαύνουν καθημερινά στις τηλεοπτικές οθόνες.
Διαμαρτυρόμαστε, καταγγέλλουμε, αλλά δεν αναζητούμε το μερίδιο της ευθύνης που μας αναλογεί.
Οι «τενεκέδες», λοιπόν, φοβούνται, τρέμουν τον καλλιεργημένο άνθρωπο γιατί θα τους αποκαθηλώσει. Σε αυτό συνίσταται η επικινδυνότητα για κείνους

ΕΡΩΤΗΣΗ- Ποιες είναι οι αρετές του πνευματικού ανθρώπου
 Πρώτα απ’ όλα είναι η ίδια η ανθρωπιά , η αλληλεγγύη , ο στοχασμός πανω στον εαυτό μας και στην κοινωνία, η μελέτη που διευρύνει το πνεύμα κι όχι η στείρα γνώση. Και βέβαια η υψηλή αισθητική!
Να απορρίπτει ό,τι αισθητικα ευτελές προβάλλεται με ιλουστρασιόν περιτύλιγμα στα ΜΜΕ.
Ο καλλιεργημένος άνθρωπος επιζητεί τη συνάντηση με τον Άλλον, είναι ανεκτικός, συν-υπάρχει με το διαφορετικό-όπως κι αν οριστεί.
Κι η καλλιέργεια ξεκινά από τον σεβασμό στον διπλανό μας και στα δημόσια αγαθά. Από τα απλά μέχρι τα σύνθετα. Από το δεν τινάζω το χαλί στο μπαλκόνι, μαζεύω τα κόπρανα του σκύλου μου απ' τον δρόμο, δεν καταστρέφω το σχολείο μου, ακούω την άποψη του άλλου και δε μιλώ μόνο για να μιλήσω.
Σκοτώνει ή περιορίζει το "εγώ" του, δεν ανάγει σε μοναδικό κέντρο της ζωής την οικονομία, το χρήμα και το κέρδος

ΕΡΩΤΗΣΗ- Φέτος επανεκδόθηκε το ΣΑΟΣ –Παντομίμα Φαντασμάτων , ένα κείμενο σχεδόν εσχατολογικό που πραγματεύεται την πρόκληση μιας καταστροφής…Μπορούμε να συσχετίσουμε με τη σημερινή Κρίση στη χώρα μας;
Το ΣΑΟΣ αποτελεί μια μικρογραφία του κόσμου μας. Μέσα από ακραία γεγονότα, κατά τη σταδιακή καταβύθιση ενός νησιού, παρακολουθεί τη μετάλλαξη των χαρακτήρων σε ατομικό και συλλογικό επίπεδο. Σε συμπυκνωμένη μορφή αυτό βιώνουμε και στις μέρες μας.
           Βλέπουμε το καλό και το κακό να κοχλάζει στον ίδιο βραστήρα, μέσα στον ίδιο άνθρωπο. Ακόμη και τα ακραία γεγονότα, έχουν σχέση με την πραγματικότητα.
Όπως συνέβη με το πρόσφατο ναυάγιο του Norman Atlantic. Όταν κατέβαζαν τον κάδο περισυλλογής των ναυαγών απ' το ελικόπτερο και κάποιος τράβηξε μια έγκυο και μπήκε, για να σωθεί ο ίδιος.
Το ΣΑΟΣ μιλά για την αγριότητα που κρύβεται μέσα μας κι εμφανίζεται ανάλογα με τις συνθήκες που επικρατούν ή τις καταστάσεις που καλούμαστε να αντιμετωπίσουμε.

ΕΡΩΤΗΣΗ- Μου θυμίζει λίγο Ντοστογιέφσκι –την ιστορία με το «Κρεμμυδάκι» στους Αδελφούς Καραμαζώφ…
Δεν είχα κάνει αυτόν τον συνειρμό ,αλλά έτσι είναι κι αυτά όλα δείχνουν το αγρίμι που ο άνθρωπος έχει να αντιπαλέψει μέσα του.Αυτό καταγράφει το ΣΑΟΣ με έναν τόνο σαρκαστικό:
Πώς λειτουργεί ο άνθρωπος υπό το κράτος του φόβου, όπως σήμερα που η ελληνική κοινωνία βομβαρδίζεται από ειδήσεις κι ερεθίσματα φόβου.Βέβαια υπάρχουν κι αυτοί που αντιστέκονται, καθώς αντιλαμβάνονται την ευθύνη τους.Είναι οι καλλιεργημένοι άνθρωποι,που λέγαμε πιο πριν. 

ΕΡΩΤΗΣΗ - Όπως και στο Ιμαρέτ στο ΣΑΟΣ βλέπουμε έντονο το στοιχείο του έρωτα…Είναι πράξη αντίστασης κι αυτός;Μια πρόκληση να φύγουμε από το Εγώ μας;
Ο έρωτας μπορεί να φυτρώσει όπως το λουλούδι στη χαραματιά της ασφάλτου. Και τον έρωτα,αυτόν, που μας αποδεσμεύει από το εγώ μας, τον είχα πραγματευτεί στο «Ο,τι Αγαπώ Είναι Δικό σου», καθώς μέσα από την ερωτική σχέση ο καθένας εγκαταλείπει το Εγώ του και γίνεται Εσύ.
Στο ποιητικό «Έρωτας , Νυν και Αεί» έγραφα ότι
«Έρωτας
όταν οι Αντωνυμίες συμφωνούν
στην ανταλλαγή αιχμαλώτων".
      Όταν το "μου" γίνεται "σου" και προσπαθούμε να έρθουμε πιο κοντά ως κοινωνία.
Έρωτας δεν είναι μόνο η καθεαυτή σχέση,αλλά ο τρόπος που προσλαμβάνει κανείς τη ζωή κ τις στιγμές της, πώς συναναστρέφεται τους γύρω,πώς απολαμβάνει το φαγητό του…Η αισθητική δηλαδή. Αν είναι όλα ζωώδεις εκδηλώσεις ή αν εντάσσονται σε μια πρόσληψη ποιητική.

ΕΡΩΤΗΣΗ- Τι συνθέτει για σας ένα καλό βιβλίο;

 Πρώτα από όλα απαιτείται ένας ελκυστικός μύθος,που πολλοί συγγραφείς δεν το τιμούν ιδιαίτερα.Μαζί πάει και η γλώσσα, η αναπαραστατική δύναμη της γλώσσας ,αυτή που θα ταξιδέψει και θα γοητεύσει τον αναγνώστη. Από 'κει και πέρα, απαιτείται φαντασία, το κτίσιμο των χαρακτήρων  και...η παρατήρηση,που τη θεωρώ αρετή του συγγραφέα.

Τέλος βεβαίως τα μηνύματα που στέλνει ένα βιβλίο. Να αφήνονται όμως τα συμπεράσματα στον αναγνώστη κι όχι να καταχωρούνται ως διδαχή. Δεν θεωρώ τον συγγραφέα πιο "έξυπνο" από τον αναγνώστη, οπότε δεν μπορεί να του υποδεικνύει.
Σκοπός είναι να προβληματίσει, να δώσει το έναυσμα για έναν πνευματικό διάλογο μέσα από την ιστορία του...
Όπως έλεγε ο Πλάτωνας στον "Γοργία": "Κερδισμένος βγαίνει ο εξαπατώμενος". 
Ο συγγραφέας, δηλαδή, προσφέρει μια ελκυστική ιστορία και μεταφέρει και το επιθυμητό μήνυμα στον αναγνώστη,ωφελώντας τον. 

ΕΡΩΤΗΣΗ- Τι σημαίνουν οι βραβεύσεις για σας;

Τα βιβλία μου τα ανέδειξαν οι αναγνώστες! Το Βραβείο Αναγνωστών, που μου απονεμήθηκε για το "Ιμαρέτ", αποτέλεσε κίνητρο να συνεχίσω να εργάζομαι ακόμη πιο πολύ. Λειτούργησε ως δημιουργική πρόσκληση και πρόκληση.
Όπως και να 'χει, κάθε βιβλίο θα κρίνεται πάντα από τους αναγνώστες.
Κανένα βραβείο δε σου εξασφαλίζει μόνιμη επιτυχία. Απεναντίας μπορεί να το επιτύχει η σκληρή δουλειά.

ΕΡΩΤΗΣΗ- Σας αρέσει η επαφή με το κοινό;

Ξεκίνησα με πολύ μεγάλη συστολή στις παρουσιάσεις...Τις επιδίωξα όμως, ώστε οι αναγνώστες να γνωρίσουν τα βιβλία μου κι εμένα, κι έτσι συνέβη.
Οι αναγνώστες μου πήραν τα βιβλία μου, σαν μικρά παιδιά, "από το χέρι" και τα οδήγησαν εκεί που έφτασαν.
       Γι αυτό συνεχίζω να κάνω 70 με 80 παρουσιάσεις των βιβλίων μου στην Ελλάδα,την Κύπρο και το εξωτερικό.
         Είναι μια όμορφη σχέση.Είναι μια φιλική σχέση, γιατί ο αναγνώστης μέσα από τα βιβλία σου γνωρίζει  μια ουσιαστική πλευρά σου,αλλά με την προσωπική επαφή σε γνωρίζει και ως καθημερινό άνθρωπο.
Με όσους βρεθήκαμε συνοδοιπόροι μέσα από τα βιβλία, νιώθω φίλος. Ποτέ δεν μπήκε στο νου μου η έννοια "θαυμαστής". Ακόμη κι όταν μου το λένε, μου ακούγεται "ξένο", δε συνάδει με τη φιλοσοφία μου για τη ζωή. 
Αισθάνομαι "φίλος" με τον αναγνώστη και σκοπός είναι η επικοινωνία μέσα από τα βιβλία..

ΕΡΩΤΗΣΗ- Θα ήθελα να ρωτήσω τις αναγνωστικές σας αναφορές...

Σαν παιδί, μεγάλωσα σε φτωχικά μέρη -με λίγα λογοτεχνικά ερεθίσματα,οπότε από παιδική λογοτεχνία έμαθα από τα παιδιά μου.
Το πρώτο όμως βιβλίο που με γοήτευσε ήταν τα Ψηλά Βουνά του Ζαχαρία Παπαντωνίου, που μας διάβαζε αποσπάσματά του ο δάσκαλός μου ο Παναγιώτης ο Κώτσης κάθε Σάββατο. Έπειτα μας διάβαζε απο τον Καιρό του Βουλγαροκτόνου της ΠΣ Δέλτα κι αυτή ήταν η πρώτη μου σχέση με τη Λογοτεχνία.

Αγαπώ πολλά βιβλία.
Από τα ποιητικά με έχει σημαδέψει ο Γκάτσος με την "Αμοργό".

Από πεζά, Το "Θείο Τραγί" ή το Γυμνό Ψωμί του Μοχάμετ Σουκρί". Επίσης Μπαλζάκ "Χαμένα όνειρα"ο Καζαντζάκης, ο Καραγάτσης, ο Βιζυηνός και τόσοι άλλοι...

ΕΡΩΤΗΣΗ- Από σημερινούς λογοτέχνες ,ποιους ξεχωρίζετε;

Πολλοί οι αξιόλογοι....
Το σημαντικό είναι, όμως, ότι η ελληνική κοινωνία έχει απαξιώσει και τον συγγραφέα και τη λογοτεχνία.
Διαβάζουμε ως ποσόστωση 7-8% όταν στην Ευρώπη διαβάζουν 30%!
Δεν εντάσσεται στις προτεραιότητές μας η ανάγνωση. Η Πολιτεία και όσοι μετέχουν στα πολιτικά πράγματα δεν ενδιαφέρθηκαν ποτέ να καλλιεργήσουν την ανάγνωση και να υψώσουν ως αξία τη λογοτεχνία. Ο νεοπλουτισμός και οι νοοτροπίες που γεννά, χαρακτηρίζουν την ελληνική κοινωνία ακόμη και τώρα που πέσαμε στην ανέχεια.Τα εισαγόμενα πολιτιστικά υποπροϊόντα  έχουν γαλουχήσει τις νεότερες γενιές με μια αισθητική ευτέλεια!Μας διέπει  μια προχειρότητα...Τρέμω, με αυτή την ευκολία, όταν εγώ χρειάζομαι 2 χρόνια για ένα βιβλίο με 15 ώρες καθημερινής δουλείας.
Είμαστε κοινωνία με ροπή προς το ακατάσχετο κουβεντολόι, κοινωνία του χαβαλέ και της ρεμούλας, αυτό φταίει.Φταίνε,ωστόσο και κατάλοιπα ακόμη κι από τον Εμφύλιο , όπως τα θίγω και στο "Ό,τι Αγαπώ Δικό Σου".
             Και βέβαια, η τάση μας να ζητάμε ευθύνες πάντα από τους "τρίτους",μόνο που για κάποιους άλλους αυτοί οι..."τρίτοι" είμαστε εμείς!

ΕΡΩΤΣΗ- Πώς αρχίσατε τη συγγραφή;

Εργαζόμουν 30 χρόνια στο Υπουργείο Οικονομικών, ώσπου με τον καιρό το δέχτηκα από φίλους ως πρόκληση την παρότρυνση να ασχοληθώ αρχικά με την ποίηση,αν και στην αρχή με έργα πιο ατελή.
Από το 2000 και μετά έχω αφοσιωθεί στη γραφή .

Σέβομαι πολύ του δουλειά μου και τους αναγνώστες,που καλούνται να καταθέσουν τον οβολό τους.

ΕΡΩΤΗΣΗ- Είστε κι ένας εξαίρετος στιχουργός σε γνωστά τραγούδια όπως της Γλυκερίας...Ποια είναι τα μουσικά σας ερεθίσματα;

 Είμαι ποτισμένος με το ηχόχρωμα και τη πεντατονία της Ηπείρου ,όπου μεγάλωσα και μέχρι τα 18 μου μπόλιασαν την ψυχή μου, μαζί με τα χρώματα,τις γεύσεις...Αυτά με διαμόρφωσαν.
Από κει και πέρα, μου αρέσει η τζαζ τα μπλουζ, παραδοσιακή μουσική- και του εξωτερικού- αλλά δε μ' αρέσει ο όρος έντεχνο- ακόμη κ 3 νότες να βάλει κάποιος ,"Τέχνη" είναι...
Γενικά μου αρέσουν τα καλά τραγούδια- με κριτήριο την ατομική αισθητική καθενός...

ΕΡΩΤΗΣΗ- Αγάπες πέραν της Λογοτεχνίας...

 Έχω δοθεί πολύ στην οικογένειά μου κι ήθελα πάντα να είμαι παρών, παρότι η συγγραφή απαιτεί στιγμές μοναξιάς. Κατά τα άλλα, αγαπώ τη συζήτηση- νομίζω είναι φανερό αυτό!(γελάμε) ...Με την αρχαιοελληνική έννοια της "ηδύτητας", την ατμόσφαιρα που θα δημιουργηθεί από τη γλυκύτητα της κουβέντας.
Έπειτα, κάποιο θέατρο, κάποιο ταξίδι.

ΕΡΩΤΗΣΗ- Επόμενα σχέδια;

Γράφω ένα μυθιστόρημα με υπόστρωμα τον ελληνισμό του Πόντου. Ένα θέμα δύσκολο και οδυνηρό. Με έχει γοητεύσει και πονέσει, και πασχίζω να φανώ αντάξιος της ιστορίας του τόπου και ανθρώπων, αλλά και των ζητημάτων που πραγματεύεται το βιβλίο.

ΕΡΩΤΗΣΗ- Φτάνοντας στο τέλος θα θέλατε να δώσετε ένα μήνυμα, ένα μότο;

Όπου πατώ είναι δικός μου δρόμος." από το μυθιστόρημά μου "Ουρανόπετρα

Σας ευχαριστώ πολύ που τιμήσατε το blog με αυτήν την όμορφη συζήτησή μας.

Ήταν δική μου χαρά και δική μου τιμή...

                        Εγώ με τον κύριο Καλπούζο.

.Δέδε Ελισσάβετ