Άγιο Αίμα, Θοδωρής Παπαθεοδώρου
(Επανάσταση #1)
Είδος Ιστορικό
Βαθμολογία: 10/10
O Θοδωρής Παπαθεοδώρου καθιερώθηκε στον χώρο του ιστορικού μυθιστορήματος, με μυθοπλασία που άγγιξε τις πιο οδυνηρές, μα και κρίσιμες πτυχές της Νεότερης και Σύγχρονης Ιστορίας μας.
Μέσα από το έργο του Θρακιώτη συγγραφέα και δασκάλου, το αναγνωστικό κοινό καταδύθηκε σε άγνωστες πτυχές του Μακεδονικού Αγώνα, του Εμφυλίου, της Χούντας και του Πογκρόμ της Κωνσταντινούπολης.
Μέχρι σήμερα από την εργογραφία του Παπαθεοδώρου απουσίαζε η περίοδος της Επανάστασης του 1821.
Φέτος, όμως, που συμπληρώνονται 200 χρόνια από τον Ξεσηκωμό του Γένους ο Θοδωρής Παπαθεοδώρου επιλέγει να του αποδώσει φόρο τιμής μέσα από μια ακόμη έμπνευση, παρμένη από το αιματοβαμμένο παρελθόν της πατρίδας μας.
Είναι κέρδος για τη σημερινή Λογοτεχνία μας που αυτός ο αξιόλογος λογοτέχνης πρόσθεσε τη δική του συγγραφική πρόταση στη μυθοπλασία γύρω από την Επανάσταση του 1821 και το δικό του έργο σίγουρα ξεχωρίζει ανάμεσα στις πολυάριθμες επετειακές εμπνεύσεις για το θέμα
Το νέο αυτό έργο του Θοδωρή Παπαθεοδώρου υπακούει, κι αυτό, στην τάση του συγκεκριμένου συγγραφέα να συνθέτει ιστορικλή μυθοπλασία σε συνέχειες, θέλοντας να φωτίσει λεπτομερώς και σχεδόν βιωματικά τις εποχές που θίγει, μέσα από τη ματιά ετερόκλητων ηρώων - ανδρών και γυναικών.
Το πρώτο από τα 3 βιβλία της τριλογίας του για το 1821, λοιπόν, είναι το "Άγιο Αίμα" που μας εισάγει στην ύστερη εικοσαετία της Τουρκοκρατίας μέχρι και το ξέσπασμα της Επανάστασης συστήνοντάς μας τον σπουδαίο τόπο που προεικόνισε τον μεγάλο Αγώνα των Ελλήνων για την Ελευθερία τους: To αδούλωτο Σούλι!!
ΠΕΡΙΛΗΨΗ
Η καρτερική Λέγκω- με 4 παιδιά- και η καλομαθημένη αδελφή της Κίκω- μάνα δυο μικρών παιδιών- είναι δύο από τις γυναίκες που μοιράζονται το σκληρό πεπρωμένο των Σουλιωτών οι οποίοι έχουν τάξει τη ζωή τους στην ελευθερία- αδούλωτοι ένοικοι των βουνοκορφών της Ηπείρου...Το τιμημα όμως δε θα αργήσει να έρθει βαρύ για τους λεπτούς αλλά στητούς ΄'ωμους τούτων των φτωχών μα περήφανων Ελλήνων.
Στα πεδινά, οι ραγιάδες δοκιμάζονται κάτω από το μαστίγιο του τσιφλικά , την υπέρογκη φορολογία και μια ζωή χωρίς δικαιώματα ή προοπτική.
Εν τω μεταξύ οι Κολοκοτρωναίοι κι άλλοι καπεταναίοι ανάβουν τις πρώτες σπίθες της αντίστασης σε όλον τον Μωριά με αποτέλεσμα να έρθουν απηνείς διώξεις του χριστιανικού στοιχείου που θα κορυφωθούν στα απάνθρωπα σκλαβοπάζαρα.
Ο ορφανός, παθιασμένος Νικόλας που στην αρχοντική Ζάκυνθο με τις κοινωνικές ανισότητες θα γνωρίσει τον μέντορα του στο πρόσωπο του Κολοκοτρώνη,
η δυναμική Δεσπούλα που αρνείται το πεπρωμένο της σκλαβιάς,
η ντελικάτη Τερέζα με τα λουλούδια της να κρύβουν και "αγκάθια",
κι η ευθραυστη Αργυρούλα , που θα γευθεί μια διαφορετική όψη της οθωμανικής βαρβαρότητας ,
περιπλανώνται στη σκλαβωμένη πατρίδα παλεύοντας με μια λαβωμένη αξιοπρέπεια και τον ανομολόγητο πόθο της Ελευθερίας.
ΣΧΟΛΙΑΣΜΟΣ
Η πένα του Θοδωρή Παπαθεοδώρου δε χρειάζεται συστάσεις, καθώς χρόνια τώρα δίνει τα λογοτεχνικά της διαπιστευτήρια με αξιόλογες εμπνεύσεις από τον χώρο του ιστορικού παρελθόντος αλλά και του κοινωνικού μυστηριου (ψευδώνυμο Θάνος Δραγούμης).
ΣΧΟΛΙΑΣΜΟΣ
Η πένα του Θοδωρή Παπαθεοδώρου δε χρειάζεται συστάσεις, καθώς χρόνια τώρα δίνει τα λογοτεχνικά της διαπιστευτήρια με αξιόλογες εμπνεύσεις από τον χώρο του ιστορικού παρελθόντος αλλά και του κοινωνικού μυστηριου (ψευδώνυμο Θάνος Δραγούμης).
Τα βιβλία του Παπαθεοδώρου διακρίνονται από έναν γοητευτικό συνδυασμό ιστορικής ενημερότητας κι έντονων συγκινησιακών φορτίων, ενώ ένας ακόμη κοινός παρονομαστής είναι ο γυναικοκεντρικός χαρακτήρας τους, με γυναικείους χαρακτήρες να δεσπόζουν ως βασικές πρωταγωνίστριες - δορυφορούμενες από άντρες, επίσης ενδιαφέροντες...Έτσι γίνεται και στο έργο του για το 1821.
Το φετινό του "Άγιο Αίμα" - ακολουθώντας παρόμοιο μοτίβο- ξεκινά μια νέα "σειρά" τριών βιβλίων με θέμα τους την Επανάσταση του 1821.
Η χρονική περίοδος της σειράς εκτείνεται από τις αρχές του 19ου αιώνα ως την οριστική παραχώρηση ανεξαρτησίας στο - νεοσύστατο ελληνικό κράτος.
Κοινός τόπος και στα τρία μέρη όπως αποτυπώνεται στους τίτλους (θα) είναι η έννοια της "αγιοσύνης", που φυσικά αφορά στην ιερότητα του αγώνα των Ελλήνων κατα τη σολώμεια προσέγγιση της έννοιας στον γνωστό στίχο του Εθνικού μας Ύμνου .
Είναι εμφανές ότι ο συγγραφέας μας έρχεται με διάθεση να απόδώσει ένα ευλαβικο προσκύνημα στον αγνό Αγώνα ενός φτωχού και αοπλου λαού για την Ελευθερία, όπως τον τίμησαν μεγάλοι πνευματικοί άνθρωποι της εποχής σε ανάλογη διάθεση -(Ουγκό, Βύρωνας, Ντελακρουά, Πούσκιν)...
Πρώτα από όλα όμως, ο Θοδωρής Παπαθεοδώρου ζητά να τιμήσει την αλήθεια -ακόμη και με κείνες τις αιχμές της, που ματώνουν τη μνήμη...
Το "Άγιο Αίμα" ξεκινά από τις επώδυνες μνήμες ενός άντρα μακρυά από την Ελλάδα, για να ξετυλίξει το κουβάρι από την αρχή:
Η βασική αφήγηση στο Άγιο Αίμα μάς μεταφέρει -ως επί το πλείστον- στη Δυτική Ελλάδα- και σε μια στάση στην πολύβουη Τρίπολη - εστιάζοντας κυρίως στα τραχιά χώματα της Ηπείρου με τους ολιγόλογους αλλά ατίθασους κατοίκους.
Με την Ιστορία ως ζώσα καθημερινότητα των αληθοφανών και άρτια σκιαγραφημένων ηρώων- χωρίς βερμπαλιστικές αναλύσεις - ο Θοδωρής Παπαθεοδώρου μεταφέρει στους αναγνώστες του στιγμιότυπα από τη σκληρή ζωή των σκλαβωμένων Ελλήνων
την καταπίεση,
το βίωμα μιας ανελεύθερης ζωής ,
την αγωνία μέχρι την πτώση του Σουλίου,
την αγγλική κατοχή στη Ζάκυνθο ,ε έκδηλη την κοινωνική αδικία
τα πρώτα βήματα του Κολοκοτρώνη και του αψύ Ανδρούτσου.
Παρότι αυτες οι δυο αναφορές αναπαριστώνται ζωηρά,
ο Θοδωρής Παπαθεοδώρου εσκεμμένα επικεντρώνει στους ανώνυμους ήρωες που κατέχουν σαφές προβάδισμα σε όλην την αφήγηση έναντι των γνωστών προσώπων της Επανάστασης. Είναι το πρίσμα των μυθοπλαστικών προσώπων που μας μεταφέρει τα γεγονότα.
Έτσι, οι στιγμές που διδαχθήκαμε και τιμήσαμε στα σχολεία μας με έναν εξιδανικευτικό μανδύα, απεκδύονται για λίγο το επικό τους αποτύπωμα και μετουσιώνονται στο άχθος μιας σκληρής επιβίωσης, στην οικεία αγωνία, καθημερινού ανθρώπου, στη ραγισμένη καρδιά της μάνας του αμούστακου πολεμιστή. Το συναίσθημα- τρυφερότητα, έρωτας, οργή, πόνος- αναβλύζει όπως το Δάκρυ και το Αίμα των πρωταγωνιστών μας, καθως ο συγγραφέας κατορθώνει να μάς το κοινωνήσει αυτούσιο αγγίζοντας κάθε ψυχή.
Η θυσία αποκτά όνομα, πρόσωπο- οστά και σάρκα- με αποτέλεσμα να προσλαμβάνει ένα μεγαλείο που αγγίζει αμεσότερα και σχεδόν βιωματικά την ψυχή καθενός και δε μένει ένα απροσωπο φολκλόρ δρώμενο.
Κάθε ήρωας στο βιβλίο διεκδικεί τον δικό του χώρο, οδηγώντας μας σε μια διαφορετική πτυχή της Σκλαβιάς και του εκκολαπτόμενου ακόμη Αγώνα.
Κυρίαρχη η μορφή της Μητέρας-σε κάθε πιθανή εκδοχή της, συμβολική ή φυσική- που άλλωστε κατέχει θέση κεντρική στα περισσότερα βιβλία του Παπαθεοδώρου.
Εξάλλου σε εποχές πολέμου κι αίματος είναι οι μητέρες που βιώνουν πρώτες την πιο σκληρή εκδοχή του αποχωρισμού και της οδύνης
Αυτό που πρέπει να προσέξει ο αναγνώστης με τα υπέροχα ιστορικά βιβλία του Παπαθεοδώρου (τετραλογία Εμφυλίου, τριλογία Μακεδονικού Αγώνα, διλογία της Δικτατορίας, διλογία της Πόλης) είναι πως στην πλειονότητα τους δε διαβάζονται αυτόνομα, καθώς αποτελούν αλληλοεξαρτώμενα μέρη ενός ευρυτερου έργου- χωρίς αφηγηματική αυτοτέλεια.
Κανένα μέρος δεν μπορεί να σταθεί αυτόνομα -, χωρίς τα άλλα της ίδιας θεματικής.
Εξάλλου η αφήγηση του Παπθεοδωρου είναι τοσο διεισδυτική κι εθιστικά συναρπαστική ώστε αγωνιάς για τη συνέχεια των επόμενων βιβλίων κάθε θεματικής "σειράς".
Το "Άγιο Αίμα" λοιπόν, περιμένει εναγωνίως τη συνέχεια της άκρως ενδιαφέρουσας αφήγησής του στις "Άγιες Ψυχές", όπου θα μάθουμε την πορεία των ηρώων που αγαπήσαμε και προσκυνήσαμε στο πρωτο μέρος- με τον Αγώνα να ξεσπά πυρπολώντας τη μικρή Ελλάδα με τη σπίθα της Λευτεριάς.
ΑΛΛΑ ΒΙΒΛΙΑ ΤΟΥ Θ. ΠΑΠΑΘΕΟΔΩΡΟΥ ΣΤΟΝ ΑΣΤΕΡΙΣΜΟ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ
ΔΙΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ
ΤΡΙΛΟΓΙΑ ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΟΥ ΑΓΩΝΑ
ΔΙΛΟΓΙΑ ΔΙΚΤΑΤΟΡΙΑΣ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου