Πέμπτη 26 Φεβρουαρίου 2015

Βροχή Πάνω Στην Πέτρα, Νατάσα Γκουτζικίδου

                                                     Βροχή Πάνω Στην Πέτρα, Νατάσα Γκουτζικίδου

                        Είδος : Αισθηματικό/ (Ιστορικό)
                      Βαθμολογία : 8/10
                                


Το 2014 η Νατάσα Γκουτζικίδου μάς ταξίδεψε στην Κρήτη του Πολέμου, με μια πολύ ιδιαίτερη οικογενειακή ιστορία, επιφυλάσσοντάς μας μια "Βροχή" συναισθημάτων κι εξελίξεων "Πάνω Στην Πέτρα" στο πολύ ξεχωριστό μυθιστόρημα των "Εκδόσεων Μάτι"! 

ΠΕΡΙΛΗΨΗ
Ο Μίνωας μεγαλώνει με τα δυο αδέλφια του σε μια παραδοσιακή, κρητική οικογένεια του ' 30, όπου η βούληση του πατέρα κυριαρχεί.
           Το πατριαρχικό κλίμα απαλύνεται από την ήρεμη σοφία του "γενάρχη" παππού και τη στοργική παρουσία μιας τρυφερής μητέρας.
           Κι ενώ ο ευαίσθητος Μίνωας δοκιμάζει την ανεξήγητη περιφρόνηση των δίδυμων αδελφών του, Γιώργη και Τηλέμαχου, στη ζωή του μπαίνει σαν οπτασία η αέρινη Μάγια. Ολόκληρη η παιδική ηλικία του Μίνωα, φωτίζεται από αυτό το βαθύ κι αγνό αίσθημα, που σηματοδοτεί ένα γλυκό ξύπνημα της ήβης.
        Οι ανέμελες μέρες του Μίνωα στην Κρήτη διακόπτονται βίαια, όταν ο πατέρας του- για ανεξιχνίαστους λόγους- τον στέλνει στην Αθήνα, όπου καλείται να αντιπαλέψει έναν αρνητικό συγγενικό περίγυρο, ώστε να διεκδικήσει το μέλλον, που του αξίζει.
        Τελικά, ο Μίνωας με μια απροσδόκητη υποστήριξη θα γίνει ένας Εύελπις Αξιωματικός.
         Η επιστροφή του στο νησί - μεσούντος του Β΄Παγκοσμίου Πολέμου- θα σημαδευτεί από μια εφιαλτική προδοσία, η οποία πυροδοτεί μια σειρά από συνταρακτικές αποκαλύψεις.
          Εν τω μεταξύ, η Κρήτη δέχεται τη γερμανική εισβολή μέσα από την περιβόητη επιχείρηση "Ερμής".
         Μια αλληλουχία δραματικών γεγονότων και στιγμών απαράμιλλου ηρωισμού, θα οδηγήσει τα βήματα των ηρώων μας στο μεταπολεμικό Λονδίνο και σε καινούριους "ρόλους"...
           Οι σκιές του Πολέμου κι ενός αμαρτωλού παρελθόντος, επιστρέφουν δριμύτερες κι απειλούν για μια ακόμη φορά να καταστρέψουν τη ζωή των πρωταγωνιστών...
            

ΣΧΟΛΙΑΣΜΟΣ
Πρόκειται για ένα πραγματικά πρωτότυπο αισθηματικό μυθιστόρημα ιστορικών αποχρώσεων .
"Η Βροχή Πάνω Στην Πέτρα" της Νατάσας Γκουτζικίδου συνιστά μια "διαφορετική" ματιά σε μια αιματοβαμμένη και συνάμα επική περίοδο της Κρητικής Ιστορίας, με άφθονα ηθογραφικά στοιχεία και πινελιές ρομαντισμού, που θα συγκινήσει τον αναγνώστη, επιφυλάσσοντάς του ανατροπές και στιγμές αγωνίας.

Μια όμορφη αφήγηση σε καλαίσθητη γλώσσα απορροφά τον αναγνώστη από τις πρώτες κιόλας σελίδες, μεταδίδοντάς του μια απολαυστική θαλπωρή, που ζεσταίνει την ψυχή του.
                Οι οικογενειακοί δεσμοί στην πρώτη ενότητα, διαγράφονται ανάγλυφα, αναδεικνύοντας παραστατικά την οικογενειακή ιεραρχία στην προπολεμική κρητική κοινωνία. Η Γκουτζικίδου χαρτογραφεί πιστά τα χνάρια των πατροπαράδοτων ηθών και μας δίνει μια γλαφυρή αναπαράσταση της εποχής.
             Επιπλέον, η συγγραφέας φιλοτεχνεί ένα από τα πιο ζωηρά "πορτρέτα" της όμορφης σχέσης ανάμεσα σε μάνα και γιο, όπου η μάνα γαλουχεί έναν ευγενή χαρακτήρα εμφυσώντας του όμορφα συναισθήματα και αρχές.
             Ένα άλλο στοιχείο που ξεπηδάει απολαυστικά από τις σελίδας της "Βροχής" είναι η παιδική αθωότητα, που εμπνέει μια νοσταλγία σχεδόν οδυνηρή: Σε ένα ειδυλλιακό φυσικό σκηνικό παρακολουθούμε τον μετασχηματισμό μιας αγνής παιδικής φιλίας με χαριτωμένα στιγμιότυπα άδολης αγάπης, σε πρωτοεφηβικό σκίρτημα που θέτει τις βάσεις για ένα βαθύ, ισόβιο αίσθημα.
Ο έρωτας αυτός διατρέχει τις πορείες των ηρώων, μένοντας αλώβητος στις μπόρες των καιρών όπως η πέτρα παραμένει λαβωμένη,αλλά "αμετανόητη μπροστά στις καταιγίδες.

Το πρώτο λοιπόν μέρος ευωδιάζει θυμάρι, αλμύρα και... νόστιμες πίτες -λόυσμένο στα χρώματα του μεσογειακού τοπίου και των παιδικών ονειροπολήσεων, όταν το ερωτευμένο αγόρι ψάχνει την πιο όμορφη κορδέλα για την ξεχωριστή φίλη του, θυμίζοντάς μας εύγλωττα πόσο όμορφη είναι η ζωή, όταν ο Άνθρωπος τείνει απλά το χέρι στον Άλλον και καταφάσκει την νομοτέλεια της αγάπης .
Η γυναικεία παρουσία στη "Βροχή" προβάλλει στην ευγενέστερη εκδοχή της και -σε ρόλο διττό- απαλύνει το τραχύ σκηνικό, είτε ως τρυφερή παραστάτιδα μητέρα είτε ως μικρή αγαπημένη, διαποτίζοντας την ατμόσφαιρα αγάπη.                Αυτή η ομορφιά χαρακώνεται βίαια από μια  ανδροκατία τυραννική- φορέα μιας σκληρότητας που εδράζεται σε μια σκοταδιστική παράδοση, γεμάτη ένοχα μυστικά και τη σκιά της διαβόητης βεντέτας,όπως αυτή ορθώνεται απρόσμενα και σταδιακά διαλύει την όμορφη,ενωμένη οικογένεια
             Η συγγραφέας πετυχαίνει απόλυτα τη μεταστροφή του ευχάριστου κλίματος, εξυφαίνοντας, από εκείνο το σημείο, ένα πυρετικό γαϊτανάκι εξελίξεων και ανατρεπτικών καταστάσεων όπου τίποτα δεν είναι όπως φαίνεται...

Πλεονέκτημα του βιβλίου είναι το βάθος των χαρακτήρων του- από την ευαίσθητη μάνα και τον νηφάλιο, δίκαιο παππού, μέχρι την εύθραυστη, ανασφαλή Μάγια.
             Φυσικά ο Μίνωας σκιαγραφείται πιο πειστικά από όλους:
Παρακολουθούμε λοιπόν βήμα-βήμα ένα ευαίσθητο, ανέμελο αγόρι να αλλοτριώνεται όταν το "Τραύμα Του Αποχωρισμού" χωρίζει στα δυο τον κόσμο του κι όταν καταρρέουν με τον χειρότερο τρόπο όσα θεωρούσε σταθερά.
Παρακολουθούμε τη συγκρουσιακή σχέση του γιου με τον ανεξήγητα απόμακρο πατέρα του και τις υπόγειες διαδρομές που η ενοχή σκάβει στην ψυχή του, καθώς το πέπλο του θανάτου σκεπάζει ακαθόριστο τον ορίζοντά του.
Η Νατάσσα μάς μεταφέρει τον ζόφο του μίσους και του κλειστού του ορίζοντα.

Μόνο σε ένα σημείο μου φαίνεται πως η πορεία του Μίνωα ανακόπτεται βιαστικά και εντοπίζω ένα μικρό αφηγηματικό κενό, που με άφησε λίγο "ακάλυπτη".
Πρόκειται για το ξέσπασμα του Πολέμου και το Έπος του ΄40 που τα προσπερνάμε τελείως (παρότι ο ήρωας μας ήταν Εύελπις) για να βρεθούμε όμως - Άνοιξη του '41 ξανά στην Κρήτη και σε μια δυσάρεστη έκπληξη...

Με ένα ακόμη άλμα στο χρόνο, η "τοπογραφία" της Ιστορίας αλλάζει και από την ηλιόλουστη Κρήτη μεταφερόμαστε στο βροχερό Λονδίνο του '50- με τα αναπάντητα ερωτηματικά να παραμένουν.
Η αγγλική πρωτεύουσα δείχνει να είναι γενικά προσφιλές πεδίο δράσης για τη Νατάσα Γκουτζικίδου, καθώς εκεί είχε τοποθετήσει και το προγενέστερο "Άγγελοι Πολέμου"- εστιάζοντας όμως στην εποχή όπου διεξαγόταν η Μάχη Της Αγγλίας.
Στη "Βροχή"  έχουμε μια άτυπη "συνέχεια", από την άποψη ότι  εδώ σκηνικό είναι ένα Λονδίνο που ανανίπτει από τις πληγές της παγκόσμιας σύρραξης.
          Και στις δύο περιπτώσεις όμως, η ζοφερή υγρασία που τυλίγει το Λονδίνο συμβαδίζει με το ομιχλώδες "τοπίο" των εξελίξεων.

Καθ'όλη τη διάρκεια αυτού του δεύτερου μέρους, πλέκεται μια υπόκωφη ένταση: 
Η συγγραφέας μάς υποβάλλει μια ατμόσφαιρα μυστηρίου και την αίσθηση μιας υφέρπουσας απειλής- σαν νηνεμία πριν τη θύελλα.
         Μ' ένα έξυπνο συγγραφικό τέχνασμα η Γκουτζικίδου  εντάσσει άρτια σκηνοθετημένες αναδρομές προκειμένου να εντείνει αφενός τη δραματικότητα και αφετέρου να αποσαφηνίσει κλιμακωτά όλες τις εύλογες απορίες του αναγνώστη, αποκαθιστώντας τα όποια κενά.
Έτσι συμπληρώνεται κομμάτι-κομμάτι το παζλ μιας τραγικής ιστορίας γεμάτης πάθη άνομα, αλλά και απαράμιλλο ηρωισμό απέναντι στον Κατακτητή, για να κορυφωθεί σε ένα κρεσέντο αγωνίας, όπου καραδοκεί η παραφορά και ο θάνατος...

Η έκβαση θα σας καταπλήξει, επιφυλάσσοντας συγκλονιστικές στιγμές ζωηρής παραστατικότητας κι απρόσμενης συγκίνησης.

Αφήστε τη "Βροχή Πάνω Στην Πέτρα"να σας παρασύρει σε έναν χείμαρρο συναισθημάτων & ηρωικών στιγμών κι ανακαλύψτε με πόσο βαθιές "χαρακιές" "πληρώνει" πάντα ο βράχος την "αφοβιά" του κόντρα στις "θύελλες".
Ακριβώς όπως ο λαβωμένος έρωτας, που η συγγραφέας μάς παρουσιάζει με φόντο μια από τις πιο μεγαλειώδεις στιγμές της Κρητης... 

Tέλος -για να μην αναρωτιέστε όπως εγώ!- η κοπέλα στο εξώφυλλο με τα λαμπερά μάτια της Μάγιας του βιβλίου, είναι πράγματι( ελαφρώς ρετουσαρισμένη) η ίδια συγγραφέας, όπως αποκαλύπτεται στο blog της ιδιας της Νατάσας Γκουτζικίδου!


                         ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ
                                               
H Nατάσα Γκουτζικίδου γεννήθηκε το 1980 στην Αθήνα, όπου κατοικεί με την οικογένειά της, και κατάγεται από το Διδυμότειχο Έβρου. Είναι απόφοιτη του τμήματος Κοινωνιολογίας του Παντείου Πανεπιστημίου. Διατηρεί τη δική της επιχείρηση, ένα αναγνωστήριο για παιδιά Δημοτικού.

(2014)
Βροχή πάνω στην πέτρα, Μάτι
(2014)Η Δανάη στο παλάτι του ήλιου, Μάτι
(2013)Δάκρυα από αλάτι, Ελληνική Πρωτοβουλία
(2013)Το μυστικό των αλόγων, η επιστροφή, Ελληνική Πρωτοβουλία
(2012)Θυμήσου πόσα μου χάρισες..., Δυάς Εκδοτική
(2011)Άγγελοι πολέμου, Ελληνική Πρωτοβουλία
(2010)Της φωτιάς και του έρωτα, Ελληνική Πρωτοβουλία
(2008)Ο χορός της νύμφης, Ελληνική Πρωτοβουλία
(2007)Το μυστικό των αλόγων, Ελληνική Πρωτοβουλία

















                                        

Κυριακή 22 Φεβρουαρίου 2015

To ΚΟΡΙΤΣΙ ΑΠ'ΤΗ ΣΑΜΨΟΥΝΤΑ,Σόφη Θεοδωρίδου

                                                                                 Το Κορίτσι Απ' τη Σαμψούντα, Σόφη Θεοδωρίδου
                            
                                    Είδος :(Σύγχρονο) Iστορικό Μυθιστόρημα
                                    Βαθμολογία : 10/10

ISBN139786180104714
ΕκδότηςΨΥΧΟΓΙΟΣ
Χρονολογία ΈκδοσηςΜάρτιος 2014
Αριθμός σελίδων536
Διαστάσεις21x14
ΕπιμέλειαΜΑΡΑΝΤΗ ΑΝΝΑ
                         
Το 2014,η Σόφη Θεοδωρίδου ήρθε να μας συγκλονίσει με ένα "δυναμικό" οδοιπορικό στα πάθη των Ελλήνων του Πόντου , αλλά και της ευρύτερης περιοχής της Μικρασίας, συνοψίζοντάς τα στο  "Κορίτσι Απ' τη Σαμψούντα" των εκδόσεων Ψυχογιός.

Περίληψη

1920.Αναζητώντας τις ρίζες των προγόνων του, ο 30χρονος Σμυρνιός Αριστείδης Φωτιάδης, λάτρης των απολαύσεων, επιστρέφει στη Σαμψούντα όπου συναντιέται με έναν παλιό συνεργάτη και την παράξενη κόρη του.
Ο Αριστείδης θα μαγευτεί από τη μελωδική φωνή της έφηβης Καλλιόπης και από τα δυο παράταιρα μάτια της- στις αποχρώσεις του γαλάζιου- που θα τον αιχμαλωτίσουν για πάντα!
           Έκπληκτος όμως θα ανακαλύψει πως τούτη η αιθέρια ύπαρξη κουβαλά το τραύμα της ορφάνιας, όπως ο ίδιος, και τις μνήμες ενός βίαιου ξεριζωμού, που στα 1919 την οδήγησε μαζί  με χιλιάδες Ποντίους στις εφιαλτικές "πορείες θανάτου". Η επιβίωση της Καλλιόπης θα στιγματιστεί από ανεπούλωτα τραύματα και απώλειες δυσβάσταχτες, που θα σκιάσουν με το αποτύπωμα της θλίψης τη νεανική της δροσιά...

Ο καιρός, τους επόμενους μήνες, κυλά με αγωνία για τους Έλληνες του Πόντου, που βρίσκονται στη μέση αλληλοσυγκρουόμενων συμφερόντων.
          Η μοίρα κι η πολιτική αναταραχή θα οδηγήσουν την Καλλιόπη ξανά μακρυά από την πατρική εστία, στο μακρινό Μαδέν αυτή τη φορά και στους κόλπους μιας πατριαρχικής συγγενικής οικογένειας.
          Εκεί η Καλλιόπη νοσταλγεί χαμένη οικογενειακή ευτυχία με τους στοργικούς γονείς της και τα δυο πρόσχαρα αδέλφια της, ενώ μάταια θα αντισταθεί σε ένα ανεπιθύμητο προξενιό που θέλουν να της επιβάλουν οι συγγενείς της.Βρισκόμαστε ήδη στο καλοκαίρι του 1921...

Μια αναπάντεχη συνάντηση όμως, θα αποτρέψει τελευταία στιγμή τον αταίριαστο γάμο, οδηγώντας την Καλλιόπη στη μαυλιστική Σμύρνη και σε αξέχαστες στιγμές ευτυχίας, λίγο πριν τη μεγάλη συμφορά του Γένους.
          Η Καταστροφή του μικρασιατικού ελληνισμού θα σηματοδοτήσει μια προσωπική τραγωδία για την Καλλιόπη, συνδέοντας την κοπέλα με τη μοίρα των προσφύγων στις παραγκουπόλεις του Πειραιά.
 Η πολύπαθη πορεία της Καλλιόπης θα κορυφωθεί τελικά σε μια οικογενειακή πλεκτάνη, διατηρώντας την αγωνία μας ως την τελευταία σελίδα...



Σχολιασμός
Πρόκειται σίγουρα για το πληρέστερο έργο της Σόφης Θεοδωρίδου κι ένα από τα καλύτερα βιβλία που βγήκαν τα τελευταία χρόνια!
Ένα έργο που κινείται σε τριπλό άξονα: Iστορικό, ηθογραφικό κι αισθηματικό.

Το "Κορίτσι Απ'τη Σαμψούντα" συνιστά πρωτίστως, ένα προσκύνημα στη μνήμη των μαρτυρικών Ελλήνων του Πόντου!
Το ήθος της γραφής που χαρακτηρίζει τη Σόφη Θεοδωρίδου κομίζει όλη την ευλάβεια που αρμόζει σε ένα τόσο "βαρύνουσας" σημασίας συγγραφικό εγχείρημα.
             Είναι εμφανές πως το "Κορίτσι από τη Σαμψούντα" δεν είναι... "άλλο ένα ρομαντικό μυθιστόρημα με ιστορικό προκάλυμμα", αλλά αποτελεί μια βαθιά ανθρωποκεντρική σπουδή γύρω από την πορεία του Ποντιακού Ελληνισμού την πρώτη εικοσαετία του 20ου αιώνα.
        Μέσα από το προσωπικό δράμα των άρτια δομημένων χαρακτήρων σε αυτό το βιβλίο, τα ιστορικά γεγονότα από "γνώση" γίνονται "βίωμα" του αναγνώστη!
Έχω επισημάνει και άλλοτε πως αυτό είναι η αποστολή ενός "υπεύθυνου"  ιστορικού μυθιστορήματος:
Να αναδείξει τον άνθρωπο πάνω από την πολιτική, να αναστρέψει την εστίαση από το συλλογικό επίπεδο της ιστοριογραφίας, στο ατομικό, καταδεικνύοντας τον αντίκτυπο των μεγάλων γεγονότων στις μονάδες, βλέποντας "πρόσωπα" πίσω από  "αριθμούς" όπως το επεσήμανε ο Χρόνης Μίσσιος στο "Καλά Εσύ Σκοτώθηκες Νωρίς"...
               Αυτό ακριβώς  πετυχαίνει η Σόφη Θεοδωρίδου ζωντανεύοντας τα οράματα των Ποντίων για αυτονόμο κράτος απαλλαγμένο από τον τούρκικο ζυγό, αλλά και την τραγική διάψευσή τους.

Οι ήρωες της Θεοδωρίδου είναι αρμονικά ενταγμένοι στο κάδρο των συνταρακτικών εξελίξεων, φωτίζοντας ο καθένας και μια διαφορετική παράμετρο του Ποντιακού Ζητήματος:
       Μέσα, λοιπόν, από τα πρόσωπα, σεργιανούμε στις ομορφιές της Σαμψούντας, γνωρίζουμε από κοντά το Αντάρτικο Κίνημα του Πόντου, την αποκοπή του από το Αρμενικό και δοκιμάζουμε την οδύνη του ξεριζωμού από τα πάτρια.

Αποκορύφωμα όμως, και σκληρότερο σημείο του βιβλίου, είναι οι Λευκές Πορείες, που ζωντανεύουν λεπτό το λεπτό με μια γλώσσα παραστατική, που καταφέρνει να μετουσιώσει τις άψυχες λέξεις σε ζώσα εμπειρία "πείνας", "κρύου", "αγωνίας", "απώλειας" και "φρίκης" για τον αναγνώστη!
Η δυναμική των περιγραφών της Θεοδωρίδου σε αυτό το σημείο, παραπέμπει στις μνημειώδεις σελίδες ενός "Νουμερου 31328" του Βενέζη ή στην "Ιστορία ενός Αιχμαλώτου" του Στρατή Δούκα.


Τηρουμένων των αναλογιών πάντα, το ενδιαφέρον σε αυτήν την αντιπαραβολή έγκειται στο ότι το "Κορίτσι Απ΄τη Σαμψούντα" παρουσιάζει αναλυτικά αυτά τα άμετρης σκληρότητας στιγμιότυπα από την οπτική των γυναικών-ομήρων, που στα άλλα γνώριμα έργα συναντούσαμε ως περιφερειακά πρόσωπα με τους πρωταγωνιστές-αφηγητές να είναι άντρες.
Εδώ βιώνουμε όμως σε πρώτο πλάνο τον πόνο της μάνας και τον εξευτελισμό της γυναίκας.
         Η Θεοδωρίδου,ξετυλίγοντας το δράμα των Ποντίων με οξυδέρκεια επισημαίνει τη συμμαχία Τούρκων-Γερμανών στη σύλληψη της εξόντωσης του ελληνικού ποντιακού στοιχείου.Υπογραμμίζει επίσης πως ο εκτοπισμός μέσω των απάνθρωπων αυτών πορειών μέσα στο κρύο, ήταν γερμανικής έμπνευσης και πράγματι. Γερμανική σύλληψη υπήρξε!
Αποκρουστική κορύφωση αυτής της μεθόδου η ανθρωπότητα είδε τον Γενάρη του 1945 όταν οι Ες Ες φρουροί του,ενόψει της ήττας τους,σχεδίασαν υποχώρηση προς τα αυστριακά σύνορα κι  εκκενώσαν το Άουσβιτς σε θερμοκρασίες υπό του μηδενός, οδηγώντας έτσι φάλαγγες αποστεωμένων ρακένδυτων ομήρων σε έναν οδυνηρό θάνατο από παγωνιά, ,μαστιγώματα κι εξάντληση απ'την αδιάκοπη πεζοπορία. 
Αυτό το όνειδος προεικόνισε 26 χρόνια πριν η τόσο όμοια μοίρα των Ποντίων κατά τις εκκενώσεις των παραλιακών κυρίως πόλεων και χωριών τους από τις κεμαλικές ορδές.
            Το άλλο μεγάλο κεφάλαιο, η Καταστροφή της Σμύρνης, προσεγγίζεται ακροθιγώς. 
Ομολογώ πως η συγγραφέας ίσως μπορούσε να δώσει λίγο περισσότερες στιγμές της καταστροφής μέσα στην πόλη από τους Τσέτες, γιατί από τη μοναδική της πένα θα αποκτούσαν σίγουρα δύναμη αφοπλιστική.
        Είναι μια έλλειψη που σύντομα αμβλύνεται γρήγορα όμως: Το θετικό εδώ είναι πως στο "Koρίτσι" φωτίζεται η κατάρρευση του Μετώπου και δίνεται έμφαση στη μοίρα των στρατιωτών- που σε άλλα έργα συνήθως παραμερίζεται και "συμψηφίζεται" με τα φριχτά πάθη του άμαχου πληθυσμού κατά την πυρπόληση της Σμύρνης από τους Τσέτες. 
           Στο "Κορίτσι Απ'τη Σαμψούντα" εστιάζουμε σε μια άλλη -λιγότερο γνωστή- πλευρά, καθώς και στη διαδικασία επαναπατρισμού των λιγοστών επιζησάντων αξιωματικών αιχμαλώτων από την Τουρκία κατά τη παράλληλη εξέλιξη της συμφωνηθείσας Ανταλλαγής των Πληθυσμών στα 1923.
         Πέρα όμως από τον ζόφο του πολέμου, έχουμε και τα στιγμιότυπα της ειρήνης.
Σε αυτά η συγγραφέας φιλοτεχνεί ένα αριστουργηματικό ηθογραφικό πανόραμα που καλύπτει όλες τις πλευρές της καθημερινότητας των Ποντίων.
'Ετσι, τα μάτια μας πλημμυρίζουν από μαγευτικά χρώματα του μοναδικού τοπίου της Μαύρης Θάλασσας και από παραδοσιακές εικόνες των ελληνικών νοικοκυριών.
Στα αυτιά μας αντηχούν παραδοσιακά ποντιακά τραγούδια κι η ποντιακή ντοπιολαλιά.
Παράλληλα εξοικειωνόμαστε με μια εθιμοτυπία που επιτάσσει μιαν απαρέγκλιτη Πατριαρχία,και προτάσσει  τη Φιλοξενία ως ιερό της νόμο.
Επίσης, προς το τέλος, παρέχονται και κάποιες χαρακτηριστικές εικόνες από τη "Σμύρνη της ευημερίας".

Η καθεαυτή προσωπική ιστορία της Καλλιόπης μας χαρακτηρίζεται από μια σειρά διαδοχικών ανατροπών ενώ είναι διάχυτο το δραματικό στοιχείο.
Τα βαθιά ψυχογραφήματα των κεντρικών χαρακτήρων οδηγούν τον αναγνώστη να ταυτιστεί με τον ανήφορο κάθε ήρωα ξεχωριστά.
Οι δεσμοί ανάμεσα στα πρόσωπα διαγράφονται πολύ ισχυροί και το ερωτικό συναίσθημα ρέει άφθονο, συνθέτοντας ένα από τα πιο τραγικά αλλά και συγκινητικά ζευγάρια της πρόσφατης λογοτεχνίας μας, που θα σας παρασύρει στη φλόγα του.
Αυτή η ιστορία αγάπης θα σας συγκλονίσει και θα σας αφήσει με κομμένη την ανάσα.

Ανέφερα στην αρχή, πως "Το Κορίτσι Απ΄τη Σαμψούντα" είναι το πληρέστερο έργο της Σόφη Θεοδωρίδου- σε σχέση με τα άλλα δύο κορυφαία της μυθιστορήματα το "Η Νύφη Φορούσε Μαύρα" και την "Αμαρτία Της Ομορφιάς".
Αυτό συμβαίνει για τον εξής λόγο:
Ενώ, και τα τρία ιστορικά αυτά αναγνώσματα της Θεοδωρίδου στηρίζονται στον άξονα Ηθογραφία-Ιστορία και δράμα,
στη "Νύφη" υπερτερεί το ηθογραφικό στοιχείο και 
στην "Αμαρτία" η οικογενειακή τραγωδία.
Στο "Κορίτσι Απ'τη Σαμψούντα" από την άλλη, τα τρία αυτά συστατικά κατανέμονται ισομερώς, εξ'ου και η μικρή του "υπεροχή".
Στο "Κορίτσι" επίσης η αισθηματική ιστορία είναι σαφώς πιο πολυδιάστατη και πολύ πιο πλούσια σε εξελίξεις από τα άλλα δύο -εξαιρετικά, ούτως ή αλλιώς- βιβλία.

Όλα αυτά καθιστούν το Κορίτσι Απ'τη Σαμψούντα ένα έργο που θα σας μείνει ανεξίτηλα χαραγμένο στην ψυχή και θα το "κουβαλάτε" καιρό αφότου το τελειώσετε.
         Τέλος ας αναφερθεί πως το υπέροχο εξώφυλλο μεταφέρει πλήρως την ατμόσφαιρα του βιβλίου και τη γλυκύτητα της κεντρικής ηρωίδας του βιβλίου.
        Έργα σαν το "Κορίτσι Απ'τη Σαμψούντα" είναι κέρδος για τον κάθε αναγνώστη και για το χώρο της Ελληνικής Λογοτεχνίας γενικότερα, συμβάλλοντας ουσιαστικά στη διάσωση της Ιστορικής μας Μνήμης.
Γνωρίστε λοιπόν το ξεχωριστό "Κορίτσι" που μας συστήνει μια σπουδαία Κυρία της Λογοτεχνίας μας και ανακαλύψτε ένα από τα πιο ζωτικά κομμάτια της Φυλής μας που σφράγισε στο μακραίωνο ταξίδι του την Εθνική μας Κληρονομιά!   


ΚΡΙΤΙΚΕΣ ΓΙΑ ΤΗ ΣΟΦΗ ΘΕΟΔΩΡΙΔΟΥ 
"ΣΤΟΝ ΑΣΤΕΡΙΣΜΟ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ"

ΜΕΓΑΛΗ ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΤΗΣ ΣΟΦΗΣ ΘΕΟΔΩΡΙΔΟΥ Στον Αστερισμό Του Βιβλίου 

Ο ΓΕΡΜΑΝΟΣ ΓΙΑΤΡΟΣ

Η ΑΓΑΠΗΤΙΚΙΑ

ΠΟΡΦΥΡΟ ΠΟΤΑΜΙ

ΤΟ ΚΟΡΙΤΣΙ ΑΠ ΤΗ ΣΑΜΨΟΥΝΤΑ

ΣΤΕΦΑΝΙ ΑΠΟ ΑΣΠΑΛΑΘΟ 

ΤΑ ΑΧΝΑΡΙΑ ΤΩΝ ΞΥΠΟΛΗΤΩΝ ΠΟΔΙΩΝ 

ΤΑ ΧΡΟΝΙΑ ΤΗΣ ΧΑΜΕΝΗΣ ΑΘΩΟΤΗΤΑΣ






                                ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΤΗΣ ΣΥΓΓΡΑΦΕΩΣ

                                       ΣΟΦΗ ΘΕΟΔΩΡΙΔΟΥ

Η Σόφη Θεοδωρίδου γεννήθηκε και μεγάλωσε σ\' ένα μικρό χωριό της Αλμωπίας, μιας μικρής επαρχίας του Νομού Πέλλας. Σπούδασε νηπιαγωγός στη Θεσσαλονίκη κι εγκαταστάθηκε κατόπιν στην περιοχή καταγωγής της, όπου διαμένει μέχρι σήμερα με την οικογένειά της. Λατρεύει τη ζωγραφική και τη λογοτεχνία, και πιστεύει πως η αγάπη της για την τελευταία την οδήγησε τελικά στη συγγραφή. Από τις Εκδόσεις ΨΥΧΟΓΙΟΣ κυκλοφορούν τα μυθιστορήματά της Η ΝΥΦΗ ΦΟΡΟΥΣΕ ΜΑΥΡΑ, ΠΕΣ ΜΟΥ ΑΝ ΜΕ ΘΥΜΑΣΑΙ, Τ’ ΑΧΝΑΡΙΑ ΤΩΝ ΞΥΠΟΛΥΤΩΝ ΠΟΔΙΩΝ, Η ΑΜΑΡΤΙΑ ΤΗΣ ΟΜΟΡΦΙΑΣ και ΤΟ ΚΟΡΙΤΣΙ ΑΠ' ΤΗ ΣΑΜΨΟΥΝΤΑ,ενώ αναμένουμε με αγωνία το νέο της έργο το ΣΤΕΦΑΝΙ ΑΠΟ ΑΣΠΑΛΑΘΟ.
 Η σόφη Θεοδωρίδου είναι παντρεμένη και έχει δυο γιους.
Ιδού τα 3 πιο ξεχωριστά της έργα

Παρασκευή 20 Φεβρουαρίου 2015

Μενέλαος Λουντέμης,ΤΟ ΡΟΛΟΙ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ ΧΤΥΠΑΕΙ ΜΕΣΑΝΥΧΤΑ

                                                Το Ρολόι του Κόσμου Χτυπάει Μεσάνυχτα
                                Είδος: Κλασσική Ελληνική Πεζογραφία/ 
                                Πολιτικόκοινωνικό Μυθιστόρημα
                                  Βαθμολογία: 10/10
                                 Αποτέλεσμα εικόνας για το ρολοι του κοσμου χτυπα μεσανυχτα

O Mενέλαος Λουντέμης- κατα κόσμον Δημήτρης Βαλασιάδης- με την ανεκτίμητη παρακαταθήκη ενός πολύπλευρου συγγραφικού έργου συνδυασμένου με κοινωνικού αγώνες, κατέχει μιαν εξέχουσα θέση στη μεταπολεμική μας πεζογραφία:
Ποιο Ελληνόπουλο δε συγκινήθηκε με το "Ένα Παιδί Μετράει Τ' Άστρα", ποιος δημοκρατικός πολίτης δεν αφυπνίστηκε με το συγκλονιστικό "Οδός Αβύσσου Αριθμός 0"!
Κι όμως! Ο πολυγραφότατος Μενέλαος Λουντέμης έχει προσφέρει στα ελληνικά γράμματα και πλήθος άλλα λογοτεχνικά "διαμάντια" λιγότερο γνωστά, αλλά εξίσου σημαντικά, με καθένα τους να διατηρεί μια διαχρονική λάμψη και να αποτελεί πολύτιμη ψηφίδα σ'ένα έργο που ολόκληρο ακτινοβολεί ιδανικά πανανθρώπινα!
              Πρόκειται λοιπόν για βιβλία- θησαυρούς που το αναγνωστικό κοινό αξίζει οπωσδήποτε να ανακαλύψει (κι έχει την ευκαιρία από μια εκδοτική πρωτοβουλία των εκδόσεων Πατάκη!)
Ανάμεσα  σε αυτά τα ξεχωριστά,αλλά λίγο άγνωστα βιβλία του Μενέλαου Λουντέμη περίοπτη θέση κατέχει το έργο του με τίτλο το "Ρολόι Του Κόσμου Χτυπάει Μεσάνυχτα", ένα πολυπρόσωπο μυθιστόρημα που συνιστά μια τοιχογραφία του παγκόσμιου σκηνικού τα χρόνια του Ψυχρού Πολέμου κι επιφυλάσσει πολλές εκπλήξεις στον αναγνώστη...
         Ένα μυθιστόρημα που μες στην απλότητά του κατάφερε να εκφράσει μια βαθιά αγωνία για όλο το φάσμα του κοινωνικού γίγνεσθαι - θίγοντας έξυπνα το φλεγον της Παιδειας , τον έρωτα, τα κίβδηλα πρότυπα και τον φασισμό που ποτέ δεν εξοντώθηκε αλλά εκτρέφεται από συμφεροντα πολεμοκαπηλικά, από την κοινωνική αδικία κι από την παραπλάνηση.
Κι αν ΤΟ ΡΟΛΟΙ " του Λουντεμη μιλα για τη δεκαετια του 60 , εντουτοις τα μηνυματα παραμενουν δραματικα επικαιρα...Eχω τη χαρά να ανακοινώσω την επανέκδοσή του από τις εκδόσεις ΠΑΤΑΚΗ

Περίληψη
Το μυθιστόρημα ξεκινάει με την έναρξη μιας πτήσης προς την Αμερική, όταν από τη σκάλα επιβίβασης παρελαύνουν μια σειρά από ετερόκλητους επιβάτες- ο καθένας με το προσωπικό του φορτίο!
Αρχικά περνάει ένα ζευγάρι ηλικιωμένων, η Ελίζα και ο Νάθαν, Εβραίοι από την Αυστρία, με την πιο δημιουργική τους ηλικία να έχει διατρέξει δύο παγκοσμίους πολέμους!
    Κι αν στον πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο ο Νάθαν υπήρξε ένας άγουρος σρατιώτης της Αυστροουγγαρίας- με την αγαπημένη του Ελίζα να περιμένει την επιστροφή του από τα χαρακώματα-
στα χρόνια του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου θα δουν και οι δύο τους την οικογενειακή τους ευτυχία να σκιάζεται απο το αιματοβαμμένο σκοτάδι της ναζιστικής θηριωδίας.
Επόμενος επιβάτης είναι ένας υψηλόβαθμος ναζί - αποστεγνωμένος από συναισθήματα. Ο...Αντιστράτηγος Χέλμουτ φον Κέλντερ ανήκε σε κείνους που αμνηστεύθηκαν σε δίκες σαν της Νυρεμβέργης για να επιστρατευθούν έπειτα σε πιο σκοτεινούς ρόλους, βοηθώντας τις Μυστικές Υπηρεσίες (όπως η CIA) στο κυνήγι εναντίον του κομμουνισμού.
Έπεται ένας νεαρός Αμερικάνος στρατιώτης, ο Φίλιπ Στόκερ, ο οποίος αναλογίζεται τις πράξεις του από τότε που νεοσύλλεκτος υπέστη από τις κρατικές υπηρεσίες όλη την πλύση εγκεφάλου και τα ψυχολογικά βασανιστήρια, προκειμένου να γίνει ένας άβουλος μισθοφόρος και πιόνι αναλώσιμο στους ιμπεριαλιστικούς πολέμους όπως αυτοί ενορχηστρώθηκαν από την Αμερική ανά την υφήλιο μεταπολεμικά. 

Επόμενη επιβάτιδα είναι μια Ιταλιδούλα , η Γκατεάνα Ριμπάλντι, μια φτωχή κοπέλα που παρασύρθηκε από την κίβδηλη λάμψη ενός κόσμου φανταχτερού, για να δει τελικά τα όνειρά της να γκρεμίζονται από μια πραγματικότητα που θέλει τη γυναικεία ομορφιά απλώς εμπόρευμα.
Κι ενώ θα αναζητήσει μια απέλπιδα απόδραση σε ένα πλοίο με άγνωστο προορισμό ,θα βρει απροσδόκητα έναν έρωτα από τους πιο ευγενικούς για να τον χάσει ανεξήγητα κι άδικα-μαζί και την εμπιστοσύνη της στους ανθρώπους.
Ο τελευταίος επιβάτης στον οποίο εστιάζει η πένα του Λουντέμη είναι ο Μίλτος, ένας Έλληνας θαλασσινός που αναγκάστηκε να αποχωριστεί μια πατρίδα- λεία πολεμοκαπηλικών συμφερόντων, όπου η ελευθερία και το δημοκρατικό ιδεώδες έχουν τεθεί υπό διωγμόν...
      Μαζί τους στο αεροπλάνο αυτό, ένα πλήθος άλλα πρόσωπα, όπως ο επιχειρηματίας  Αλτάγκο κι ένας "ευσεβής" όσο και... ευτραφής ιερέας που συνοδεύει μια αποστολή με ορφανά του πολέμου προς υιοθεσία στη νέα ήπειρο...
     Κατά τη διάρκεια της περιπετειώδους αυτής πτήσης, οι ζωές των επιβατών θα δεθούν με ένα παράξενο παιχνίδι της μοίρας, όταν όλοι τους μαζί θα βρεθούν απρόσμενα μπροστά σε μια ακραία πρόκληση συνείδησης, που θα αναδείξει βαθιές αλήθειες γύρω από την πολιτική αλλά και την ανθρώπινη ψυχή!

ΣΛΟΛΙΑΣΜΟΣ
Το βιβλίο "Το Ρολόι Του κόσμου Χτυπάει Μεσάνυχτα" είναι ένα από τα πλέον "χαρακτηριστικά αλλά και πλουσιότερα έργα του Μενέλαου Λουντέμη. 
       Ένα βιβλίο..."χορταστικό" , πλημμυρισμένο από τα τόσο όμορφα γνωρίσματα της γραφής του Λουντέμη- την απλότητα στη γλώσσα, τον ρομαντισμό, την κοινωνική ευαισθησία και τα άφθονα μηνύματα πολιτικής αφύπνισης με το αίτημα της ειρήνης να κυριαρχεί...
           Η απλότητα των εκφραστικών μέσων συνιστά πλεονέκτημα του βιβλίου, διότι το καθιστά προσιτό σε αναγνώστες κάθε μορφωτικού επιπέδου,όπως ακριβώς και τα έργα του Ξενόπουλου, που ο ίδιος επιθυμούσε "να τα διαβάζουν με την ίδια ευκολία ο μαθητής του Γυμνασίου κι ο κύριος Παλαμάς"!
   Στο "Ρολόι" ο Λουντέμης αφουγκράζεται ολόπλευρα τον παλμό της εποχής του, δηλαδή τα ψυχροπολεμικά χρόνια, με την ηγεμονία της Αμερικής θηλιά στο λαιμό των εθνών από τη μια, και τον απόηχο του φοβερότερου πολέμου της Ιστορίας να έχει τραυματίσει για πάντα την "ψυχή του Κόσμου", από την άλλη...
Το "Ρολόι Toυ Κόσμου" δεν ανήκει στα ελληνοκεντρικά έργα του Λουντέμη, αν και διατηρεί μια ελληνική "πινελιά" ανάμεσα στα άλλα, με την κάπως "διεθνιστική" λογική ότι η Ελλάδα υπήρξε όπως κι άλλες χώρες-πεδίο τυραννίας και διώξεων με τις πληγές του υποκινούμενου Εμφυλίου- ακόμη χαίνουσες.
       Το "Ρολόι Του Κόσμου" συνιστά κυρίως ένα παγκόσμιο έργο- "εναρμονισμένο" με τις αγωνίες του καιρού του, τις οποίες όμως επεκτείνει σε διαχρονικούς προβληματισμούς οικουμενικών διαστάσεων.
Για να επιτύχει αυτό το πολυδιάστατο σχόλιο πάνω στα ζητήματα των ημερών του, ο Μενέλαος Λουντέμης χρησιμοποιεί τη μέθοδο του "σπονδυλωτού έργου:
Κάτω από το "έξυπνο" εύρημα μιας πτήσης προς την Αμερική ως κοινή συνισταμένη, ο συγγραφέας καταφέρνει σε ένα βιβλίο να συνενώσει πέντε κεντρικούς ήρωες και μερικούς περιφερειακούς σε πορείες παράλληλες που τέμνονται σε μια συγκλονιστική κορύφωση.
Κάθε ιστορία αντιστοιχεί και σε ένα διαφορετικό αλλά εξίσου φλέγον ζήτημα:
Οι πρώτοι επιβάτες είναι ο Νάθαν κι η Ελίζα -το ζευγάρι των Αυστροεβραίων- και αφορούν στο θέμα που τα μεταπολεμικά χρόνια άφησε άναυδη την υφήλιο ολόκληρη και δεν είναι άλλο από το Ολοκαύτωμα των Εβραίων, με φρικαλεότητες που στιγμάτισαν για πάντα τον Σύγχρονο Πολιτισμό.
Ωστόσο η πορεία του ζευγαριού αυτού δεν εγκλωβίζεται απλώς στο δράμα μιας εθνότητας αλλά αντανακλά τη λαχτάρα όλων των απλών ανθρώπων για τις ομορφιές της ειρηνικής ζωής και της οικογενειακής ευτυχίας, όπως αυτά τσαλαπατώνται από τα σκοτεινά συμφέροντα των πολεμοκαπήλων και των καπιταλιστών.
Τα οικογενειακά στιγμιότυπα αποτελούν "ύμνο"στην ειρήνη και δια της αντίθεσης υπογραμμίζουν το όνειδος του Πολέμου.
Συγκλονιστική και πανέξυπνη καταγγελία του πολέμου η σκηνή με τη "βιτρίνα".
!Αυτή η σκηνή μου έφερε στο νου ένα εξαίσιο κοινωνικό τραγούδι που διακρίθηκε στο Φεστιβάλ Τραγουδιού Θεσσαλονίκης το 1980.



Ο ίδιος προβληματισμός εκφράζεται κ από τα ΣΤΡΑΤΙΩΤΑΚΙΑ του Κύπριου συνθέτη, Μαριου Τοκα, με την κρυστάλλινη φωνή της μαχητικής Τάνιας Τσανακλίδου...
Τούτη η απλή και ηχηρή κραυγή έρχεται υπαινικτικά να ενωθεί και με το παγκόσμιο κίνημα της Ειρήνης που άρχισε να ανθεί τη δεκαετία του'60 και στην Ελλάδα συνοδεύτηκε από διώξεις, εκτελέσεις, με αποκορύφωμα τη δολοφονία του πασιφιστή Βουλευτή της ΕΔΑ Γρηγορίου Λαμπράκη.
Η δεύτερη περίπτωση θίγει ένα τρομακτικό σκάνδαλο της πολιτικής ζωής του πλανήτη μας:
Πέρα από τη σκιαγράφηση μιας ψυχής διαβρωμένης από την έπαρση κι έναν ακραιφνή μιλιταρισμό που φτάνει ως ο μισανθρωπισμό, η ιστορία του ναζί Αντιστρατηγου φον Κέλντερ εστιάζει σε μια εφιαλτική πραγματικότητα.
Πολλοί υψηλόβαθμα στελέχη της Βέρμαχτ, αλλά και των Ες-Ες -υπεύθυνα για εκατόμβες αθώων θυμάτων ανά την Ευρώπη και για θηριωδίες που δεν τις βάζει ανθρώπου νους-αμνηστεύτηκαν τελικά, παρέχοντας στους Δυτικούς Συμμάχους ένα πολύτιμο αντάλλαγμα γι αυτήν τους τη "μεγαλοψυχία":
Επιστρατεύτηκαν μυστικά ως σύμβουλοι σε προγράμματα των Μυστικών Υπηρεσιών (κυρίως της C.I.A.) εναντίον του κομμουνισμού, όπως επικρατούσε στο αντίπαλο δέος της Ε.Σ.Σ.Δ.!
    Αυτή δεν είναι υπερβολή του "αριστερού συγγραφέα Λουντέμη, αλλά μια ζοφερή σελίδα του μεταπολεμικού σκηνικού.
Χαρακτηριστικό επώνυμο παράδειγμα, ανάμεσα στα άλλα, ο Klaus Barbie ο επονομαζόμενος και "Χασάπης της Λυόν"
ο οποίος ακολούθησε αυτήν ακριβώς την πορεία (αν και στο τέλος βρήκε το τέλος που άξιζε στα σαδιστικά εγκλήματά του.)Όλα αυτά,πάντως, αποδεικνύουν για μια ακόμη φορά τη συγγένεια του καπιταλισμού με τον ακραίο μιλιταρισμό, που εκτοπίζει τον άνθρωπο στον βωμό ενός αιματοβαμμένου κέρδους.
Ο Λουντέμης με ένα λόγο λιτό αποδεικνύει, δηλαδή, πως ο καπιταλισμός δεν αντιτίθεται στον Πόλεμο , αλλά καταφεύγει στον πόλεμο ως ακραίο μέσο ακριβώς όταν έτσι επιτάσσουν κάποιοι οικονομικοί συσχετισμοί.
Αυτό έρχεται να συναντήσει την τρίτη ιστορία μας με πρωταγωνιστή, τον Φίλιπ Στόκερ, τον "Μικρό Στρατιώτη", (αυτήν την αιώνια μοναχική φιγούρα, όπως τη συναντάμε και στον αντιπολεμικό κύκλο ποίημα του Δημήτρη Χριστοδούλου ερμηνευμένο από τον Νίκο Ξυλούρη!)
Ο Στόκερ αντιπροσωπεύει τον μέσο Αμερικάνο νέο που αλλοτριώθηκε από μιαν επίπλαστη ευημερία χωρίς ιδανικά, όπου αποθεώνεται ο υλισμός  και παραμερίζεται ο άνθρωπος! Εκεί πολίτες με ναρκωμένη τη συνείδηση σύρονται ως ακούσιοι συνένοχοι σε μια σειρά ιμπεριαλιστικών επιχειρήσεων με κάθε φωνή αντίστασης να διώκεται!
Ο Λουντέμης εστιάζει στις μεθόδους ψυχολογικής βίας που ασκεί ο αμερικάνικος στρατός, ο κρατικός μηχανισμός κι οι Μυστικές Υπηρεσίες σε κάθε προσπάθεια απεμπλοκής! Αυτή τη διαδρομή ακούσιας ενοχής ακολούθησε ο νεαρός στρατιώτης Στόκερ και τώρα με τύψεις αναλόγίζεται τα φρικτά εγκλήματα του αμερικανικού επεκτατισμού στο Βιετνάμ, όπως τον βίωσε ως μικρό γρανάζι του!
          Η τέταρτη επιβάτιδα,η Γκατεάνα Ριμπάλντι, οδηγεί τον προβληματισμό του συγγραφέα από το αμιγώς πολιτικό πεδίο στο κοινωνικό, αναδεικνύοντας τη Γυναίκα και μια πραγματικότητα, όπου παρά τις προόδους εξακολουθεί να την χρίζει res!
Υπακούοντας στη στερεοτυπική άποψη περί...ιταλικής φινέτσας, ο Λουντέμης επιλέγει Ιταλίδα για να προσωποποιήσει τη γυναικεία ομορφιά, που παγιδεύεται σε κυκλώματα εμπορευματοποίησης της. 
Στην εποχή δειλής ανάδυσης του star system λουσμένου σε φώτα που τυφλώνουν το πνεύμα, πολλά όνειρα για μια αστραφτερή ζωή τροφοδοτήθηκαν στις φτωχές συνοικίες καθιστώντας πολλά φτωχά κορίτσια λεία επιτηδείων και αυτό το ζήτημα αναδεικνύει ο συγγραφέας στην ιστορία της Γκατεάνας.
Και φτάνουμε στον τελευταίο επιβάτη -πρωταγωνιστή.
Είναι ο Μίλτος, ο Θαλασσινός που αποτελεί μια μνεία στους αγώνες του ελληνικού λαού για την ελευθερία και τη δικαιοσύνη, όπως αυτοί εκφράστηκαν στις λαμπρές σελίδες του ΟΧΙ και της Αντίστασης, αλλά και τα χρόνια της διάψευσης των ευγενών οραμάτων.
Στο πρόσωπο του Μίλτου τώρα "παίρνει το λόγο" ο κοινωνικός αγωνιστής, όπως άλλωστε υπήρξε κι ο ίδιος ο Μενέλαος Λουντέμης-δοκιμάζοντας εξορία και διώξεις για το ιδανικό της Δημοκρατίας που το υπηρέτησε κι ως πολίτης κι ως λογοτέχνης ακούραστα.
Η ευγένεια ψυχής, η λαϊκότητα και η συμπόνια συνοδεύουν κάθε κίνηση του βασανισμένου Μίλτου, που εκφράζει τις ωραιότερες πλευρές της "αντρειοσύνης"...και τις αρετές του απλού Έλληνα.
Οι δυο τελευταίες ιστορίες συνδέονται απρόσμενα.Σε αυτό το σημείο, το "Ρολόι" προσλαμβάνει κι έναν ρομαντικό προσανατολισμό, με έναν έρωτα που έρχεται να απαλύνει τις πληγές.Η βασική ιστορία αγάπης του έργου μας εξυφαίνεται απολαυστικά πάνω στον καμβά μιας οικείας ιδέας που συναντήσαμε, κυρίως στο ανάλαφρο σινεμά τέλη του '60...
           Αυτή ομως είναι μόνο η γλυκιά αρχή!
Το κεντρικό ρομάντζο του Λουντέμη την υπερβαίνει κατά πολύ με διάχυτο το δραματικό στοιχείο να την χαρακτηρίζει, ενώ οι πολιτικοί  προβληματισμοί που αναφύονται μέσα από  τις πορείες των ηρώων τής προσδίδουν μεγάλο "ειδικό βάρος".
Παράλληλα, μια αυθεντική τρυφερότητα διαπνέει αυτήν την ιστορία που γίνεται βάλσαμο και για την ψυχή του αναγνώστη.
           Ωστόσο αυτή η ευτυχία ανατρέπεται με μια αγωνιώδη εξέλιξη.
Κι εκεί που προκύπτει ένα ερωτικό αδιέξοδο, έρχεται και ένα ακόμη συνταρακτικό γεγονός, που ενώνει με το νήμα της κοινής μοίρας τις ζωές όλων των επιβατών του επίμαχου αεροπλάνου.
Ο χειρισμός του συγγραφέα φέρνει στο προσκήνιο του κοινωνικού προβληματισμού άλλες δύο παραμέτρους -την απληστία του κεφαλαίου στο πρόσωπο του επιχειρηματία Αλτάγκο, αλλά και το φαρισαισμό του ιερατείου που δυστυχώς απέχει πολύ από το αγαπητικό κήρυγμα του Ευαγγελίου και τη διάθεση Θυσίας που δίδαξε ο Χριστός.
           Το πρόσωπο του τροφαντού ιερέα στην πτήση αυτήν, καταδεικνύει μια μερίδα του κλήρου με απάθεια για τα πάθη των φτωχών, που συντάσσεται με άνομες εξουσίες σε πολιτικές σκοπιμότητες καταπίεσης του φτωχού λαού μέσα από τον εγκλωβισμό του στον φόβο και στην προκατάληψη.
Ο συγγραφέας αναζητά τελικά τη λύση της ιστορίας του στην αυταπάρνηση που τροφοδοτούν τα υψηλά ιδανικά- εστιάζοντας στον ηρωισμό που ξεπηδάει από τους μικρούς και ταπεινούς.
          Απόηχο του εξαιρετικού αυτού βιβλίου, ο Λουντέμης αφήνει ένα έντεχνο αντιρατσιστικό μήνυμα και ηχηρή τη λαχτάρα για συναδέλφωση των ανθρώπων κάτω από το φως της αγάπης.
           Το Ρολόι του Κόσμου είναι από τα βιβλία που αποτελούν  άλλη "μια πετριά στα τζάμια των πολεμοκάπηλων" όπως το ζητάει στο κορυφαίο του ποίημα "Αν Θέλεις Να Λέγεσαι Άνθρωπος" ο Λειβαδίτης...
           Σπουδαίο λοιπόν αντιπολεμικό μυθιστόρημα που αφήνει την ψυχή του αναγνώστη αναζωογονημένη ηθικά και το πνεύμα του αφυπνισμένο.
Από τα πιο συγκινητικά και πολυδιάστατα κοινωνικά μυθιστορήματα που έχω διαβάσει!!!
Σπεύσατε να το ανακαλύψετε στην νέα, καλαίσθητη επανέκδοσή του από τις εκδόσεις Πατάκη!!!


                                                      Ελισσάβετ Π. Δέδε

                                                    ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΤΟΥ ΣΥΓΓΡΑΦΕΑ

Βιογραφικό (πηγή WIKIPEDIA+ Σαν Σημερα)
Ο Μενέλαος Λουντέμης (1912 [1] - 22 Ιανουαρίου 1977), ήταν Έλληνας λογοτέχνης που γεννήθηκε στη Κωνσταντινούπολη το έτος 1912. Το λογοτεχνικό του ψευδώνυμο το εμπνεύστηκε από τον ποταμό Λουδία της μετέπειτα πατρίδας του.[2]
Ήταν το μοναδικό αγόρι από τα πέντε παιδιά του Γρηγόρη Μπαλάσογλου (που με την εγκατάσταση του στην Ελλάδα έγινε Βαλασιάδης) και της Δόμνας Τσουφλίδη. Πρωτοεμφανίστηκε στα ελληνικά γράμματα σε πολύ νεαρή ηλικία, δημοσιεύοντας ποιητικές συλλογές στην «Αγροτική Ιδέα» της Έδεσσας το 1927 και το 1928, τις οποίες υπέγραφε με το πραγματικό του όνομα (Τάκης Βαλασιάδης). Γύρω στο 1930 δημοσιεύει ποιήματα και διηγήματα του στο περιοδικό «Νέα Εστία». Η πρώτη φορά που χρησιμοποίησε το ψευδώνυμο του ήταν το 1934 στο διήγημα «Μια νύχτα με πολλά φώτα κάτω από μια πόλη με πολλά αστέρια».
Τιμήθηκε με το Κρατικό Βραβείο Πεζογραφίας του 1938 για τη συλλογή διηγημάτων του Τα πλοία δεν άραξαν και με τη Χρυσή Δάφνη Πανευρώπης στο Παρίσι το 1951. Επίσης τιμήθηκε και με το βραβείο <<Μενέλαου Λουντέμη>> που το καθιέρωσε πρός τιμήν του ή Ελληνική Εταιρία Λογοτεχνών καί απονέμεται κάθε χρόνο στο καλύτερο πεζογράφημα του προηγούμενου έτους.Προς τιμήν του, στο Βουκουρέστι δόθηκε το όνομα του σε δημόσιο κτίριο (Λουντέμειο Μέγαρο). Σύμφωνα με το Βασίλη Βασιλικό, «θεωρείται ο πιο πολυδιαβασμένος Έλληνας έπειτα από τον Νίκο Καζαντζάκη».[3]
Πρόσφυγας από την Γιάλοβα στον Μεγάλο Ξεριζωμό,[4] εγκαθίσταται με την οικογένεια του πρώτα στην Αίγινα, μετά στην Έδεσσα και τελικά στο χωριό Εξαπλάτανος τηςΠέλλας, στο οποίο έζησε από το 1923 μέχρι το 1932 που έφυγε για την Κοζάνη. Έζησε για λίγο στο κρατικό οικοτροφείο της Έδεσσας. Η οικογένεια του ήταν εύπορη, αλλά χρεοκόπησε κατά τη Μικρασιατική Καταστροφή και ο Λουντέμης αναγκάστηκε να εργαστεί σκληρά στην εφηβεία του ως λαντζιέρης, λούστρος, ψάλτης, δάσκαλος σε χωριά της Αλμωπίας, ακόμη και ως επιστάτης στα υπό κατασκευή την εποχή εκείνη, έργα του Γαλλικού ποταμού. Στην Δ΄ τάξη του - εξατάξιου τότε - Γυμνασίου«αποσύρθηκε» για πολιτικούς λόγους και απεβλήθη απ' όλα τα Γυμνάσια της χώρας. (Η στράτευσή του στην Αριστερά και η πολιτική δράση μέσα από τις γραμμές του ΚΚΕ του στοίχισε την αποβολή του απ' όλα τα γυμνάσια της χώρας.)
Μέσα από μια οδύσσεια συνεχών μετακινήσεων, από την Έδεσσα σε ένα οικοτροφείο της Κοζάνης κι από εκεί στο Βόλο, ακολουθώντας κάποιο περιφερόμενο«μπουλούκι» της εποχής, φτάνει τελικά στην Αθήνα και συνδέεται στενά με τους Κώστα Βάρναλη, Άγγελο Σικελιανό και Μιλτιάδη Μαλακάση. Ο τελευταίος θα τον βοηθήσει να διοριστεί βιβλιοθηκάριος της «Αθηναϊκής Λέσχης» το 1938 και να ανασάνει κάπως οικονομικά.[5] Την ίδια εποχή, η φιλία του με τον καθηγητή της Φιλοσοφικής Νικόλαο Βέη, θα τον βοηθήσει να παρακολουθήσει ως ακροατής μαθήματα στη Φιλοσοφική Σχολή των Αθηνών. Θα ακολουθήσουν αρκετές συγγραφικές επιτυχίες και θα γίνει μέλος της Eταιρίας Eλλήνων Λογοτεχνών, με πρόεδρο τότε τον Nίκο Kαζαντζάκη.
Κατοχή και Εμφύλιος
Στην κατοχή πήρε ενεργό μέρος στην Εθνική Αντίσταση στο πλευρό του ΕΑΜ και διετέλεσε γραμματέας της οργάνωσης διανοουμένων.[6] Κατά τον εμφύλιο συλλαμβάνεται για τα αριστερά του φρονήματα, δικάζεται για εσχάτη προδοσία και καταδικάζεται σε θάνατο - ποινή που δεν εκτελέστηκε ποτέ. Αντ' αυτού, εξορίζεται σε στρατόπεδα συγκέντρωσης στη Μακρόνησο και στον Άι Στράτη, μαζί με το Θεοδωράκη και τον Ρίτσο. Το 1958 δικάζεται εκ νέου για το βιβλίο του «Βουρκωμένες μέρες» και απαγορεύεται η κυκλοφορία των βιβλίων του.
Το 1956 τον μετέφεραν στην Αθήνα από τον τόπο εξορίας του για να δικαστεί, επειδή, σύμφωνα με το κατηγορητήριο, στο βιβλίο του «Βουρκωμένες μέρες» αναφέρονται «….προπαρασκευαστικές πράξεις εσχάτης προδοσίας….». Στη δίκη που έγινε με τον εμφυλιοπολεμικό νόμο 509/47, οι μάρτυρες υποστήριξαν ότι το βιβλίο του «προπαγανδίζει τας πολιτικάς του ιδέας, θίγει την έννοια του κράτους, κλονίζει την εμπιστοσύνη του λαού στη Δικαιοσύνη, καλλιεργεί το μίσος».
Επιφανείς πνευματικές προσωπικότητες έσπευσαν να τον υπερασπιστούν (Άγις Θέρος, Γιώργος Θεοτοκάς, Κώστας Βάρναλης, Στράτης Δούκας, Ασημάκης Πανσέληνος, Κώστας Κοτζιάς), υποστηρίζοντας ότι το βιβλίο του «είναι ένα εξαιρετικό έργο, γεμάτο αγάπη για τον άνθρωπο και πίστη στην πορεία του προς το μέλλον». Απολογούμενος, ο Λουντέμης δέχτηκε παρέμβαση του προέδρου, ο οποίος του είπε πως «αν πράγματι νιώθεις στοργή για το παιδί και τη γυναίκα σου, θα 'πρεπε να 'χεις κάνει δήλωση αποκήρυξης του ΚΚΕ». Και η απάντηση του Λουντέμη: «Χρειάστηκαν εκατομμύρια χρόνια για να γίνουν τα τέσσερα πόδια δύο. Δεν θα τα κάνω πάλι τέσσερα εγώ».
Μετά τη δίκη εκπατρίζεται στο Βουκουρέστι και το 1967 χάνει την ελληνική ιθαγένεια από τη δικτατορία του Παπαδόπουλου.[7]Το 1956 εξελέγη μέλος του Παγκοσμίου Συμβουλίου της Ειρήνης.Στη Ρουμανία συνεχίζει το συγγραφικό του έργο, ως και λίγο μετά τη μεταπολίτευση. Την περίοδο της αυτοεξορίας ο Λουντέμης πραγματοποίησε αρκετά ταξίδια, φτάνοντας μέχρι την Κίνα και το Βιετνάμ. Το οδοιπορικό του αυτό το αποτύπωσε το 1966 στο βιβλίο του«Μπατ-Τάι». Το 1976 επανακτά την ελληνική του ιθαγένεια και επιστρέφει στην Ελλάδα. Ένα χρόνο αργότερα, το 1977, πεθαίνει από καρδιακή προσβολή και η σορός του εκτίθεται σε λαϊκό προσκύνημα.
Μεταφράσεις και μελοποιήσεις των έργων του
Βιβλία του μεταφράστηκαν σε πολλές γλώσσες, κυρίως στις ανατολικές χώρες, όπως η Πολωνία, η Ρουμανία, η Βουλγαρία κ.ά. Επίσης κάποια απ' αυτά μεταφράστηκαν στα κινεζικά και στα βιετναμέζικα. Στην Ευρώπη δημοσιεύθηκαν αρκετά αποσπάσματα από το έργο του, κυρίως σε καλλιτεχνικά περιοδικά και εφημερίδες. Tο μυθιστόρημα του «Ένα παιδί μετράει τ' άστρα» έχει μεταφραστεί και στα γερμανικά. Κάποια ποιήματα του μελοποιήθηκαν, με γνωστότερα το «Ερωτικό κάλεσμα» από τους αδερφούς Κατσιμίχα και το «Οι κερασιές θ’ ανθίσουνε και φέτος» που ερμηνεύει ο Αντώνης Καλογιάννης σε μουσική του Σπύρου Σαμοΐλη.
Πνευματική κληρονομιά
Ο Μενέλαος Λουντέμης άφησε πίσω του πνευματική κληρονομιά περίπου σαράντα πέντε βιβλίων, που τον καθιστούν έναν από τους πολυγραφότερους Έλληνες συγγραφείς και μια κόρη, τη Μυρτώ. Ο Λουντέμης ανήκει στους Έλληνες λογοτέχνες του μεσοπολέμου που στράφηκαν προς τον κοινωνικό ρεαλισμό. Το έργο του καθίσταται ιδιότυπο λόγω του "ερασιτεχνικού" τρόπου γραφής του συγγραφέα, τον οποίον υπηρέτησε με πλήρη συνείδηση, καθώς ο ίδιος υποστήριζε πως δεν τον ενδιαφέρει η Τέχνη. Αντίθετα, σκοπός του είναι η καταγραφή της πραγματικότητας και η κατάδειξη της κοινωνικής ανισότητας. Το έργο του εντάσσεται στο ρεύμα του σοσιαλιστικού ρεαλισμού (Μαξίμ Γκόρκι, Κνουτ Χάμσουν). Χαρακτηρίζεται από τη ρεαλιστική απεικόνιση τοπίων και προσώπων με έντονη αισθηματολογία, που αγγίζει κάποτε και το μελοδραματισμό, βιωματική γραφή, ηθογραφικά και συμβολικά στοιχεία. Ο Λουντέμης έχει την τάση να στρέφεται γύρω από ένα κεντρικό πρόσωπο - αφηγητή, που ανήκει στους περιθωριακούς τύπους των καταπιεσμένων κοινωνικά στρωμάτων και μας δίνει την προσωπική οπτική της μοναξιάς, του ανεκπλήρωτου έρωτα και της δυστυχίας του κόσμου.
Μενέλαος Λουντέμης
1906 – 1977



Εργογραφία
«Τα πλοία δεν άραξαν», Αθήνα, εκδ. Γκοβόστης, διηγήματα (1938) ISBN 960-344-915-6
«Περιμένοντας το ουράνιο τόξο», Αθήνα, διηγήματα (1940)
«Γλυκοχάραμα», Αθήνα, διηγήματα (1944)
«Το τραγούδι των διψασμένων», Αθήνα, εκδ. Δωρικός, διηγήματα (1966)
«Βουρκωμένες μέρες», Αθήνα, διηγήματα (1953) ISBN 960-344-914-8
«Αυτοί που φέρανε την καταχνιά», Αθήνα, διηγήματα (1946) ISBN 960-393-140-3
«Έκσταση», Αθήνα, εκδ. Αετός, μυθιστόρημα (1943) ISBN 960-393-139-X
«Καληνύχτα ζωή», Αθήνα, μυθιστόρημα (1946) ISBN 960-393-138-1
«Οι κερασιές θ' ανθίσουν και φέτος», Αθήνα, εκδ. Μόρφωση, μυθιστόρημα (1956) ISBN 960-393-978-4
«Συννεφιάζει», Αθήνα, μυθιστόρημα (1946) ISBN 960-344-837-0
«Ένα παιδί μετράει τ' άστρα», Αθήνα, εκδ. Δίφρος, μυθιστόρημα (1956) ISBN 960-344-768-4
«Η φυλακή του Kάτω Kόσμου», Αθήνα, εκδ. Δωρικός, μυθιστόρημα (1964) ISBN 960-393-312-0
«Το ρολόι του κόσμου χτυπά μεσάνυχτα», Αθήνα, εκδ. Κέδρος, μυθιστόρημα (1963) [8] ISBN 960-344-888-5
«Τότε που κυνηγούσα τους ανέμους», Αθήνα, εκδ. Δίφρος, μυθιστόρημα (1956) ISBN 960-393-137-3
«Λύσσα», μυθιστόρημα
«Τρόπαια Α΄», (Η οπτασία του Μαραθώνα), μυθιστόρημα
«Τρόπαια Β΄», (Σαλαμίνα), μυθιστόρημα
«Κάτω απ' τα κάστρα της ελπίδας», μυθιστόρημα ISBN 960-393-183-7
«Το κρασί των δειλών», (Σαρκοφάγοι Ι), Αθήνα, Πολιτικές και λογοτεχνικές εκδόσεις, μυθιστόρημα (1965) [9] ISBN 960-393-023-7
«Οι ήρωες κοιμούνται ανήσυχα», (Σαρκοφάγοι ΙΙ), Αθήνα, εκδ. Δωρικός, μυθιστόρημα (1974)
«Ο άγγελος με τα γύψινα φτερά», (Σαρκοφάγοι ΙΙΙ), Αθήνα, εκδ. Δωρικός, μυθιστόρημα (1974)
«Οδός Αβύσσου αριθμός 0», Αθήνα, εκδ. Βιβλιοεκδοτική, μυθιστόρημα (1962) ISBN 960-344-820-6
«Θυμωμένα στάχυα», Αθήνα, εκδ. Δωρικός, μυθιστόρημα (1965) ISBN 960-344-993-8
«Αγέλαστη Άνοιξη», μυθιστόρημα ISBN 960-393-024-5
«Της γης οι αντρειωμένοι...», Αθήνα, βιογραφίες (1976)
«Οι αρχιτέκτονες του τρόμου», Αθήνα, εκδ. Δωρικός, σατυρικό (1966)
«Οι κεραυνοί ξεσπούν», Αθήνα, εκδ. Κάδμος, θεατρικό (1958)
«Θα κλάψω αύριο», (σκηνικό ρομάντσο), Αθήνα, εκδ. Δωρικός, θεατρικό (1975)
«Ανθισμένο όνειρο», Αθήνα, εκδ. Δωρικός, θεατρικό (1975)
«Ταξίδια του χαμού», Αθήνα, εκδ. Δωρικός, θεατρικό (1975)
«Πικρή θάλασσα», (ελληνική θαλασσογραφία), Αθήνα, εκδ. Δωρικός, θεατρικό (1976)
«Μπατ-Τάι», (Οδοιπορικό στο Βιετνάμ), Αθήνα, εκδ. Δωρικός, ταξιδιωτικό (1966)
«Ταξίδι στην απεραντοσύνη», (Οδοιπορικό), Αθήνα, εκδ. Δωρικός, πολ. δοκίμιο (1976)
«Οι Δήμιοι με τ’ άσπρα γάντια», Αθήνα, εκδ. Δωρικός, θεατρικό δράμα (1978)
«Δαίδαλος», σε εικονογράφηση Γ.Πανετέα, Αθήνα, εκδ. Δωρικός, παιδικά διηγήματα ISBN 960-393-136-5
«Ίκαρος», παιδικά διηγήματα ISBN 960-344-835-4
«Ηρακλής», Αθήνα, εκδ. Δωρικός, παιδικά διηγήματα (1976) ISBN 960-393-135-7
«Θησέας», παιδικά διηγήματα ISBN 960-344-771-4
«Ο μεγάλος Δεκέμβρης», Αθήνα, εκδ. Μαρής-Κοροντζής, παιδικά διηγήματα (1945)
«Κραυγή στα πέρατα», Αθήνα, εκδ. Παλμός, ποιητική συλλογή (1954)
«Θρηνολόι και άσμα για το σταυρωμένο νησί», Αθήνα, εκδ. Δωρικός, ποιητική συλλογή (1975)
«Το σπαθί και το φιλί», Αθήνα, εκδ. Δωρικός, ποιητική συλλογή (1967)
«Κοντσέρτο για δύο μυδράλια και ένα αηδόνι», Αθήνα, εκδ. Δωρικός, ποιητική συλλογή (1973)
«Πυρπολημένη μνήμη», Αθήνα, εκδ. Δωρικός (1975)
«Οι εφτά κύκλοι της μοναξιάς», Αθήνα, εκδ. Δωρικός, ποιητική συλλογή (1975)
«Τραγουδώ για την Κύπρο», Αθήνα, εκδ. Μόρφωση, ποιήμα (1956)
«Ο λυράρης (Μιλτιάδης Μαλακάσης)», Αθήνα, εκδ. Δωρικός (1974)
«Ο κονταρομάχος (Κώστας Βάρναλης)», Αθήνα, εκδ. Δωρικός (1974)
«Ο εξάγγελος (Άγγελος Σικελιανός)», Αθήνα, εκδ. Δωρικός, ποίηση (1976)
«Καραγκιόζης ο Έλληνας», Αθήνα, εκδ. Δωρικός
«Ο γολγοθάς μιας ελπίδας», Αθήνα, εκδ. Δωρικός
«Μενέλαος Λουντέμης Απανθίσματα», Αθήνα, εκδ. Ελληνικά Γράμματα (2004) του Δαυίδ Ναχμία
«Μια Νύχτα με πολλά φώτα,κάτω από μια πόλη με πολλά Αστέρια», εκδ. Ελληνικά Γράμματα (1934) του Δαυίδ Ναχμία