Παρασκευή 31 Μαΐου 2019

ΣΟΦΗ ΘΕΟΔΩΡΙΔΟΥ: H Aγαπημένη Συγγραφέας μας ξεναγεί στον κόσμο των Βιβλίων της που όλοι αγαπήσαμε

ΣΟΦΗ ΘΕΟΔΩΡΙΔΟΥ: "Οι ευσυνείδητοι Γιατροί μπορούν να είναι πρότυπο για την κοινωνία"
Η αγαπημένη συγγραφέας,Σόφη Θεοδωρίδου,
με αφορμή το τελευταίο της βιβλίο "ο Γερμανός Γιατρός" 
και την παρουσίασή του στη σελίδα μας,
ξεφυλλίζει μαζί μας τα υπέροχα βιβλία της,
εξηγεί το παράδοξο με τους τίτλους των μυθιστορημάτων της,
και μας συστήνει έναν κατακτητή, που ήρθε να γιατρέψει κι όχι να υποτάξει...

Η ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΤΗΣ ΣΟΦΗΣ ΘΕΟΔΩΡΙΔΟΥ
σε επιμέλεια της Δέδε Ελισσάβετ

1. Η Γερμανική ΚΑΤΟΧΗ είναι ένα θέμα που έχει εμπνεύσει πολυάριθμα λογοτεχνήματα, εδώ και πολλές δεκαετίες.
Την έχετε προσεγγίσει και η ίδια, από άλλες πλευρές στην "Αμαρτία Της Ομορφιάς"
και "Το Στεφάνι Από Ασπάλαθο"
Τι το νέο & ποια έκπληξη φέρνει σε αυτό το πολυσυζητημένο θεματικό πλαίσιο για τον αναγνώστη *ο Γερμανός Γιατρός;

ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Τούτη τη φορά, πέρα από το δράμα των Ελλήνων, αναφέρομαι και στο δράμα ορισμένων Γερμανών, που ενάντια στις προσωπικές ουμανιστικές τους κοσμοθεωρίες βρέθηκαν να είναι μέρος των στρατευμάτων Κατοχής,
καθώς και στον τρόπο που διαχειρίστηκαν τα συναισθήματα, τις τύψεις, τις αμφιβολίες που τους φόρτωνε ένα τέτοιο γεγονός.
Ακόμη, αναφέρομαι στον τρόπο που βίωσε ο γερμανικός λαός τον Β΄ΠΠ, τον φριχτότερο πόλεμο που γνώρισε ποτέ η ανθρωπότητα, όταν και άρχισε πλέον να συνειδητοποιεί πού τον οδήγησαν οι επιλογές του.
Η έκπληξη συνίσταται στο ότι ο ανθρωπισμός θριαμβεύει στο πρόσωπο του κατακτητή κι όχι του κατακτημένου.

2. Σε αυτό το μυθιστόρημα έχετε στο επίκεντρο έναν Γερμανό αξιωματικό που, αν και ανήκει στις Δυνάμεις της πιο απάνθρωπης Κατοχής, εμφανίζει μιαν απρόσμενη καλοσύνη, εκφράζοντας ανθρωπισμό ακόμη και προς τους υπόδουλους Έλληνες.Τι στάθηκε έμπνευση για ένα τέτοιο θέμα;

ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Έμπνευσή μου υπήρξαν οι επιστολές προς την οικογένειά του ενός Γερμανού γιατρού, του Χανς Λέμπερ, στη μνήμη του οποίου και αφιερώνω το μυθιστόρημά μου, που βρέθηκε στην Ελλάδα επί Κατοχής.

3.Θα θέλατε να μοιραστείτε μαζί μας περισσότερα για το πρόσωπο της αφιέρωσης, τον Χανς Λεμπέρτ :Πώς ανακαλύψατε την ύπαρξή του;
Πώς ήρθατε σε επαφή με τα χειρόγραφά του;
Μοιάζει η προσωπική του ιστορία με αυτή του Κρίστιαν;


ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Κάποιες φορές αποφασίζει η τύχη για σένα.
Αυτή στάθηκε αιτία που ο γιος μου,πηγαίνοντας στη Γερμανία για κάποιο καλοκαιρινό πανεπιστημιακό πρόγραμμα πριν λίγα χρόνια, βρέθηκε να νοικιάζει δωμάτιο στο σπίτι του γιου του Χανς Λέμπερ, του δρ Γκέορκ Χανς Λέμπερ. Προφανώς,εξαιτίας του γεγονότος ότι ήταν Έλληνας, ο τελευταίος του μίλησε για τον πατέρα του και του δώρισε το βιβλίο που εμπεριείχε τις επιστολές που έγραφε προς τους οικείους του επί Κατοχής και είχαν μεταφραστεί με τη χορηγία κάποιων Ελλήνων πολιτών, οι οποίοι είχαν ευεργετηθεί τότε από τον γερμανό στρατιωτικό γιατρό Χανς Λέμπερ.
Όταν ο γιος μου, επιστρέφοντας, το άφησε στα χέρια μου και το διάβασα, με συγκίνησε τόσο ο λυρισμός που απέπνεαν εκείνα τα γράμματα, η αγάπη του για το νησί, στο οποίο βρέθηκε, και τον ντόπιο πληθυσμό αλλά και η προσωπική ιστορία του αντρός, που ένιωσα να με εμπνέει το θέμα.
Τρία χρόνια αργότερα είχε γραφτεί το «Ο Γερμανός γιατρός». Και, ναι, η ζωή του Κρίστιαν μοιάζει πολύ με την προσωπική ιστορία του Χανς Λέμπερ, δίχως να λείπουν οι μυθοπλαστικές αναφορές σε δευτερεύοντα σημεία
 Γενικώς, όμως, σεβάστηκα τη ζωή και το έργο του ανθρώπου που με ενέπνευσε.

4.Ο «Κρίστιαν Μίλλερ» προτάσσει την ανθρωπιά, που επιτάσσει η ιατρική του ιδιότητα. Μπορεί αυτός ο χαρακτήρας να διδάξει την Ανθρωπιά στην Επιστήμη όπως την εισηγούνται ο Αριστοτέλης κι ο Γκάντι; Είχατε ένα τέτοιο μήνυμα κατά νου όταν γράφατε τον Γερμανό Γιατρό;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Η Ανθρωπιά είναι διαχρονική αρετή. Δεν είναι μόνο ο Αριστοτέλης και ο Γκάντι που αναφέρονται σε αυτήν.
Αλλά για ν’ απαντήσω στην ερώτησή σας, ναι, η Ανθρωπιά μπορεί να διδάξει και να εμπνεύσει.
Ιδίως οι επιστήμονες που υπηρετούν την ιατρική επιστήμη, η οποία είναι η κατ’ εξοχήν επιστήμη που υπηρετεί τον άνθρωπο στις πιο προσωπικές και δύσκολες στιγμές του, αυτές του πόνου και της αγωνίας που κουβαλά η αρρώστια κι ο ενδεχόμενος φόβος του θανάτου,
μπορούν και να εμπνεύσουν και να διδάξουν και να αποτελέσουν πρότυπο.
Ο όρκος του Ιπποκράτη και η αριστοτελική αξιολογική κρίση ‘Πάσα επιστήμη χωριζομένη δικαιοσύνης και της άλλης αρετής πανουργία, αλλ' ου σοφία φαίνεται’ 
ήταν σταθερά στη σκέψη μου κατά τη διάρκεια της συγγραφής.

5. Πώς προσεγγίζει μια γυναικεία πένα την ψυχή ενός άντρα, και μάλιστα Γερμανού στρατιωτικού; 
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Έχω τη γνώμη ότι, αν υψωθούμε πάνω από προκαταλήψεις και στερεότυπα, αυτό που μένει είναι ο άνθρωπος χωρίς διάκριση φύλου και έθνους. 

6. Είναι η καλοσύνη ερωτεύσιμο στοιχείο σε έναν άνθρωπο;
AΠANTHΣH Οι άνθρωποι ερωτεύονται για δεκάδες λόγους.
Γιατί όχι και από την καλοσύνη;

7. Βασικό στοιχείο στα βιβλία σας είναι ο έρωτας, στην πιο τραγική του μορφή.
Πιστεύετε ότι αντιθέσεις όπως το μοτίβο "κατακτημένου &κατακτητή",
"Γερμανού &Ελληνίδας", ενισχύουν τον έρωτα;
Μπορεί ο έρωτας να στεριώσει πάνω στις αντιθέσεις του;


ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Ο έρωτας μπορεί να στεριώσει πάνω στις αντιθέσεις του.
Ας μην ξεχνάμε ότι τα ετερώνυμα έλκονται. Ωστόσο, οι αντιθέσεις στις οποίες αναφέρεστε είναι τυχαίες.
Έχουν να κάνουν με την Ιστορία και τη διαχρονική της ιδιότητα να φέρνει τους ανθρώπους σε επαφή μέσα σε τραγικές συνθήκες. Όπως αναφέρει και ο Ευριπίδης στη Μήδεια:
«Με ανέλπιστα και φοβερά πράγματα οι Θεοί υφαίνουν τη ζωή μας. Εκείνα που ήταν για να γίνουν δεν έγιναν ποτέ. Κι αυτά που γίνονται δεν ήταν για να γίνουν».
Γι’ αυτό και πιστεύω ότι η ερωτική έλξη θα υπήρχε και έξω από το μοτίβο «κατακτημένου & κατακτητή», αν οι συγκεκριμένοι άνθρωποι τύχαινε να γνωριστούν.

8. Πολλές γυναίκες που ερωτεύτηκαν άντρες από τα στρατεύματα κατοχής- διαπομπεύτηκαν κ στιγματίστηκαν, με απανθρωπιά
όπως κατέδειξε στη «Μάνα του Σκύλου» ο Παύλος Μάτεσις
και που στάθηκε θέμα και για το πρόσφατο μυθιστόρημα της Σοφίας Βόικου
«Το Κορίτσι Της Ντροπής» :
Πιστεύετε ότι υπάρχει κατακριτέα πλευρά σε έναν τέτοιον αντιθετικό έρωτα; Υφίσταται προδοσία;


ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Αυτό εξαρτάται από τις συνθήκες.
Σε γενικές γραμμές παρόμοιες καταστάσεις συνηθίζεται να στιγματίζουν τους ανθρώπους, επομένως, κατά τη γνώμη μου, εξαρτάται απόλυτα από τις περιστάσεις που συνοδεύουν έναν τέτοιο έρωτα.
Εξαρτάται επίσης από το πόσο δυνατά είναι τα πατριωτικά αισθήματα ενός ανθρώπου ή πόσο διαπιστώνει, όπως η ηρωίδα στο βιβλίο «Η μητέρα του σκύλου» ή και η δική μου ηρωίδα, η Λήδα, ότι δεν τον αφορούν, καθώς για κείνους η έννοια της πατρίδας είναι συνυφασμένη με αρνητικά συναισθήματα και συμπεριφορές.
Πάντως, το ερώτημα είναι πολύ σοβαρό και δεν υπάρχουν εύκολες απαντήσεις.
Ο Βολταίρος διατύπωσε τη φράση 
‘τα πάντα είναι σχετικά και γι’ αυτό ανεκτά’.
Έχει τεράστια σημασία πότε λες ή κάνεις κάτι. Η στιγμή, ο καιρός, οι περιστάσεις…
Ο Λουντέμης το 1958, προσκεκλημένος του Συνεδρίου της Ειρήνης στα εγκαίνια του μνημείου του Μπούχενβαλτ μίλησε σε 200.000 ανθρώπους και είπε μεταξύ άλλων τα εξής: «Έρχομαι από μια ξερή γη και φέρνω ένα ματωμένο κόκκινο τριαντάφυλλο να το καταθέσω στο μνημείο των νεκρών, που όσο ήταν ζωντανοί ήταν Γάλλοι, Εβραίοι, Πολωνοί, Ρώσοι, Έλληνες που τώρα που είναι νεκροί απέκτησαν ενιαία εθνότητα».
Για τη φράση του αυτή σε δυο μέρες το ελληνικό ραδιόφωνο ανάγγειλε ότι συκοφάντησε τη χώρα του και του αφαιρέθηκε η ιθαγένεια. Σήμερα για την ίδια φράση θα έπαιρνε βραβείο!

9. Οι Γερμανοί πολίτες σαν τον Γερμανό στο μυθιστόρημα σας, επί 10 χρόνια βομβαρδίζονταν με μιαν ανελέητη προπαγάνδα περί Αρίας φυλής, που δικαιούται να βλέπει τους άλλους σκλάβους!
Πώς μπορεί να βγει κάποιος ηθικά αλώβητος και να διατηρήσει μέσα του ανέπαφες κάποιες αξίες;


AΠΑΝΤΗΣΗ: Είναι δύσκολο. Πρέπει να είσαι απόλυτα συνειδητοποιημένος, ώστε να μη σ’ αγγίξει η προπαγάνδα. Τουλάχιστον αυτό μας έχει διδάξει η ζωή και η Ιστορία.

10. Ο Γερμανός ήρωας ανήκει στη Βερμαχτ κι οχι στα Ες Ες.Ας διευκρινίσουμε στο κοινό αυτήν τη διαφορά, (χωρίς να ξεπλένουμε κανέναν)

AΠΑΝΤΗΣΗ: Πράγματι, ανήκει στη Βέρμαχτ και όχι στα Ες Ες. Η Βέρμαχτ ήταν ο τακτικός γερμανικός στρατός, που διοικούνταν από αξιωματικούς μόνιμους ή και επιστρατευμένους. Τα Ες Ες (Schutzstaffelστα γερμανικά)ήταν η μετεξέλιξη των ταγμάτων εφόδου, όργανο καθαρά του Ναζιστικού κόμματος, που μετερχόταν κάθε λογής εγκλήματα για να πετύχει τους στόχους του. 

11. Παρόλαυτα, και η Βέρμαχτ-παρότι δεν διεκπεραίωσε το Ολοκαύτωμα, βαρύνεται με γενοκτονικού τύπου εγκλήματα, κι ολοκαυτώματα (όπως το δικό μας Δίστομο, τα Καλάβρυτα Κάνδανο, το Κομμένο, τα Ανώγεια, το Λιντιτσε)
&αμέτρητες πράξεις τρομοκράτησης των πολιτών στις κατεχόμενες χώρες Είναι υπεύθυνοι μόνο οι ηγέτες σε έναν Πόλεμο ή έχουν κι οι λαοί μερίδιο ενοχής;

AΠΑΝΤΗΣΗ: Οι λαοί έχουν το μερίδιο ευθύνης που τους ανήκει, ιδίως στις δημοκρατίες. Θεωρώ ότι ο γερμανικός λαός έχει αναγνωρίσει την ευθύνη του ως προς αυτό το θέμα.

Προσωπικά πιστεύω ότι κάθε άτομο σε παρόμοιες καταστάσεις έχει την προσωπική του ευθύνη. Τρανταχτό παράδειγμα είναι ο τρόπος που διαχειρίστηκαν σε καιρό πολέμου τις εντολές που έλαβαν οι Γερμανοί αξιωματικοί. Δεν ήσαν όλοι εγκληματίες, όπως καταμαρτυρούν αρκετές μαρτυρίες Ελλήνων.

12. Εξιλεώνουν παρουσίες σαν τον Γιατρό μας τα μαζικά εγκλήματα του γερμανικού λαού που εξαπέλυσε τον εφιαλτικότερο πόλεμο στην Ευρώπη,
βαυκαλιζόμενος με την ετικέττα του Herrvolk?; 

ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Δε γίνεται να τα εξιλεώσουν. Ένας κούκος δε φέρνει την άνοιξη, ούτε δύο ή τρεις. Ωστόσο, δε γίνεται και να μην αναγνωρίσουμε την προσφορά αυτών των ανθρώπων.

13. Έχετε αναφέρει πως μεταφέρετε πραγματικές ιστορίες στο χαρτί, προσαρμοσμένες με μυθοπλαστικές ώστε να μη θίγουν αληθινά πρόσωπα. Νιώσατε κάποια ευθύνη απέναντί τους;

AΠΑΝΤΗΣΗ: Συνήθως, όταν υπάρχει εν ζωή κάποιο πρόσωπο που σχετίζεται με την ιστορία η οποία με εμπνέει, θεωρώ χρέος μου να τον (τους) ρωτήσω, εξηγώντας συνάμα ότι γράφω μυθιστόρημα. Αυτό έπραξα και στη συγκεκριμένη περίπτωση και έλαβα την άδεια. Η ευθύνη σαφώς υπάρχει και έχει να κάνει κυρίως με τον τρόπο που προσεγγίζεις το θέμα. Χρειάζεται διακριτικότητα και σεβασμός.

14. Υπάρχει κάποιο γενικό μήνυμα που θέλετε να υπηρετείτε με τα βιβλία σας; 

ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Εκ των υστέρων διαπιστώνω ότι τείνω να υπηρετώ τις ανθρωπιστικές αξίες, αλλά η αλήθεια είναι ότι τα μηνύματα που περνώ μέσα από τα βιβλία μου σε καμία περίπτωση δεν τα προκαθορίζω.Μιλάω για πράγματα που εμένα με συγκινούν και με αφορούν και ελπίζω να συγκινήσουν και να αγγίξουν και τον αναγνώστη μου. 

15. Πολλα βιβλία σας εμπεριέχουν έντονες ιστορικές αναφορες στις συγκρούσεις του 20ου αιωνα, με τους πολλαπλούς διχασμούς. Βασιλιάς Βενιζελος, ΔεξιοιΑριστεροι, κλπ.
Δικαιούται ο συγγραφεας να περνα το δικό του ιδεολογικό στίγμα ή οφειλει να μένει ουδέτερος στις αναφορές του;
AΠANTHΣH: Τα γεγονότα είναι αδιαμφισβήτητα. Αυτά δεν αλλάζουν και έτσι οφείλει να τα παρουσιάσει στον αναγνώστη ο συγγραφέας. Ο τρόπος όμως που τα προσεγγίζει καθένας από μας είναι καθαρά προσωπικός. Δε γίνεται διαφορετικά. Ωστόσο, θεωρώ ότι όσο μεγαλύτερη απόσταση έχουμε από τα ιστορικά γεγονότα, τόσο πιο εύκολο είναι να κρίνουμε όσα συνέβησαν με περισσότερη αντικειμενικότητα. Και από ορισμένα γεγονότα, όπως αυτά του Εθνικού Διχασμού, υπάρχει πλέον ασφαλής απόσταση.

16. Συμπάσχετε προσωπικά με τους χαρακτήρες σας;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Θεωρώ τον εαυτό μου περισσότερο ως παρατηρητή. Αργότερα, όταν ολοκληρώνω κάποιο βιβλίο μου και το προσλαμβάνω ως αναγνώστρια, τότε ναι, συμπάσχω.

17. Πολλοί ήρωες σας έρχονται αντιμέτωποι με κρίσιμα διλήμματα .Συμφωνείτε πάντα ως Σόφη με τη λύση που επιλέγουν;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Σαφώς όχι. Σ’ αυτήν την περίπτωση θα ήταν απόλυτα καθοδηγούμενοι κι εμένα μου αρέσει να τους ακολουθώ εγώ κι όχι αυτοί εμένα.

18. Έχει διαβάσει κάποιος από τους πραγματικούς ήρωες ή τους άμεσους απογόνους κάποιο από τα βιβλία σας;Τι σας είπαν;

AΠΑΝΤΗΣΗ: Απ’ όσο μου είπαν, τους συγκίνησε ο τρόπος που διαχειρίστηκα την ιστορία τους.

19. Παρατηρω το παραδοξο κάποια βιβλία σας αντλούν τίτλους από κινηματογραφικές ταινιες, χωρις άμεση θεματολογική συσχέτιση "Η Νυφη Φορούσε μαύρα", "Γερμανός Γιατρός","Αμαρτια της Ομορφιας".
Γιατί αυτή η ταύτιση στους τίτλους;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Δε γνώριζα ότι υπήρχε σχετικός κινηματογραφικός τίτλος για τη «Νύφη» και το «Ο Γερμανός γιατρός».
Στο πρώτο βρήκα τον τίτλο μου όταν η Αντριανή, η ηρωίδα μου, αρνήθηκε να βγάλει το φόρεμα της χηρείας της για τον γάμο.Στο δεύτερο θεώρησα ότι είναι απολύτως ταιριαστός ο τίτλος, λιτός και περιεκτικός.
Αργότερα έμαθα ότι υπήρχαν και ταινίες με τον ίδιο τίτλο, ωστόσο δε θεώρησα ότι είναι κάτι το μεμπτό, καθώς άλλο είναι ο κινηματογράφος και άλλο η πεζογραφία.
Για τον τίτλο «Η αμαρτία της ομορφιάς», παρότι γνώριζα ότι υπάρχει σχετική ελληνική ταινία, τον επέλεξα και πάλι, θεωρώντας ότι εκφράζει απόλυτα το βιβλίο, καθώς τα πρόσωπα που μου αφηγήθηκαν την ιστορία απ’ την οποία άντλησα έμπνευση επαναλάμβαναν συνεχώς ως αφορισμό «όλα έγιναν επειδή ήταν πολύ όμορφη», σαν να ήταν η ομορφιά μεγάλη αμαρτία.
20. Αλήθεια αγαπημένη ταινία έχετε;
Δεν έχω κάποια συγκεκριμένη, ομολογώ όμως ότι μου αρέσει πολύ ο καλός κινηματογράφος.

21. Υπάρχει κάποιο από τα βιβλία σας που κατέχει ξεχωριστή θέση στην καρδιά σας;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Θα ξεχώριζα το «Πες μου αν με θυμάσαι», μόνο και μόνο για το γεγονός ότι εμπεριέχει τα δικά μου συναισθήματα. Κατά τα λοιπά είναι μυθοπλασία, αφού εγώ είχα την ευτυχία να μοιραστώ την ευθύνη για την ασθένεια της μητέρας μου, η οποία έπασχε από Αλτσχάιμερ, με τα αδέρφια μου, έχοντας στο πλευρό τον σύζυγό μου.

22. Ποιον χαρακτήρα σας έχετε ξεχωρίσει από τα βιβλία σας ως Σόφη Θεοδωρίδου;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Αγαπώ όλους τους ήρωες και τις ηρωίδες μου, ακόμη κι αυτούς που «ενοχλούν» τους αναγνώστες και επισύρουν την μήνι τους. Δε θέλω να ξεχωρίσω κανέναν, όπως μια μάνα δεν μπαίνει ποτέ στη διαδικασία να ξεχωρίσει τα παιδιά της. Ωστόσο, η εμπειρία της συγγραφής του πρώτου μου βιβλίου, τότε που για πρώτη φορά ένιωσα τους ήρωές μου να ζωντανεύουν και να διεκδικούν την αυτονόμησή τους, ήταν κάτι το ανεπανάληπτο.

23. Πώς ξεκίνησε η σχέση σας με τη συγγραφή;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Θα έλεγα από πολύ μικρή, όταν έγραφα τα παραμύθια μου, ζωγράφιζα τις εικόνες τους και τα έδινα στις φίλες μου να τα διαβάσουν. Αργότερα, στο Λύκειο, είχα γράψει και κάποια διηγήματα για την εφημεριδούλα του σχολείου μας.
Έκτοτε και για χρόνια πολλά περιορίστηκα στην ιδιότητα της αναγνώστριας, ώσπου με ενέπνευσε μια οικογενειακή ιστορία και θέλησα να δοκιμάσω τι μπορώ να καταφέρω.

24. Ποια 4 βιβλία σας έχουν επηρεάσει ως αναγνώστρια;
AΠΑΝΤΗΣΗ: Δεν είναι μονάχα τέσσερα. Είναι τα βιβλία του Καραγάτση, του δικού μας, του Μενέλαου Λουντέμη, τα βιβλία των Τολστόι και Ντοστογιέφσκι και άλλα πολλών μεγάλων κλασσικών συγγραφέων.

25. Συγγραφείς που ακολουθείτε;
AΠΑΝΤΗΣΗ: Πολλούς. Και διαφορετικής θεματολογίας.
Δε θα ήθελα να αναφερθώ ονομαστικά. Ίσως ξεχάσω κάποιους και δε θα το ’θελα. Ωστόσο, σας εξομολογούμαι ότι αισθάνομαι την ανάγκη από καιρού εις καιρόν να επιστρέφω στους κλασσικούς συγγραφείς που πρωτοδιάβασα στη νιότη μου.

26. Πώς αντιδράτε στην αρνητική κριτική;
Καλοδεχούμενη, αρκεί να είναι καλόπιστη.

27. Ποια ήταν η πιο συγκινητική στιγμή σας με το κοινό;
AΠΑΝΤΗΣΗ: Είναι πολλές οι στιγμές. Η αγάπη του κόσμου με συγκινεί μέχρι σήμερα. Θα ξεχωρίσω όμως μία, αφού μου το ζητάτε. Ήταν η στιγμή που ένας άντρας ποντιακής καταγωγής με πήρε παράμερα και μού ανέφερε δακρυσμένος ότι δε γνώριζε τις λεπτομέρειες της ποντιακής γενοκτονίας κι ότι τον συγκλόνισε «Το κορίτσι απ’ τη Σαμψούντα».

28.Τι αγαπάτε στην Αλμωπία;
Αγαπώ τη φύση, που είναι πανέμορφη, τον τρόπο που τα βουνά σε κλείνουν ολόγυρα και νιώθεις ότι βρίσκεσαι σ’ έναν δικό σου, ξεχωριστό, πλανήτη.Πάνω απ’ όλα όμως αγαπώ την αίσθηση ότι ανήκω εκεί.

29.Επόμενα συγγραφικά σχέδια;
Όπως λέω συχνά, η συγγραφή είναι σαν μικρόβιο στο αίμα. Απ’ τη στιγμή που θα προσβληθείς, τότε είναι «ασθένεια» ανίατη. Οπότε, όπως ήδη καταλάβατε, κάτι γράφω. Αν στεφθεί από επιτυχία η προσπάθειά μου, τότε θα βρεθεί κάποια στιγμή στα χέρια των αναγνωστών.

30. Ένα μήνυμα για τους αναγνώστες του ιστολογίου μας
Να συνεχίσουν να αγαπούν τη λογοτεχνία, ώστε να μας τροφοδοτούν κι εμάς τους συγγραφείς με έμπνευση. Η αγάπη των αναγνωστών πάντα εμπνέει, τουλάχιστον αυτή είναι η προσωπική μου πεποίθηση.

Ευχαριστώ από καρδιάς γι αυτήν την όμορφη κατάθεση ψυχής...
Σας ευχαριστώ κι εγώ για τις πολύ ενδιαφέρουσες ερωτήσεις και τη φιλοξενία.

Ο "ΘΡΥΛΟΣ" του ΜΠΑΣΚΕΤ που ΑΡΝΗΘΗΚΕ ΤΗΝ ΕΔΡΑ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΒΟΥΛΗ

Ο ΛΙΘΟΥΑΝΟΣ ΕΥΡΩΒΟΥΛΕΥΤΗΣ ΠΟΥ ΑΡΝΗΘΗΚΕ ΤΗΝ ΕΔΡΑ ΤΟΥ
Στις Ευρωεκλογές του 2019 εξελέγη πανηγυρικά εξασφαλίζοντας με την παράταξη των Οικολόγων Πράσινων, μια από τις προνομιακές θέσεις της Ευρωβουλής με 32.500 ψήφους στην 2.793.986 κατοίκων Λιθουανία!Για την ακρίβεια δεύτερος πίσω από τον Μπρόνις Ρόουπ Κι όμως ο Λιθουανός Σαρούνας Μαρτσουλιόνις την αρνήθηκε την έδρα του, διότι ήταν άλλες αγάπες του που προηγούνταν της πολιτικής.
Ασφαλώς και το όνομα κατι σας θυμίζει αφού πρόκειται για τον θρυλικό super star του λιθουανικού μπάσκετ, τον γκαρντ Σαρούνας Μαρτσιουλιόνις,που μεσουράνησε την εποχή περίπου του Γκάλη για λογαριασμό της ΕΣΣΔ και μετέπειτα της Λιθουανίας. 
Γεννημένος 13 Ιουνίου 1964 στο Κάουνας ο Raimondas Šarūnas Marčiulionis έγραψε τη δική του ιστορία στον χώρο του παγκοσμιου μπάσκετ.
Γιος ενός μηχανικού Juozas Marciulionis
και μιας καθηγήτριας Γεωγραφίας, ο Μαρτσουλιόνις μαζί με τη αδελφή του Ζita Μarčiulionytė, μεγάλωσαν ως τυπικοί πολίτες της ΕΣΣΔ.

Ο Σαρούνας μοιραία ανδρώθηκε στη σοβιετική σχολή και συγκεκριμένα στο Βίλνιους όπου πήγε να σπουδάσει δημοσιογραφία, με μοναδικό εφόδιο από τους γονείς του "έναν σάκκο με λιγοστά μήλα".... 
Εκεί εντάχθηκε στη νεανική ομάδα Καλαθοσφαίρισης, ξεχωρίζοντας ως μια κορυφαίων προδιαγραφών παρουσία, τόσο με το ευφυιές του παιχνίδι όσο και με τη δεινότητά του στο σουτ...
Με τη Σοβιετική Ένωση ο Μαρτσιουλιόνις πέτυχε πολλές διακρίσεις,ξεκινώντας από το Παγκόσμιο στα U19 το 1983 με κορυφαία την Ολυμπιάδα της Σεούλ το 1988 όταν η ΕΣΣΔ κατέκτησε το χρυσό μετάλλιο.
Υπήρξε μέλος της ΕΣΣΔ που ηττήθηκε τη μαγική βραδιά της 4ης Ιουνίου του 1987 όταν ανέτειλλε το άστρο της Ελλάδας στο μπασκετικό στερέωμα
Ο Μαρτσιουλίονις μιλησε στον Β Σκουντή με πολύ θερμά λόγια, γι αυτήν τη χαρμολύπη, λέγοντας πως "εκείνη τη βραδιά- παρά την ήττα της πατρίδας μου- ένιωσα πως ήμουν παρόν σε έναν συγκινητικό τοκετό καθώς τότε γεννήθηκε το Ελληνικό Μπάσκετ!" μεγαλοψυχία που ανέτρεψε 3 δεκαετίες αργότερα...
Εν τω μεταξύ μοιραία στάθηκε η συνάντησή του με τον Donnie Nelsons που βλεποντας τα προσόντα του προώθησε τον νεαρό Σαρούνας στους Warriors σε μια εποχή που οι πόρτες του ΝΒΑ δύσκολα ανοιγαν για τους Ευρωπαίους. 
Ακολούθησαν οι Seatl Super Sonics, οι Kings ,οι Denver Νuggets.
Σε εθνικό επίπεδο, ο Μαρτσιουλιόνις ,μαζί με τον ταλαντούχο κι επιβλητικό γίγαντα Άρβιντας Σαμπόνις, υπήρξαν οι στυλοβάτες του λιθουανικού μπάσκετ, όταν η Λιθουανία σαφέστατα προσδεδεμένη στο δυτικό άρμα αξίωσε κ πέτυχε την ανεξαρτησία της το 1990.
Ο ίδιος ο Μαρτσιουλιόνις έχει περιγράψει στον Βασίλη Σκουντή με μελανά χρώματα το σοβιετικό καθεστώς και το γεγονός ότι "το Μπάσκετ ύπήρξε μοναδική διέξοδος για τη γενιά του να ταξιδέψει και να γνωρίσει έναν πιο ελεύθερο τρόπο ζωής".(Ο Β Σκουντής έχει αφηγηθεί απίθανες ιστορίες και από τον νεαρό Σαμπόνις να του ζητά 'ενα κασόνι Coca Cola ως αντάλλαγμα μιας συνέντευξης το 1984)Αυτή λοιπόν η νεοσύστατη εθνική ομάδα υπήρξε όνειρο ζωής για όλους τους Λιθουανούς ως αποκοπή από την ΕΣΣΔ kai  συμβολισμός μιας αυτόνομης εθνικής ταυτότητας.
Είναι αξιοσημείωτη η κινητοποίηση του Μαρτσουλιόνις να βρει χορηγούς για τη νεοσύσαστη τότε Εθνική Λιθουανίας,καθώς επέλεξε τις εμφανίσεις ,διαπραγματεύτηκε για τα παπούτσια των παικτών κι εξασφάλισε χορηγούς.H προσωπικότητα του Μαρτσιουλιόνις πρσέλκυσε και αμερικάνικη στήριξη όπως με χορηγ΄λια της American Bank ή το ροκ συγκρότημα Grateful Dead και τον εικαστικο Greg Speirs που εμπνεύστηκε αυτά τα χαρακτηριστικά πλουμιστά μπλουζάκια που συνοδευουν τη Λιθουανία τεχνικής του tie dyed του 60.Ο δε Αμερικάνος καλλιτέχνης διέθεσε όλα τα κέρδη του για την ίδρυση Λιυθουανικής Ομάδας και σε φιλανθρωπικές δράσεις για παιδιά στη Λιθουανία ύψους 450χιλιάδων λιρών.
Αποτέλεσμα, λοιπόν, της εμβληματικής παρουσίας του Μαρτσιουλιόνις και της ταλαντούχας γενιάς του ήταν η συγκομιδή δυο Χάλκινων ολυμπιακών Μεταλλίων:
Στην Ολυμπιάδα της Βαρκελώνης το 1992 και στην Ατλάντα το 1996 πίσω από Dream Team και τη Γιουγκοσλαβία.
Το ελληνικό κοινό θα θυμάται το χαμογελαστό πρόσωπο του Μαρτσιουλιόνις το οποίο με πάθος χειροκρότησε με την ιαχή Lietuva-Lietuva!στο επεισοδιακό Ευρωμπάσκετ του 1995, όταν σύσσωμη η κερκίδα του ΟΑΚΑ συντασσόταν με τη φιναλίστ Λιθυουανία εναντίον της Γιουγκοσλαβίας, εξοργισμένη για την διαιτητική μεροληψία υπέρ των πλάβι ,ελέω Στάνκοβιτς.

Σε αυτό το Ευρωμπάσκετ της Αθήνας ο μικροκαμωμένος εκρηκτικός shooting guard της Λιθουανίας, με το αργυρό μετάλλιο στο στήθος, ανακηρύχθηκε MVP, αφήνοντας πίσω από θρυλικές παρουσίες (ως επί το πλείστον ΝΒΑers) εκείνου του Πρωταθλήματος, όπως ο Σαμπόνις, ο Βλάντε Ντίβατς, ο Πρέντραγκ Ντανίλοβιτς, ο Τόνι Κούκοτς κι ο διαστημικός Σάσα Τζόρτζεβιτς των 41 πόντων του Τελικού. 
Πέραν της αθλητικής του παρουσίας έντονη είναι κι η κοινωνική του αφύπνιση του Μαρτσιουλιόνις, οπως στην περίπτωση καποιου συμπατριώτη του, που ο μικρός του γιος χρειάστηκε επέμβαση στην καρδιά, και με δική του μεσολάβηση χειρουργήθηκε στις Η.Π.Α.Έγινε δε γνωστό ότι κινητοποιήθηκε αυτοπροσώπως στον σεισμό του Σαν Φραντσίσκο για να βοηθήσει στον απεγκλωβισμό επιβατών ενός τρένου.
Σήμερα είναι ένας πετυχημένος επιχειρηματίας με ξενοδοχείο στο Βίλνιους όπου έχει ιδρύσει και Ακαδημία Μπάσκετ, καθώς το μπάσκετ συνιστά γιορτή κι εξαγωγιμο προιόν της Λιθουανίας παγκοσμίως.
Το 2015 ο Μαρτσιουλιόνις συμπεριελήφθη τιμής ένεκεν στο Hall Of Fame.
Το παζλ της ζωής του συμπληρώνουν 2 γάμοι και 3 παιδιά η Κρίστα, η νικόλ ο Augustαs-  ελπίδα σήμερα του μπάσκετ στη γενιά U16 επιδεικνύοντας αθλητικές αρετές που θυμίζουν τον πατέρα του.
Σε ανταπόδοση, λοιπόν, όλης της προσφοράς του ο τρις Ολυμπιονίκης Σαρούνας Μαρτσουλιόνις εξελέγη πανηγυρικά από τους συμπατριώτες του για να τους εκπροσωπήσει στο Ευρωπαικό Κοινοβούλιο.
Προκάλεσε παγκόσμια έκπληξη όμως όταν αρνήθηκε τη θέση του αυτή, όσο τιμητική και προνομιακή αν ήταν.
Οι λόγοι ήταν δύο.
Καταρχάς, η ήδη πλούσια επιχειρηματική του δραστηριότητα κι η επιθυμία του να ενισχύσει τη Νεολαία στην πατρίδα του εκκολάπτοντας το μπασκετικό της μέλλον,τον κρατούν στη Λιθουανία
Ο δεύτερος λόγος είναι ενδεικτικός του ήθους και της σεμνότητάς του:
O Σαρούνας Μαρτσουλιόνις, αν και ζωντανός θρύλος, ισχυρίστηκε ότι ενίσχυσε με το όνομά του το ψηφοδέλτιο του Αγροτικού Πράσινου Κόμματος αλλά "δεν επιθυμεί αξιώματα, καυθώς θεωρεί μάλιστα ότι δε διαθέτει τις γνώσεις και τα προσόντα για να υπηρετήσει μια τέτοια υψηλή θέση".
Αρκέστηκε να εκφράσει την ευγνωμοσύνη του με την παρακάτω αυτούσια δήλωση:
"Η ψήφος του κοινού δείχνει την εμπιστοσύνη τους σε μένα και τις ιδέες μου, για την ποιότητα ζωής των ανθρώπων".
Η μετριοφροσύνη είναι ίδιον του Μαρτσιουλιόνις που δε διστάζει να αρνηθεί τον τίτλο του ταλεντου ή του σταρ,
 και να εκθειάσει χωρίς φθόνο ή υπερβολή τα σπάνια χαρίσματα του συμπάικτη κ φίλου του του Άρβιντας Σαμπόνις, όταν η συζήτηση έρχεται στις αναμνήσεις

Μόνο θαυμασμό μπορεί να γεννήσει αυτή η στάση, ανάγοντας τον Σαρούνας Μαρτσιουλιόνις σε σημαντική προσωπικότητα του Αθλητισμού κι ένα γνήσιο πρότυπο για τους νέους- όχι μόνο για τις επιδόσεις στο παρκέ -αλλά κυρίως- εξω από αυτό...
Ας παραδείγματίζονται από αυτόν κάτι δικοί μας κίβδηλοι super star που σπεύδουν, γεμάτοι ναρκισσισμό, να εξαγοράσουν ευκαιριακά αθλητικά κατορθώματα, εξασφαλίζοντας μια ακριβοπληρωμένη θεσούλα, χωρίς κανένα όραμα για τη χώρα μας και τον πολύπαθο λαό της.
EDIT Μάης 2021 
Είναι απορίας άξιον πώς αυτος ο ωραιος ανθρωπος έρχεται 34 χρόνια μετα τον ελληνικό θρίαμβο στο ΕΥΡΩΜΠΑΣΚΕΤ να κατηγορήσει την ΕΛΛΑΔΑ ,λεγοντας σε Ισπανό δημοσιογράφο πως υπηρξε απόπειρα δωροδοκίας ώστε οι Σοβιετικοί να "πουλήσουν" το ματς.
Η στάση του προκάλεσε τη μάνητα πολλώ  παραγόντων του θριαμβου με τον Νίκο Φιλίππου να δηλώνει πως "Ασχοληθηκαμε τότε μαζί του γιατί ήταν μεγαλος παίκτης και τελικά τον νικήσαμε...Αν ασχοληθούμε τωρα όμως μαζί του θα του δώσουμε αξια σε έναν ηλίθιο!Μια μεγαλη παρουσία δεν εξασφαλίζει πλάντα πνευματική ισορροπία."
Ο Παναγιώτης Φασούλας ζήτησε δημόσια να κινητοποιηθεί νομικά η Ομοσπονδία ενώ ο Παναγιώτης Γιαννάκης γελώντας σχολίασε δηκτικα
"Ποτε ακριβως αποπειράθηκαν να δωροδοκήσουν τον Μαρτσουλιόνις;Στα καταστήματα με σουβενίρ στην Πλάκα ή στην ντισκοτεκ "Ακρωτήρι" όπου ξημεροβραδιαζόταν τότε;;"
Είναι θλιβερό τοσο μεγάλοι αθλητές θρυλικών χρόνων να πεφτουν τοσο χαμηλά στα μάτια μας διότι ίοταν έχουν πεταξει τοσο ψηλά η πτωση τους γινεται με οδυνηρό παταγο...
Κρίμα για μια μεγαλη προσωπικότητα του αθλητισμόυ να αδικεί έτσι τον εαυτό της σπιλώνοντας μια χώρα που αν μη τι άλλο σε κεινο τον καυτό τελικό του 1995 απεναντι στη Γιουγκοσλαβία τραγούδησε σύσσωμη για την πατριδα του"Lietuva Lietuva!"
Σαρας ,μη λησμονεις οτι τα Στερνα τιμούν τα πρωτα...Κρίμα

Τρίτη 14 Μαΐου 2019

ΣΟΦΗ ΘΕΟΔΩΡΙΔΟΥ, Ο Γερμανός Γιατρός

                                                     Ο Γερμανός Γιατρός, Σόφη Θεοδωρίδου 
                                                                     Είδος: Πολεμικό Δράμα
                                                                      Βαθμολογία : 10/10

Σελίδες : 498
Έτος Έκδοσης : 21/4/2019
Τιμή 17,90- 15,93ευρώ

Η αγαπημένη μας συγγραφέας Σόφη Θεοδωρίδου, που παρέα με ανθρώπους του μόχθου και ήρωες χειροπιαστούς ,περιδιαβάίνει τις μπόρες του 20ου αιώνα, φέτος αφήνει τα χρόνια του Εθνικού Διχασμού βενιζελικών- αντιβενιζελικών και τη φλογερή "Αγαπητικιά" και μας μιλά για τα σκοτεινά χρόνια της Κατοχής...
Εντούτοις, "Ο Γερμανός Γιατρός" της κατορθώνει να κάνει τη διαφορά, και να προσφέρει πολλά περισσότερα από "μια- ακόμη -μελαγχολική- ιστορία" από την τραγικότερη ίσως στιγμή της πατρίδας μας.Από τα βιβλία που γίνεσαι ευτυχέστερος και ηθικά πλουσιότερος όταν τα ανακαλύπτεις...

ΠΕΡΙΛΗΨΗ
Σε ένα άγνωστο νησί του Ανατολικού Αιγαίου, η 27χρονη Λήδα κουβαλά το στίγμα της προδοσίας και με τη νόθα κορούλα της την Αφροδίτη, δοκιμάζει την καθολική περιφρόνηση των συντοπιτών της.
Μοναδική εξαίρεση ο μπαρμπα Λάζαρος, ο επωνομαζόμενος Παππούς, ένας γιγαντόσωμος απόμαχος ναυτικός με τρυφερή καρδιά, που δίνει καταφύγιο στη διωγμένη Λήδα και το απροστάτευτο μωρό της, αψηφώντας τις κοινωνικές επιπτώσεις επάνω στον ίδιο.
Η θύελλα του Πολέμου και της γερμανικής εισβολής ξεσπά και στο μικρό νησί, καταφθάνει η Ρίτα με τον ορφανό γιο της Μάριο, και τα δικά της μυστικά.
Εν τω μεταξύ, στη Γερμανία, ο επίατρος Κρίστιαν Μίλλερ -μεγαλωμένος σε μια πολύτεκνη αγαπημένη οικογενεια με τέσσερις γιους- αποχαιρετά την αρραβωνιαστικιά του, τη γλυκιά και καλόβολη Μάρεν, ακολουθώντας τις διαδοχικές του μεταθέσεις από τα νερά της Νορβηγίας ως τη Μεσόγειο.
Κι ενω πίσω στο Βερολίνο, η Μάρεν αγωνιά για κείνον και την αμφιλεγόμενη συμπεριφορά της αδελφικής της φίλης της Άννε, ο Κρίστιαν καταφθάνει στο νησί της Λήδας.
Εκεί, η γερμανική διοίκηση έχει μετατρέψει τους αυτόχθονες κατοίκους "σε σκλάβους  του Γ' Ράιχ, δίχως δικαιώματα", κι ο Γερμανός επίατρος Κρίστιαν Μίλλερ θα δει να συγκρούονται μέσα του,
η αγάπη του για την πατρίδα του, από τη μια,
και οι ουμανιστικές του αρχές από την άλλη:
Αυτές όπου ο ανθρώπινος πόνος δεν γνωρίζει φυλή, χρώμα και γλώσσα, παρά μόνο ανάγκη για λίγη ανθρωπιά..

ΣΧΟΛΙΑΣΜΟΣ 
"Ο Γερμανός Γιατρός" είναι ένα από τα πιο βαθιά και ανθρώπινα βιβλία της Σόφης Θεοδωρίδου.
Αποτελεί ένα κόσμημα ανθρωπιάς στη βιβλιογραφία της και στον χώρο του Ιστορικού Μυθιστορήματος, εστιάζοντας στα χρόνια της Κατοχής, για να καταλήξει σε εκπληκτικά μηνύματα Ουμανισμού κι Αλληλέγγύης.
Η Σόφη Θεοδωρίδου έχει μιλήσει ξανά για τη ζοφερή περίοδο της Γερμανικής Κατοχής:Κάποια βιβλία της την άγγιξαν ακροθιγώς εκκινώντας από άλλη χρονική στιγμή.
όπως "Η Νύφη Φορούσε Μαύρα", "Η Αγαπητικιά",
"Τα Χνάρια των Ξυπόλητων Ποδιών"
Κάποια την είχαν στο επίκεντρο όπως "Η Αμαρτία Της Ομορφιάς" και το Στεφάνι Από Ασπαλαθο", που μάλιστα επεξέτεινε τον προβληματισμό του και στις επιπτώσεις του Εμφυλίου πάνω στους αθώους.
Εύλογα κάποιος θα απορήσει τι καινούριο έχει να μας προσφέρει,η συγγραφέας Θεοδωρίδου φέτος, επιστρεφοντας για τρίτη φορά ξεκάθαρα,  στο ίδιο θεματολογικό πεδίο , αυτό του του Β'ΠΠ.
Κι όμως, η Σόφη Θεοδωρίδου, ήρθε να μας χαρίσει 
ένα βιβλίο πραγματικά ξεχωριστό, πολύ βαθύτερο από ένα ακόμη ιστορικό μυθιστόρημα,,αφού το πρόκριμα είναι κάτι διαφορετικό και πιο ουσιαστικό:
Για την ακρίβεια "Ο Γερμανός Γιατρός", παρά το ισχυρό ιστορικό του πρόσημο, δεν αποτελεί ένα απλό "σχόλιο" στα εθνικά μας δρώμενα από τη σκοπιά των καθημερινών ανθρώπων.
"Ο Γερμανός Γιατρόςαποτελεί ένα χαμηλόφωνα αντιπολεμικό βιβλίο,που έρχεται να υπενθυμίσει ευγενή Ιδανικά, σε μια ίσως κυνική εποχή, και να κηρύξει τη συναδέλφωση των λαών μεσούσης της ανθρωποσφαγής , που ακόμη κ σήμερα προσλαμβάνει άλλες μορφές.
Παρά τον κινηματογραφικό του ομόλογο με τον ίδιο τίτλο, ετούτος ο γιατρός αποτελεί την επιτομή της Καλοσύνης κι ας ανήκει στις δυναμεις του Κακού...
Το ευτυχημα είναι πως αφορμή είναι ένα υπαρκτό πρόσωπο:
Κατά τη συνήθεια της Σόφης Θεοδωρίδου να μεταπλάθει αληθινές αφηγήσεις γεροντότερων, σε μεγάλης δυναμικής κι ευαισθησίας μυθιστορήματα, και ο "Γερμανός Γιατρός" έχει βασιστεί στα πολύτιμα χειρόγραφα ενός ανθρωπιστή γιατρού που αξίζει μνείας και σεβασμού, του Χανς Λεμπέρ
Η Σόφη Θεοδωρίδου, με το συγγραφικό της ταλέντο, τιμά την άγια μνήμη αυτού του- προφανώς σπάνιας συμπόνιας-Γερμανού γιατρού, μετουσιώνοντας το μικρό της "προσκύνημα" και την έμπνευσή της από τις σημειώσεις εκείνου, σε μια ακόμη εξαίσια μυθιστορηματική έμπνευση:
Το βιβλίο έχει ανθρωποκεντρική κι όχι ιστοριογραφική στοχοθεσία κι αυτό φαίνεται από το γεγονός ότι, τεχνηέντως, ο τόπος δράσης πουθενά δεν κατονομάζεται. 
Τώρα το βίωμα του πιο ολέθριου πολέμου της Ιστορίας δίδεται από δυο διαφορετικές γωνίες:Του κατακτητή και του κατακτημένου.
Έχουμε, αρχικά, το απόλυτα αναγνωρίσιμο στο συλλογικό μας υποσυνειδητο πρίσμα του υπόδουλου που πασχίζει στην απόλυτη δυστυχία  του να επιβιώσει διασώζοντας την αξιοπρέπειά του!
Αυτό εκφράστηκε από τους κατοίκους του καταληφθέντος νησιού με τις τυπικές φιγούρες του επαρχιακού μικρόκοσμου.Οι χαρακτήρες διατηρούν τη δυναμική τους προσδίδοντας ηχηρή την κοινωνιολογική διάσταση που χαρακτηρίζει το έργο της Σόφης Θεοδωρίδου συνολικά.
Έτσι συναντάμε τον ισορροπιστη μικροπολιτικών συμφερόντων γλοιώδη τοπικό άρχοντα τον Δήμαρχο, τους προύχοντες, την πατριαρχίκή ασφυκτική οικογένεια, τους σεβάσμιους απόμαχους, τους επαναστάτες τα εξιλαστήρια θύματα της ηθικοπλαστικής κοινής γνώμης, τους απόβλητους.
Πάνω από όλα, όπως σχεδόν σε όλα τα βιβλία της Θεοδωρίδου, αναδεικνύονται οι Γυναίκες που παλεύουν να ανακτήσουν τον αυτοπροσδιορισμό της και το δικαίωμα στην αυτοδιάθεση:
Η αδηφαγία της κοινωνικής κατακραυγής στοχεύει κυρίως αυτές κι αποτελεί η πιο θλιβερη εκφανση του φαρισαισμού και μιας σαθρής υπεροχής των δήθεν νομοταγών, που σύντομα θα συντριβεί κάτω από τη γερμανική μπότα.
Παρακολουθούμε συνακόλουθα, τη γερμανική σκληρότητα να μεταλλάσσει την ανθρωπογεωγραφία της τοπικής εκείνης κοινωνίας μεταστρέφοντας στάσεις και ηθικές επιλογές.
Η συνύπαρξη των Γερμανών με τους υπόδουλους Έλληνες όμως επεφύλασσε κ φωτεινές εκπλήξεις, όπως ο Γερμανός λοχίας Φίσερ με κάτι από Ελλάδα στην αγαθή ψυχή του.
Ο έρωτας τρυπώνει απρόσκλητος προκαλώντας τριγμούς σε ασφαλείς ισορροπίες κι οι ανατροπές διαδέχονται η μια την άλλη, μοιρασμένες σε σωστούς χρόνους,
Από την άλλη, η ματιά της συγγραφέως, μάς ταξιδεύει μακρυά, στο χιτέρικό Βερολίνο, και στους καθημερινούς ανθρώπους των μετόπισθεν:
Εκείνους που ,ενθουσιώδεις-κι ίσως με έναν φόβο κρυμμένο στις ανυπόμονες καρδιές τους- ξεπροβόδιζαν τα νιάτα της χώρας τους, για να ανανακτήσουν την εθνική υπερηφάνεια, και να εκδικηθούν την ταπείνωση των Βερσαλλιών, που σφράγισε την προηγούμενη γενεά και διέγραψε δυσοίωνο το μέλλον στη δική τους.
Εκείνους τους Γερμανούς που σταδιακά είδαν το αφήγημα του ναζιστικού μεγαλείου να μουντζουρώνεται από τα καπνισμένα ερείπια και το αίμα των νεκρών παιδιών, συζύγων κι αδελφών, όπως αυτό κατέφθανε σε σημειώματα από Ανατολή Δύση , Νότο και Βορρά, όπου έφθασαν ο χιτλερικός επεκτατισμός.. 

Στις σελίδες της Θεοδωρίδου ανανβιώνουν στιγμιότυπα που θυμίζουν το εμβληματικό βιβλόο "Μόνος στο Βερολίνο" του Hans Fallanda, οποίος με θάρρος μλιησε για την τραγωδία των καθημερινών Γερμανών στα μετόπισθεν ...Φιλήσυχoι οικογενειάρχες κάτω από το καχύποτο βλέμμα πανίσχυρων παραγόντων του ναζιστικού κόμματος,και μια πολιτεία που αποσυντίθεται αργά κ βασανιστικά.
Στα πρόσωπα γονέων που θρηνούν τα σκοτωμένα τους παιδιά -προς δόξαν του Τρίτου Ράιχ, όπως τα έδειξε και η Θεοδωρίδου- αχνοφέγγει το δάκρυ του ζεύγους Κβάγκελ, της Άννας και του Όττο από τις σελίδες του Fallanda.Ο μικρόκοσμος της πολυκατοικίας όπου κατοικούν κάποιοι ήρωες κ ηρωίδες στον "Γερμανό Γιατρό" θύμισε κάποιους από τους ήρωες του Φαλλάντα, όπως ο νεαρός Περζίκε, ομαδάρχης στα Ες Ες.
Τη μεταστροφή των Κβάγκελ του Φαλλάντα  και την συμβολική αντίσταση με τις κάρτ ποστάλ αφύπνισης των Γερμανών πολιτων εναντίον του αιμοδιψούς  Φύρερ τους, προσωποποίησε εδώ η Άννε, μια μικρή Sophie Scholl, που διάβηκε ως το τέλος την οδό του μαρτυρίου της, όντας από τους λίγοστους Γερμανούς που αντιστάθηκαν γενναία στο τυραννικό καθεστώς των Ναζί, επωμιζόμενοι το ύστατο τίμημα.
Κορυφαία όμως προσωπικότητα του έργου είναι ο γλυκύτατος στρατιωτικός γιατρός της Wehrmacht, Κρίστιαν Μίλερ, μια ευγενής φιγούρα από κείνες που δικαιώνουν την πολύπαθη παρουσία του Ανθρώπινου Γένους.
Αυτό το πρόσωπο συνοψίζει μιαν υπέροχη αντίφαση: 
Ένας Γερμανός αξιωματικός, που ήρθε να φωτίσει τις ψυχές των απελπισμένων Ελλήνων, διαβρώνοντας τον ναζιστικό ζόφο με το φως της αδιαπραγματευτης συμπόνιας.
Ένας πανίσχυρος κατακτητής που έθεσε εαυτόν στην υπηρεσία των υποτελών του, θυμίζοντας τη μυσταγωγία του Ιερού Νιπτήρος, καθώς καταθέτει την προνομιακή του θέση στην υπηρεσία των ανίσχυρων υπόδουλών του.
Ένας ιδιότυπος ιεραπόστολος,που ενεδυμένος την αιματοβαμμένη στολή της Wehrmacht γιάτρευε αδιακρίτως και άοκνα άρρωστα κορμιά και κουρασμένες ψυχές, δίχως να ζητά διαπιστευτήρια φρονημάτων.
Ένας όμορφος άντρας που ατενισε φωτεινούς ορίζοντες στη ζωή ακολουθώντας τα χνάρια του Αλσατού συμπατριώτη του, του Αλβέρτου Σβάιτσερ, του διακεκριμένου μουσικού - γιατρού, που πήγε στην Αφρική να διακονήσει τη Μαύρη Φυλή σε μια εποχή όπου θέριευαν τα φυλετικά μίση, όπως ο Γερμανός στρατιωτικός γιατρός έπραξε προς τους σκλάβους του Reich.

Από την ενωμένη του, πολύτεκνη και καλοπροαίρετη, οικογένεια "με τη χριστιανική αγωγή"- μέχρι τις υπεύθυνες ιατρικές σπουδές κι έναν τρυφερό έρωτα , ο επίατρος Μίλλερ εξελίσσεται ηθικά, μεταβαίνοντας από την αγάπη στην πατρίδα, στη συνειδητοποίηση ότι σκοτεινά πρόσωπα καπηλεύτηκαν αυτό το όμορφο ιδανικό μετατρέποντάς το σε φονικό όπλο: Μια εφιαλτική ματαίωση κάθε αξιοπρεπούς Γερμανού που οι εθνικές αυταπάτες τον συμπαρέσυραν στο μηχανισμό του Πολέμου- ενίοτε τον μετέλλαξαν σε δήμιο της ειρήνης και κάθε αρχής.
Χωρίς εξιδανικεύσεις, και με μια πειστική ψυχική διαδρομή ο φωτεινός επίατρος Κρίστιαν της Σόφης Θεοδωρίδου σπάει με πρωτόγνωρο τρόπο το δικαίως παγιωμένο στερεότυπο του "άτεγκτου Γερμανού τυράννου, που έμεινε -στην καλύτερη αγκυλωμένος- σε μια απαρασάλευτη πειθαρχία απέναντι στις εντολές του Ράιχ του, απαθής στην άμετρη οδύνη κι εξαθλίωση των αθώων υποτελών του".
Ο στρατιωτικός αυτός γιατρός των ναζιστικών δυνάμεων Κατοχής ζητά "απλώς" να παραμείνει άνθρωπος μέσα από το λειτούργημά του κι όχι ο -κατά τον όρο της Πασχαλίας Τραυλού στο Άγαλμά της-"πολεμάνθρωπος" που αξίωνε η στολή κι ο ναζιστικός αετός στο στήθος του.
Χωρίς την αχλύ καποιου αταίριαστου ρομάντζου από τα τόσο προσφιλή στο κοινό αίσθημα, χωρίς τον έρωτα κάποιας υπόδουλης γυναίκας, ο Μίλλερ αβίαστα επιλέγει στρατόπεδο: Τον Πάσχοντα  Άνθρωπο.
Ένας χαρισματικός "Ασκληπιός", έγινε ο επίατρος Μίλλερ, που ξόρκισε τη δυναστεία της Ασθένειας στη σκιά του "παππού Ιπποκράτη".
Ένας Κατακτητής που η δύναμη της Αγάπης τον έκανε Ελευθερωτή και γέφυρα ανάμεσα στους λαούς.
Ο επίατρος Κριστιαν Μίλλερ αντιπροσωπεύει μεταξύ άλλων και τήν αυτοκριτική που το γερμανικό έθνος χρωστά απέναντι στον εαυτό του και την ανθρωπότητα ολόκληρη για το ανεπούλωτο πλήγμα που κατάφερε στον Ανθρώπινο Πολιτισμό.
Θέτει κι εκείνος εν αμφιβόλλω την πορεία της Γερμανίας του και τον παραλογισμό ενός πολέμου, που σάρωσε κάθε ηθική, ξεμπροστιάζοντας το ανθρώπινο είδος πάνω στην πιο καλή του ώρα, τη στιγμή της απόλυτης τεχνικής ακμής του.
Είναι απόλαυση να παρακολουθείς αυτόν τον ωραίο γιατρό επί το έργον, ενόσο συμφιλιώνει τον ερωτευμένο άντρα με τον ευαισθητοποιημένο κι οξυδερκή επιστήμονα.
Συνάμα ωστόσο συμπάσχεις παράλληλα, με όσους τον πλαισιώνουν, αφού κάθε χαρακτήρας κερδίζει τη θέση του στο βιβλίο, αποτρέποντας τη μονομέρεια που προδιαγράφει ίσως ο τίτλος.
Εδώ τον Έλληνα αναγνώστη κάπου ίσως τον πληγώνει η συνειδητοποίηση της οδυνηρής οπισθοδρόμησης που βίωνε η ταλανισμένη χώρα μας σε σχέση με την προηγμένη Ευρώπη που, παρότι ενορχήστρωνε πολέμους, και μηχανορραφούσε εις βάρος αδύναμων κρατών, έκαμε και σπουδαία άλματα, στο πνεύμα, στην έρευνα, στην τεχνογνωσία κ στην επιστήμη.Το νησί υπογραμμίζει το χάσμα:
Η κακοδαιμονία του άγονου τόπου που θέλησε να καταπολεμήσει ο αγαπημένος μας επίατρος υπογραμμίζει πόσο ισχνή κι έκθετη ήταν η βασανισμένη Ελλάδα, παραδομένη στη φτώχεια, το κοντόφθαλμο ατομικό συμφέρον, τις προκαταλήψεις, τον αναλφαβητισμό.
Ο κύκλος της Κατοχής για το άγνωστο, αιγαιοπελαγίτικο νησί κλείνει με καθυστέρηση κάποιων μηνών όπως συνέβη στα -υπόλοιπα -Δωδεκάνησα όπου αυτό ανήκε.Αυτό θα σταθεί ιδιότυπα καθοριστικό για τις εξελίξεις.
        Το φινάλε της Θεοδωρίδου συγκινεί με τον λυρισμό του αναπαράγοντας γλυκά ενα αντιπολεμικό "εικαστικό μοτίβο" , που αναδεικνύει τη συμβολική γοητεία της Λογοτεχνίας, που ανακαλεί πίσω την λησμονημένη Ανθρωπιά χωρίς ίχνος διδακτισμού.
Για όλα αυτά ο Κρίστιαν Μίλλερ εγγράφεται στην ψυχή μας ως ο...συμπαθέστερος Γερμανός της Κατοχής σε βιβλίο τουλάχιστον. Μια ακτινοβόλα προσωπικότητα που- χωρίς τυμπανοκρουσίες- φλέγεται από έρωτα για τον Άνθρωπο που τη νιώθεις να γιατρεύει την ίδια την ψυχή σου.
Θεωρώ ότι όποιος αναγνώστης ανακαλύψει τούτον τον ωραίο Γερμανό, δε θα τον ξεχάσει ποτέ.
Ένας αθόρυβος ήρωας που η δική του Αντίσταση υπήρξε πιο σεμνή αλλά πολύ πιο ουσιώδης γιατί συμπεριέλαβε πολύ  πιο διαχρονικά διακυβεύματα από μια συγκεκριμένη συγκυρία, χωροχρονικώς προσδιορισμένη..
Το ιατρικό αυτό χέρι, που δε ζητούσε ταυτότητες αλλά μονάχα πληγή να γιατρέψει, συνέτριψε εν τέλει, δομικά το ναζιστικό ιδεώδες -όχι με τα όπλα συγκεκριμένων μαχών- αλλά προτάσσοντας τη Συμπόνια και το χριστιανικό Έλεος έναντι της Σκληρότητας του Ατομικισμού, της Αλαζονείας που ζητα τα εαυτής.
Κι αν ο Ναζισμός του Χίτλερ ηττήθηκε στο Βερολίνο το 1945, μονάχα η αλληλεγγύη των λαών κι αρχές σαν την  ανιδιοτελής προσφορά στον διπλανό μπορούν να εξαλείψουν τον τοξικό του σπόρο.
Αυτή είναι η κληρονομιά του...Κρίστιαν Μίλλερ ή καλύτερα του γλυκύ Χανς Λεμπέρτ που είναι ο άνθρωπος πίσω από τον μυθιστορηματικό ήρωα, και υπήρξε- τω όντι- ένας εκλεκτός επιστήμων ιατρός, ένας εξαιρετός Στρατιώτης -όχι της Wehrmacht, όπου τον έταξε η μοίρα, αλλά των Ιδανικών του Ανθρώπου όπου τον έταξε η δική του βούληση, και το δικό του μεγαλείο που έκανε την υπέρβαση.
Οφείλουμε να μην ξεχάσουμε τον γιατρό Λέπμερ, όχι ως φυσική παρουσία που πέρασε από τη χώρα μας, αλλά ακολουθώντας τον φωτεινό δρόμο της Προσφοράς του ως απάντηση στο Μίσος.
Τού χρωστάμε να διασώσουμε την ακριβή του προίκα όπως εύληπτα διαγράφεται από την πένα της Σόφης Θεοδωρίδου, κι αυτή η αφύπνιση της ψυχής είναι το υψηλότερος κέρδος από αυτό το μυθιστόρημα- πέραν της τέρψης που, αναντίρρητα, προσφέρει η ανάγνωσή του.
"Ο Γερμανός Γιατρός" της Σόφης Θεοδωρίδου αποτελεί, λοιπόν, ένα εντελώς διαφορετικό βιβλίο για την Κατοχή και μια πολύτιμη προσθήκη, όχι για την αναμφισβήτητη γοητεία του μύθου του αλλά για τις αξίες  που έρχεται να κηρύξει...

ΚΡΙΤΙΚΕΣ ΓΙΑ ΤΗ ΣΟΦΗ ΘΕΟΔΩΡΙΔΟΥ 
"ΣΤΟΝ ΑΣΤΕΡΙΣΜΟ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ"

ΜΕΓΑΛΗ ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΤΗΣ ΣΟΦΗΣ ΘΕΟΔΩΡΙΔΟΥ Στον Αστερισμό Του Βιβλίου 

Ο ΓΕΡΜΑΝΟΣ ΓΙΑΤΡΟΣ

Η ΑΓΑΠΗΤΙΚΙΑ

ΠΟΡΦΥΡΟ ΠΟΤΑΜΙ

ΤΟ ΚΟΡΙΤΣΙ ΑΠ ΤΗ ΣΑΜΨΟΥΝΤΑ

ΣΤΕΦΑΝΙ ΑΠΟ ΑΣΠΑΛΑΘΟ 

ΤΑ ΑΧΝΑΡΙΑ ΤΩΝ ΞΥΠΟΛΗΤΩΝ ΠΟΔΙΩΝ 

ΤΑ ΧΡΟΝΙΑ ΤΗΣ ΧΑΜΕΝΗΣ ΑΘΩΟΤΗΤΑΣ


Δευτέρα 13 Μαΐου 2019

Λένα Μαντά, Ταξίδι Στη Βενετία

                                               Ταξίδι Στη Βενετία, Λένα Μάντα
                                            Είδος Κοινωνικό Δράμα
                                       Βαθμολογία 8,5/10
     

Εδώ και 12 χρόνια η Λένα Μαντά μετρά επιτυχίες ειδικότερα, μετά το "Σπίτι Δίπλα Στο Ποτάμι", που, από εγχώριο εκδοτικό φαινόμενο του 2006, απέσπασε τιμητική πλακέτα από την amazon έχοντας ξεπεράσει εκεί τα 100.000 αντίτυπα.

Σήμερα τα βιβλία της έχουν μεταφραστςί σε πολλές χώρες.
Το" Βαλς με 12 Θεούς" έχει μεταφραστεί στην Κίνα και τη Βουλγαρία.
Ο "Έρωτας Σα Βροχή" έχει κυλοφορήσει σε Αλβανία και ιταλία.
"Το Σπίτι Δίπλα Στο Ποτάμι" σε Ιταλία Ισπανία, Τουρκία, Αλβανία 
και το "Γράμμα Από Χρυσό" σε Σερβία Ιταλία.
Παραταύτα, η Λένα Μαντά δεν επαναπαύεται στις δάφνες της, αλλά διαρκώς αναζητά νέους δημιουργικούς δρόμους με τα συγγραφικά της μέσα να ωριμάζουν, εμπλουτίζοντας τον μικρόκοσμό της.
Η άοκνη έμπνευσή της φέτος μάς ταξιδεύει στη Βενετία.
...Τη γυναίκα ή την πόλη; Θα το ανακαλύψουμε μαζί

ΠΕΡΙΛΗΨΗ
Η Πηνελόπη, η Μάνια και η Ιφιγένεια ξεκινούν τη ζωή τους σε μια γειτονιά της Αθήνας.
Παρά το διαφορετικό τους οικογενειακό υπόβαθρο συνεκτικός κρίκος ανάμεσά τους στέκεται μια μυστηριώδης γυναίκα με ανεξιχνίαστο παρελθόν, που σαν "καλή νεράιδα" σημαδεύει τη μοίρα τους.Μια μοίρα σπαρμένη συναισθήματα πίκρες και απώλειες.

ΣΧΟΛΙΑΣΜΟΣ
Μετά το υπαινικτικά αυτοβιογραφικό "Ζωή Σε Πόλεμο", η Λένα Μαντά επανέρχεται ξανά με ξεκάθαρη μυθοπλασία.
Το νέο μυθιστόρημα της Λένας Μαντά "Ταξίδι Στη Βενετία", παρά τους ρομαντικούς συνειρμούς που γεννά ο ταξιδιαρικός τίτλος του απέχει από τη συναισθηματική διάθεση που υπαινίσσεται.Δεν έχουμε δηλαδή κάποια κλασσική ερωτική ιστορία.
Αντιθέτως το "Ταξίδι στη Βενετία" απότελεί μια δυνατή κοινωνική ιστορία με σαφή στοιχεία ρεαλισμού κι έντονα δραματικό χαρακτήρα, που διερευνά τα δαιδαλώδη περάσματα της γυναικείας ψυχής.
Το "Ταξίδι Στη Βενετία" μπορεί να χαρακτηριστεί σαν ένα πολυπρόσωπο και βαθιά ανθρώπινα βιβλίο, όπου κάθε σύγχρονη γυναίκα θα εντοπίσει οικείες καταστάσεις της σημερινής πραγματικότητας.Διαθέτει αυτό το συναρπαστικό στοιχείο της εναλλαγής προσώπων και καταστάσεων.
Ουσιαστικά, το "Ταξίδι στη Βενετία" συνιστά το οδοιπορικό τριών γυναικών στη σύγχρονη Ελλάδα και στην αναζήτηση της αυτογνωσίας και της οικογενειακής γαλήνης, μέσα από διαψεύσεις, λάθη , αλλά και μια ακλόνητη φιλία από αυτές που σημαδεύουν τη ζωή του ανθρώπου κ τον προάγουν.
Όπως δύο από τα πετυχημένα βιβλία της Λένας Μαντά "Το Σπίτι Δίπλα Στο Ποτάμι" και το "Γράμμα Από Χρυσό", έτσι και το "Ταξίδι στη Βενετία" ακολουθεί σπονδυλωτή δομή, συνδέοντας τρεις ετερόκλητες ιστορίες γύρω από έναν κοινό άξονα, που διακλαδίζεται σε πολλά φλας μπακ.
Στο "Ποτάμι" συνδετικός κρίκος 5 διαφορετικών γυναικών είναι το σπίτι του νόστου.
Στο "Γράμμα" ένα κόσμημα συνδέει τρεις γενιές και το πεπρωμένο του ελληνισμού της Πόλης.
Τώρα στο "Ταξίδι" το συνεκτικό αυτό στοιχείο είναι η...Βενετία , που προσλαμβάνει διττό συμβολισμό και γίνεται καταφύγιο και προορισμό ζωής...
Το βιβλίο διαθέτει συμμετρία ξεκινώντας από ένα ονειρικό ταξίδι στη Βενετία για να εξακτινωθεί στις ιστορίες του και να επιστρέψει στην προσγείωση από το Ταξίδι.
Παρότι το βιβλίο, χρονικά τοποθετείται στην Ελλάδα της Μεταπολίτευσης, η έμφαση δε δίδεται στις κιινωνικοπολιτικές συνθήκες αλλά στα πρόσωπα, ιδίως στα 3 κορίτσια -παράμετρος η οποία θυμίζει αχνά "Τα Χρόνια της Χαμένης Αθωότητας" της Σόφης Θεοδωρίδου με 3 κοπέλες που επίσης ζουν την περίοδο αυτή βίους παράλληλους.
Ιφιγένεια, Πηνελόπη, Μάνια, λοιπόν, με την κεντρική φιγούρα της Βενετίας να απορροφά τους κραδασμούς της ταραχώδους ζωής τους:
Η θυσία, η πίστη σε πατροπαράδοτες αρχές και μια μετατόπιση τόνου για μια φύση ατίθαση, αντικομφορμίστρια και παράφορη, όσο απέρχεται η παλιά Ελλάδα...
Τρεις βασικές ιστορίες, που καθεμιά προσεγγίζει ένα διαφορετικό κοινωνικό θέμα το οποίο υπαινίσσεται και το όνομα της καθεμιάς.Διάχυτοι, λοιπόν, οι προβληματισμοί γύρω από τη θέση της Γυναίκας ως κόρης , συζύγου μάνας κι ερωμένης.
Μέσα από τις γυναίκες αυτές προβάλλει η αγωνία της Μητρότητας, ο έρωτας, αλλά και η σκληρή ασθένεια γεγονός που πιθανόν να αποτυπώνει το ίδιο το βίωμα της συγγραφέως που πάλεψε κι έγινε θετικό παράδειγμα για πλήθος γυναικών ως μαχήτρια αλλά και ως παραστάτιδα στον σύντροφο της ζωής της... 
Επίσης συναντούμε τη θρησκοληψία πνιγηρή, διαβρωτική που αλλοιώνει το θρησκευτικό αίσθημα, παραμορφώνοντας το σε ένα αποκρουστικό σύμπλεγμα ενοχών.
Ακροθιγώς προσεγγίζονται ομως κ άλλα σημαντικά ζητήματα όπωςοι ενδοοικογενεικές σχέσεις κ ειδικότερα το Διαζύγιο με τις οδυνηρές προεκτάσεις του όταν αγγίζουν μάλιστα τα όρια της παθολογίας.
Ταυτόχρονα με συγκίνησε η παιδαγωγική ευαισθησία που η Λένα Μαντά εδειξε δια μέσου κάποιας ηρωίδας της στα πραγματικά θύματα ενός διαζυγίου που είναι τα παιδιά των χωρισμένων γονιών.
Παρουσιάζονται συμπεριφορες προς μίμηση αλλά κ προς αποφυγήν.
Νιώθω πως αυτό το κομμάτι προσφέρει πολύ χρήσιμα μηνύματα, υποδεικνύοντας εύστοχους κι ωφέλιμους χειρισμούς εκ μέρους των ενηλίκων στην εύθραυστη πραγματικότητα του διαζυγίου ωστε τα παιδιά να έχουν τις λιγότερες δυνατές απώλειες.
Συνάμα όμως, στο Ταξίδι αυτό κυριαρχεί η Φιλία ως καταφυγή, παρηγοριά κι ελπίδα, στην πιο ευγενή εκδοχή της, με την αλήθεια και τα μοιραία σκαμπανεβάσματά της.
Μέσα σε όλα, μια πινελιά νοσταλγίας κι αλλοτινής αρχοντιάς που την προσωποποιεί η παράξενη αρχόντισσα Βενετία, σα μια Ελλάδα που δεν υπάρχει πια.
Η Βενετία με την βαρύτιμη περηφάνεια της αστραποβολά στις σελίδες του βιβλίου σαν πολύτιμο, αρχαίο κόσμημα και με τη ζακυνθινή της αύρα, φαντάζει σαν ηρωίδα βγαλμένη από την πέννα του Γρηγόρη Ξενόπουλου.
Η παρουσία της καταπραυντική , η γοητεία της σαν παλιό κόκκινο κρασί, παρά το προσωπικό της δράμα ...Η Βενετία επιδρά ευεργετικά στις ζωές αυτών των τριών κοριτσιών με έναν τρόπο που μου έφερε στο νου την παρουσία της Αλεξάνδρας στη ζωή της Ηρώς ("Ντάτα", "Όσο Αντέχει Η Ψυχή").
Στη Βενετία, όμως, αυτό το μοτίβο εξελίσσεται με περισσοτερη αληθοφάνεια και χωρίς τις γοητευτικές υπερβολές της υπέροχης, αλλά σίγουρα ακραίας Ντάτα-Αλεξάνδρας.
Η Βενετία μέσα από την πολυτάραχη ζωή της σαγηνεύει όπως η παραμυθένια πόλη της Ιταλίας, που, κρύβοντας γωνιές υγρασίας, σεργιανά τον επισκέπτη στον δικό της μύθο, πλημμυρισμένη στα χρώματα, ενόσο βυθίζεται.
Αντιστοίχως, κι η Βενετία βυθίστηκε στο δικό της σκοτάδι μέσα από τις δοκιμασίες της ,αναδύθηκε όμως ξανά , σκορπώντας την ψυχική της ομορφιά, σε όποιον κατέφυγε στο κατώφλι της αλλά και στους ίδιους τους αναγνώστες.
Ομολογώ, ωστόσο, πως το καθεαυτό ταξίδι των τριών γυναικών στη Βενετία, δεν αποκτά κάποια ιδιαίτερη σημειολογία, ούτε επηρεάζει την πλοκή όπως ίσως προδικάζει ο τίτλος.Δεν υπάρχει κάποια ανατροπή ως προς αυτό, εντούτοις, ο κύκλος των τριών γυναικών  ολοληρώνεται αρκετά ομαλά.
Ωστόσο, το "Ταξίδι στη Βενετία" είναι ένα δυνατό κοινωνικό βιβλίο που θα σεργιανήσει τον αναγνώστη όχι μόνο στη χώρα των Δόγηδων αλλά κυρίως στα άδυτα της γυναικείας ψυχής.