Παρασκευή 3 Απριλίου 2015

Η Γνώση Των Αγγέλων, ΤΖΙΛ ΠΕΪΤΟΝ ΓΟΥΟΛΣ

                                                                    Η Γνώση Των Αγγέλων
                                      Είδος: Φιλοσοφικό Μυθιστόρημα(Εποχής)
                                    Βαθμολογία: 8,5/10
                                          
Το 2007, οι Εκδόσεις Ψυχογιός εξέδωσαν μια σειρά μυθιστορημάτων υπό τον τίτλο "Βιβλία Που Ξεχώρισαν" και δικαίως συμπεριέλαβαν το φιλοσοφικό μυθιστόρημα μυθιστόρημα "Η Γνώση Των Αγγέλων"της Τζιλ Πέισον Γουιλς, που πραγματεύεται μείζονα υπαρξιακά ζητήματα με έναν όμορφο τρόπο.

ΠΕΡΙΛΗΨΗ
Βρισκόμαστε στα χρόνια του Μεσαίωνα με την εκκλησιαστική εξουσία να είναι η ανώτατη αρχή...
Η ήσυχη ζωή ενός μεσογειακού νησιού,που κυβερνά ο καρδινάλιος Σεβέρο, διασαλεύεται όταν μερικοί βοσκοί βρίσκουν στα βουνά ένα κορίτσι-αγρίμι που έχει μεγαλώσει με λύκους...
Το γεγονός αυτό απροσδόκητα θα συνδεθεί με τη διάσωση του Πάλινορ, ενός καλλιεργημένου ευγενούς που ναυαγεί από μακρυά στο νησί και συγκινεί τους πάντες με το ηθικό του μεγαλείο...
         Όταν ο Πάλινορ δηλώνει από επιλογή του άθεος μπροστά στον Καρδινάλιο, εκείνος θα ξεκινήσει μια εναγώνια προσπάθεια να αποδείξει μέσω του λόγου την ύπαρξη του Θεού, σε μια ηθική αναμέτρηση υπό τη σκια της Ιεράς Εξέτασης και του θανάτου...
         Σε αυτή τη "διαδρομή" ο Καρδινάλιος Σέβερο θα έρθει αντιμέτωπος με τη συνείδησή του και θα ανακαλύψει πως η ενοχή μπορεί να παραμονεύει σε άχαρτογράφητους "τόπους" του ανθρώπινου εγωισμού κι όχι σε προφανείς παραβάσεις του Κανόνα της Εκκλησίας!
Πως η αρετή κι η ευσέβεια μπορεί να ενυπάρχουν και στο "αιρετικό"...
        Η πολυπόθητη απάντηση δείχνει να κρύβεται στο μικρό κοριτσάκι-αγρίμι, και θα κρίνει τη ζωή του Πάλινορ σε έναν αγώνα με το χρόνο και με τις πρώτες φλόγες του Ιεροεξεταστή να τον ζώνουν επικίνδυνα, ενώ το διακύβευμα θα είναι η σωτηρία πολλών συνειδήσεων γύρω από εκείνον...

ΣΧΟΛΙΑΣΜΟΣ
Πρόκειται για ένα πολύ ιδιαίτερο, υπαρξιακό μυθιστόρημα που ανιχνεύει το προαιώνιο ερώτημα της ύπαρξης του Θεού μέσα στον ίδιο τον άνθρωπο.
Aν και δεν έχουμε ονομαστικό προσδιορισμό του τόπου διαγράφεται ανάγλυφα του μεσογειακό τοπίο υπό τη θεοκρατική σκιά της Εκκλησίας...
Ένα κείμενο εύληπτο, που κυλάει με άνεση και χωρίς εκτενείς περιγραφές.
Ένα "ψυχολογικό παιχνίδι ζωής και θανάτου σε μια αντιπαράσταση ιδεών που, δίχως να κουράσει, αγγίζει σημαντικούς σταθμούς της ανθρώπινης αγωνίας σχετικά με την " ύπαρξη- ή μη -του -Θεού"
Ένας διάλογος που εξελίσσεται με ενδιαφέρουσες παραπομπές, χωρίς βέβαια να εξακτινωθεί στα βάθη που συναντάμε σε κλασσικά έργα αντίστοιχων αναζητήσεων (Ντοστογιέφσκι- Λόντον).

Με αφορμή τον πνευματικό ζόφο που δειλά μόνο είχε αρχίσει να τον διαπερνά το αναγεννησιακό φως η συγγραφέας χρησιμοποιεί το δίπολο του ναυαγού Πάλινορ και του Καρδινάλιου Σεβέρο για να αντιπαραβάλει δύο συγκρουόμενα συστήματα αξιών:
H Θρησκοληψία αντιμετωπίζει την πρόκληση του Ορθολογισμού
Η ακεραιότητα ξεμπροστιάζει τη δουλοπρέπεια
Ο σωματικός πόνος παλεύει με την ελευθερία της ψυχής
Η ενοχή με την αυθεντική ("εσωτερικοποιημένη") ηθική...
Η βαναυσότητα αποστομώνεται από τη διαλλακτικότητα...

Ο παραλογισμός της Ιεράς Εξέτασης ξεδιπλώνεται με σαφήνεια και ζωντανές εικόνες χωρίς πολλές λεπτομέρειες.
       Σε αυτήν την ηθική σύγκρουση αναδεικνύεται ο χαρακτήρας του Πάλινορ, που αποτελεί ένα πρωίμιο του homo universalis όπως θα τελειοποιηθεί τα χρόνια του Διαφωτισμού...
Ο χαρακτήρας αυτός ίσως είχε ένα περιθώριο περαιτέρω ανάλυσης...
        Ο άλλος πυλώνας της πλοκής είναι το κορίτσι που μεγάλωσε σαν αγρίμι.
Είναι διακριτή η ομοιότητα της μικρής ηρωίδας ,Αμάρα, προς το αρχετυπικό παιδί-αγρίμι της Λογοτεχνίας ,τον Μόγλη του Ραντγιαρντ Κήπλινγκ.
Και τα δύο παιδιά μεγάλωσαν με λύκους, υιοθετώντας λυκίσια συμπεριφορά και σε κοντινή ηλικία (9-13 χρονών) αποσπάστηκαν βίαια από το περιβάλλον της πρωτόγονης ζωής για να ενταχθούν με το ζόρι στις επιταγές του ανθρώπινου πολιτισμού.Ούτε ο Μόγλης, ούτε η Αμάρα επιθύμησαν πραγματικά αυτήν την ενσωμάτωση- αντιθέτως ένιωσαν να ασφυκτιούν...Αυτό ενέχει μια πρόκληση κατανόησης της ανθρώπινης συμπεριφοράς , του μηχανισμού μίμησης και γνώσης, όπως θεμελιώνει τη λογική στον άνθρωπο και τη διαφοροποίηση του από το ζώο...
             Από την άλλη,μέσα από το παιδί-αγρίμι- ειδικότερα στη ΓΝΩΣΗ ΤΩΝ ΑΓΓΕΛΩΝ (που είναι έργο φιλοσοφικού χαρακτήρα)- εγείρεται ένας οδυνηρός προβληματισμός:
Πόση "λογική" και πόση ανθρωπιά κομίζει το Ανθρώπινο ήθος και πόσο στ' αλήθεια έχει απεμπολήσει εν τέλει τον Νόμο της Ζούγκλας;
Μήπως το ανθρώπινο γένος έχει φορτώσει τον αμείλικτο "φυσικό νόμο" που ευαγγελιζόταν να αναιρέσει, απλώς με νοητικά, λεκτικά, κι αρχιτεκτονικά πλουμπίδια-προεκτείνοντας τη θηριωδία με όχημα την τρομακτική ισχύ του Μυαλού του;
             Ερωτήματα σε μιαν αόρατη δικογραφία όπου ο άνθρωπος είναι υπόλογος στην αγνότητα των αγριμιών...
Η Γνώση των Αγγέλων της Γουόλς εντέχνως αρνείται να πάρει ξεκάθαρη θέση- γεγονός που αποδεικνύει τη λογοτεχνική του αξία, διότι αν έπαιρνε θέση σε μια τέτοιες υπαρξιακές αγωνίες, θα επρόκειτο για αλαζονεία ή προπαγάνδα...
Ένα αληθινά φιλοσοφικό έργο στρέφει τη σκέψη προς το ερώτημα και της κρατά συντροφιά στο ταξίδι της αλήθειας...
Ποτέ ένα αξιόλογο έργο δεν χρίζει εαυτόν ως "απάντηση" και "προορισμό"...
Η θέση που παραμένει "αδιαπραγμάτευτη" όμως στη Γνώση Των Αγγέλων, είναι η καταγγελία της καταδυνάστευσης του ανθρώπου από εξουσίες που αναζητούν όχλους κι όχι σκεπτόμενους πολίτες- είτε μιλάμε για θρησκευτικές εξουσίες ,είτε για αμιγώς πολιτικές.
        Το διακύβευμα της Αναζήτησης, τελικά, είναι ο ίδιος ο Άνθρωπος κι η πάλη του με την ίδια του τη συνείδηση, όπου ίσως ενυπάρχει ο "σπόρος του ίδιου του Θεού", όπως κι  αν τον βιώνει προσωπικά ο κάθενας- ως οντότητα μοναδική στο σύμπαν αυτό...

Ανακαλύψτε αυτό το σπουδαίο βιβλίο και περιπλανηθείτε σε μια δίνη φιλοσοφική που θα σας συνεπάρει ψυχικά και πνευματικά.

                                     Ελισσάβετ Π. Δέδε

                                    ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΤΗΣ ΣΥΓΓΡΑΦΕΩΣ
ΤΖΙΛ ΠΕΪΤΟΝ ΓΟΥΟΛΣ                                               
      Η ΤΖΙΛ ΠΕΪΤΟΝ ΓΟΥΟΛΣ γεννήθηκε στην Αγγλία και σπούδασε στο Κολέγιο Σεντ Αν της Οξφόρδης. Έχει τρία παιδιά και, μετά από διαμονή ετών στο Ρίτσμοντ, σήμερα ζει μόνιμα στο Κέμπριτζ. Έγινε πασίγνωστη γράφοντας βιβλία για παιδιά, πολλά από τα οποία βραβεύτηκαν με σημαντικά βραβεία όπως το Whitbread, το Universe και το Smarties. Παράλληλα, αποφάσισε να δοκιμάσει την εξαιρετική γραφίδα της και στο χώρο της λογοτεχνίας για μεγάλους, και πραγματικά δικαιώθηκε. Το βιβλίο της Η ΓΝΩΣΗ ΤΩΝ ΑΓΓΕΛΩΝ ήταν υποψήφιο για το Booker 1994, το πιο σημαντικό βραβείο της αγγλικής λογοτεχνίας. Από τις Εκδόσεις ΨΥΧΟΓΙΟΣ κυκλοφορεί επίσης το μυθιστόρημά της ΤΑ ΜΥΣΤΙΚΑ ΤΗΣ ΠΑΛΙΡΡΟΙΑΣ.

2 σχόλια: