Μοιρολόϊ, Κaren Koehler
Είδος: Κοινωνικό/ Δυστοπία
Βαθμολογία 9/10
512 σελίδες
ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ
ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2020
Μετάφραση ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ ΠΑΥΛΟΥ
Τα Μοιρολόγια είναι θρηνητικά ή εγκωμιαστικά τραγούδια που η παράδοσή τους χάνεται στα βάθη των αιώνων και συνήθως κατευόδωναν τους Νεκρούς στο μεγάλο "ταξίδι" τους
Περιώνυμα είναι φυσικά τα μοιρολόγια της Μάνης και αυτα αποτέλεσαν έμπνευση για ενα ξεχωριστο μυθιστορημα..
Με ένα εξώφυλλο που ταξιδεύει σε αιγαιοπελαγίτικα νερά το "Μοιρολόι", είναι ένα από εκείνα τα βιβλία που δεν τραβούν με την πρώτη την προσοχή, αλλά-στην ουσία τους- παραμένουν αθόρυβα διαμαντάκια που ακτινοβολούν στοχασμούς κοινωνικούς και υπαρξιακούς πίσω από την προφανή ομορφιά της πλοκής τους...
Ένα αλληγορικό μυθιστόρημα που μιλάει για κάθε πτυχή της ανθρώπινης ύπαρξης.
ΠΕΡΙΛΗΨΗ
Σε ένα ελληνικό νησί, το Όμορφο Χωριό ο χρόνος έχει "σταματήσει". Η αρτηριοσκληρυντική κοινωνία του έχει απαρνηθεί την εξέλιξη και την τεχνολογική πρόοδο, κι επιμένει να κινείται τον ρυθμό πανάρχαιων νόμων, κάτω από το πέπλο μιας απαρασάλευτης ηθικολογίας που έχει εξοβελίσει την ανθρωπιά.
Μια κοινωνία περίκλειστη, χωρίς ηλεκτροδότηση ,χωρίς εμπορικές και άλλες συναλλαγές με τον υπόλοιπο κόσμο και χωρίς ενημέρωση για τον έξω κόσμο!
Όποιος τολμήσει να αποκλίνει και να απειλήσει την καθεστηκυία τάξη θα υποφέρει τρομακτικά βασανιστήρια.
Την άκαμπτη αυτήν καθημερινότητα διασαλεύει ένα μωράκι εγκαταλελειμμένο, που ο Ιερέας του χωριού βρίσκει μέσα στο χαρτί μιας εφημερίδας.
Το κορίτσι ζει και μεγαλώνει ως απόβλητο της κοινωνίας που του αρνείται ως κι ένα όνομα...
Το Κορίτσι όμως έχει όμως μια τρυφερή, αδούλωτη ψυχή και λαχταρά την αγάπη που της αρνείται ο περίγυρός της, αλλά της συστήνει η απροσδόκητη καλοσύνη και ο έρωτας.
Διεκδικεί τη ζωή και διψά για την Ομορφιά της και τη Γνώση, ενώ οραματίζεται την ημέρα που θα περάσει Αντίκρυ!
ΣΧΟΛΙΑΣΜΟΣ
Με το "Μοιρολόι" της η Γερμανίδα Κάρεν Κόλερ συνθέτει μια παράξενη ποιητική δυστοπία που τη διαπνέουν η ελληνική ψυχή κι ο αρχέγονος παλμός της ρίζας που άνθισε σε αυτήν τη γωνιά της Μεσογείου.
Το βιβλίο της είναι ένα εκτεταμένο ποίημα, δομημένο σαν ένα... όντως Μοιρολόι 128 στροφών.
Κάθε στροφή αποτελεί κι ένα κεφάλαιο από την πρωτοπρόσωπη αφήγηση της έκθετης μικρούλας, που βρέθηκε σε τόπο άγονο κι αφιλόξενο...
Με γλώσσα πηγαία, αυθόρμητη, διαποτισμένη από την σπαρακτική παιδική άγνοια να κόβει σαν ξυράφι, καθώς ξεγυμνώνει τη φαυλότητα των ενηλίκων,
το Κορίτσι εκθέτει την οδυνηρά καθημερινότητά του αντάμα με τις ελπίδες και τα όνειρά του.
Σπιρτόζα κι ευέλικτη, όπως το πνεύμα της Μικρής, η αφήγηση μας ξετυλίγει μια άκρως ενδιαφέρουσα πλοκή, ιχνηλατώντας μια μικροκοινωνία -εύρημα, ζυμωμένο από οικεία υλικά μιας θλιβερής Ελλάδας της οπισθοδρόμησης ,της προκατάληψης ,του αναλφαβητισμού.
Αν και ξένη, η Γερμανίδα έχει αφουγκραστεί την ιδιοσυστασία της ελληνικής κοινωνίας και μάλιστα της προπολεμικής επαρχίας, με το κλειστοφοβικό πλαίσιο απαρασάλευτων κανόνων που "στραγγάλιζαν" την ατομικότητα κι αποστράγγιζαν τους χυμούς της ψυχής.
Μια κοινωνία παραδομένη στη φοβία, με τη δεισιδαιμονία την κυβερνά και την ψυχαναγκαστική πατριαρχία να αποτυπώνει την άρνησή της να απογαλακτιστεί.
Σε αυτό βοήθησε την Κάρεν η "θητεία" της στην Ελλάδα.
Απέναντί σε όλα που στιγματίζουν την ασφυκτική κοινωνία, ορθώνει το ανάστημά της μια ξεχωριστή ψυχή, ένα κορίτσι που διασαλεύει την μουντή πραγματικότητά του Όμορφου Χωριού αιφνίδια όπως ακριβώς το ακατέργαστο κοριτσάκι που εμφανίστηκε και στην "Γνώση Των Αγγέλων" της Τζιλ Πέιτον Γουολς!
Μέσα σ' όλα ίχνη φιλίας και ένας έρωτας χειμαρρώδης και σπαρακτικός.
Είναι εμφανές ότι πέραν από την καθ'εαυτή πλοκή, πρόκειται για αλληγορικό έργο που προχωρά σε φιλοσοφικούς στοχασμούς.
"Το Μοιρολόι" της Κάρεν συνιστά ένα εκτεταμένο σχόλιο στη διάρθρωση της κοινωνίας και μια κριτική στην Κοινωνική Ηθική
Ο κεντρικός άξονας είναι μια κριτική στη θρησκεία που εδώ δεν κατονομάζεται, διότι η Κάρεν δεν ενδιαφέρεται να "αξιολογήσει συγκεκριμένα, αναγνωρίσιμα δόγματα", αλλά τον τον ρόλο όλων των θρησκειών ανά την Ιστορία- με κοινή συνισταμένη εδώ τον Έλεγχο των λαών μέσω αυτών.
Μέσα από την πένα της συγγραφέως ανιχνεύεται ο μηχανισμός χειραγώγησης των μαζών με όχημα την αυθεντία που λειτουργεί ως "όπιο των λαών", όπως τη χαρακτηρίζει ο Karl Marx!
Το άλλο κρίσιμο ζήτημα είναι η Γνώση, αυτό το Φως που κρατούν μακρυά από τις συσκοτισμένες μάζες οι κρατούντες: Είναι το προμηθεϊκό Πυρ του Αισχύλου που "οι Εξουσίες διαχρονικά στερούν από τους πολλούς για να τους κρατούν υποταγμένους".
Και οι δυο αυτές πτυχές, το πνευματικό σκοτάδι κι η θρησκοληψία θέτουν στο στόχαστρο τη Γυναίκα!
Την αιώνια σκλάβα που η Κική Δημουλά "αναγνωρίζει από τις αλυσίδες της προκατάληψης και του μίσους".
Με αυτόματες αναγωγές στην "Ιστορία της Θεραπαινιδος" της Άτγουντ η Κάρεν Κόλερ συνθέτει μια κοινωνική καταγγελία με την ηρωίδα της να οδηγεί την κοινωνική μας συνείδηση σε ένα Σάλπισμα Ελευθερίας!
Και τι μένει από όλα αυτά; Ένα αίτημα κοινωνικής αναμόρφωσης που κορυφώνεται ποιητικά συμβολίζοντας το αιματηρό πέρασμα των Επανάστασεων από την Πορεία του Ανθρώπου...
Το υποβλητικό φινάλε μου θύμισε τον ιδιότυπο μετεωρισμό στη "Φόνισσα" του Παπαδιαμάντη, ανάμεσα στην απόγνωση και την ελπίδα...ανάμεσα στη νέμεση και τη λύτρωση...
Συγκλονιστικό, αξέχαστο
Οπωσδήποτε ανακαλύψτε το Μοιρολόϊ , ένα μικρό αναγνωστικό μαργαριτάρι από τα βάθη της κοινωνικής αγωνίας σε μια σύγχρονη συνομιλία με το συγγραφικό επίτευγμα της Άτγουντ
Από τα βιβλία που ενεργοποιούν γόνιμα τη σκέψη κιμεθαισθητοποιούν μονάδικα.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου