Η Βόμβα, Αλκάντε &Ροντιέ, εκδ Μικρός Ήρως,
Είδος: Ιστορικό Κόμικ
Βαθμολογια 10/10
Σεπτέμβιος 2001
Σελίδες : 476
Mετάφραση: Ραπακούλια Τίνα
Τιμή 22,75- 17,50 ευρώ ( λινκ)
Αν είχα να προσάψω κάτι αμελητέα αρνητικό στη ΒΟΜΒΑ θα ήταν αρχικά ότι στην πλούσια εικονογραφία δεν έχει αναπαρασταθεί πουθενά η ατομική δομή του Ουρανίου 235 ενώ εκείνο είναι στο επίκεντρο.
Παραστατικό, αγωνιώδες , σπαρακτικό! Αν κάτι δεν μπορούσα ποτέ να φανταστώ, ήταν πως θα μπορούσα να βάλω δίπλα στον όρο "Κόμικ" τον χαρακτηρισμό "Αριστούργημα" ,..."που - αξίζει - να - διαβάσουν- όλοι",
εννοώντας -στην κυριολεξία- κάθε λέξη!
Κι όμως, αυτό μου συνέβη με το κόμικ Η ΒΟΜΒΑ των Didier Alcante, Laurent-Frédéric Bollée, Denis Rodier, που για την ελληνική γλώσσα παρέδωσαν στο κοινό οι Εκδόσεις ΜΙΚΡΟΣ ΗΡΩΣ.
Μιλάμε για ένα αυθεντικό και "βατό για κάθε αναγνωστη" αριστούργημα, με ιστορικό και συναισθηματικό βάρος μεγατόνων που αξίζει να κοσμεί κάθε βιβλιοθήκη, ιδιαιτερα όσων αγαπούν την Ιστορία.
Πρόκειται για ένα βιβλίο 476 γυαλιστερών σελίδων που σου επιβάλλεται με τον όγκο του- βαρύ όσο το θέμα που πραγματεύεται:
Ο λιτός τίτλος μονάχα μια λέξη "Η Βόμβα"- κι αυτό είναι αρκετό για να τρέξει η σκέψη μας ανακλαστικά πίσω στο γεγονός που σημάδεψε τον 20ο αιώνα και τις επερχόμενες γενιές: Τη ρίψη της Ατομικής Βόμβας στη Χιροσίμα 6 Αυγούστου του 1945 στις 8:16:28 το πρωί-ώρα Ιαπωνίας, που άλλαξε την Ιστορία του πλανήτη και της Επιστήμης, με τα ολοκληρωτικά ηθικά της ζητήματα
Ένα κόμικ που μπορεί άνετα κι αξίζει να διαβαστεί από ατομα κάθε ηλικίας άνω των 12 ετών, καθώς είναι περιεκτικό κι αρκετά επεξηγηματικό ως προς την πλήρη ιστορία της Ατομικής Βόμβας από απόψεως επιστημονικής, ιστορικής πολιτικής.
Η ΒΟΜΒΑ λοιπόν συνιστά ένα πρωτότυπο εικονογραφημένο χρονικό της φρίκης με τον πιο πρωτότυπο αφηγητή που θα μπορούσατε να φανταστείτε:
Είναι το ίδιο το στοιχείο Ουράνιο ( U 235) -αυτοπροσώπως!-που αυτοσυστήνεται με σαδιστικό αυταρχισμό:" Είμαι ο Καταστροφέας των Κόσμων
Το...Ουρανιο προσωποποιημένο αλλά αθέατο- γι αυτό και τρομακτικό- " φάντασμα" μοιράζεται μαζί μας
σε πρωτοπρόσωπη και απειλητικά αυτάρεσκη αφήγηση
τη συγκλονιστική διαδρομή του από το Big Bang και την απαρχή των πάντων ως τον χιλιετή ύπνο του κάτω από τη γη με μια ενέργεια ανίκητη να κοχλάζει μέσα του με μανία στρατηλάτη.
Είναι το Ουράνιο που μας μιλά ως δολερός παντεπόπτης για τους επιστήμονες που φιλοπερίεργοι το έφεραν στο φως με την άγνοια μωρού που παίζει με σπίρτα.
Είναι το Ουράνιο που παρακολουθεί χλευαστικά την άνοδο των ναζί, τον αγώνα δρόμου των πυρηνικών επιστημόνων - από τον διωκώμενο Εβραίο Λέο Σίλαρντ και τον Ιταλό Νομπελίστα Φέρμι ως τον υψιπετή ναζί Χάιζενμπεργκ και τον Οππενχάιμερ στην προσπάθειά τους να κατανοήσουν και να ελέγξουν τη διάσπασή του καθώς και νευραλγικά πρόσωπα της Πολιτικής σαν τον Τρούμαν και τον Γκρόουβς.
Ο αναγνώστης ακολουθεί το Ουράνιο από τα ορυχεία της Νορβηγίας ως το Λος Άλαμος και τις περιπετειώδεις διαδρομές του για να φτάσει ως την άτρακτο του ENOLA GAY.
Στο κόμικ φωτίζεται και η πλευρά των Ιαπώνων όπως και ενδεικτικά στοιχεία της κουλτούρας τους στις μέρες του πολέμου.
Το ξεχωριστό είναι πως οι αναφορές οχι μονο δεν παραμένουν βραχυλογικές όπως στα περισσότερα κόμικ, αλλά παρουσιάζονται με μια πληρότητα, ενώ οι χαρακτήρες αποκτούν υπόσταση και σκιαγραφούνται ιδανικά.
Ανάμεσα στα ιστορικά πρόσωπα του δράματος - από επιστήμονες και πολιτικούς μέχρι στρατιωτικούς επιτελείς και κατασκόπους- ξεχωρίζουν οι μυθοπλαστικοί χαρακτήρες που προσδίδουν αυθεντική συναισθηματική φόρτιση την τραγωδία.
Είναι ο πράος και φιλάνθρωπος Ιάπωνας Μοριμότο με τους δυο γιους του στον πόλεμο που βιώνει τη σκληρή καθημερινότητα στη στρατοκρατική Ιαπωνία του Χιροχίτο.
Μέσω του κυρίου Μοριμότο η τραγωδία σαρκώνεται, αποκτώντας βαθιά βιωματικό χαρακτήρα - και δεν παραμένει μια απρόσωπη καταγραφή άψυχων αριθμών, γιατί όπως σημειώνει ο Χρόνης Μίσσιος εκεί που η Ιστορία βλέπει αριθμους υπάρχουν ο Κώστας, η Μαρία, ο Γιώργος.
Το σενάριο στη ΒΟΜΒΑ σπάει αυτήν την ψυχρότητα κι αναδεικύει τον Άνθρωπο δρώντα και πάσχοντα , θύτη και θύμα.
Σε μια ιδιότυπη αντίστροφη μέτρηση , λοιπόν, παρακολουθούμε τους πολλαπλούς παράγοντες οι οποίοι, από τη μια άκρη του πλανήτη ως την άλλη, συνετέλεσαν στην τραγική ώρα.
Σεναριακά το κόμικ είναι αριστοτεχνικά σκηνοθετημένο αποκτώντας ρυθμό σχεδόν κινηματογραφικό και πετυχαινει ενα πραγματικά υποβλητικό αποτελεσμα, ενόσω ξετυλίγεται η παραλληλία ετερόκλητων προσώπων σκοπιμοτήτων, πλάνων ηθικών κινητρων, μέσων που όλα θα ανταμωθούν στο σημείο μηδέν:
Στη Χιροσίμα και την αποτρόπαιη κοσμογονία που σηματοδότησε ο πυρηνικός όλεθρος μέσα σε μια αιματηρή και φρικιαστική φαντασμαγορία πάνω από τα ανθρώπινα μέτρα ...
Η τεχνοτροπία σηματοδοτεί ένα τυπικό κόμικ [δυστυχώς ασπρόμαυρο] με αρτιότητα στο καθεαυτό σχέδιο.
Υψηλή αισθητική και ποιότητα σχεδιαστική, προσεγμένη και στις λεπτομέρειες, που ευτυχώς απέφυγε τη μεταμοντέρνα αφαιρετικότητα.
Πρόσωπα, μέρη τοπία, αντικείμενα και συμβολισμοί σχεδιασμένα με αριστοτεχνική πιστότητα κι εκφραστικότητα που συμβάλλει στη συναισθηματική επίδραση του κειμένου όσο και στην καλλιτεχνική αξία του εγχειρήματος.
Έρχεται μάλιστα στιγμή που οι εικόνες συνθέτουν μόνες τους το δριμύ κατηγορώ των αθώων κατορθώνοντας να παραμερίσουν τις "δυσσεβείς" λέξεις με τη σιωπηρή ιερότητα της αυταποδεικτης οδύνης που φέρουν.
Κάτω από τις "θριαμβολογίες" του αφηγητή μας U 235 , το πυρακτωμένο ντελίριο της ατομικής διάσπασης ξεδιπλώνει την αυτοκτονική μωρία της ανθρώπινης κακίας, μέσα από ενδεικτικές αναπαραστάσεις της φρίκης που κηλίδωσε την Ιστορία, τραυματίζοντας τη συλλογική μνήμη για πάντα.
Η αποσύνθεση της σάρκας ακολουθεί την αποσάθρωση της ηθικής, η παραμόρφωση των κορμιών καθρεφτίζει την ηθική παραμόρφωση της ανθρώπινης έπαρσης, ενώ κάτω απο την πυρηνική τέφρα θάφτηκαν 5 χιλιάδες χρόνια προόδου κι εξελιξης του Γένους, επιστρέφοντας το πίσω στη Σπηλιά.
Και στο τέλος , η μαρτυρικη Σαντάκο με τους 1.000 οριγκάμι Γερανούς της στέκει στην πλατεία σαν το νέο "Άγαλμα της -προδομένης- Ελευθερίας", που έσβησε τη δάδα της στο λιμάνι της Νέας Υόρκης, όσο ξεπροβοδίζει, "εκμαυλισμένη πόρνη", νέα αεροπλανοφόρα για καινούριες Χιροσίμες...
Ένα άλλο αρνητικό είναι το επίσης δευτερεύον γεγονός οτι - ενώ η καταστροφή της Χιροσίμα παρουσιαστηκε σε ικανοποιητικό βαθμό- η περίπτωση του Ναγκασακι αγνοήθηκε εντελώς, παρότι αποτέλεσε το δεύτερο σκέλος του ίδιου φριχτου Εγκλήματος Κατά της Ανθρωπότητος!
Το Ναγκασακι ήταν ο επίλογος της Χιροσίμα , που απέδειξε τον κυνισμό και την αμετανοησία των δολοφόνων που το διεπραξαν χωρις το πρόσχημα της άγνοιας πλέον για απροκαλυπτη επίδειξη ισχύος στον πλανήτη.
Το Ναγκασακι είναι ενας προσκυνηματικός τοπος μνημης που δεν πρέπει να ξεχαστεί [αν και στο κόμικ μας ισως να δυσχέραινε το σεναριο αφου η Βομβα Fat Man που ισοπέδωσε την Κοιλάδα του είχε καυσιμη ύλη το τεχνητό ραδιενεργο στοιχείο Πλουτώνιο (Pl 244) κι οχι τον... αφηγητη μας- U 235.]
Σε κάθε περίπτωση αυτά αποτελούν λεπτομέρειες επουσιώδεις που δε μειώνουν την αξία αυτού του επιτεύγματος να συνδυαστεί η Ιστορια με την τέχνη του κόμικ απογειώνοντας και τα δυο στο μέγιστο βαθμό.
Η ΒΟΜΒΑ κατάφερε να ξεπεράσει σε αφηγηματική δύναμη ακόμη και το αρκετά περιεκτικό και αξιολογο ΧΙΡΟΣΙΜΑ 1945 από τον Kris Wallace των εκδ Μεταίχμιο.
Προσωπικά - ανάμεσα σε ντοκιμαντέρ , ταινίες και τη σχετικά περιορισμένη μυθοπλασία γύρω απο τη Χιροσίμα- 2 φορές ένιωσα το θέμα να αποδίδεται σε ολες του τις διαστάσεις και ταρακουνήθηκα συθέμελα:
Η πρωτη ήταν με τη θρυλική πια εκδοση τον Mondadori Φυτράκη που δεν την ξεπέρασα ποτέ από τα 15 που επεσε στα χερια μου (αν την εντοπίσετε σε παλαιοβιβλιοπωλείο πάρτε την οπωσδήποτε, διότι σε στιγματίζει με την αφηγηματική της δεινότητα) .
Η δεύτερη φορά είναι τώρα με το κόμικ Η ΒΟΜΒΑ που κατορθώσε να με διαπεράσει σαν ηλεκτροσόκ.
Πρόκειται για ένα έπος εικαστικό και ιστορικό, που αποδεικνύει πως το καλό και γοητευτικό βιβλίο μπορεί να έχει πολλές μορφές αλλά έναν στόχο: Να έγειρει νου και ψυχή με τη γνώση και την ενσυναίσθηση, αφυπνίζοντας συνειδήσεις όσο γαλουχεί οικουμενικούς πολίτες, που θα παλεύουν για την ειρήνη και την κοινωνική δικαιοσύνη!
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου