Η Πρόβα Του Νυφικού, Ντόρα Γιαννακοπούλου
Είδος:Eποχής
Βαθμολογία 9,5/10
Σελ 320,
Πίνακας Εξωφύλλου Λαμπρος Άλας
Νοέμβριος 1993
Τιμή 14, 84.
(ο οίκος το δίνει εξαντλημένο αλλά υπάρχει στην ΠΡΩΤΟΠΟΡΙΑ Μεταχειρισμένο με 6ευρώ )
Η προηγούμενη γενιά ανακάλυψε το όνομα της Ντόρας Γιαννακοπουλου από σημαντικά έργα του Μικη Θεοδωράκη, καθώς αυτή υπήρξε η κεντρική ερμηνεύτρια στον γνωστό δίσκο "Μικρές Κυκλάδες" και συμμετείχε σε παραστάσεις θρυλικές όπως η Πόλη Μαγική- επίσης του Μίκη.
Φαίνεται πως η συμβολή της Ντόρας Γιαννακοπούλου στα πολιτισμικά μας δρώμενα δεν έμεινε εκεί:
Αρχές της δεκαετίας του 90 ήρθε να ταράξε τα νερά της ελληνικής πεζογραφίας με ένα βιβλίο- σταθμό που άφησε εποχή!
Ήταν το μυθιστόρημα "Η Πρόβα Του Νυφικού", που το ευρύ κοινό γνώρισε σε μια εκπληκτική μεταφορά που υπήρξε μια από τις καλύτερες στιγμές της ιδιωτικής τηλεόρασης.
Ας αναζητήσουμε τα στοιχεία που κάνουν το μυθιστόρημα αυτό να ξεχωρίζει τόσο προσεγγίζοντας τα όρια του κλασσικού στην ελληνική πεζογραφία.
ΠΕΡΙΛΗΨΗ
Στην Αθήνα του Μεσοπολέμου ζει η ονειρική Αγγελική Δελή , η οποία διανύει την πιο ευτυχισμένη στιγμή της ζωής της καθώς ετοιμάζεται να παντρευτεί τον αγαπημένο της φέρελπι δικηγόρο Απόστολο Πετρόπουλο.
Ο αδελφός της ήδη απολαμβάνει τον ήρεμο γάμο του με την εκθαμβωτική Όλγα που έχει τα δικά της μυστικά.
Πλάι της η δασκαλίτσα Ρηνούλα με την οποία μεγάλωσαν σαν αδελφές από τότε που εκείνη ορφάνεψε.
Δυστυχώς την ευτυχία της Αγγελικούλας έρχεται να ταράξει μια ανώνυμη επιστολή με τον ισχυρισμό ότι ο λατρεμένος της Απόστολος την απατά.
Ο γιατρός Οδυσσέας Στρατέλλης ζητά από τον φίλο του και διοικητή της αστυνομίας τον Πέτρο Μανιά να διερευνήσει την υπόθεση για να καθησυχάσει την ανιψιά του...
Ο Πέτρος Μανιάς αποφασίζει να παρέχει στην κοπέλα τις διαβεβαιώσεις για να προχωρήσει στον γάμο της όπως τον ονειρεύτηκε...
Όταν τη συναντά όμως στο γραφείο του ξεπηδά στα έκπληκτα μάτια του όλη η ομορφιά της αναγεννησιακής τέχνης για να ριζώσει βαθιά μέσα στην καρδιά του.
Μόνος παραστάτης στην ανομολόγητη αγάπη του γλυκύτατου διοικητή Μανιά ο γελαστός Χριστόδουλος Δημητρακέλης...
Ο γάμος της Αγγελικής, παρά τους κακούς οιωνούς
προχωρά, την ίδια ώρα που η ψυχή του Μανιά κομματιάζεται και τα όνειρα της Ρηνιώς συντρίβονται.
Έξω απο το αστικο σπίτι ένας κόσμος εξελίσσεται παράλληλα.Ο κόσμος της νύχτας και της λαγνείας, ενόσο η μεταξική δικτατορία σφίγγει τον κλοιό του χαφιεδισμού γύρω από κάθε προοδευτική φωνή...
Ο πόλεμος που ξεσπάει, φέρνει στην επιφάνεια τη χυδαιότερη αλλά και την ευγενέστερη πλευρά των ανθρώπων οδηγώντας τα πράγματα στα άκρα.
Η μόνη που υποψιάζεται τη θύελλα που θα ξεσπάσει είναι η μυστηριώδης Ευανθούλα, ενα πλάσμα μυρωμένο με ξεχωριστή ενόραση και τη σοφία των ταπεινών πλασμάτων του Θεού.
ΣΧΟΛΙΑΣΜΟΣ
Η "Πρόβα Του Νυφικού" είναι ένα από τα πιο πολυσυζητημένα ελληνικά βιβλία των τελευταίων δεκαετιών.Εν πρώτοις, η ιστορία του δεν παρουσιάζει πρωτοτυπίες ωστόσο πρεπει να κριθεί για την χρονική στιγμή που γράφτηκε.
Το μυθιστόρημα της Γιαννακοπούλου είχε μια ενδιαφέρουσα, αλλά όχι πρωτότυπη οικογενειακή ιστορία, αλλά ως προς τα μέσα υπήρξε μπροστά από την εποχή του καθώς παρουσίαζε μια νέα πρόταση για τα μυθιστορήματα εποχής. συνδυάζοντας αισθησιασμό κι ιστορική αλήθεια, με μεγάλη τόλμη για το είδος του και την δεκαετία του 90, όπου τα ιστορικά μυθιστορήματα αποστασιοποιούνταν από το ερωτικό- κ μάλιστα το σαρκικό στοιχείο, με εξαίρεση τον Κώστα Ταχτσή και το "Τρίτο Στεφάνι" του.:
Στην "Πρόβα Του Νυφικού" συνυπάρχουν ένας απροσχημάτιστος αισθησιασμός, ακραία πάθη, αντάμα με ουσιαστικά συναισθήματα και ιστορική εγκυρότητα, συνθέτοντας μια καινοτόμα για το είδος γραφή.Μιαν εξαίσια δημιουργία, όπου πανταχού παρών δηλώνει ένας διαρκής βελούδινος σαρκασμός και μια γλώσσα που βρίθει ζωντάνιας κι εκφραστικότητας χωρίς όμως αισθητικό βάθος κ απαιτήσεις λεξιλογικές.
Το μυθιστόρημα καλύπτει την τελευταία διετία του Μεσοπολέμου ως την Απελευθέρωση της πατρίδας ..και των ηρώων, αναδεικνύοντας σπερματικά αλλά και αντιπροσωπευτικά το κλίμα της Ελλάδας του Μεταξά:
Έτσι αναδεικνύονται τα ήθη στα πλαίσια των αστικών οικογενειών κι η αβρότητα των αστικών τρόπων με τα κοριτσίστικα όνειρα, αλλά και τα οικογενειακά μυστικά, κάτω από τον φόβο και τη βία ενός καθεστώτος, που του άρεσε να μιμείται τα φασιστικά πρότυπα...
"Η Πρόβα του Νυφικού" ,παρόλη τη νοσταλγική εποχή και τον ερωτισμό που τη χαρακτηρίζει δεν απηχεί κανενός είδους ρομαντισμό.
Το ύφος του μυθιστορήματος ενέχει μια τραχύτητα που καθιστά τον λόγο του αιχμηρό.
Η αφήγηση αποδίδεται σε μια γηραιά κυρία που κληροδοτεί τα οικογενειακά μυστικά στην εγγονή της: Χωρίς να αποκαλύπτει τη ταυτότητα αυτης της ηλικιωμένης αφηγήτριας, η Ντόρα Γιαννακοπούλου έχει μέσω αυτής το απαραίτητο άλλοθι για να προσδώσει ευελιξία στην αφήγηση χωρίς λογοτεχνικές αγκυλώσεις, που απαιτούν μια σχετική αποστασιοποίηση του γράφοντος από τη φόρτιση των καταστάσεων.
Η ίδια η συγγραφέας δηλαδή εισηγείται την προσωπική της γνώμη για τους χαρακτήρες που πλάθει ,προοικονομώντας, συμπάσχοντας, αποδομώντας.
Σίγουρα δεν υπάρχει καλλιέπεια ή διάθεση ανάλυσης των χαρακτήρων ωστόσο το δράμα αναδεικνύει επαρκώς τις διακυμάνσεις κ τις συγκρούσεις των προσώπων":
Κάθε πρόσωπο μοναδικό διατηρεί τη μοναδικόρητά του κ αήνει το στίγμα του.
Είναι η αθώα κόρν της οικογένειας που με την ομορφιά της θα υπογραμμίσει την αντίθεση προς τα ακάθαρτα πάθη όσων την πρόδωσαν.Το αθώο λοιπόν σφάγιο.
Σαν τραγική ειρωνεία προβάλλει το απίθανο κάλλος κι η αθωότητα της ανυποψίαστης Αγγελικούλας, η οποία βλέπει το φως και τα όνειρά της τσαλαπατημένα, σα συλημένος παράδεισος που μάταια ζητούσε να προσφερθεί στον αγαπήμένο ανάξιό γι αυτόν
Η φλογερή, ανεξίκακη Ρηνιώ γεννά θαυμασμό με το ψυχικό της μεγαλείο που γίνεται έμπνευση μέχρι ένα δικό της μυστικό τη φέρνει σε θανάσιμο κίνδυνο!
Η ηδυπαθης Όλγα διασχίζει όλον τον δρόμο του άνομου μέχρι την κάθαρση, ενώ η απόκοσμη Ευανθούλα προσδίδει υποβλητικότητα σε ολόκληρο επιτείνοντας το δράματικότητα των στιγμών.
Παράλληλα, ο Αλέξανδρος γίνεται ένα αντιφατικό μοτίβο δειλίας και θάρρους, λιποτακτώντας από τον έρωτα αλλά κερδίζοντας ξανά τη ζωή μέσα από μια τραγική απώλεια...
Πάνω από όλους όμως, ο πιο ενδιαφέρων χαρακτήρας είναι ο φαύλος Απόστολος!
Ο οξυδερκής νομικός, οπορτουνιστής,υπόδουλος των παθών και άκρατα ναρκισσιστής Απόστολος αποδεικνύεται ο κακός δαίμονας της οικογένειας Δελή αλλά και όποιου άτυχου βρεθεί στο διάβα του.
Κατά συμβολική αντιστοιχία, η σκιά του Απόστολου Πετρόπουλου απλώνεται πάνω από την οικογένεια Δελή όπως ακριβώς το χιτλερικό σκοτάδι εξαπλώθηκε πάνω από την Ευρώπη κάνοντας τα πάντα στάχτη.
Μια φιγούρα που ακολουθεί το πρότυπο των πιο σκοτεινών εκπροσώπων της συγκεκριμένης ιστορικής περιόδου...
Αυτή είναι η Πρόβα Νυφικού:
Ένας χορός ανεκπλήρωτων παθών, ανομίας, ετερόκλητων προσώπων και αγνών συναισθημάτων δοσμένος σε γλώσσα λιτή, αιχμηρή, ενίοτε δηκτική με στοιχείο προφορικότητας αλλά και έντονης θεατρικότητας που ίσως αποτυπώνει την εμπειρία της Γιαννακοπούλου ως ηθοποιού...
Σίγουρα η "Πρόβα Του Νυφικού" για τη συγγραφέα του δεν ήταν μια... πρόβα για πιο μεγάλα έργα αλλά το πέταγμα κι η κορύφωση της πορείας της, παραμένοντας με διαφορά η πιο καλή της συγγραφική στιγμή.
Είναι γεγονός ότι το μυθιστόρημα αυτό δε θα είχε κάνει τόσο πάταγο αν δεν το είχε απογειώσει ο ταλαντούχος σκηνοθέτης Κώστας Κουτσομύτης κοσμώντας το τηλεοπτικό τοπίο με ένα σίριαλ κόσμημα που απέδειξε
πως κι η -"υποτιμημένη"από μερικούς- Τηλεόραση μπορεί να κοιτά κατάματα την Τέχνη!!
Το σίριαλ "Πρόβα Του Νυφικού" είναι από τις ελάχιστες περιπτώσεις, όπου η μεταφορά ενός βιβλίου στην οθόνη το ξεπερνά σε βάθος και αφηγηματική δεινότητα.Ο Κουτσομύτης ανέδειξε ένα υπέροχο μυθιστόρημα με μικρές όμως ελλείψεις σε κλασσικό έργο και σημείομαναφοράς.
Το σίριαλ που γυρίστηκε τη σεζόν 94- 95 για λογαριασμό του ΑΝΤ1 είναι ένα κομψοτέχνημα όπου συνδυάστηκαν ιδανικά κείμενο, ερμηνείες,φωτογραφία με τις μουσικές του αισθαντικού συνθέτη Βασίλη Δημητρίου που αναβιώνουν μια εποχή άγρια ρομαντική.
Κάθε λεπτομέρεια προσεγμένη κ όλες οι ψηφίδες συνεργάζονται αρμονικά σε ένα μωσαικό χρωμάτων και συναισθηματων..,
Ένα αριστουργηματικό πορτρέτο μιας άλλης εποχής όπου κάθε πρόσωπο βρήκε την ιδανική του ενσάρκωση:
Ο Φίλιππος Σοφιανός απέδωσε έναν δαιμονικό κ γλοιώδη Απόστολο Πετρόπουλο αποδίδοντας υποδειγματικά την ωραιοπάθειά του, την παραφορά και τον σαδισμό του...
Όλη η παράνοια μιας κολασμένης ψυχής.
Στον αντίποδα ο Γρηγόρης Βαλτινός ως διοικητής Μανιάς χαρίζει μια ερμηνεία γεμάτη σεμνότητα και βουβό πόνο.
Κομίζει όλη τη συστολή του συγκαταβατικού κ συμβιβασμένου ανθρώπου που υφίσταται το σοκ μιας αγάπης που τον προκαλεί στους αχαρτογράφητους ωκεανούς του απαγορευμένου έρωτα.
Ο αναγνώστης- θεατής που πίσω γνωρίζει την αληθεια συμπάσχει με το αθόρυβο πάθος που τον σιγοκαίει αλλά μετουσιώνεται σε συμπόνια και όμορφες πράξεις.
Η Πέγκυ Τρικαλιώτη υπήρξε μια εύστροφη και μεγαλόθυμη Ρηνούλα Μάντακα, μια συμπονετική δασκάλα, που "έσπασε" τις σωστές στιγμές.Αλησμόνητα έχουν μείνει τα σπαρακτικά και συνάμα ελπιδοφόρα λόγια της που μαζί με τον Αλέξανδρο προτρέπουν καθέναν από μας να θεραπευσει τα τραυματα της ψυχής του για να θεραπεύσει και τους γύρω του.
Μαζί της ο Νίκος Ψαρράς απέδωσε τον ανίσχυρο γιατρό Αλέξανδρο ,που καλείται να γίνει δυνατός ενόσο ο Γεράσιμος Σκιαδαρέσης εκπροσώπησε στο προσωπο του κομμουνιστή δασκάλου, Λάμπρου Κατσιώτη τους κυνηγημένους του καθεστώτος.
Η Άντζελα Γκερέκου υπήρξε μια φλογισμένη εικόνα πάθους και αμαρτίας, δίνοντας σάρκα και οστά στην Όλγα Δελή με την άγρια αγαλματένια ομορφιά της που απενοχοποιημένα ξετύλιξε στον φακό σε προκλητικές σκηνές.
Από την άλλη ο Δημήτρης Τζουμάκης , ως συνάδελφος Χριστόδουλος Δημητρακέλλης ήταν η απαραίτητη αλέγκρα νότα που αποφόρτιζε τις στιγμές και αντιστάθμιζε την τραγικότητα του ερωτευμένου Πέτρου.Από τις πιο αξιαγάπητες τηλεοπτικές φιγούρες , το πρότυπο του καλού φίλου...
Και μέσα σ όλο αυτό το σύμπαν , ποιος μπορεί να αντισταθεί στη σαγήνη της θηλυκότατης τροτέζας Ματίνας που ιδανικά ερμήνευσε η τόσο αρχοντική και γεμάτη θηλυκότητα Πέμυ Ζούνη!
Τα κομμάτια του Βασίλη Δημητρίου, σε δρόμους νοσταλγικούς μα κι αισθησιακούς συνάμα, από το στόμα της Πέμυς Ζούνη, παραπέμπουν σε ονειρικά καμπαρέ στο Παρίσι του '30.
Η Ματίνα αποτελεί μια περίπτωση που η παραλλαγμένη οπτική του σκηνοθέτη βελτίωσε ανεβάζοντας μια πόρνη ως το ανώτατο σκαλοπάτι της θυσίας, με τρόπο απροσδόκητο, που δυστυχώς απουσιάζει από το βιβλίο της Γιαννακοπούλου.
Ένα εξαίσιο μήνυμα ότι η καθαρότητα δεν πρέπει να αναζητάται μονάχα στο σώμα αλλά μόνο στην ψυχή.
Πλάι στη Ματίνα ένας χαρακτήρας- εύρημα της τηλεοπτικής εκδοχής , ο Ζωγράφος Γιαλήνης , ένας Πικάσσο της ελληνικής επαρχίας προτάσσει διακριτικό ερωτισμό κ την Τέχνη του στα πολυβόλα..,
Τέλος η Τζίνη Παπαδοπούλου απέδωσε στη διαισθητικη Ευανθούλα της όλη την αγιοσύνη ενός πλάσματος που μέσα από την αγνότητά του μπορούσε να αφουγκράζεται τη Φωνή του Θεού.Η συγγραφέας άφησε σε εκκρεμότητα τη μοίρα της Ευανθούλας και την ακολούθησε σε αυτό ο σκηνοθέτης.
Η πιο συζητημένη πρωταγωνίστρια στο σίριαλ όμως ήταν η πανέμορφη Αλεξανδριανή Σικελιανού, η ηθοποιός που είχε ξεχωρίσει στην τηλεοπτική απόδοση της "ΛΥΓΕΡΗΣ" του Ανδρέα Καρκαβίτσα στην ΕΡΤ, αλλά ακι στην "Παλίρροια" του ΑΝΤ1.
Είναι η κοπέλα που τόσο έμοιαζε με τον πίνακα του Λάμπρου Άλα που κοσμεί το εξώφυλλο του βιβλίου.(πατηστε το λινκ)
Ίσως η πένα της Γιαννακοπούλου στάθηκε από μια άποψη "προφητική καθώς, μιλούσε για μια κοπελα "πέρναν του κόσμου" εννοώντας την Ευανθούλα.
Ωστόσο από τη μεταφορά του βιβλίου της αναδείχθηκε μια αλλη φιγούρα "πέραν του κόσμου τούτου".όχι η Ευανθούλα αλλά η αέρινη, νεραιδίσια με μια σπανια αίσθηση αγνότητας, Αλεξανδριανή:
Η" κοπέλα με το ποιητικό όνομα" ,η αιθέρια Αλεξανδριανή Σικελιανού, βγαλμένη θαρρείς από ονειρική καρτ ποστάλ εποχής ή από το "πινέλο ενός Μποτιτσέλι" άφησε το κοινό με την εικόνα Της Αναγεννήσεως όπως έλεγε γελώντας ο Δημητρακέλης στον Μανιά...Κι αυτό γιατί η "Πρόβα του Νυφικού" ήταν η τελευταία κ πιο χαρακτηριστική της δουλειά.
Σαφώς διαφοροποιημένη από τα πρότυπα του αναδυόμενου τότε life style η Αλεξανδριανή Σικελιανού έδειχνε να αγαπά την απλότητα, διατηρώντας μια μελαγχολική εσωτερικότητα, διαποτισμένη με ευαισθησίες δυσεύρετες για κοπέλα της εποχής μας.
Έδειχνε να αναζητά τον δικό της δρόμο "προς κάτι βαθύτερο", όπως ελεγε σε μια συνέντευξή της στο νεανικό περιοδικό "Κατερίνα", όταν εκμυστηρευόταν πως συχνα μιλούσε με μητέρες σε παιδικές χαρές οραματιζόμενη κι εκείνη τη στιγμή που θα γινόταν μητέρα...
20 χρόνια αργότερα από εκείνες τις μέρες της καταξίωσης, η πορέια της Αλεξανδριανής διαφοροποίηθηκε αισθητά από τα αναμενόμενα, διαψεύδοντας κάθε πρόβλεψη για μια λαμπρή καριέρα σε ποιοτικούς κύκλους του θεάτρου.
Αντί για τη μεγάλη πρωταγωνίστρια που όλοι είχαν προβλεψει ότι θα αφηνε το χνάρι της με το ήθος και το κάλλος της, η Αλεξανδριανή αναδιπλώθηκε κι επέλεξε έναν δρόμο, πιο χαμηλόφωνο, πιο προσωπικό κι ίσως κοντά στον Θεό...Μακάρι να βρει την ευτυχία της και να ανθίζει ως ολόδροσο κρίνο.
Όπως αποκαλύπτεται, λοιπόν, στο βίντεο (λινκ), η Αλεξανδριανή Σικελιανού σήμερα έχει βρει τη γαλήνη μακρυά απο τη ματαιοδοξία του καλλιτεχνικού κόσμο και την ελληνική πραγματικότητα.
Δεν έχει πάρει το "σχήμα της Μοναχής" όπως ειπώθηκε παλαιότερα, απλά εργάζεται στη Βιβλιοθήκη του Πατριαρχείου Ιεροσολύμων.
(Παρακολουθείστε μια σύντομη συνέντευξή της στο πλαίσιο ρεπορτάζ από εκπομπή στο "Ε"
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ
Το τραγούδι της σειράς ερμηνευμένο απο την αξεπέραστη ΜΑΡΙΝΕΛΛΑ
BIOΓΡΑΦΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΝΤΟΡΑΣ ΓΙΑΝΝΑΚΟΠΟΥΛΟΥ
Γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Μυτιλήνη. Σπούδασε στο Τμήμα Θεατρικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αθηνών και μόλις αποφοίτησε, έπαιξε στο έργο "Ένας Όμηρος του Μπρένταμ Μπίαμ" το οποίο ανέβασε ο Λεωνίδας Τριβιζάς στο Κυκλικό Θέατρο με τραγούδια που είχε γράψει ο Μίκης Θεοδωράκης. Τότε άρχισε μια παράλληλη καριέρα στο θέατρο και στο τραγούδι, με εμφανίσεις στο θέατρο, στον κινηματογράφο και στις πρώτες μπουάτ στην Πλάκα. Έβγαλε δίσκους με τραγούδια του Όμηρου και συνέχισε με Θεοδωράκη, Μποστ και Κακογιάννη. Λίγο αργότερα συνέχισε με τον Οδυσσέα Ελύτη.
Στην διάρκεια της Χούντας έφυγε στο εξωτερικό, όπου με μια μικρή ομάδα έκανε τουρνέ σε χώρες της δυτικής και ανατολικής Ευρώπης, με ένα ιδιόμορφο πρόγραμμα βασισμένο στη μουσική του Μίκη Θεοδωράκη. Μετά την μεταπολίτευση σταμάτησε σχεδόν αμέσως το θέατρο και το τραγούδι.
Η πρόβα του νυφικού, που κυκλοφόρησε το 1993, είναι το πρώτο της μυθιστόρημα. Στην πραγματικότητα είναι το πρώτο της γραπτό κείμενο με δεύτερο το διήγημα Ο πάπαρδος που δημοσιεύτηκε το 1995. Το δεύτερο μυθιστόρημά της, Ο μεγάλος θυμός, κυκλοφόρησε το 1996. Και τα δυο μυθιστορήματα έγιναν σειρές για την τηλεόραση, το πρώτο στον ΑΝΤ1 και το δεύτερο στο MEGA, σε σκηνοθεσία Κώστα Κουτσομύτη.
Ακολούθησαν τα μυθιστορήματα Με τα μάτια του έρωτα (1999), Οι τρεις χήρες (2001) που έγινε σειρά στον ALPHA, Αμαρτωλέ μου άγγελε (2002), Έρως μετ'εμποδίων(2004), Το μενταγιόν (2007), Ένοχα μυστικά (2009), Πεθαίνω για σένα (2011), Στον γκρεμό (2013). Όλα τα βιβλία κυκλοφορούν από τις εκδόσεις Καστανιώτη.
Η Ντορα Γιαννακοπουλου εκανε δυο γαμους. Απο τον πρωτο συζυγο της κρατησε το επιθετο Γιαννακοπουλου. Δευτερος συζυγος της ηταν ο ηθοποιος Μηνάς Χρηστιδηςμε τον οποιο απεκτησε εναν γιο τον συγγραφεα Λένο Χρηστιδη.
Πρώτος ξάδελφος της ο Λάκης Κομνηνός και ανιψιός της ο Βασίλης Μαζωμένος.
Είδος:Eποχής
Βαθμολογία 9,5/10
Πίνακας Εξωφύλλου Λαμπρος Άλας
Νοέμβριος 1993
Τιμή 14, 84.
(ο οίκος το δίνει εξαντλημένο αλλά υπάρχει στην ΠΡΩΤΟΠΟΡΙΑ Μεταχειρισμένο με 6ευρώ )
Η προηγούμενη γενιά ανακάλυψε το όνομα της Ντόρας Γιαννακοπουλου από σημαντικά έργα του Μικη Θεοδωράκη, καθώς αυτή υπήρξε η κεντρική ερμηνεύτρια στον γνωστό δίσκο "Μικρές Κυκλάδες" και συμμετείχε σε παραστάσεις θρυλικές όπως η Πόλη Μαγική- επίσης του Μίκη.
Φαίνεται πως η συμβολή της Ντόρας Γιαννακοπούλου στα πολιτισμικά μας δρώμενα δεν έμεινε εκεί:
Αρχές της δεκαετίας του 90 ήρθε να ταράξε τα νερά της ελληνικής πεζογραφίας με ένα βιβλίο- σταθμό που άφησε εποχή!
Ήταν το μυθιστόρημα "Η Πρόβα Του Νυφικού", που το ευρύ κοινό γνώρισε σε μια εκπληκτική μεταφορά που υπήρξε μια από τις καλύτερες στιγμές της ιδιωτικής τηλεόρασης.
Ας αναζητήσουμε τα στοιχεία που κάνουν το μυθιστόρημα αυτό να ξεχωρίζει τόσο προσεγγίζοντας τα όρια του κλασσικού στην ελληνική πεζογραφία.
ΠΕΡΙΛΗΨΗ
Στην Αθήνα του Μεσοπολέμου ζει η ονειρική Αγγελική Δελή , η οποία διανύει την πιο ευτυχισμένη στιγμή της ζωής της καθώς ετοιμάζεται να παντρευτεί τον αγαπημένο της φέρελπι δικηγόρο Απόστολο Πετρόπουλο.
Ο αδελφός της ήδη απολαμβάνει τον ήρεμο γάμο του με την εκθαμβωτική Όλγα που έχει τα δικά της μυστικά.
Πλάι της η δασκαλίτσα Ρηνούλα με την οποία μεγάλωσαν σαν αδελφές από τότε που εκείνη ορφάνεψε.
Ο γιατρός Οδυσσέας Στρατέλλης ζητά από τον φίλο του και διοικητή της αστυνομίας τον Πέτρο Μανιά να διερευνήσει την υπόθεση για να καθησυχάσει την ανιψιά του...
Ο Πέτρος Μανιάς αποφασίζει να παρέχει στην κοπέλα τις διαβεβαιώσεις για να προχωρήσει στον γάμο της όπως τον ονειρεύτηκε...
Όταν τη συναντά όμως στο γραφείο του ξεπηδά στα έκπληκτα μάτια του όλη η ομορφιά της αναγεννησιακής τέχνης για να ριζώσει βαθιά μέσα στην καρδιά του.
Μόνος παραστάτης στην ανομολόγητη αγάπη του γλυκύτατου διοικητή Μανιά ο γελαστός Χριστόδουλος Δημητρακέλης...
Ο γάμος της Αγγελικής, παρά τους κακούς οιωνούς
Έξω απο το αστικο σπίτι ένας κόσμος εξελίσσεται παράλληλα.Ο κόσμος της νύχτας και της λαγνείας, ενόσο η μεταξική δικτατορία σφίγγει τον κλοιό του χαφιεδισμού γύρω από κάθε προοδευτική φωνή...
Ο πόλεμος που ξεσπάει, φέρνει στην επιφάνεια τη χυδαιότερη αλλά και την ευγενέστερη πλευρά των ανθρώπων οδηγώντας τα πράγματα στα άκρα.
Η μόνη που υποψιάζεται τη θύελλα που θα ξεσπάσει είναι η μυστηριώδης Ευανθούλα, ενα πλάσμα μυρωμένο με ξεχωριστή ενόραση και τη σοφία των ταπεινών πλασμάτων του Θεού.
ΣΧΟΛΙΑΣΜΟΣ
Η "Πρόβα Του Νυφικού" είναι ένα από τα πιο πολυσυζητημένα ελληνικά βιβλία των τελευταίων δεκαετιών.Εν πρώτοις, η ιστορία του δεν παρουσιάζει πρωτοτυπίες ωστόσο πρεπει να κριθεί για την χρονική στιγμή που γράφτηκε.
Το μυθιστόρημα της Γιαννακοπούλου είχε μια ενδιαφέρουσα, αλλά όχι πρωτότυπη οικογενειακή ιστορία, αλλά ως προς τα μέσα υπήρξε μπροστά από την εποχή του καθώς παρουσίαζε μια νέα πρόταση για τα μυθιστορήματα εποχής. συνδυάζοντας αισθησιασμό κι ιστορική αλήθεια, με μεγάλη τόλμη για το είδος του και την δεκαετία του 90, όπου τα ιστορικά μυθιστορήματα αποστασιοποιούνταν από το ερωτικό- κ μάλιστα το σαρκικό στοιχείο, με εξαίρεση τον Κώστα Ταχτσή και το "Τρίτο Στεφάνι" του.:Στην "Πρόβα Του Νυφικού" συνυπάρχουν ένας απροσχημάτιστος αισθησιασμός, ακραία πάθη, αντάμα με ουσιαστικά συναισθήματα και ιστορική εγκυρότητα, συνθέτοντας μια καινοτόμα για το είδος γραφή.Μιαν εξαίσια δημιουργία, όπου πανταχού παρών δηλώνει ένας διαρκής βελούδινος σαρκασμός και μια γλώσσα που βρίθει ζωντάνιας κι εκφραστικότητας χωρίς όμως αισθητικό βάθος κ απαιτήσεις λεξιλογικές.
Το μυθιστόρημα καλύπτει την τελευταία διετία του Μεσοπολέμου ως την Απελευθέρωση της πατρίδας ..και των ηρώων, αναδεικνύοντας σπερματικά αλλά και αντιπροσωπευτικά το κλίμα της Ελλάδας του Μεταξά:
Έτσι αναδεικνύονται τα ήθη στα πλαίσια των αστικών οικογενειών κι η αβρότητα των αστικών τρόπων με τα κοριτσίστικα όνειρα, αλλά και τα οικογενειακά μυστικά, κάτω από τον φόβο και τη βία ενός καθεστώτος, που του άρεσε να μιμείται τα φασιστικά πρότυπα...
"Η Πρόβα του Νυφικού" ,παρόλη τη νοσταλγική εποχή και τον ερωτισμό που τη χαρακτηρίζει δεν απηχεί κανενός είδους ρομαντισμό.
Το ύφος του μυθιστορήματος ενέχει μια τραχύτητα που καθιστά τον λόγο του αιχμηρό.
Η αφήγηση αποδίδεται σε μια γηραιά κυρία που κληροδοτεί τα οικογενειακά μυστικά στην εγγονή της: Χωρίς να αποκαλύπτει τη ταυτότητα αυτης της ηλικιωμένης αφηγήτριας, η Ντόρα Γιαννακοπούλου έχει μέσω αυτής το απαραίτητο άλλοθι για να προσδώσει ευελιξία στην αφήγηση χωρίς λογοτεχνικές αγκυλώσεις, που απαιτούν μια σχετική αποστασιοποίηση του γράφοντος από τη φόρτιση των καταστάσεων.
Η ίδια η συγγραφέας δηλαδή εισηγείται την προσωπική της γνώμη για τους χαρακτήρες που πλάθει ,προοικονομώντας, συμπάσχοντας, αποδομώντας.
Σίγουρα δεν υπάρχει καλλιέπεια ή διάθεση ανάλυσης των χαρακτήρων ωστόσο το δράμα αναδεικνύει επαρκώς τις διακυμάνσεις κ τις συγκρούσεις των προσώπων":
Κάθε πρόσωπο μοναδικό διατηρεί τη μοναδικόρητά του κ αήνει το στίγμα του.
Είναι η αθώα κόρν της οικογένειας που με την ομορφιά της θα υπογραμμίσει την αντίθεση προς τα ακάθαρτα πάθη όσων την πρόδωσαν.Το αθώο λοιπόν σφάγιο.
Σαν τραγική ειρωνεία προβάλλει το απίθανο κάλλος κι η αθωότητα της ανυποψίαστης Αγγελικούλας, η οποία βλέπει το φως και τα όνειρά της τσαλαπατημένα, σα συλημένος παράδεισος που μάταια ζητούσε να προσφερθεί στον αγαπήμένο ανάξιό γι αυτόν
Η φλογερή, ανεξίκακη Ρηνιώ γεννά θαυμασμό με το ψυχικό της μεγαλείο που γίνεται έμπνευση μέχρι ένα δικό της μυστικό τη φέρνει σε θανάσιμο κίνδυνο!
Η ηδυπαθης Όλγα διασχίζει όλον τον δρόμο του άνομου μέχρι την κάθαρση, ενώ η απόκοσμη Ευανθούλα προσδίδει υποβλητικότητα σε ολόκληρο επιτείνοντας το δράματικότητα των στιγμών.
Παράλληλα, ο Αλέξανδρος γίνεται ένα αντιφατικό μοτίβο δειλίας και θάρρους, λιποτακτώντας από τον έρωτα αλλά κερδίζοντας ξανά τη ζωή μέσα από μια τραγική απώλεια...
Ο οξυδερκής νομικός, οπορτουνιστής,υπόδουλος των παθών και άκρατα ναρκισσιστής Απόστολος αποδεικνύεται ο κακός δαίμονας της οικογένειας Δελή αλλά και όποιου άτυχου βρεθεί στο διάβα του.
Μια φιγούρα που ακολουθεί το πρότυπο των πιο σκοτεινών εκπροσώπων της συγκεκριμένης ιστορικής περιόδου...Αυτή είναι η Πρόβα Νυφικού:
Ένας χορός ανεκπλήρωτων παθών, ανομίας, ετερόκλητων προσώπων και αγνών συναισθημάτων δοσμένος σε γλώσσα λιτή, αιχμηρή, ενίοτε δηκτική με στοιχείο προφορικότητας αλλά και έντονης θεατρικότητας που ίσως αποτυπώνει την εμπειρία της Γιαννακοπούλου ως ηθοποιού...
Σίγουρα η "Πρόβα Του Νυφικού" για τη συγγραφέα του δεν ήταν μια... πρόβα για πιο μεγάλα έργα αλλά το πέταγμα κι η κορύφωση της πορείας της, παραμένοντας με διαφορά η πιο καλή της συγγραφική στιγμή.
Είναι γεγονός ότι το μυθιστόρημα αυτό δε θα είχε κάνει τόσο πάταγο αν δεν το είχε απογειώσει ο ταλαντούχος σκηνοθέτης Κώστας Κουτσομύτης κοσμώντας το τηλεοπτικό τοπίο με ένα σίριαλ κόσμημα που απέδειξε
πως κι η -"υποτιμημένη"από μερικούς- Τηλεόραση μπορεί να κοιτά κατάματα την Τέχνη!!Το σίριαλ "Πρόβα Του Νυφικού" είναι από τις ελάχιστες περιπτώσεις, όπου η μεταφορά ενός βιβλίου στην οθόνη το ξεπερνά σε βάθος και αφηγηματική δεινότητα.Ο Κουτσομύτης ανέδειξε ένα υπέροχο μυθιστόρημα με μικρές όμως ελλείψεις σε κλασσικό έργο και σημείομαναφοράς.
Το σίριαλ που γυρίστηκε τη σεζόν 94- 95 για λογαριασμό του ΑΝΤ1 είναι ένα κομψοτέχνημα όπου συνδυάστηκαν ιδανικά κείμενο, ερμηνείες,φωτογραφία με τις μουσικές του αισθαντικού συνθέτη Βασίλη Δημητρίου που αναβιώνουν μια εποχή άγρια ρομαντική.
Κάθε λεπτομέρεια προσεγμένη κ όλες οι ψηφίδες συνεργάζονται αρμονικά σε ένα μωσαικό χρωμάτων και συναισθηματων..,
Ένα αριστουργηματικό πορτρέτο μιας άλλης εποχής όπου κάθε πρόσωπο βρήκε την ιδανική του ενσάρκωση:
Ο Φίλιππος Σοφιανός απέδωσε έναν δαιμονικό κ γλοιώδη Απόστολο Πετρόπουλο αποδίδοντας υποδειγματικά την ωραιοπάθειά του, την παραφορά και τον σαδισμό του...
Όλη η παράνοια μιας κολασμένης ψυχής.
Στον αντίποδα ο Γρηγόρης Βαλτινός ως διοικητής Μανιάς χαρίζει μια ερμηνεία γεμάτη σεμνότητα και βουβό πόνο.
Ο αναγνώστης- θεατής που πίσω γνωρίζει την αληθεια συμπάσχει με το αθόρυβο πάθος που τον σιγοκαίει αλλά μετουσιώνεται σε συμπόνια και όμορφες πράξεις.
Μαζί της ο Νίκος Ψαρράς απέδωσε τον ανίσχυρο γιατρό Αλέξανδρο ,που καλείται να γίνει δυνατός ενόσο ο Γεράσιμος Σκιαδαρέσης εκπροσώπησε στο προσωπο του κομμουνιστή δασκάλου, Λάμπρου Κατσιώτη τους κυνηγημένους του καθεστώτος.
Η Άντζελα Γκερέκου υπήρξε μια φλογισμένη εικόνα πάθους και αμαρτίας, δίνοντας σάρκα και οστά στην Όλγα Δελή με την άγρια αγαλματένια ομορφιά της που απενοχοποιημένα ξετύλιξε στον φακό σε προκλητικές σκηνές.
Τα κομμάτια του Βασίλη Δημητρίου, σε δρόμους νοσταλγικούς μα κι αισθησιακούς συνάμα, από το στόμα της Πέμυς Ζούνη, παραπέμπουν σε ονειρικά καμπαρέ στο Παρίσι του '30.
Ένα εξαίσιο μήνυμα ότι η καθαρότητα δεν πρέπει να αναζητάται μονάχα στο σώμα αλλά μόνο στην ψυχή.
Πλάι στη Ματίνα ένας χαρακτήρας- εύρημα της τηλεοπτικής εκδοχής , ο Ζωγράφος Γιαλήνης , ένας Πικάσσο της ελληνικής επαρχίας προτάσσει διακριτικό ερωτισμό κ την Τέχνη του στα πολυβόλα..,
Είναι η κοπέλα που τόσο έμοιαζε με τον πίνακα του Λάμπρου Άλα που κοσμεί το εξώφυλλο του βιβλίου.(πατηστε το λινκ)
Ίσως η πένα της Γιαννακοπούλου στάθηκε από μια άποψη "προφητική καθώς, μιλούσε για μια κοπελα "πέρναν του κόσμου" εννοώντας την Ευανθούλα.
Ωστόσο από τη μεταφορά του βιβλίου της αναδείχθηκε μια αλλη φιγούρα "πέραν του κόσμου τούτου".όχι η Ευανθούλα αλλά η αέρινη, νεραιδίσια με μια σπανια αίσθηση αγνότητας, Αλεξανδριανή:
Έδειχνε να αναζητά τον δικό της δρόμο "προς κάτι βαθύτερο", όπως ελεγε σε μια συνέντευξή της στο νεανικό περιοδικό "Κατερίνα", όταν εκμυστηρευόταν πως συχνα μιλούσε με μητέρες σε παιδικές χαρές οραματιζόμενη κι εκείνη τη στιγμή που θα γινόταν μητέρα...
Αντί για τη μεγάλη πρωταγωνίστρια που όλοι είχαν προβλεψει ότι θα αφηνε το χνάρι της με το ήθος και το κάλλος της, η Αλεξανδριανή αναδιπλώθηκε κι επέλεξε έναν δρόμο, πιο χαμηλόφωνο, πιο προσωπικό κι ίσως κοντά στον Θεό...Μακάρι να βρει την ευτυχία της και να ανθίζει ως ολόδροσο κρίνο.
Όπως αποκαλύπτεται, λοιπόν, στο βίντεο (λινκ), η Αλεξανδριανή Σικελιανού σήμερα έχει βρει τη γαλήνη μακρυά απο τη ματαιοδοξία του καλλιτεχνικού κόσμο και την ελληνική πραγματικότητα.
Δεν έχει πάρει το "σχήμα της Μοναχής" όπως ειπώθηκε παλαιότερα, απλά εργάζεται στη Βιβλιοθήκη του Πατριαρχείου Ιεροσολύμων.
(Παρακολουθείστε μια σύντομη συνέντευξή της στο πλαίσιο ρεπορτάζ από εκπομπή στο "Ε"
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ
Το τραγούδι της σειράς ερμηνευμένο απο την αξεπέραστη ΜΑΡΙΝΕΛΛΑ
BIOΓΡΑΦΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΝΤΟΡΑΣ ΓΙΑΝΝΑΚΟΠΟΥΛΟΥ
Γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Μυτιλήνη. Σπούδασε στο Τμήμα Θεατρικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αθηνών και μόλις αποφοίτησε, έπαιξε στο έργο "Ένας Όμηρος του Μπρένταμ Μπίαμ" το οποίο ανέβασε ο Λεωνίδας Τριβιζάς στο Κυκλικό Θέατρο με τραγούδια που είχε γράψει ο Μίκης Θεοδωράκης. Τότε άρχισε μια παράλληλη καριέρα στο θέατρο και στο τραγούδι, με εμφανίσεις στο θέατρο, στον κινηματογράφο και στις πρώτες μπουάτ στην Πλάκα. Έβγαλε δίσκους με τραγούδια του Όμηρου και συνέχισε με Θεοδωράκη, Μποστ και Κακογιάννη. Λίγο αργότερα συνέχισε με τον Οδυσσέα Ελύτη.
Στην διάρκεια της Χούντας έφυγε στο εξωτερικό, όπου με μια μικρή ομάδα έκανε τουρνέ σε χώρες της δυτικής και ανατολικής Ευρώπης, με ένα ιδιόμορφο πρόγραμμα βασισμένο στη μουσική του Μίκη Θεοδωράκη. Μετά την μεταπολίτευση σταμάτησε σχεδόν αμέσως το θέατρο και το τραγούδι.
Η πρόβα του νυφικού, που κυκλοφόρησε το 1993, είναι το πρώτο της μυθιστόρημα. Στην πραγματικότητα είναι το πρώτο της γραπτό κείμενο με δεύτερο το διήγημα Ο πάπαρδος που δημοσιεύτηκε το 1995. Το δεύτερο μυθιστόρημά της, Ο μεγάλος θυμός, κυκλοφόρησε το 1996. Και τα δυο μυθιστορήματα έγιναν σειρές για την τηλεόραση, το πρώτο στον ΑΝΤ1 και το δεύτερο στο MEGA, σε σκηνοθεσία Κώστα Κουτσομύτη.
Ακολούθησαν τα μυθιστορήματα Με τα μάτια του έρωτα (1999), Οι τρεις χήρες (2001) που έγινε σειρά στον ALPHA, Αμαρτωλέ μου άγγελε (2002), Έρως μετ'εμποδίων(2004), Το μενταγιόν (2007), Ένοχα μυστικά (2009), Πεθαίνω για σένα (2011), Στον γκρεμό (2013). Όλα τα βιβλία κυκλοφορούν από τις εκδόσεις Καστανιώτη.
Η Ντορα Γιαννακοπουλου εκανε δυο γαμους. Απο τον πρωτο συζυγο της κρατησε το επιθετο Γιαννακοπουλου. Δευτερος συζυγος της ηταν ο ηθοποιος Μηνάς Χρηστιδηςμε τον οποιο απεκτησε εναν γιο τον συγγραφεα Λένο Χρηστιδη.
Πρώτος ξάδελφος της ο Λάκης Κομνηνός και ανιψιός της ο Βασίλης Μαζωμένος.
