Τετάρτη 8 Απριλίου 2015

Σόφη Θεοδωρίδου, ΣΤΕΦΑΝΙ ΑΠΟ ΑΣΠΑΛΑΘΟ

                        Στεφάνι Από Ασπάλαθο, Σόφη Θεοδωρίδου

                   Είδος : Ιστορικό Μυθιστόρημα
Βαθμολογία: 9/10




Αυτή τη φορά η Σόφη Θεοδωρίδου, αποφάσισε να καταπιαστεί με τα πολιτικά πάθη που ταλάνισαν την Ελλάδα μες την πολυτάραχη εικοσαετία 1939-1959, μέσα από την πορεία μιας υπέροχης γυναίκας, που η μοίρα της χάρισε στον γάμο της ένα "Στεφάνι Από Ασπάλαθο".

ΠΕΡΙΛΗΨΗ

1939: Η Κασσιανή ζει στην επαρχία της μεταξικής περιόδου, κάτω από τη σκιά ενός τυραννικού, θρησκόληπτου πατέρα και μιας άβουλης μάνας. 
Τότε καταφθάνει από την πόλη ο Λυκούργος,ανιψιός των γειτόνων, προκειμένου να προετοιμαστεί ήσυχα για τις Εισαγωγικές Εξετάσεις κι ένα εφηβικό ειδύλλιο ανθίζει, επισείοντας την παράλογη oργή του ιεροκήρυκα πατέρα.
            Η βίαιη αποπομπή από την πατρική εστία σηματοδοτεί μια νέα ζωή για την έφηβη Κασσιανή, που θα δοκιμαστεί από έναν γάμο όπου η ίδια επωμίζεται βάρη δυσανάλογα προς τους ευάλωτους ώμους κι έναν σύζυγο που κυνηγά χίμαιρικά οράματα, χωρίς να κοιτάζει τις χειροπιαστές ευθύνες του.
Στον Πόλεμο και στις δοκιμασίες που θα ακολουθήσουν η Κασσιανή θα αντιτάξει το συγκλονιστικό ηθικό μεγαλείο της εντιμότητας και της μητρότητας.
             Οι μπόρες των καιρών και μια κοινωνία έρμαιο διχαστικών παθών- στη σκιά του Εμφυλίου- θα σαρώσουν τη ζωή της Κασσιανής, που θα βρει απροσδόκητα στηρίγματα, να της θυμίζουν την ανθρωπιά ,αλλά και τα δικαιώματα της γυναικέιας της υπόστασης...

ΣΧΟΛΙΑΣΜΟΣ

Πρόκειται για ένα ακόμη διαμάντι της Σόφης Θεοδωρίδου που φωτοβολλεί ιστορική γνώση, όμορφα ιδανικά και βαθιά συναίσθηματα!
            Το "Στεφάνι Από Ασπάλαθο" είναι ένα βιβλίο που περιστρέφεται στη δίνη της πολυτάραχης μετεμφυλιακής περιόδου, καθιστώντας μας κοινωνούς στα πάθη της ηρωίδας του από την πρώτη σελίδα μέχρι την τελευταία λέξη!
     Θα σας συγκινήσει και θα σας διδάξει Σύγχρονη Ιστορία, μιλώντας βαθιά στην καρδιά σας!

Μετά το Κορίτσι Από τη Σαμψούντα και με την παρακταθήκη σπουδαίων ηθογραφικών μυθιστορημάτων όπως η "Νύφη Φορούσε Μαύρα" κι η "Αμαρτία της Ομορφιάς", ο πήχυς είχε ανέβει ψηλά για τη Σόφη Θεοδωρίδου, η οποία όμως αποδεικνύει ότι ξέρει τον τρόπο όχι μόνο να αγγίζει την κορυφή της λογοτεχνικής ποιότητας,αλλά να παραμένει αδιαπραγμάτευτα εκεί! 

Το "Στεφάνι Από Ασπάλαθο",λοιπόν, παίρνει τη σκυτάλη από τη "Νύφη"(Προσφυγες Ανατολικής Μακεδονίας) και το "Κορίτσι" (Διωγμός Ποντίων&Μικρασιατική Καταστροφή) και πορεύεται σε χρονική παραλληλία προς την "Αμαρτία της Ομορφιάς" ,αφού εξελίσσεται -κι αυτό- ανάμεσα σε 1939-1959. 
                   Το βιβλίο επιφυλάσσει διαρκή ένταση και μια ποικιλόμορφη κλίμακα συναισθημάτων από τρυφερότητα και συγκίνηση μέχρι βαθιά αγανάκτηση και αγωνία.
Στο "Στεφάνι Από Ασπάλαθο" έχουμε μια σφιχτοδεμένη πλοκή με περισσότερες εναλλαγές από όσο στα προηγούμενα βιβλία της Θεοδωρίδου...
           Συναντάμε λιγότερες περιγραφές κι εστιάζουμε στην ατομική τραγωδία των ηρώων, μέσα από τους οποίους όμως ιχνηλατείται άρτια και πολύ παραστατικά το κλίμα του εμφυλιακού διχασμού και της ελληνικής επαρχίας.
Οι χαρακτήρες συγκινούν τον αναγνώστη καθένας με το προσωπικό του στίγμα.
Η γλυκιά Αρτεμούλα με το ψυχικό της κάλλος, η μοντέρνα Εύα, οι πολιτικάντηδες στα όρια της καρικατούρας...
                  Ένα σημείο που αναδεικνύει την παιδαγωγική κατάρτιση της Θεοδωρίδου είναι ο τρόπος που τα παιδικά βιώματα επιδρούν σε όλη τη ζωή της Κασσιανής καθώς και η επίδραση των καταστάσεων στο παιδί της Κασσιανής,που επωμίζεται το βαρύ φορτίο των καιρών και τις κοινωνικές προκαταλήψεις- σκληρότερα από τους υπόλοιπους..
                       Η πιο τραγική κι αντιφατική φιγούρα είναι ο Ισίδωρος Καπετανάκης, ενώ κι η μελαγχόλικη αρρενωπότητα του Μέλιου είναι σφυρηλατημένη στο αμόνι μιας προσωπικής ιστορίας- συμβάλλοντας στην πολυεπίπεδη φύση του βιβλίου .    

Κατά τη γνώμη μου, το 'Στεφάνι Από Ασπάλαθο" ήταν ίσως το πιο απαιτητικό έργο της Σόφης Θεοδωρίδου-και ανώτερο από την ίδιας περιόδου "Αμαρτία", διότι φωτίζει πολιτικά πάθη κι εκατέρωθεν σφάλματα-υπαινισσόμενο όμως σαφή θέση.
Το "Στεφάνι Από Ασπάλαθο" αναμετράται ευθέως με πληγές ακόμη χαίνουσες για την εθνική μας μνήμη.
    Ήδη από την αρχή το βιβλίο δε διστάζει να ξεμπροστιάσει το κλίμα τρομοκρατίας που επικρατούσε από το Καθεστώς του Μεταξά- με τους διάσπαρτους χαφιέδες του τρομερού Υπουργού Μανιαδάκη που έσπειραν καχυποψία δηλητηριάζοντας τις καθημερινές σχέσεις των ανθρώπων.
          Δε διστάζει να στηλιτεύσει το κλίμα της θρησκοληψίας που σιγοντάριζε το καθεστώς, φωτίζοντας τη δυστυχία που αυτό έφερνε στις οικογενειακές σχέσεις-υποβιβάζοντας τη θέση της γυναίκας και του πολίτη!
        Έπειτα, προσπερνάμε κάπως βιαστικά την 4ετία του πολέμου και της Κατοχής, για να παρακολουθήσουμε βήμα-βήμα τον εμφύλιο σπαραγμό να αποσυνθέτει οικογένειες και κοινωνικούς δεσμούς.
Βλέπουμε ένα κράτος υπόδουλο σε ξενόφερτα συμφέροντα να σπαράσσει σαν "Κρόνος" τα πιο αθώα παιδιά του και κάθε υπόνοια δημοκρατικού θύλακα.
Στα χρόνια που ακολούθησαν τον Εμφύλιο τα Ανάκτορα και το κράτος των νικητών επέδειξαν έναν ρεβανσισμό που εμποδίζε πεισματικά την επούλωση των πληγών.
      Παράλληλα όμως υπογραμμίζεται κι η υπερβολή της άλλης πλευράς, κι ένας άκρατος κομματισμός που στον βωμό του θυσιάστηκαν οικογένεια, ρεαλιστικές ανάγκες, διαλλακτικότητα...
Το "Στεφάνι Από Ασπάλαθο" στον τρόπο που "θέτει" τον πολιτικό του προβληματισμό- ιδίως μέσα από τη σχέση  του Λυκούργου με την Κασσιανή- μου θύμισε όσα ανέδειξε ο Νίκος Αραπάκης στο πολιτικό του μυθιστόρημα "Το Δίκιο"- γύρω από έναν άτεγκτο ιδεαλισμό που έβαλε παρωπίδες κι αλλοίωσετον ευγενέστερο των αγώνων.


Το μεγαλύτερο επίτευγμα στο " Στεφάνι"είναι δηλαδή η αντικειμενική αποτίμηση του Εμφυλίου- χωρίς σε αυτήν να θυσιάζεται το αίτημα για Δημοκρατία, ειρήνη, πρόοδο των απλών ανθρώπων.

Το τέλος κομίζει την κάθαρση και την ελπίδα της νέας μέρας που ο καθένας δικαιούται να διεκδικήσει.

Ανακαλύψτε το "Στεφάνι Από Ασπάλαθο" της Σόφης Θεοδωρίδου , που οι καιροί φόρεσαν στην Κασσιανή και στην Πατρίδα μας την ίδια.

                                     Ελισσάβετ Π. Δέδε

1 σχόλιο:

  1. Σ' ευχαριστώ, Ελισσάβετ μου, για την ανάρτησή σου, κυρίως όμως για τον εξαιρετικό τρόπο που αναλύεις το "Στεφάνι από ασπάλαθο". Έχεις "αγγίξει" όλα όσα θεωρώ σημαντικά σ' αυτό μου το μυθιστόρημα. Να είσαι καλά...

    ΑπάντησηΔιαγραφή