O Θαλασσόλυκος (Τhe Seawolf), Jack London
Kατηγορία : Κλασσική Λογοτεχνία
Είδος: Koινωνική Περιπέτεια
Βαθμολογία: 10/10
Σήμερα θα σας συστήσω το αγαπημένο μου κλασσικό βιβλίο!
O Aμερικάνος πεζογράφος Τζακ Λόντον, έγινε γνωστός από τα δημοφιλή νεανικά του μυθιστορήματα "Ο Ασπροδόντης" και το "Κάλεσμα της Άγριας Φύσης", καθώς και τις πειρατικές ιστορίες του.
Ταυτόχρονα, υπήρξε ένα προοδευτικό πνεύμα με πολιτικές ανησυχίες και κοινωνικές αγωνίες που αποτυπώθηκαν στα πρωτοποριακά του βιβλία "Η Σιδερένια Φτέρνα", "Ο Θαλασσόλυκος", ο "Μάρτιν Ήντεν", "Ο Πυγμάχος", Οι Άνθρωποι Της Αβύσσου"...
Κανένα άλλο βιβλίο του Τζακ Λόντον, όμως, δε συνδυάζει τόσο όμορφα την καταιγιστική δράση και το συναίσθημα με πρώιμες φιλοσοφικές αναζητήσεις ουσιαστικές και προσιτές στον καθένα, όσο ο "Θαλασσόλυκος" -ένα ατόφιο ναυτικό μυθιστόρημα που το έγραψε στα 29 του και που μπορεί να γοητεύσει τους πάντες διαχρονικά!
Kατηγορία : Κλασσική Λογοτεχνία
Είδος: Koινωνική Περιπέτεια
Βαθμολογία: 10/10
O Aμερικάνος πεζογράφος Τζακ Λόντον, έγινε γνωστός από τα δημοφιλή νεανικά του μυθιστορήματα "Ο Ασπροδόντης" και το "Κάλεσμα της Άγριας Φύσης", καθώς και τις πειρατικές ιστορίες του.
Ταυτόχρονα, υπήρξε ένα προοδευτικό πνεύμα με πολιτικές ανησυχίες και κοινωνικές αγωνίες που αποτυπώθηκαν στα πρωτοποριακά του βιβλία "Η Σιδερένια Φτέρνα", "Ο Θαλασσόλυκος", ο "Μάρτιν Ήντεν", "Ο Πυγμάχος", Οι Άνθρωποι Της Αβύσσου"...
Κανένα άλλο βιβλίο του Τζακ Λόντον, όμως, δε συνδυάζει τόσο όμορφα την καταιγιστική δράση και το συναίσθημα με πρώιμες φιλοσοφικές αναζητήσεις ουσιαστικές και προσιτές στον καθένα, όσο ο "Θαλασσόλυκος" -ένα ατόφιο ναυτικό μυθιστόρημα που το έγραψε στα 29 του και που μπορεί να γοητεύσει τους πάντες διαχρονικά!
ΠΕΡΙΛΗΨΗ
Ο Χώμφρευ Βαν Γουίντεν, ένας 35χρονος κριτικός Λογοτεχνίας, εμπλέκεται σε ναυάγιο στον πορθμό του Σαν Φραντζίσκο κι έχει την τύχη να τον περισυλλέξει η φωκαλιευτική γολέτα "Γκοστ"("Φάντασμα")
Στο καράβι αυτό όμως έχει καταλυθεί το "Δίκαιο της Θάλασσας" και βασιλεύει ο σιδερένιος νόμος του καπετάνιου του, που είναι τρομερός σαν το όνομά του: "Γουλφ" ("Λύκος") Λάρσεν!
Με την απειλή του θανάτου, ο καπετάνιος Γουλφ Λάρσεν θα αναγκάσει τον ναυαγό Χώμφρευ να τον υπηρετήσει ως μούτσος στο καράβι, επιφυλάσσοντάς του πλήθος ταπεινώσεων και παιχνίδια ψυχολογικής βίας.
Σ' αυτήν τη βαρβαρότητα ο ευαίσθητος Χώμφρευ θα αντιτάξει το εξευγενισμένο πνεύμα του, που θα κεντρίσει την περιέργεια του Λύκου Λάρσεν κι ανάμεσά τους θα εξελιχθεί μια φρενήρης ηθική μονομαχία.
Γύρω τους πλήθος ναυτικών και κυνηγών με ετερόκλητους χαρακτήρες-από την ακεραιότητα ως την απόλυτη διαφθορά.
Η απροσδόκητη εμφάνιση μιας γυναίκας θα προσδώσει στη σύγκρουσή τους έναν ολοκληρωτικό ανταγωνισμό που μόνον ο θάνατος μπορεί να σφραγίσει...
Ο Χώμφρευ Βαν Γουίντεν, ένας 35χρονος κριτικός Λογοτεχνίας, εμπλέκεται σε ναυάγιο στον πορθμό του Σαν Φραντζίσκο κι έχει την τύχη να τον περισυλλέξει η φωκαλιευτική γολέτα "Γκοστ"("Φάντασμα")
Στο καράβι αυτό όμως έχει καταλυθεί το "Δίκαιο της Θάλασσας" και βασιλεύει ο σιδερένιος νόμος του καπετάνιου του, που είναι τρομερός σαν το όνομά του: "Γουλφ" ("Λύκος") Λάρσεν!
Με την απειλή του θανάτου, ο καπετάνιος Γουλφ Λάρσεν θα αναγκάσει τον ναυαγό Χώμφρευ να τον υπηρετήσει ως μούτσος στο καράβι, επιφυλάσσοντάς του πλήθος ταπεινώσεων και παιχνίδια ψυχολογικής βίας.
Σ' αυτήν τη βαρβαρότητα ο ευαίσθητος Χώμφρευ θα αντιτάξει το εξευγενισμένο πνεύμα του, που θα κεντρίσει την περιέργεια του Λύκου Λάρσεν κι ανάμεσά τους θα εξελιχθεί μια φρενήρης ηθική μονομαχία.
Γύρω τους πλήθος ναυτικών και κυνηγών με ετερόκλητους χαρακτήρες-από την ακεραιότητα ως την απόλυτη διαφθορά.
Η απροσδόκητη εμφάνιση μιας γυναίκας θα προσδώσει στη σύγκρουσή τους έναν ολοκληρωτικό ανταγωνισμό που μόνον ο θάνατος μπορεί να σφραγίσει...
ΣΧΟΛΙΑΣΜΟΣ
Ο Θαλασσόλυκος του Τζακ Λόντον συνιστά μαζί με τον Μόμπι Ντικ , το εμβληματικότερο ναυτικό μυθιστόρημα της Παγκόσμιας Λογοτεχνίας!
Αποτιμώντας τον με μια φράση θα τον χαρακτηρίζαμε μια ρομαντική ναυτική περιπέτεια με άρτια ψυχογραφήματα και φιλοσοφικές προεκτάσεις!
΄Ενα "μεγάλο" έργο "προσιτό σε κάθε αναγνώστη κι εκεί ακριβώς έγκειται η σπουδαιότητά του:
Ο "Θαλασσόλυκος" μπορεί να ικανοποιήσει με τις υπαρξιακές του αναφορές του απαιτητικούς αναγνώστες,
ταυτόχρονα όμως μπορεί να τραβήξει το ενδιαφέρον αναγνωστών λιγότερο εξοικειωμένων με βαθυστόχαστα έργα και να τους μυήσει σε πολύπλοκες έννοιες με απολαυστικό τρόπο που δε θα τους κουράσει.
Χάρη στην απλή δομή του και τη γραμμική παράθεση της πλοκής, το βιβλίο ρέει ξεκούραστα,
διατηρώντας την αγωνία του αναγνώστη και εισάγοντας με τρόπο εύληπτο ανώτερους προβληματισμούς γύρω από την ηθική και τον θάνατο.
Ο "Θαλασσόλυκος" συνδυάζει άρτια μια βαθιά γνώση της ζωής των ναυτικών, ζωηρή εικονοπλασία και έντονες συναισθηματικές διακυμάνσεις.
Ο αφηγητής του έργου, ο γλυκύς διανοούμενος, Χώμφρευ Βαν Γουίντεν, κλείνει το μάτι σε αυτοβιογραφικούς υπαινιγμούς, δανειζόμενος στοιχεία από τον ίδιο τον συγγραφέα, που έζησε στις παρυφές της ναυτικής ζωής. Από την άλλη, σύμφωνα με το αφιέρωμα της Οδού Πανός στον Λόντον, ο Χώμφρευ παραπέμπει σε "καλομαθημένους" διανοούμενους που σφυρηλατούνται στη θάλασσα, σαν εκείνους του Κήπλινγκ ("Καπετάνιοι του Θάρρους").
Ένα άλλο στοιχείο του Θαλασσόλυκου είναι η διακειμενικότητά του, καθώς μέσα από τις εξαίσιες στιχομυθίες "συνδιαλέγεται με σπουδαία έργα της Λογοτεχνίας από την "Τρικυμία" του Σαίξπηρ και την Καταγωγή των Ειδών", μέχρι τον "Εκκλησιαστή" και τα "Ρουμπαγιάτ" του Ομάρ Καγιάμ...
Όλες αυτές οι αναφορές δεν είναι τυχαίες, αλλά κάθεμιά τους συμβάλλει στη ροή της συζήτησης και την εξέλιξη των χαρακτήρων...
Κεντρική θέση κατέχει ο "Απωλεσθείς Παράδεισος" του John Milton και συγκεκριμένα το χωρίο της"Ανταρσίας του Εωσφόρου..."
Ο Θαλασσόλυκος του Τζακ Λόντον συνιστά μαζί με τον Μόμπι Ντικ , το εμβληματικότερο ναυτικό μυθιστόρημα της Παγκόσμιας Λογοτεχνίας!
Αποτιμώντας τον με μια φράση θα τον χαρακτηρίζαμε μια ρομαντική ναυτική περιπέτεια με άρτια ψυχογραφήματα και φιλοσοφικές προεκτάσεις!
΄Ενα "μεγάλο" έργο "προσιτό σε κάθε αναγνώστη κι εκεί ακριβώς έγκειται η σπουδαιότητά του:
Ο "Θαλασσόλυκος" μπορεί να ικανοποιήσει με τις υπαρξιακές του αναφορές του απαιτητικούς αναγνώστες,
ταυτόχρονα όμως μπορεί να τραβήξει το ενδιαφέρον αναγνωστών λιγότερο εξοικειωμένων με βαθυστόχαστα έργα και να τους μυήσει σε πολύπλοκες έννοιες με απολαυστικό τρόπο που δε θα τους κουράσει.
Χάρη στην απλή δομή του και τη γραμμική παράθεση της πλοκής, το βιβλίο ρέει ξεκούραστα,
διατηρώντας την αγωνία του αναγνώστη και εισάγοντας με τρόπο εύληπτο ανώτερους προβληματισμούς γύρω από την ηθική και τον θάνατο.
Ο "Θαλασσόλυκος" συνδυάζει άρτια μια βαθιά γνώση της ζωής των ναυτικών, ζωηρή εικονοπλασία και έντονες συναισθηματικές διακυμάνσεις.
Έμπνευση για τον "Θαλασσόλυκο" στάθηκε η προσωπική θητεία του Τζακ Λόντον στο φωκαλιευτικό "Σόφι Σάδερλαντ" που δραστηριοποιήθηκε στην περιοχή της Αλάσκας, όταν το κυνήγι της φώκιας ήταν στα όρια της νομιμότητας!
Πολλά άλλα πρόσωπα (πχ."Κούκου" Μάγκριτζ, Λης), καθώς και περιστατικά του μυθιστορήματος απηχούν πραγματικές εμπειρίες του Λόντον, όπως η γνωριμία του με έναν "αλήτη " του Λονδίνου ή η άτυπη κηδεία ναυτικού που πέθανε εν πλω..
Πολλά άλλα πρόσωπα (πχ."Κούκου" Μάγκριτζ, Λης), καθώς και περιστατικά του μυθιστορήματος απηχούν πραγματικές εμπειρίες του Λόντον, όπως η γνωριμία του με έναν "αλήτη " του Λονδίνου ή η άτυπη κηδεία ναυτικού που πέθανε εν πλω..
Ο δε σκληροτράχηλος Καπετάνιος Λύκος Λάρσεν βασίζεται σε έναν λαθροθήρα φώκιας, Αλεξάντερ Μάκλην που υπήρξε ενας αυτοδίδακτος , καλλιεργημένος άνθρωπος αλλά - συνάμα κι ένας τυραννικός, ριψοκίνδυνος καπετάνιος που, με σημαία του Μεξικού στη γολέτα του, διέπραττε ως και πειρατεία εναντίον και πλοίων ρωσικής περιπόλου
Ένα άλλο στοιχείο του Θαλασσόλυκου είναι η διακειμενικότητά του, καθώς μέσα από τις εξαίσιες στιχομυθίες "συνδιαλέγεται με σπουδαία έργα της Λογοτεχνίας από την "Τρικυμία" του Σαίξπηρ και την Καταγωγή των Ειδών", μέχρι τον "Εκκλησιαστή" και τα "Ρουμπαγιάτ" του Ομάρ Καγιάμ...
Όλες αυτές οι αναφορές δεν είναι τυχαίες, αλλά κάθεμιά τους συμβάλλει στη ροή της συζήτησης και την εξέλιξη των χαρακτήρων...
Κεντρική θέση κατέχει ο "Απωλεσθείς Παράδεισος" του John Milton και συγκεκριμένα το χωρίο της"Ανταρσίας του Εωσφόρου..."
Το ίδιο πνεύμα ολέθριας έπαρσης διακατέχει και τον κεντρικό ήρωα,τον καπετάνιο Λύκο Λάρσεν, που συνιστά το μεγάλο ατού του βιβλίου ως ένα από τα πληρέστερα ψυχογραφήματα της Παγκόσμιας Λογοτεχνίας...
Ιχνηλατημένος ανάγλυφα ο ανδροπρεπής Καπετάνιος Λάρσεν συνιστά μια ενσαρκωμένη σύνοψη των θεωριών που θεμελίωσαν τον Ατομικισμό, όπως αρχετυπικά εκπροσωπήθηκε από την "Εξέγερση του Ένατου Τάγματος των Αγγέλων, υπό τον Λούσιφερ στη "Γένεση":
Είναι η άρνηση του Παραδείσου, ως άρνηση "Συνάντησης με τον Άλλον" ,ως άρνηση παραχώρησης εαυτού...
Ώρες -ώρες, ο σαρκασμός του Καπετάνιου, προς τους υποτακτικούς του, παραπέμπει ευθέως στις σκοτεινές μεθοδεύσεις του Όφεως που εξύφανε την παγίδευση των ανυποψίαστων, αφελών Πρωτοπλάστων... Το ίδιο ζηλότυπα προς τις αντανακλάσεις του "κλεισμένου Παραδείσου", ο Γουλφ Λάρσεν γίνεται ο "Πειρασμός" που διεκδικεί τους ακούσιους αντιπάλους του, Χώμφρευ και Μοντ, για λογαριασμό της Κόλασης:
Πυρήνας της ύπαρξης στον Γουλφ Λάρσεν, είναι ο "ανέραστος" αντικατοπτρισμός του Ναρκίσσου, ο μονισμός του Θηρίου, όπως τον όρισε ο Αριστοτέλης...Στα ριζά της ύπαρξής του Καπετάνιου ενεδρεύει ένσ τρίπτυχο που ανεδειξε η φιλοσοφική σκέψη:
Ξεκινώντας από τον "Καλλικλή" του τον πλατωνικού Γοργία - πάμε στον Δαρβίνο και τον Νιτσε'ι'κό "Ζαρατούστρα".
Ως μυθιστορηματικό απότοκό μιας τετοιας ακολουθίας μορφοποίηθηκε από την πένα του Αμερικάνου Λόντον η ξεχωριστή προσωπικότητα του Καπετανιου συμπυκνώνοντας ροπές από αυτά.
Ο Λύκος Λάρσεν, μ'άλλα λόγια, αποτελεί μια πρωτόλεια έκφραση του νιτσεϊκού Υπερανθρώπου , η αποθέωση της ατομικής Δύναμης- αποδεικνύοντας πόσο ολέθρια είναι η καταχρηστική μεταφορά των δαρβινικών θεωριών στην πολιτική σκέψη ή έστω στους κοινωνικούς δεσμούς.
Ο Λύκος Λάρσεν, μ'άλλα λόγια, αποτελεί μια πρωτόλεια έκφραση του νιτσεϊκού Υπερανθρώπου , η αποθέωση της ατομικής Δύναμης- αποδεικνύοντας πόσο ολέθρια είναι η καταχρηστική μεταφορά των δαρβινικών θεωριών στην πολιτική σκέψη ή έστω στους κοινωνικούς δεσμούς.
Αντίθετα με τους κοινότυπους "φαύλους"στη Λογοτεχνία" όμως, ο καπετάνιος Λάρσεν δε γεννάει καμιά περιφρόνηση -τουναντίον διατηρεί μιαν ιδιότυπη -σχεδόν δαιμονική σαγήνη, που καθηλώνει.
Αφ'ενός η αρρενωπότατη ομορφιά του περιγράφεται με φωτογραφική ακρίβεια εντυπωσιάζοντας με την παγερή δύναμη ενός διαχρονικού γλυπτού.
Από την άλλη, είναι αδύνατον να μην υποκλιθείς στην ευφυία, στο βάθος και στο απαράμιλλο ψυχικό σθένος αυτού του ανθρώπου-κι ας είναι από τη λάθος πλευρά...
Άλλωστε ,όσοι αναμετρώνται μαζί του τελούν υπό τη γοητεία του ή έστω υπό πάθος ψυχής (Τζόνσον-"μίσος", Χώμφρευ δέος-σαγήνη--όργή,Τόμας Μάγκριτζ-"φθόνος", Μοντ "τρόμος" ,ενοχοποιημένος "ερωτισμός" κλπ).
Άλλωστε ,όσοι αναμετρώνται μαζί του τελούν υπό τη γοητεία του ή έστω υπό πάθος ψυχής (Τζόνσον-"μίσος", Χώμφρευ δέος-σαγήνη--όργή,Τόμας Μάγκριτζ-"φθόνος", Μοντ "τρόμος" ,ενοχοποιημένος "ερωτισμός" κλπ).
Η μεγαλύτερη επιτυχία, λοιπόν, του Λόντον, είναι πως μεταδίδει στον αναγνώστη το ίδιο δέος για τον ήρωά του, μη επιτρέποντας τον οίκτο- ακόμη και την ώρα της κατάρρευσής του.
Ο καπετάνιος Λάρσεν, μέχρι την τελευταία στιγμή, διατηρεί μιαν ακεραιότητα ακατάλυτη, που εμπνέει βαθύ σέβας σε όλους, προκαλώντας ασταμάτητα το μυαλό μας!
Ο καπετάνιος Λάρσεν, μέχρι την τελευταία στιγμή, διατηρεί μιαν ακεραιότητα ακατάλυτη, που εμπνέει βαθύ σέβας σε όλους, προκαλώντας ασταμάτητα το μυαλό μας!
Η επόμενη σημαντική παράμετρος είναι το στοιχείο του ερωτισμού : Ο Λάρσεν τον εκφράζει αυταπόδεικτα με μια καθηλωτική, αταβιστική αρρενωπότητα.
Aπό την άλλη, ανάμεσα στους δύο βασικούς ήρωες του "Θαλασσόλυκου" -τον σοβαρό Χώμφρευ και τη γλυκιά, πνευματώδη Μοντ, εκτυλίσσεται ένα κοινό ρομάντζο, τρυφερό, αλλά συντηρητικό και προβλέψιμο -στα πλαίσια μιας αποστείρωσης σχεδόν βικτωριανών ηθών.
Βλέπουμε όμως το ερωτικό ένστικτο να ξεπηδά από τον Γουλφ Λάρσεν άγριο, ανάρμοστο, θανατηφόρο και θα είχαμε ένα θυελλώδες πάθος αν ο άλλος πόλος ήταν αντάξιος αυτής της δυναμικής.
Η Μοντ Μπρούστερ συνιστά ίσως μια προσωπικότητα πιο "εξελιγμένη", πιο οξυδερκή από τον Χώμφρευ Βαν Γουίντεν - αρκετά αφυπνισμένη, ευαίσθητη -με σαφή στοιχεία του ανερχόμενου φεμινισμού.
Χάρη σε αυτά η Μοντ παρουσιάζει μιαν εξαίσια συμπληρωματικότητα προς τον Καπετάνιο Λάρσεν- χωρίς όμως ποτέ κι αυτή να παρεκκλίνει της πολιτικής ορθότητας- πράγμα που τελικά "σπαέι" αυτήν τη γοητευτική τους δυαδικότητα.
Η ερωτική σύγκρουση συναισθηματικά μένει ημιτελής- κορυφώνεται ωστόσο μέσα από τη δράση- ερήμην των ηρώων των ίδιων.
O Τζακ Λόντον (12 Ιανουαρίου 1876 - 22 Νοεμβρίου 1916) γεννήθηκε το 1876 στο Σαν Φρανσίσκο, εξώγαμο τέκνο της Φλώρας Γουέλμαν και ενός περιπλανώμενου αστρολόγου, του Γουίλιαμ Χένρυ Τσέηνυ.ην ίδια χρονιά, η μητέρα του παντρεύτηκε τον Τζων Λόντον, χήρο με δύο κόρες, που έδωσε στο εξώγαμο αγόρι το επώνυμό του και το όνομα Τζων Γκρίφιθ.
Aπό την άλλη, ανάμεσα στους δύο βασικούς ήρωες του "Θαλασσόλυκου" -τον σοβαρό Χώμφρευ και τη γλυκιά, πνευματώδη Μοντ, εκτυλίσσεται ένα κοινό ρομάντζο, τρυφερό, αλλά συντηρητικό και προβλέψιμο -στα πλαίσια μιας αποστείρωσης σχεδόν βικτωριανών ηθών.
Βλέπουμε όμως το ερωτικό ένστικτο να ξεπηδά από τον Γουλφ Λάρσεν άγριο, ανάρμοστο, θανατηφόρο και θα είχαμε ένα θυελλώδες πάθος αν ο άλλος πόλος ήταν αντάξιος αυτής της δυναμικής.
Η Μοντ Μπρούστερ συνιστά ίσως μια προσωπικότητα πιο "εξελιγμένη", πιο οξυδερκή από τον Χώμφρευ Βαν Γουίντεν - αρκετά αφυπνισμένη, ευαίσθητη -με σαφή στοιχεία του ανερχόμενου φεμινισμού.
Χάρη σε αυτά η Μοντ παρουσιάζει μιαν εξαίσια συμπληρωματικότητα προς τον Καπετάνιο Λάρσεν- χωρίς όμως ποτέ κι αυτή να παρεκκλίνει της πολιτικής ορθότητας- πράγμα που τελικά "σπαέι" αυτήν τη γοητευτική τους δυαδικότητα.
Η ερωτική σύγκρουση συναισθηματικά μένει ημιτελής- κορυφώνεται ωστόσο μέσα από τη δράση- ερήμην των ηρώων των ίδιων.
Ίσως ο Λόντον αναγκάστηκε να ανακόψει αυτήν την συναισθηματική ορμή, για να μην παραβιάσει τους ηθικούς περιορισμούς της εποχής του(1900).
Από την άλλη,στόχος του ήταν να αναδείξει μια σύγκρουση σε επίπεδο φιλοσοφικό και ίσως έκρινε πως μια περαιτέρω έμφαση στο ερωτικό τρίγωνο θα ήταν αποπροσανατολιστική και θα αλλοίωνε τη φύση του έργου...
Πάντως, και η Μοντ και ο Λάρσεν- σε συνδυασμό μάλιστα- προσδίδουν μεγαλύτερη δυναμική στο βιβλίο από τον αφηγητή- πρωταγωνιστή Χομφ, χωρίς αυτό να αναιρεί τον δικό του καλοδομημένο χαρακτήρα και τη συμβολή του στην αναμέτρηση...
Από την άλλη,στόχος του ήταν να αναδείξει μια σύγκρουση σε επίπεδο φιλοσοφικό και ίσως έκρινε πως μια περαιτέρω έμφαση στο ερωτικό τρίγωνο θα ήταν αποπροσανατολιστική και θα αλλοίωνε τη φύση του έργου...
Πάντως, και η Μοντ και ο Λάρσεν- σε συνδυασμό μάλιστα- προσδίδουν μεγαλύτερη δυναμική στο βιβλίο από τον αφηγητή- πρωταγωνιστή Χομφ, χωρίς αυτό να αναιρεί τον δικό του καλοδομημένο χαρακτήρα και τη συμβολή του στην αναμέτρηση...
Οι διάλογοι αναμεσα σε Χομφρευ Βαν Γουίντεν και Καπετάνιου Λάρσεν γύρω από την Ηθική φέρνουν στον νου (όπως αναφέρθηκε) το δίπολο του Καλλικλή και του Σωκράτη στον "Γοργία" του Πλάτωνος γύρω από το πρόβλημα του Δικαίου και την αναμέτρηση Νόμου και Φύσης.
Ο Καλλικλής είναι η ιδεολογική μήτρα του Υπερανθρώπου του Νίτσε απο την οποία ξεπήδησε μεταγενέστερα κ ο αμοραλισμός του Ρασκόλνικωφ.
Μια τετοια εκλεκτική συγγένεια παρουσιάζει κ ο Γουλφ Λάρσεν.
Ενώ όμως στον Γοργία το πανίσχυρο ηθικό αντίβαρο της σωκρατικής ηθικής συντρίβει τη θεωρία της Δύναμης του Καλλικλή, ο γλυκύς Χωμφρευ δεν ειναι ανταξιας δυναμικής και άρα δεν ανατρεπει αυτός πραγματικά τον πόλο του Κακού οπως τον ενσαρκωσε ο Καπετάνιος.
Ο Γουλφ Λάρσεν δεν "ηττάται" με τον προβλέψιμο τρόπο: Είναι ένας τρόπος αποδεσμευμένος από τα πάθη των προσώπων καθεαυτών και ίσως ολοκληρωνει με αμφίσημο τροπο την ηθική μονομαχία ερήμην της εξέλιξης των χαρακτήρων:
Ο Γουλφ Λάρσεν δεν "ηττάται" με τον προβλέψιμο τρόπο: Είναι ένας τρόπος αποδεσμευμένος από τα πάθη των προσώπων καθεαυτών και ίσως ολοκληρωνει με αμφίσημο τροπο την ηθική μονομαχία ερήμην της εξέλιξης των χαρακτήρων:
Η πτώση δεν ανακύπτει ως ευθεια απόρροια προσωπικών επιλογών, αλλά ως ακούσιο γεγονός θολών ερμηνευτικών δυνατοτητων αποσυμβολοποίησης...
Μπορουν υποθεσεις να γινουν μονο:
Το ιδιότυπο "τέλος" του "κακού" Καπετάνιου ίσως υποδηλώνει την επιθυμία του συγγραφέα να υποδηλώσει μια "θέση" σαν αυτήν:
Το Κακό φαντάζει παντοδύναμο,αλλά επί της ουσίας είναι ετερόφωτο και με την αδηφαγία του Ερυσίχθονα τελικά κατασπαράσσει τις ίδιες του τις σάρκες.
Το Κακό φαντάζει παντοδύναμο,αλλά επί της ουσίας είναι ετερόφωτο και με την αδηφαγία του Ερυσίχθονα τελικά κατασπαράσσει τις ίδιες του τις σάρκες.
Το Κακό μες στη μοναχικότητά του είναι θνησιγενές κι αποτελεί είναι μηχανισμό αυτοκαταστροφής.
Δεν μπορεί να γίνει ωφέλιμο, ούτε για τον εαυτό του τελικά, εν αντιθέσει με τη Συνύπαρξη, τη Συνεργασία, την Αλληλεγγύη και την Κατανόηση"!
Αν το συνδέσουμε αυτό με τις σοσιαλιστικές ιδέες του Λόντον όπως τις υπηρέτησε στο έργο του ("Σιδερένια Φτέρνα", "Οι Άνθρωποι Της Αβύσσου" κλπ), μπορούμε σε επίπεδο πολιτικού συμβολισμού να διακρίνουμε μια λανθάνουσα κριτική στο καπιταλιστικό σύστημα και να αναγάγουμε την πορεία του Γουλφ Λάρσεν ακριβώς στην πορεία του Καπιταλισμού.
Απώτατη άλλωστε αξία του καπιταλισμού, είναι η αποθέωση του Ατόμου -μια υπαρξιακή "κερδοσκοπία"- ακόμη και εις βάρος της Κοινότητας, όπως ακριβώς την εξέφρασε κι η στάση του Γουλφ Λάρσεν προς τους συντρόφους του.
Στον αντίποδα στάθηκαν οι δυο ανθρωπιστές ήρωες που αντιπροσωπεύουν μια διαφορετική Ηθική- ρέπουσα προς σοσιαλιστικές αποχρώσεις θα λέγαμε.
Η κατάληξη του Καπετάνιου φέρνει συμβολικά στο νου τη ζοφερή μοίρα των καπιταλιστικών κοινωνιών που μοιραία, μέσα από την απληστία τους και την απανθρωπιά τους, τελικά οδηγούνται σε "κρίσεις" και "πολέμους" -δηλαδή σε μια ριζική αποσάθρωσή τους- αναπόφευκτο επακόλουθο του καπιταλισμού!
Δεν μπορεί να γίνει ωφέλιμο, ούτε για τον εαυτό του τελικά, εν αντιθέσει με τη Συνύπαρξη, τη Συνεργασία, την Αλληλεγγύη και την Κατανόηση"!
Αν το συνδέσουμε αυτό με τις σοσιαλιστικές ιδέες του Λόντον όπως τις υπηρέτησε στο έργο του ("Σιδερένια Φτέρνα", "Οι Άνθρωποι Της Αβύσσου" κλπ), μπορούμε σε επίπεδο πολιτικού συμβολισμού να διακρίνουμε μια λανθάνουσα κριτική στο καπιταλιστικό σύστημα και να αναγάγουμε την πορεία του Γουλφ Λάρσεν ακριβώς στην πορεία του Καπιταλισμού.
Απώτατη άλλωστε αξία του καπιταλισμού, είναι η αποθέωση του Ατόμου -μια υπαρξιακή "κερδοσκοπία"- ακόμη και εις βάρος της Κοινότητας, όπως ακριβώς την εξέφρασε κι η στάση του Γουλφ Λάρσεν προς τους συντρόφους του.
Στον αντίποδα στάθηκαν οι δυο ανθρωπιστές ήρωες που αντιπροσωπεύουν μια διαφορετική Ηθική- ρέπουσα προς σοσιαλιστικές αποχρώσεις θα λέγαμε.
Η κατάληξη του Καπετάνιου φέρνει συμβολικά στο νου τη ζοφερή μοίρα των καπιταλιστικών κοινωνιών που μοιραία, μέσα από την απληστία τους και την απανθρωπιά τους, τελικά οδηγούνται σε "κρίσεις" και "πολέμους" -δηλαδή σε μια ριζική αποσάθρωσή τους- αναπόφευκτο επακόλουθο του καπιταλισμού!
Οι κοινωνίες, δηλαδή, εκτρέφουν τον Kαπιταλισμό μέσα από την αυτοκαταστροφή τους, όπως το έπαθε κι ο "πόλος του Κακού στον Θαλασσόλυκο...
Ένας παραλληλισμός που προσιδιάζει στην πολιτικοποιημένη- σοσιαλιστική- οπτική του Τζακ Λόντον και την ιδεολογική του κατεύθυνση, όπως και την τάση έμμεσης αυτοαναφορικότητας που ευφυώς παρεμβάλλει ο ίδιος σε όλα του τα έργα, αλλά παραμένει μια προσωπική υπόθεση " εργασίας".
Ένας παραλληλισμός που προσιδιάζει στην πολιτικοποιημένη- σοσιαλιστική- οπτική του Τζακ Λόντον και την ιδεολογική του κατεύθυνση, όπως και την τάση έμμεσης αυτοαναφορικότητας που ευφυώς παρεμβάλλει ο ίδιος σε όλα του τα έργα, αλλά παραμένει μια προσωπική υπόθεση " εργασίας".
Τελικά, έγκειται στον αναγνώστη να επιχειρήσει την προσωπική του ερμηνεία συνυπολογίζοντας τα ειδικά χαρακτηριστικά της γραφής του Τζακ Λόντον.
Ο ΘΑΛΑΣΣΟΛΥΚΟΣ του Τζακ Λόντον διατίθεται σήμερα σε 2 εκδόσεις":
Aυτή από τις εκδόσεις Γράμματα
και μια πληρέστερη του Ζαχαρόπουλου με ένα εξαιρετικό επίμετρο.
(Η παιδική έκδοση, όπου το πρωτοδιάβασα, από τις εκδόσεις "Αστήρ" σε μεταφραση Χ. Αριδαίου υπερτερεί μακράν σε γλωσσική ποιότητα- και θα ήταν η καλύτερη, αν το έργο εκεί δεν ήταν περικεκομμένο...
Δυστυχώς η απόδοσή του Θαλασσόλυκου από τα γενικώς αξιέπαινα Κλασσικά Εικονογραφημένα- και σε επίπεδο διαλόγων και σε εικαστικό επίπεδο -ήταν απλά απαράδεκτη, αδικώντας κατάφορα το έργο.Μην τη λάβετε υπόψη!Θα σας καταστρεψει την αισθηση του υπεροχου αυτου βιβλίου.
Το ίδιο έχω να πω για τις κινηματογραφικές του μεταφορές του έργου που ήταν ολες άθλιες ,αν και στην πιο πρόσφατη, χαιρετίζω τον Γερμανό Σεμπάστιαν Κοχ ως ιδανική ενσάρκωση του Καπετάνιου -τουλάχιστον από αισθητικής πλευράς-στερείται όμως της πνευματικότητάς του ο τρόπος που είναι δοσμένος!
Γνωρίστε ανεπηρέαστοι από αυτά τον πραγματικό Θαλασσόλυκο του Λόντον,γιατί είναι από εκείνα τα διαχρονικά βιβλία που με απλότητα μεγαλειώδη, ψυχαγωγούν και αφυπνίζουν παράλληλα τη σκέψη μας, πράγμα που ζητάει επιτακτικά η εποχή μας.
Δέδε Ελισσάβετ
Δυστυχώς η απόδοσή του Θαλασσόλυκου από τα γενικώς αξιέπαινα Κλασσικά Εικονογραφημένα- και σε επίπεδο διαλόγων και σε εικαστικό επίπεδο -ήταν απλά απαράδεκτη, αδικώντας κατάφορα το έργο.Μην τη λάβετε υπόψη!Θα σας καταστρεψει την αισθηση του υπεροχου αυτου βιβλίου.
Το ίδιο έχω να πω για τις κινηματογραφικές του μεταφορές του έργου που ήταν ολες άθλιες ,αν και στην πιο πρόσφατη, χαιρετίζω τον Γερμανό Σεμπάστιαν Κοχ ως ιδανική ενσάρκωση του Καπετάνιου -τουλάχιστον από αισθητικής πλευράς-στερείται όμως της πνευματικότητάς του ο τρόπος που είναι δοσμένος!
Γνωρίστε ανεπηρέαστοι από αυτά τον πραγματικό Θαλασσόλυκο του Λόντον,γιατί είναι από εκείνα τα διαχρονικά βιβλία που με απλότητα μεγαλειώδη, ψυχαγωγούν και αφυπνίζουν παράλληλα τη σκέψη μας, πράγμα που ζητάει επιτακτικά η εποχή μας.
Δέδε Ελισσάβετ
ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΤΟΥ ΤΖΑΚ ΛΟΝΤΟΝ (απο Wikipedia)
Το 1891 ο Τζακ Λόντον άφησε το σχολείο και έπιασε δουλειά σε εργοστάσιο,
το 1892 υπηρέτησε αξιωματικός στην ακτοφυλακή του Σαν Φρανσίσκο,
και το 1893, έπειτα από έξι μήνες ταξίδι στον Ειρηνικό με τη σκούνα Σόφι Σάδερλαντ, κέρδισε το πρώτο βραβείο μιας τοπικής εφημερίδας "για το καλύτερο περιγραφικό άρθρο" με θέμα έναν τυφώνα στις ακτές της Ιαπωνίας.
Το 1895 επιστρέφει στο σχολείο, και το 1896 μπαίνει στο Σοσιαλιστικό Εργατικό Κόμμα και στο πανεπιστήμιο του Μπέρκλεϋ, όπου μένει μόνο ένα εξάμηνο.
Τα δύο επόμενα χρόνια τον βρίσκουν στην Αλάσκα, απ όπου αρχίζει να ασχολείται επαγγελματικά με το γράψιμο. Το 1902 περνά από το Λονδίνο, αλλά το 1904 τον βρίσκει στις θάλασσες της Κορέας και της Ιαπωνίας, ανταποκριτή του ρωσο-ιαπωνικού πολέμου.
Λίγο αργότερα (1906) θα γίνει ανταποκριτής ενός άλλου συγκλονιστικού γεγονότος: του σεισμού που ισοπεδώνει το Σαν Φρανσίσκο.
Τα επόμενα χρόνια περνούν με γράψιμο και ταξίδια στη Χαβάη, στην αποικία των λεπρών του Μολοκάι, στην Ταϊτή, στα νησιά Φίτζι, αλλά και στη Βόρειο Καλιφόρνια, πάνω σε άμαξα με τέσσερα άλογα.
Όλα τα σπουδαία έργα του γεννιούνται καθ οδόν, μαζί με πολύ ποτό και τροπικές αρρώστιες, ώσπου το 1916 πεθαίνει από ουραιμία, σύμφωνα με την ιατρική γνωμάτευση της εποχής, ενώ η εκδοχή της αυτοκτονίας ανακινείται είκοσι δύο χρόνια αργότερα από τον Ίρβινγκ Στόουν.
Λίγο πριν την ίδια χρονιά, έχει παραιτηθεί από το Σοσιαλιστιικό Κόμμα "επειδή έχει πια χάσει την αγωνιστική του φλόγα και δεν ασχολείται διόλου με την πάλη των τάξεων".
Το 1895 επιστρέφει στο σχολείο, και το 1896 μπαίνει στο Σοσιαλιστικό Εργατικό Κόμμα και στο πανεπιστήμιο του Μπέρκλεϋ, όπου μένει μόνο ένα εξάμηνο.
Τα δύο επόμενα χρόνια τον βρίσκουν στην Αλάσκα, απ όπου αρχίζει να ασχολείται επαγγελματικά με το γράψιμο. Το 1902 περνά από το Λονδίνο, αλλά το 1904 τον βρίσκει στις θάλασσες της Κορέας και της Ιαπωνίας, ανταποκριτή του ρωσο-ιαπωνικού πολέμου.
Λίγο αργότερα (1906) θα γίνει ανταποκριτής ενός άλλου συγκλονιστικού γεγονότος: του σεισμού που ισοπεδώνει το Σαν Φρανσίσκο.
Τα επόμενα χρόνια περνούν με γράψιμο και ταξίδια στη Χαβάη, στην αποικία των λεπρών του Μολοκάι, στην Ταϊτή, στα νησιά Φίτζι, αλλά και στη Βόρειο Καλιφόρνια, πάνω σε άμαξα με τέσσερα άλογα.
Όλα τα σπουδαία έργα του γεννιούνται καθ οδόν, μαζί με πολύ ποτό και τροπικές αρρώστιες, ώσπου το 1916 πεθαίνει από ουραιμία, σύμφωνα με την ιατρική γνωμάτευση της εποχής, ενώ η εκδοχή της αυτοκτονίας ανακινείται είκοσι δύο χρόνια αργότερα από τον Ίρβινγκ Στόουν.
Λίγο πριν την ίδια χρονιά, έχει παραιτηθεί από το Σοσιαλιστιικό Κόμμα "επειδή έχει πια χάσει την αγωνιστική του φλόγα και δεν ασχολείται διόλου με την πάλη των τάξεων".
Μυθιστορήματα
A Daughter of the Snows Η κόρη του χιονιού (1902)
The Call of the Wild Το κάλεσμα της άγριας φύσης (1903)
The Kempton-Wace Letters (1903)
The Sea-Wolf Ο θαλασσόλυκος (1904)
The Game Ο πυγμάχος (1905)
White Fang Ο ασπροδόντης (1906)
Before Adam Πριν τον Αδαμ (1907)
The Iron Heel Η σιδερένια φτέρνα (1908)
Martin Eden Μάρτιν Ήντεν (1909)
Burning Daylight Με το φώς του ήλιου (1910)
Adventure (1911)
The Scarlet Plague (1912)
A Son of the Sun (1912)
The Abysmal Brute (1913)
The Valley of the Moon Η κοιλάδα του φεγγαριού (1913)
The Mutiny of the Elsinore (1914)
The Star Rover Ο ταξιδιώτης του ουρανού (1915)
The Little Lady of the Big House Η μικρή κυρία του μεγάλου σπιτιού (1916)
Jerry of the Islands Τζέρι από τα νησιά του Σολομώντα (1917)
Michael, Brother of Jerry Μάικελ, το σκυλί του τσίρκου (1917)
Hearts of Three (1920)
The Assassination Bureau, Ltd Γραφείο Δολοφονιών Ε.Π.Ε.(1963) το άφησε μισοτελειωμένο, το τελείωσε ο Ρόμπερτ Φις (Robert Fish)Ενδιαφέροντες σύνδεσμοι σχετικά με τον
A Daughter of the Snows Η κόρη του χιονιού (1902)
The Call of the Wild Το κάλεσμα της άγριας φύσης (1903)
The Kempton-Wace Letters (1903)
The Sea-Wolf Ο θαλασσόλυκος (1904)
The Game Ο πυγμάχος (1905)
White Fang Ο ασπροδόντης (1906)
Before Adam Πριν τον Αδαμ (1907)
The Iron Heel Η σιδερένια φτέρνα (1908)
Martin Eden Μάρτιν Ήντεν (1909)
Burning Daylight Με το φώς του ήλιου (1910)
Adventure (1911)
The Scarlet Plague (1912)
A Son of the Sun (1912)
The Abysmal Brute (1913)
The Valley of the Moon Η κοιλάδα του φεγγαριού (1913)
The Mutiny of the Elsinore (1914)
The Star Rover Ο ταξιδιώτης του ουρανού (1915)
The Little Lady of the Big House Η μικρή κυρία του μεγάλου σπιτιού (1916)
Jerry of the Islands Τζέρι από τα νησιά του Σολομώντα (1917)
Michael, Brother of Jerry Μάικελ, το σκυλί του τσίρκου (1917)
Hearts of Three (1920)
The Assassination Bureau, Ltd Γραφείο Δολοφονιών Ε.Π.Ε.(1963) το άφησε μισοτελειωμένο, το τελείωσε ο Ρόμπερτ Φις (Robert Fish)Ενδιαφέροντες σύνδεσμοι σχετικά με τον
ΦΩΤΟ ΤΗΣ ΤΑΙΝΙΑΣ
Εδώ έκανα "στάση",αν και η Αμερικάνικη λογοτεχνία δεν είναι του γούστου μου ,εξαιρώ κάποιους λίγους συγγραφείς .Τον Τζάκ Λόντον τον "γνώρισα' από τον "ασπροδόντη"ποιός-ά δεν έχει διαβάσει το αριστούργημα αυτό η δεν έχει δεί την ταινία,και τον ακολούθησα και σε άλλα πολλά έργα του ,όπως :Οι άνθρωποι της αβύσσου - η κόρη του χιονιού -το κάλεσμα της άγριας φύσης και στην συγκεκριμένη περίπτωση "ο θαλασσόλυκος" καταπληκτικά όλα....Η ζωή του δημιουργού αυτού είναι σαν κινηματογραφική ταινία ,όπως και τα έργα του !!!!!Ευχαριστούμε για το αφιέρωμα !!!
ΑπάντησηΔιαγραφήΧριστινα μου δειχνεις μια πολυεπιπδη αναγνωστρια με ανησυχιες!!Χαιρομαι για υτο ,οπωψς κ για τις ευστοχες παρατηρησεις σοπυ γυρω απο τη ζωη του συγγραφεα...
ΔιαγραφήΒασικα, το αφιερωμα ειναι στον ΘΑΛΑΣΣΟΛΥΚΟ)Θα ακολουθησουν κ αλλα εργα τυου στο παρον blog...Ο ΘΑΛΑΣΣΟΛΥΚΟΣ ειναι αθεραπευτος εφηβικος ερωτας!!
Μια καλη αρχικη μυηση στην πιο βαθια λογοτεχνια...
Και ναι!-ερωτευτηκα τον κεντρικο χαρακτηρα,Γουλφ Λαρσεν!!Εωσφορικα σεξι,παναθεμα τον!!Δεν ξερω αν συμφωνεις!!Χαχαχα!!Ευχαριστω πολυ για το ομορφο σχολιο
Αυτο ακριβως Ελισαβετ μου.Ενα επιτευγμα του ανθρωπινου πνευματος ειναι αυτο το βιβλιο,το οποιο χτυπαει κοκκινο σε ολα τα επιπεδα.Ο Λαρσεν ειναι το μεγιστο παραδειγμα των διαλεκτικων χαρακτηρων.Ενας ανθρωπος που και μισεις και αγαπας και θαυμαζεις και λυπασαι και βαρβαρος και μορφωμενοε.Σε αρκετα θεματα ο Λυκος ειχε δικιο αλλα ο πρωτογονοε τροπος με τον οποιο τα επεβαλε ασκει μια μεγιστη γοητεια.Η ισσοροπια του Λοντον σε αυτον τον χαρακτηρα αποτελει μεγιστη δεξιοτεχνια συγγραφεα και θα πρεπει να μελεταται απο ψυχολογους και συγγραφεις.Λιγο πιο πολυ η ελαχιστα πιο λιγο και το οικοδομημα θα κατερεε.Μα δεν ειναι μονο το ψυχογραφημα του Λυκου που κανει το νυθιστορημα θρυλο αλλα και η καταιγιστικη του περιπετεια αλλα και οι φιλοσοφικες και πολιτικες προεκτασεις.Στον κινηματογραφο ενα μεγιστο παραδειγμα διαλεκτικου χαρακτηρα που θυμιζει Λαρσεν ειναι ο Γουιλιαμ Μαννυ των Αστγχωρητων και στην τηλεοραση ο Δρ.Χαουζ που ειναι ενα παντρεμα για μενα Σερλοκ Χολμς και Λαρσεν.Στην θεατρικη διασκευη που ετοιμαζω φροντιζω να παραμεινω οσο γινεται πιο πιστος στην πενα του συγγραφεα να μην ωραιοποιησω αλλα και να μην τον παρουσιασω σαν υπερβολικο χαρακτηρα κομικ αισθιτικης,φροντιζοντας δραματουργικα να κρατησω ισες αποστασεις αναμεσα στις φιλοσοφικες και ψυχολοκικες συγκρουσεις των χαρακτηρων.Ελπιζω να τα καταφερω
ΑπάντησηΔιαγραφήΟξυδερκεστατο σχολιο πανω σε εναν κορυφαιο χαρακτηρα κι ενα κορυφαιο βιβλιο...
ΔιαγραφήΘα περιμενουμε με ενδιαφερον τη θεατρικη προσεγγιση του ΘΑΛΑΣΣΟΛΥΚΟΥ!!
Δεν ειχα σκεφτει οτι εχει πολιτικες προεκτασεις το βιβλιο αυτο,αλλα οπως το θετεις εχεις δικιο!
ΑπάντησηΔιαγραφήΩραίο Μου το είχαν κάνει δώρο κ μου άρεσε, παρότι δεν το είχα δει όπως εσύ με τόσες φιλοσοφικές προεκτάσεις όσες εσύ. Με έκανες να το ζήσω ξανά. Σα να το ξαναδιάβασα με νέα ματιά.
ΑπάντησηΔιαγραφήΑπόλαυση και το βιβλίο και το άρθρο σου.