Σάββατο 24 Ιουνίου 2017

Κεκροπούλου Ελένη, Αγγέλικα η Μαντενούτα

                                    Αγγέλικα, Η Μαντενούτα, Κεκροπούλου Ελένη 
                                     Ιστορικό/Βιογραφικό Μυθιστόρημα
                                     Βαθμολογία 10/10
Σχετική εικόνα

Αριθμός Σελίδων 562

Εκδόσεις Ωκεανός
Τιμή 19 ευρώ- 13ευρώ

Κάθε Έλληνας κουβαλάει  στο DNA του την "ωδή" του εθνικού μας ποιητή Διονύσιου Σολωμού προς την Ελευθερία,που σε λίγους στίχους ορίζει το πεπρωμένο της Ελλάδας και σε μουσική Νικόλαου Μάντζαρη συνθέτει τον Εθνικό Μας Ύμνο που ταξιδεύει στα πέρατα τη φωνή της πατρίδας μας..
Κάθε Έλληνας θυμάται την πένα του να συμπυκνώνει την την πεισματική προσήλωση του Έλληνα στην "αξιοπρέπεια των Θερμοπυλών", ξετυλίγοντας μοναδικά την τραγωδία του Μεσολογγίου σε ημιτελή κομμάτια ποιητικής τελειότητας.
             Στο ξεχωριστό ιστορικό μυθιστόρημα "Αγγέλικα ,Η Μαντενούτα" μάς συστήνεται μια άλλη πλευρά του Ποιητή της Ελευθερίας- σκοτεινή και θλιβερή, που μάς εκπλήσσει...
Με κεντρικό άξονα την τρυφερή φιγούρα της βασανισμένης μητέρας του Διονύσιου Σολωμού, Αγγέλικας Νίκλη, η Ελένη Κεκροπούλου μας σεργιανά στα Επτάνησα και μας προσφέρει μια αξέχαστη ιστορία που δικαίως έγινε best seller στα ράφια των βιβλιοπωλείων και στις καρδιές του κοινού.
Ένα βιβλίο όπου η Γυναίκα προβάλλει σφάγιο του Ανδρός ακι του Χρήματος...

ΠΕΡΙΛΗΨΗ
Τέλη του 18ου αιώνα.
Στη Ζάκυνθο, καταφθάνει από τον τουρκοκρατούμενο Μωριά ο πολύτεκνος Δημήτριος Νίκλης
με την έφηβη κόρη του,
 που το όνομά της έχει αποτυπωθεί στο απίθανο κάλλος της.
        Η φτώχεια οδηγεί τον Δημήτριο να θυσιάσει την πανώρια κόρη του, Αγγελική,
στον βωμό μιας ανίερης συμφωνίας με τον μεσήλικα Κόντε Νικόλαο Σαλαμόν -ισχυρό παράγοντα του νησιού.
         Η μικρή Αγγελική θα προσληφθεί υπηρέτρια στο αρχοντικό των Σαλαμόν, όμως εκεί την περιμένει ο ρόλος της οδαλίσκης και της επίσημης ερωμένης- κάτω από τα βλέμματα του νεαρού γιου της οικογένειας, Ροβέρτου, και της πονεμένης μητέρας του Μαρέτας
Η εκθαμβωτική ομορφιά της θα υποδουλώσει το κορμί και την καρδιά του ζηλότυπου κόντε Σαλαμόν, που θα της χαρίσει τη ζωή μαις 'φυλακισμένης πριγκίπισσας".
Από την ένωσή τους θα γεννηθούν 3 αγόρια.
Ο Διονύσιος Σαλαμόν, κορυφαίος ποιητής της Ελλάδας 
ο Δημήτρης Σαλαμόν-επιφανής πολιτικός 
κι ο μεταθανάτιος γιος του Κόντε, ο Ιωάννης που θα διαπρέψει στη Νομική!
Κι όμως, ο έρωτας θα βρει τον τρόπο να διαπεράσει τα χρυσά κάγκελα αυτού του κλουβιού...
Ένα καπρίτσιο της μοίρας και η ανθρώπινη απληστία θα κάνουν την αδελφική αντιζηλία και την κοινωνική κατακραυγή όχημα της πιο πολύκροτης δικαστικής διαμάχης που συντάραξε την κοινωνία των Επτανήσων

ΣΧΟΛΙΑΣΜΟΣ
Η "Αγγελικα, η Μαντενούτα" της Ελένης Κεκροπόυλου δεν είναι απλά ένα από τα πιο ξεχωριστά ιστορικά μυθιστορήματα των τελευταίων χρόνων, αλλά και ένα βιβλίο μεγάλης τόλμης
Ένα βιβλίο πόνου και προδοσίας-ίσως κι απομυθοποίησης!
Πρόκειται για την οικογενειακή ιστορία πίσω από την εμβληματική φιγούρα του Διονυσίου Σολωμού!
         Εντούτοις, δεν "χοροστατεί" ο λαοφιλής ποιητής, όπως θα ήταν ίσως το προφανές κι αυτό κάνει το "Αγγελικα,η Μαντενούτα" μοναδικό:
Στο επίκεντρο του βιβλίου, η συγγραφέας φέρνει ένα προσωπο τριπλά αδικημένο- από τη ζωή, τις κοινωνικές ανισότητες και την προκατάληψη.
Πρόκειται για την υπηρέτρια Αγγελική Νίκλη ,μια κοπέλα στιγματισμένη από τη μοίρα της που μετέτρεψε την  απίθανη ομορφιά της ίσως σε κατάρα της.
Μια "Ιφιγένεια" που ο πατέρας της παρέδωσε για να σώσει τα άλλα του παιδιά από την εξαθλίωση...
Ένα αθώο περιστέρι που ακούσια εκπορνέυτηκε σε ένα αδίστακρο αρπακτικό πορωμένο από την ανομία του πλούτου και μεθυσμένο από το Κάλλος της αγνότητας και της νιότης.
Διαβατήριο κι ανάχωμα μαζί για τα παιδιά  που γέννησε προς την κοινωνική καταξίωση.
Αντικείμενο συναλλαγής κι αχαριστίας.
Η Ελένη Κεκροπούλου μετά από μια επίπονη έρευνα και προσβαση σε σπάνια ντοκουμέντα μάς παραθέτει τη ζωή της Νίκλη -υπηρέτριας του κόντε Σάλαμον.
           Μέσα  από αυτή αποκαλύπτει άγνωστες πτυχές της προσωπικής ζωής του Διονύσιου Σολωμού, ιχνηλατώντας πληγές ανομολόγητες, αδυναμίες και πάθη που γέννησαν αριστουργήματα λόγου και... "τερατουργηματα ζωής":
H συγγραφέας εναλλάσσει την ιστορική εγκυρότητα με μια σχεδόν βιωματική αφήγηση, χαρτογραφώντας σκεψεις και χαρακτήρες με τρόπο σαγηνευτικό.
Στο κείμενό της εντάσσονται αρμονικά αυθεντικές επιστολές, έγγραφα και πλήθος άλλα τεκμήρια, ζωντανεύοντας ψυχές και γεγονότα, με τρόπο που συνδυάζει την αναγνωστική τέρψη, το σκίρτημα της καρδιάς και την ιστορική γνώση-σε συνύπαρξη αριστοτεχνική!
Από τη μια συναντάμε τον δημοτικιστή ποιητή με τις ευαισθησίες και τον πατριωτισμό που ανέβασε τον Αγώνα των Ελλήνων ως την Αθανασία με τη δύναμη του λόγου του!
Στο ίδιο πρόσωπο όμως ελλοχεύει ένας άπληστος και συμπλεγματικός άνθρωπος που δε δίστασε να διασύρει και κατόπιν να εγκαταλείψει την ίδια του τη μάνα, με τρόπο που αναγλυφα περιγράφεται στο εξαίσιο μυθιστόρημα της Ελένης Κκεροπούλου.
Περίπτωση που αποδεικνύει πως, ενίοτε η προσωπικότητα του δημιουργού πρέπει να διαχωρίζεται από την Τέχνη του, [έστω κι εγείροντας αλλο φιλολογικό διάλογο "κατά πόσον μπορεί όντως να συμβαίνει αυτό και ως πού μπορείνα απομονώνονται προσωπικές επιλογές από το έργο που παρσδίδει ο κάθε δημιουργός"....]
Επιπλεόν , αναδεικνύεται η ισχυρή θέση της οικογενειας Σαλαμόν στην επτανησιακή κοινότητα ολάκερη ,και οι πολιτικές μηχανορραφίες που τη διατήρησαν...
Με τρόπο εύληπτο, που γοητεύει τον αναγνώστη, αναπαρίσταται το πολιτικό πορτρέτο μιας κοινωνίας πολύπλοκης όπως τα Επτάνησα που γνώρισαν εναλλασσόμενη κυριαρχία από συγκρουόμενες δυνάμεις της Δύσης.
Βενετοί, Γάλλοι στους ναπολεόντειους πολέμους και Εγγλέζοι όρισαν την τύχη τους...
Ακόμη διακρίνουμε συγκρουόμενους πόλους εκείνων που διατήρησαν την εθνική συνείδηση και αποζητούσαν να συνδράμουν στον Ξεσηκωμό κατά των Τούρκων
με τους Ελληνες εκείνους που περιφρονούσαν την Οθωμανοκρατούμενη πατρίδα τους-σε σημείο να συνασπιστούν ακόμη κ με τουςε Τούτρκους(Ναυμαχία Ναυπάκτου)!
Ταυτόχρονα καταρρίπτεται ο μύθος της ανώδυνης κατοχής των Δυτικών , καθώς υπάρχουν πλήθος εξεγέρσεων , στιγμές σκληρότητας του κατακτητή και κοινωνική αδικία:
Μπορεί συγκριτικά με την οθωμανική κυριαρχία να υπάρχει μια πολιτισμική άνθιση μεγαλύτερη κι ένα πλαίσιο πιο συγκρόοτημένο, όμως αυτή αφορά περισσότερο της ανώτερες τάξεις.
Ο φτωχός λαός πάντα αντιμετώπιζόταν ως υποζύγιο,χωρίς νομοθετική κατοχύρωση -είτε ως "ρουμ μιλιέτ"(των Τούρκων) είτε ως "popolo'(των Δυτικών), ενώ η επτανησιακή κοινωνία διατήρησε τους νοσηρούς κι απαράβατους  διαχωρισμούς της Δύσης με βάση την κοινωνική τάξη-όπως το πονειδος της καταταξης των αθρώπων με βάση τη θέση τους η μη στο  LibroD'Oro.
          Όλα αυτά κατονομάζονται μέσα από μια περιήγηση στις βασικότερες ιστορικές στιγμές της εποχής στα Επτάνησα ,ερμηνεύοντας την κατάσταση, πάντα σε συνάρτηση με την οικογενειακή ιστορία του Σολωμού.
Είναι φυσικά σαφές ότι κυριαρχούν τα πρόσωπα και το οικογενειακό δράμα πίσω από αυτά με πλήθος προσωπικών στιγνών , απωλειών και θλίψεων.
Πίσω από τη βιογραφική και ηθογραφική διάσταση όμως, στη Μαντενούτα της Κεκροπούλου ενυπάρχει μια άλλη στοχοθεσία!
Η Αγγελικα της Ελένης Κεκροπούλου συνιστά το δεύτερο-βιογραφικής χροιας- βιβλίο που καταγγέλλει τόσο ηχηρά την καταπίεση που υπέστη η Γυναίκα παντοιοτρόπως στην επτανησιακή κοινωνία.
Το πρωτο θεματολογικά παρεμφερές βιβλίο ήταν η αυτοβιογραφία της τραγικής ζακυνθινής Ελισάβετ Μουτζάν- Μαρτινένγκο που υπήρξε η πρώτη Ελληνίδα πεζογράφος και είδε τη βούλησή της να συντρίβεται από την αντρικές επιταγές κατά τρόπο ολέθριο.
Φυλακισμένη κι αυτή στα χέρια του πατέρα πρώτα, που της τσάκισε τον πρώτο της ευγενικό έρωτα, 
κι επειτα ενός ψυχρού, προικοθήρα συζύγου ,του Νικολάου(!),
ιδιότυπα "προδομένη" κι από τον ίδιο της τον γιο-επίσης ποιητή ,Ελισαβέτιο, που περιέκοψε νευραλγικα σημεία του έργου της, προτού το παραδώσει στις επόμενες γενιές!
(Προσωπικότητα που την έθιξε και η κορυφαία λογοτέχνιδά μας ,Διδω Σωτηριου στο εφηβικό "Οι Επισκέπτες")
           Παρότι τις χωρίζει η κοινωνική επιφάνεια της Μαρτινέγκο, και η φτωχή Νίκλη, και η ζακυνθινή διανοούμενη, τελικα, έζησαν επί της ουσίας σε κοινωνική ομηρία -έρμαια των προκαταλήψεων και των Ανδρών που τελικά τους στέρησαν το δικαίωμα της Αυτοδιάθεσης, άρα και της Ευτυχίας.Και οι δυο προδόθηκαν από τα αρσενικά μέλη της οικογνειας τους.
Καπου ανάμεσά τους η παραγκωνισμένη κοντέσσα Μαρέτα...
               Αυτό ήταν το πεπρωμένο των γυναικών-πλούσιων ή φτωχών-κι η αδικία αυτή προβάλλει άφοβα στις σελίδες της "Μαντενούτας".
Μέσο πλουτισμού με τον ταπεινωτικό θεσμό της προίκας, είδος προς πώληση σε άνομα χέρια ,χωρίς δικαιωμα επιλογής του συντρόφου που θα όριζε τη ζωή της, χωρίς λόγο στις επιλογές -ενίοτε κ ατασθαλίες του αντρός της, δεκτης βίας και χειροδικίας που κατακρεουργεί ψυχή κ σώμα,
η Γυναίκα στην Κεκροπούλου αποκτά φωνή και αναδεικνύει το σιωπηλό εγκλημα διαρκείας σε βαρος της-κι όχι μόνο μέσα από την Αγγελικα δυστυχώς...
Η Γυναίκα ως αντικείμενο συναλλαγής χυδαίας,μια άβουλη κούκλα , ένα αιώνιο θύμα χρόνια φιμωμένο κι αλυσοδεμένο, όπως το περιγράφει η Δημουλά στο ποιημα Σημειο Αναγνωρίσεως κι όπως εδώ το προσωποποιεί κυρίως η Νίκλη, συγκλονιστικά σμιλεμένη από την πένα της συγγραφέως...
     Ένας προβληματισμός που η ελληνική μυθιστοριογραφία τον εκτοξευσε με το υπαρξιακό δράμα του Παπαδιαμάντη "Η Φόνισσα"!
Σε αυτό συνίσταται η τόλμη της Ελένης Κεκροπούλου που με την Μαντερνούτα μας έδωσε ένα εργο μεστό σε νοήματα, γνωσεις ,συναισθήματα και κοινωνικούς προβληματισμούς -εστω κ αποδομώντας μια κορυφαία προσωπικότητα των Γραμμάτων.
Η Αγγελικα Η Μαντενούτα έτσι , πέρα από την ιστορική της αξία και τη δύναμη των συναισθημάτων της, ανάγεται εν τέλει σε ένα ράπισμα κατά της κοινωνικής αδικίας και της γυναικείας καταπίεσης, που μεταμφιεσμένη σε άλλα προσχήματα, υπάρχει ακόμη και λαβώνει τις κοινωνίες...
Μια υπέροχη έκδοση με ένα εξαίσιο εξώφυλλο που αποδίδει πλήρως τη γλυκύτητα, την αθωότητα  και τη  οδύνη της ηρωίδας του...
Ανακαλύψτε λοιπόν  ενα βιβλίο που δεν πρέπει να απουσιάζει από καμιά ελληνική βιβλιοθήκη!

ΥΓ Ο πίνακας του Bouquereau,1898
3

Το βιβλιο υπήρξε κ θεατρική παράσταση.Περισσότερα εδω



1 σχόλιο: